پەندەکانی سلێمان 10

1 پەندەکانی سلێمان: کوڕی دانا باوکی شاد دەکات، بەڵام کوڕی گێل دڵتەنگییە بۆ دایکی.

Provérbios de Salomão: O filho sábio alegra ao pai; mas o filho tolo é tristeza para sua mãe.

2 بێ سوودە گەنجینەی داهاتی ناڕەوایی، بەڵام ڕاستودروستی فریادەکەوێت لە مردن.

Tesouros da perversidade para nada aproveitam; porém a justiça livra da morte.

3 یەزدان ناهێڵێت ڕاستودروستان تووشی برسیێتی بن، بەڵام ئارەزووی بەدکاران بەتاڵ دەکاتەوە.

O SENHOR não permite a alma do justo passar fome, porém arruína o interesse dos perversos.

4 دەستی تەمبەڵ دەبێتە هۆی هەژاری، بەڵام دەستی کۆڵنەدەر دەوڵەمەندی بەدواوەیە.

Aquele que trabalha com mão preguiçosa empobrece; mas a mão de quem trabalha com empenho enriquece.

5 ئەوەی لە هاوین کۆدەکاتەوە، کوڕێکی وریایە، بەڵام ئەو کوڕەی لە کاتی دروێنەدا دەخەوێت، مایەی شەرمەزارییە.

Aquele que ajunta no verão é filho prudente; [mas] o que dorme na ceifa é filho causador de vergonha.

6 بەرەکەت بۆ سەر ڕاستودروستانە، بەڵام دەمی بەدکاران توندڕەوی دەشارێتەوە.

Há bênçãos sobre a cabeça dos justos; mas a violência cobre a boca dos perversos.

7 یادکردنەوەی ڕاستودروستان بۆ بەرەکەتە، بەڵام ناوی بەدکاران دەڕزێت.

A lembrança do justo [será] uma bênção; mas o nome dos perversos apodrecerá.

8 ئەوەی دڵی دانا بێت فەرمان وەردەگرێت، بەڵام گێلی زۆربڵێ وێران دەبێت.

O sábio de coração aceita os mandamentos; mas o louco de lábios será derrubado.

9 ئەوەی ڕێگای ڕاست بگرێت ئاسوودە دەبێت، بەڵام ئەوەی ڕێگای خوار بگرێت لێی ئاشکرا دەبێت.

Aquele que anda em sinceridade anda seguro; mas o que perverte seus caminhos será conhecido.

10 چاوقوچان دەبێتە هۆی ئازار، گێلی زۆربڵێش دەکەوێت.

Aquele que pisca os olhos maliciosamente gera dores; e o louco de lábios será derrubado.

11 دەمی کەسی ڕاستودروست سەرچاوەی ژیانە، بەڵام دەمی بەدکاران توندڕەوی دەشارێتەوە.

A boca do justo é um manancial de vida; mas a boca dos perversos está coberta de violência.

12 ڕق ناکۆکی دەوروژێنێت، بەڵام خۆشەویستی هەموو یاخیبوونێک دادەپۆشێت.

O ódio desperta brigas; mas o amor cobre todas as transgressões.

13 لە لێوەکانی تێگەیشتوو دانایی هەیە، کوتەکیش بۆ پشتی تێنەگەیشتووانە.

Nos lábios do bom entendedor se acha sabedoria, mas uma vara está às costas daquele que não tem entendimento.

14 داناکان زانیاری کۆدەکەنەوە، بەڵام دەمی گێل فەوتانێکی نزیکە.

Os sábios guardam consigo sabedoria; mas a boca do tolo [está] perto da perturbação.

15 سامانی دەوڵەمەند شاری قەڵابەندیەتی، بەڵام فەوتانی هەژاران نەدارییانە.

A prosperidade do rico é a sua cidade fortificada; a pobreza dos necessitados é sua perturbação.

16 کرێی کەسی ڕاستودروست ژیانە، بەڵام داهاتی بەدکار گوناهە.

A obra do justo é para a vida; os frutos do perverso, para o pecado.

17 ئەوەی چاوی لە تەمبێکردنە لەسەر ڕێچکەی ژیانە، بەڵام ئەوەی واز لە سەرزەنشت بهێنێت گومڕا دەبێت.

O caminho para a vida [é d] aquele que guarda a correção; mas aquele que abandona a repreensão anda sem rumo.

18 ئەوەی ڕق بشارێتەوە لێوەکانی درۆ دەکەن، ئەوەی بوختان بڵاو بکاتەوە گێلە.

Aquele que esconde o ódio [tem] lábios mentirosos; e o que produz má fama é tolo.

19 قسەی زۆر بێ گوناه نابێت، بەڵام ئەوەی زمانی خۆی بگرێت وریایە.

Na abundância de palavras não há falta de transgressão; mas aquele que refreia seus lábios é prudente.

20 زمانی کەسی ڕاستودروست زیوی پوختەکراوە، بەڵام دڵی بەدکاران کەم بەهایە.

A língua do justo [é como] prata escolhida; o coração dos perversos [vale] pouco.

21 لێوەکانی کەسی ڕاستودروست ڕابەرایەتی زۆر کەس دەکەن، بەڵام گێلەکان بە تێنەگەیشتوویی دەمرن.

Os lábios dos justo apascentam a muitos; mas os tolos, por falta de entendimento, morrem.

22 بەرەکەتی یەزدان دەوڵەمەندی بەدواوەیە و هیچ زەحمەتێکیش ناخاتە پاڵی.

É a bênção do SENHOR que enriquece; e ele não lhe acrescenta dores.

23 وەک پێکەنینە بۆ گێل بەدکاری کردن، بەڵام دانایی بۆ کەسی تێگەیشتوو.

Para o tolo, fazer o mal é uma diversão; mas para o homem bom entendedor, [divertida é] a sabedoria.

24 ئەوەی بەدکار لێی دەترسێت، بەسەری دێت، ئەوەی ڕاستودروستانیش ئارەزووی دەکەن، پێیان دەبەخشرێت.

O temor do perverso virá sobre ele, mas o desejo dos justos será concedido.

25 وەک تێپەڕبوونی گەردەلوول خراپەکاریش ئاوا نامێنێت، بەڵام کەسی ڕاستودروست هەتاهەتایە جێگیر دەبێت.

Assim como o vento passa, assim também o perverso não [mais] existirá; mas o justo [tem] um alicerce eterno.

26 وەک سرکە بۆ ددان و دووکەڵ بۆ چاو، کەسی تەمبەڵیش بۆ ئەوانەی دەینێرن ئاوایە.

Assim como vinagre para os dentes, e como fumaça para os olhos, assim também é o preguiçoso para aqueles que o mandam.

27 لەخواترسی ڕۆژانی ژیانت زیاد دەکات، بەڵام ساڵانی بەدکاران کورت دەبێت.

O temor ao SENHOR faz aumentar os dias; mas os anos dos perversos serão encurtados.

28 هیوای ڕاستودروستان خۆشییە، بەڵام ئاواتی بەدکاران لەناودەچێت.

A esperança dos justos [é] alegria; mas a expectativa dos perversos perecerá.

29 ڕێگای یەزدان پەناگایە بۆ ئەوانەی ڕێگای ڕاست بگرن، بەڵام لەناوچوونە بۆ ئەوانەی خراپە دەکەن.

O caminho do SENHOR é fortaleza para os corretos, mas ruína para os que praticam maldade.

30 کەسی ڕاستودروست هەرگیز نالەقێت، بەڵام خراپەکاران لە خاکەکە نیشتەجێ نابن.

O justo nunca será removido, mas os perversos não habitarão a terra.

31 دەمی کەسی ڕاستودروست دانایی لێ دەڕوێت، بەڵام زمانی درۆودەلەسە دەبڕدرێتەوە.

A boca do justo produz sabedoria, mas a língua perversa será cortada fora.

32 لێوەکانی کەسی ڕاستودروست پەسەندیی دەزانن، بەڵام دەمی بەدکاران درۆودەلەسە.

Os lábios do justo sabem o que é agradável; mas a boca dos perversos [é cheia] de perversidades.