پەندەکانی سلێمان 13

1 کوڕی دانا تەمبێکردنی باوکی وەردەگرێت، بەڵام گاڵتەجاڕ گوێ لە سەرزەنشت ناگرێت.

En vis sønn hører på sin fars tilrettevisning, men en spotter hører ikke på irettesettelse.

2 مرۆڤ لە بەروبوومی دەمی چاکە دەخوات، ناپاکانیش ئارەزوویان توندوتیژییە.

Av sin munns frukt nyter en mann godt, men de troløses hu står til vold.

3 ئەوەی ئاگای لە دەمی بێت گیانی خۆی دەپارێزێت، بەڵام ئەوەی زمان درێژی دەکات لەناودەچێت.

Den som vokter sin munn, bevarer sitt liv; den som lukker sine leber vidt op, ham blir det til ulykke.

4 گیانی تەمبەڵ ئارەزوو دەکات و هیچی دەست ناکەوێت، بەڵام گیانی تێکۆشەر سەرکەوتوو دەبێت.

Den late attrår og får intet, men de flittige næres rikelig.

5 کەسی ڕاستودروست ڕقی لە قسەی درۆیە، بەدکاریش ڕیسوایی و شەرمەزاری دەهێنێت.

Den rettferdige hater løgnaktige ord, men den ugudelige gjør det som ondt og skammelig er.

6 ڕاستودروستی ئەو کەسە دەپارێزیت کە ڕێگای ڕاستە، خراپەش گوناهبار سەرەوژێر دەکات.

Rettferdighet verner den som lever ustraffelig, men ugudelighet feller den som gjør synd.

7 هەیە خۆی بە دەوڵەمەند دەردەخات و هیچی نییە، هەشە خۆی بە هەژار دەردەخات و سامانی زۆری هەیە.

Den ene ter sig som en rik mann og har dog slett ingen ting, og den andre ter sig som en fattig mann og har dog meget gods.

8 لەوانەیە مرۆڤ بە سامانەکەی گیانی خۆی بکڕێتەوە، بەڵام هەژار گوێی لە هەڕەشە نابێت.

En manns rikdom er løsepenger for hans liv, men den fattige er det ingen som truer.

9 ڕووناکی ڕاستودروستان دەگەشێتەوە، بەڵام چرای بەدکاران دەکوژێتەوە.

De rettferdiges lys skinner lystig, men de ugudeliges lampe slukner.

10 لە لووتبەرزییەوە تەنها ناکۆکی پەیدادەبێت، بەڵام لەگەڵ ڕاوێژکاران دانایی.

Ved overmot voldes bare trette, men hos dem som lar sig råde, er visdom.

11 ماڵێک بە ناپاکی پەیداکرابێت، کەم دەکات، بەڵام ئەوەی بە کاری دەست کۆدەبێتەوە، زیاد دەکات.

Lett vunnet rikdom minker, men den som samler litt efter litt, øker sitt gods.

12 ئومێدی درێژکراوە دڵ نەخۆش دەکات، ئارەزووی بەدیهاتووش درەختی ژیانە.

Langvarig venting gjør hjertet sykt, men et opfylt ønske er et livsens tre.

13 ئەوەی سووکایەتی بە فێرکردنەکە بکات خۆی لەناودەبات، بەڵام ئەوەی ڕێزی بۆ ڕاسپاردەکە هەبێت پاداشتی دەدرێتەوە.

Den som forakter ordet, ødelegger sig selv; men den som frykter budet, han får lønn.

14 فێرکردنەکانی دانا کانی ژیانە، بۆ دوورکەوتنەوە لە داوی مردن.

Den vises lære er en livsens kilde, ved den slipper en fra dødens snarer.

15 تێگەیشتنی باش پەسەندی بەدەستدەهێنێت، بەڵام ڕێگای ناپاکان سەختە.

Ved god forstand vinner en menneskenes yndest, men de troløses vei er hård.

16 هەموو کەسێکی ژیر بە زانیارییەوە کار دەکات، بەڵام نەزان گێلایەتی بڵاو دەکاتەوە.

Hver den som er klok, går frem med forstand, men en dåre utbreder dårskap.

17 نێردراوی بەدکار دەکەوێتە خراپەوە، پەیامبەری دەستپاکیش چاکبوونەوە دەهێنێت.

Et ugudelig sendebud faller i ulykke, men et trofast bud er lægedom.

18 هەژاری و ڕیسوایی بۆ ئەوانەیە تەمبێکردن بەلاوە دەنێن، بەڵام ئەوەی سەرزەنشت لەگوێدەگرێت ڕێزدار دەبێت.

Armod og skam får den som ikke vil vite av tukt; men den som akter på refselse, blir æret.

19 ئارەزووی بەدیهاتوو خۆشییە بۆ گیان، بەڵام گێل وا دەزانێت کە لادان لە خراپە شتێکی قێزەونە.

Opfylt ønske er søtt for sjelen, men å holde sig fra det onde er en vederstyggelighet for dårer.

20 ئەوەی لەگەڵ دانایان دەڕوات دەبێتە دانا، هاوڕێی گێلەکانیش زیانی پێدەگات.

Søk omgang med de vise, og du skal bli vis; men dårers venn går det ille.

21 خراپە دوای گوناهباران دەکەوێت، بەڵام ڕاستودروستان بە چاکە پاداشت دەدرێنەوە.

Ulykke forfølger syndere, men rettferdige lønnes med godt.

22 پیاوچاک میرات بۆ نەوەکانی بەجێدەهێڵێت، سامانی گوناهبارانیش بۆ ڕاستودروست هەڵدەگیردرێت.

Den gode efterlater arv til barnebarn, men synderens gods er gjemt til den rettferdige.

23 لەوانەیە زەویی بەیاری هەژاران خواردنی زۆری تێدابێت، بەڵام لەبەر نادادپەروەری دەبردرێت.

De fattiges nyland gir meget føde; men mangen rykkes bort fordi han ikke gjør det som rett er.

24 ئەوەی ڕێگا لە کوتەک بگرێت ڕقی لە کوڕەکەیەتی، بەڵام ئەوەی خۆشیبوێت گرنگی بە تەمبێکردنی دەدات.

Den som sparer sitt ris, hater sin sønn; men den som elsker ham, tukter ham tidlig.

25 کەسی ڕاستودروست دەخوات و تێر دەبێت، بەڵام سکی بەدکاران هەر برسی دەبێت.

Den rettferdige eter så han blir mett, men de ugudeliges buk blir tom.