< مەتا 27 >
کاتێک ڕۆژبووەوە، هەموو کاهینانی باڵا و پیرانی گەل تەگبیریان کرد کە عیسا بکوژن. | 1 |
ଅଣ୍ଡ୍ରଙନ୍ ଡୋତାନ୍ ଅଡ଼୍କୋ ସୋଡ଼ା ରାଓଡ଼ାଞ୍ଜି ଡ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆ ପାପୁର୍ମର୍ଜି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ରନବ୍ବୁନ୍ ଆସନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙନ୍ ତନ୍ତ୍ରଏଞ୍ଜି,
جا بەستیانەوە و بردیان و دایانە دەست پیلاتۆسی فەرمانڕەوا. | 2 |
ଆରି ଆନିଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ସିଙ୍କୁଡ଼ିନ୍ ବାତ୍ତେ ଜିଲେ ପିଲାତ ରାଜ୍ୟପାଡ଼ନ୍ ଆମଙ୍ ଓରୋଙେଞ୍ଜି ।
ئینجا یەهوزا، ئەوەی بە گرتنی دا کە بینی عیسا حوکمی بەسەردا درا، پەشیمان بووەوە، سی دراوە زیوەکەی بۆ کاهینانی باڵا و پیران گەڕاندەوە و | 3 |
ତିଆଡିଡ୍ ଜିସୁନ୍ ରନବୁ ପନବ୍ରଡନ୍ ଆଞ୍ରାଙେନ୍ଆତେ ଗିୟ୍ଲେ, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବନେରାଞ୍ଜି ଆସିଲୋଙ୍ ଆସ୍ରୋରୋପ୍ପାୟେନ୍ ଆ ମନ୍ରା ଜିଉଦାନ୍ ଡୁକ୍କଡାଏନ୍ କି ସୋଡ଼ା ରାଓଡ଼ାଞ୍ଜି ଡ ପାପୁର୍ମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ ତି ତିରିସିଟା ରୁପାଡାବନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ଆବ୍ଡିଡେ ।
گوتی: «گوناهم کرد کە ناپاکیم لە مرۆڤێکی بێتاوان کرد.» گوتیان: «بە ئێمە چی؟ خۆت دەزانیت.» | 4 |
ଆନିନ୍ ଗାମେନ୍, “ଞେନ୍ ଡୋସାତଡନ୍ ଆ ମନ୍ରା ସୋରୋପ୍ପାୟ୍ଡାଲେ ଇର୍ସେନ୍ ଲୁମ୍ଲାୟ୍!” ବନ୍ଡ ଆନିଞ୍ଜି ଗାମେଞ୍ଜି, “ଇନ୍ଲେନ୍ ତେତ୍ତେ ଇନି ଅଡ଼ୋଲେନ୍? ତିଆତେ ଆମନ୍ ଗିଜା!”
ئەویش زیوەکانی لە پەرستگا فڕێدا و چوو خۆی هەڵواسی. | 5 |
ସିଲତ୍ତେ ଜିଉଦାନ୍ ରୁପାଡାବଞ୍ଜି ଅମ୍ମ ସରେବାସିଙନ୍ ସେଡ୍ଲେ ଜିରେନ୍, ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଆନିନ୍ ଇୟ୍ଲେ ତୋଡ଼ୋନ୍ନେ ।
بەڵام کاهینانی باڵا دراوە زیوەکانیان هەڵگرتەوە و گوتیان: «دروست نییە بیخەینە گەنجینەی پەرستگاوە، چونکە نرخی خوێنە.» | 6 |
ବନ୍ଡ ସୋଡ଼ା ରାଓଡ଼ାଞ୍ଜି ତି ରୁପାଡାବଞ୍ଜି ଞିଡାଡାଲେ ବର୍ରଞ୍ଜି, “କେନ୍ଆତେ ମିଞାମ୍ଡାବ୍, ତିଆସନ୍ କେନ୍ଆତେ ତନିୟ୍ତିୟ୍ ପିଡ଼ିଲୋଙନ୍ ଡକ୍କୋଲବୋ ଡେନ୍ ବନାଁୟ୍ବରନ୍ ଅନାଲ୍ଲେଡାତେ ।”
ئینجا تەگبیریان کرد و کێڵگەی گۆزەکەرەکەیان بۆ گۆڕستانی بێگانان پێ کڕی. | 7 |
କେନ୍ ଆ ଡାବ୍ବୋ ଏଙ୍ଗାଲେ କର୍ସବୋ ଗାମ୍ଲେ କଡାଡ଼ିଡାଲନ୍, ଆନିଞ୍ଜି ବଡେସାମରଞ୍ଜି ଆତ୍ରିଲ୍ନେ ଆସନ୍ ତି ଆ ଡାବ୍ବୋ ବାତ୍ତେ କୁମ୍ୱିୟ୍ମରନ୍ ଆ ବସେଙ୍ ଞିଏଞ୍ଜି ।
لەبەر ئەوە ئەو کێڵگەیە هەتا ئەمڕۆش پێی دەگوترێ کێڵگەی خوێن. | 8 |
ତିଆସନ୍ ନମିନ୍ତାନ୍ ତି ଆ ବସେଙ୍ ମିଞାମ୍ ବସେଙ୍ ଗାମ୍ଲେ ବର୍ତଞ୍ଜି ।
ئەوسا ئەوەی بەهۆی پێغەمبەر یەرمیا گوتراوە، هاتە دی: [سی پارچە زیوەکەیان برد، ئەم نرخە لەلایەن نەوەی ئیسرائیلەوە لەسەری خەمڵێنرا، | 9 |
ତିଆସନ୍ ଜିରିମିଅ ପୁର୍ବାଃତେ ବର୍ନେମରନ୍ ଆବର୍ରନେନ୍ ଆ ପୁର୍ବାଃତେବର୍ କେନ୍ଆତେ ଡେଡମେନ୍, “ଅଙ୍ଗାତେ ତିରିସି ତଙ୍କା ବାତ୍ତେ ତମ୍ତମନ୍ ଆସନ୍ ଇସ୍ରାଏଲ୍ଅନଞ୍ଜି ଅବ୍ସିଡ୍ଡାୟେଞ୍ଜି, ଡିୟ୍ତେ ମା ଡାବ୍ବୋନ୍ ପାଙେଞ୍ଜି,
ئینجا بە کێڵگەی گۆزەکەرەکەیان دا، وەک یەزدان فەرمانی پێدام.] | 10 |
ଆରି ପ୍ରବୁନ୍ ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ଏଙ୍ଗାଲେ ବାଁୟ୍ଲିଁୟ୍ ଏତ୍ତେଲେ ଆନିଞ୍ଜି କୁମ୍ୱିୟ୍ମରନ୍ ଆ ଲବ ଞିଏଞ୍ଜି ।”
عیساش لەبەردەم پیلاتۆسی فەرمانڕەوا ڕاوەستا، فەرمانڕەواش لێی پرسی و گوتی: «ئایا تۆ پاشای جولەکەی؟» عیساش فەرمووی: «خۆت گوتت.» | 11 |
ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ରୋମିଅ ରାଜ୍ୟପାଡ଼ନ୍ ଆ ମୁକ୍କାବା ଇୟ୍ଲେ ତବ୍ନଙେଞ୍ଜି, ଆରି ରାଜ୍ୟପାଡ଼ନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “ଆମନ୍ ପଙ୍ ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ଆ ରାଜା?” ଜିସୁନ୍ ଗାମେନ୍, “ଆମନ୍ ବର୍ତନେ ।”
کاتێک کاهینانی باڵا و پیران سکاڵایان لێی دەکرد، هیچ وەڵامی نەدەدایەوە. | 12 |
ଆରି, ସୋଡ଼ା ରାଓଡ଼ାଞ୍ଜି ଡ ପାପୁର୍ମରଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ ଆକ୍ରାୟ୍କାୟେଞ୍ଜି, ଆନିନ୍ ଇନ୍ନିଙ୍ ଅଃଜ୍ଜାଲଙ୍ଲନେ ।
پیلاتۆس پێی گوت: «ئایا گوێت لێ نییە چەند شایەتیت لەسەر دەدەن؟» | 13 |
ସିଲତ୍ତେ ପିଲାତନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “ଆନିଞ୍ଜି ବିରୁଦଲୋଙ୍ନମ୍ କେନ୍ ଡିୟ୍ନେ ସାକିନ୍ ଆତ୍ରିୟ୍ତେଞ୍ଜି, ତିଆତେ ଆମନ୍ ଅଃନ୍ନମ୍ଡଙେ ପଙ୍?”
بەڵام عیسا تەنانەت بە وشەیەکیش وەڵامی نەدایەوە، فەرمانڕەواش زۆر سەرسام بوو. | 14 |
ବନ୍ଡ ଜିସୁନ୍ ବପଦ ଓୟ୍ଲେ ରାଜ୍ୟପାଡ଼ନ୍ଆଡଙ୍ ଅଃଜ୍ଜାଲଙ୍ଲୋ, ତିଆସନ୍ ରାଜ୍ୟପାଡ଼ନ୍ ଆକ୍ରାନ୍ ସାନ୍ନି ଡେଏନ୍ ।
لە هەر جەژنێکدا فەرمانڕەوا کردبوویە نەریت بەگوێرەی خواستی خەڵکەکە بەندکراوێک ئازاد بکات. | 15 |
ଅନେଲାୟ୍ପୁରିଙନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆ ଇସ୍ସୁମ୍ ବାତ୍ତେ ରାଜ୍ୟପାଡ଼ନ୍ ଅବୟ୍ ଆବଣ୍ଡିମରନ୍ଆଡଙ୍ ଅନମ୍ରେଙନ୍ ଆସନ୍ ଅନୋକ୍କାନ୍ ଡକୋଏନ୍ ।
لەو کاتەدا گیراوێکی بەناوبانگیان هەبوو کە ناوی باراباس بوو. | 16 |
ତିଆଡିଡ୍ ବାରବ୍ବା ଗାମ୍ଲେ ଅବୟ୍ ମନ୍ରାନ୍ ବଣ୍ଡିସିଂଲୋଙନ୍ ଆବଣ୍ଡି ଡକୋଲନ୍ । ଆନିନ୍ ଅବୟ୍ ପେଲ୍ଲାମର୍ ଗାମ୍ଲେ ଅଡ଼୍କୋ ମନ୍ରାନ୍ ଆଜନାଜି ।
لەبەر ئەوە کاتێک کۆببوونەوە، پیلاتۆس لێی پرسین: «دەتانەوێت کێتان بۆ ئازاد بکەم، باراباس یان عیسا، ئەوەی پێی دەگوترێ مەسیح؟» | 17 |
ତିଆସନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଇୟ୍ଲାୟ୍ ରୁକ୍କୁନେଞ୍ଜି ଆଡିଡ୍ ପିଲାତନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆସନ୍ ଆନାଆଡଙ୍ ଅମ୍ବୁରାୟ୍ ଗାମ୍ଲେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଲଡୟ୍ତବେନ୍? ବାରବ୍ବାନ୍ଆଡଙ୍ ଅଡ଼େ, ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରାଆଡଙ୍ କ୍ରିସ୍ଟ ଗାମ୍ଲେ ବର୍ତଞ୍ଜି, ତି ଆ ଜିସୁଆଡଙ୍ ଅମ୍ବୁରାୟ୍?”
چونکە زانی لەبەر ئیرەیی عیسایان بە گرتن دابوو. | 18 |
ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ସାଣ୍ଡଡାଲେ ଆସିଲୋଙନ୍ ସୋରୋପ୍ପାୟେଞ୍ଜି ଗାମ୍ଲେ ପିଲାତନ୍ ଆଜନା ।
کاتێک پیلاتۆس لەسەر کورسی دادوەری دانیشتبوو، ژنەکەی هەواڵی بۆ نارد: «هیچ لەو بێتاوانە مەکە، چونکە ئەمڕۆ لە خەوندا لەبەر ئەو زۆر ئازارم چێژت.» | 19 |
ଆରି, ପିଲାତନ୍ ପନ୍ସୁଆତି କୁର୍ସିଲୋଙନ୍ ତଙ୍କୁମ୍ଲେ ଆଡ୍ରକୋଲନ୍ ଆଡିଡ୍, “ତି ଆ ମନ୍ରାଆଡଙ୍ ଇନ୍ନିଙ୍ ଏଙ୍ଗାଡଙ୍, ଆନିନ୍ ଇନ୍ନିଙ୍ ଡୋସା ତଡ୍, ଆ ବର୍ନେନ୍ ରୁବନ୍ ଆ ତଗଲ୍ ଞେନ୍ ଇୟ୍ଲେ ଗୁମ୍ତେନାୟ୍, ତିଆସନ୍ ଞେନ୍ ମାଡ୍ଡ ସନିନ୍ତାଡାତିଁୟ୍,” ଗାମ୍ଲେ ପିଲାତନ୍ ଆ ଡୁକ୍ରି ପିଲାତନ୍ ଆମଙ୍ କବରନ୍ ଆପ୍ପାୟ୍ଲାୟ୍ ।
بەڵام کاهینانی باڵا و پیران خەڵکەکەیان جۆشدا کە داوا بکەن باراباس ئازاد بکرێ و عیسا لەناو ببردرێت. | 20 |
ବନ୍ଡ ସୋଡ଼ା ରାଓଡ଼ାଞ୍ଜି ଡ ପାପୁର୍ମରଞ୍ଜି ବାରବ୍ବାନ୍ଆଡଙ୍ ଅନମ୍ବୁରନ୍ ଆସନ୍, ଆରି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ରନବ୍ବୁନ୍ ଆସନ୍ ବର୍ନାବା ଗାମ୍ଲେ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ସୁସ୍କାୟେଞ୍ଜି ।
فەرمانڕەوا وەڵامی دانەوە: «لەم دووانە کامەتان دەوێ بۆتان ئازاد بکەم؟» گوتیان: «باراباس.» | 21 |
ବନ୍ଡ ପିଲାତ ରାଜ୍ୟପାଡ଼ନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “କେନ୍ ବାଗୁଲୋଙଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆସନ୍ ଞେନ୍ ଆନାଆଡଙ୍ ଅମ୍ବୁରାୟ୍ ଗାମ୍ଲେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଲଡୟ୍ତବେନ୍?” ଆନିଞ୍ଜି ଗାମେଞ୍ଜି, “ବାରବ୍ବାନ୍!”
پیلاتۆس لێی پرسین: «ئەی چی لە عیسا بکەم، ئەوەی پێی دەگوترێ مەسیح؟» هەموو گوتیان: «با لە خاچ بدرێت!» | 22 |
ପିଲାତନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ କ୍ରିସ୍ଟ ଆଗ୍ରାମ୍ତେଞ୍ଜି ଆ ଜିସୁଆଡଙ୍ ଞେନ୍ ଇନି ଏଙ୍ଗାଆୟ୍?” ଆନିଞ୍ଜି ଗାମେଞ୍ଜି, “ଆନିନ୍ ଆଅକ୍କାଡଙ୍ଲୋଙନ୍ ଅମ୍ଡାୟ୍ନେତୋ!”
ئەویش گوتی: «بۆ؟ چ خراپەیەکی کردووە؟» بەڵام ئەوان زیاتر هاواریان دەکرد: «با لە خاچ بدرێت!» | 23 |
ସିଲତ୍ତେ ପିଲାତନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଇନିବା, ଆନିନ୍ ଇନି ଆ ଡୋସା ଲୁମେନ୍?” ବନ୍ଡ ଆନିଞ୍ଜି ଆକ୍ରାନ୍ ବାବ୍ବାବ୍ଲେ ବର୍ରଞ୍ଜି, “ଆନିନ୍ ଆଅକ୍କାଡଙ୍ଲୋଙନ୍ ଅମ୍ଡାୟ୍ନେତୋ!”
پیلاتۆس بینی سوودی نییە و خەریکە ئاژاوە ڕوودەدات، ئاوی هێنا و لەبەردەم خەڵکەکە دەستی شوشت و گوتی: «لە خوێنی ئەمە بێتاوانم! لە ئەستۆی ئێوەیە!» | 24 |
ତିଆଡିଡ୍ ପିଲାତନ୍ ଗିଜେନ୍, ଆନିଞ୍ଜି ଆରି ଇନ୍ନିଙ୍ ବର୍ନେନ୍ ଅଃତ୍ତିୟେଜି, ଆର୍ପାୟ୍ ଗୋଡ଼େନ୍ ଗୋଗୋୟ୍ଲେ ପାଙ୍ତେ, ତିଆସନ୍ ଆନିନ୍ ଡାଆନ୍ ପାଙ୍ଲେ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆ ତେମଡ୍ଲୋଙ୍ ଆସିଡାଲନ୍ ବର୍ରନେ, “କେନ୍ ଆ ମନ୍ରା ଆ ରନବୁ ଆସନ୍ ଞେନ୍ ଇନ୍ନିଙ୍ ଡୋସା ତଡ୍, ତିଆତେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଗିୟ୍ବା ।”
گەل هەموو وەڵامیان دایەوە: «با خوێنی لە ئەستۆی ئێمە و منداڵمان بێت!» | 25 |
ସିଲତ୍ତେ ଅଡ଼୍କୋ ମନ୍ରାନ୍ ଜାଲଙ୍ଲଞ୍ଜି, “ଆ ରନବୁନ୍ ଆସନ୍ ପନବ୍ରଡନ୍ ଡଅଙ୍ଲୋଙ୍ଲେନ୍ ଡ ପସିୟ୍ଲେଞ୍ଜି ଆ ଡଅଙ୍ଲୋଙ୍ ଗତର୍ଲେନ୍ତୋ!”
ئەوسا باراباسی بۆ ئازاد کردن، بەڵام فەرمانی دا کە عیسا بدرێتە بەر قامچی و پاشان لە خاچ بدرێت. | 26 |
ସିଲତ୍ତେ ପିଲାତନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଆସନ୍ ବାରବ୍ବାନ୍ଆଡଙ୍ ଅମ୍ବୁରେନ୍, ବନ୍ଡ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ସାମକାନ୍ ବାତ୍ତେ ଅବ୍ତିତ୍ତିଡ୍ଡାଲେ ଆଅକ୍କାଡଙ୍ଲୋଙନ୍ ଅନମ୍ଡାଜନ୍ ଆସନ୍ ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜି ଆସିଲୋଙ୍ ସୋରୋପ୍ପାୟେନ୍ ।
سەربازەکانی فەرمانڕەوا عیسایان بۆ کۆشکی فەرمانڕەوا برد و تەواوی سەربازەکان لە دەوری کۆبوونەوە. | 27 |
ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ରାଜ୍ୟପାଡ଼ନ୍ ଆ ସିପ୍ପାୟ୍ଜି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଅମ୍ମ ରାଜାସିଙନ୍ ଓରୋଙ୍ଡାଲେ ଅଡ଼୍କୋ ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜି ଅଲ୍ନୋଡ୍ଡେଲେ ଜିସୁନ୍ ଆମଙ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ରୁକ୍କୁନେଜି ।
ڕووتیان کردەوە و کەوایەکی سووریان لەبەرکرد. | 28 |
ଆରି, ଆନିଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ ଆ ଅଙ୍ଗି ଉଜେଞ୍ଜି କି ଲୁଲୁ ଅଙ୍ଗିନ୍ ଅବ୍ରଏଞ୍ଜି,
هەروەها تاجێکیان لە دڕک دروستکرد و لە سەریان کرد، قامیشێکیان دایە دەستی ڕاستی، لەبەردەمی چۆکیان دادا و گاڵتەیان پێ دەکرد و دەیانگوت: «سڵاو ئەی پاشای جولەکە!» | 29 |
ଆରି ଆନିଞ୍ଜି ଅବ୍ବାଙନ୍ ବାତ୍ତେ ଅବୟ୍ ରନୁବ୍ବବନ୍ ତୁବ୍ଲେ ଜିସୁନ୍ ଆବବ୍ଲୋଙ୍ ଅବ୍ରୁବ୍ବବେଞ୍ଜି, ଆର୍ଜଡ଼ୋମ୍ସିଲୋଙନ୍ ଅବୟ୍ ଡାଙ୍ଗୋନ୍ ଅବ୍ଡଣ୍ଡନେଞ୍ଜି, ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଆ ମୁକ୍କାଗଡନ୍ ତୁଡ଼ୁମ୍ଡାଲେ, “ଏ ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ଆ ରାଜା, ଲୋମ୍ତମ୍,” ଗାମ୍ଲେ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ସୟ୍ସୟ୍ମୁଏଞ୍ଜି ।
تفیان لێکرد، قامیشەکەیان برد و بە سەریاندا کێشا. | 30 |
ଆନିଞ୍ଜି ଆ ଡଅଙ୍ଲୋଙନ୍ ବିଜଲେଞ୍ଜି ଆରି ଆସିଲୋଙନ୍ ଆଡଣ୍ଡନନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗୋ ପାଙ୍ଲେ ଆବବ୍ଲୋଙନ୍ ତିଡେଞ୍ଜି ।
دوای ئەوەی گاڵتەیان پێکرد، کەواکەیان لەبەر داکەند و کراسەکەی خۆیان لەبەرکردەوە، بردیان تاوەکو لە خاچی بدەن. | 31 |
ଆରି ଆନିଞ୍ଜି ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଆସ୍ରୟ୍ସୟ୍ମୁଏଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ତି ଲୁଲୁ ଅଙ୍ଗିନ୍ ଉୟ୍ଲେ ଆ ଅଙ୍ଗିଡମନ୍ ଅବ୍ରଏଞ୍ଜି କି ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଆଅକ୍କାଡଙ୍ଲୋଙନ୍ ଅନମ୍ଡାଜନ୍ ଆସନ୍ ଓରୋଙେଞ୍ଜି ।
کاتێک دەهاتنە دەرەوە پیاوێکی کورێنییان بینی ناوی شیمۆن بوو، ناچاریان کرد خاچەکەی ئەو هەڵبگرێت. | 32 |
ଆନିଞ୍ଜି ଡୁଙ୍ଲନ୍ ଆଜିର୍ରାଞଞ୍ଜି ଆଡିଡ୍ ସିମନ୍ ଗାମ୍ଲେ ଅବୟ୍ ମନ୍ରାନ୍ଆଡଙ୍ ତଙରନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ରବାଙେଜି, ଆନିନ୍ କୁରିଣି ଗଡ଼ାବାୟ୍, ଆରି ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜି ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଜିସୁନ୍ ଆଅକ୍କାଡଙ୍ ବଡଗାଁୟ୍ ଅବ୍ବୋୟେଞ୍ଜି ।
کە گەیشتنە ئەو شوێنەی پێی دەگوترا گولگۆسا، کە بە واتای «شوێنی کاسەسەر» دێت، | 33 |
ଆରି, ଆନିଞ୍ଜି ଗଲ୍ଗତା ଗାମ୍ଲେ ଅବୟ୍ ଜାଗାଲୋଙନ୍ ଅଡ଼ୋଏଞ୍ଜି, ତି ଆଗ୍ରାମ୍ଗାମନ୍ “ଆଇଡାଡ଼ାବୁର୍ ।”
شەرابی تێکەڵ بە تاڵاویان دایە عیسا تاکو بیخواتەوە، کە تامی کرد نەیویست بیخواتەوە. | 34 |
ତେତ୍ତେ ଆନିଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଅସାଙନ୍ ଆମାୟ୍ମାୟନ୍ ଆ ଦ୍ରାକ୍ୟାଡା ତିୟେଞ୍ଜି, ବନ୍ଡ ଆନିନ୍ ତିଆତେ ମାୟ୍ମାଜେନ୍ କି ଗାଗାନ୍ ଅଃଲ୍ଲଡୟ୍ଲୋ ।
کە لە خاچیان دا، بە تیروپشک جلەکانیان دابەش کرد. | 35 |
ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଆଅକ୍କାଡଙ୍ଲୋଙନ୍ ଅମ୍ଡାଜେଞ୍ଜି କି ଅବ୍କଡ଼ିଡାଲେ ଆ ଅଙ୍ଗିଞ୍ଜି ତର୍ଡମ୍ ବନ୍ତାଲଞ୍ଜି ।
ئینجا لەوێ دانیشتن و ئێشکیان بۆ گرت. | 36 |
ଆରି ଆନିଞ୍ଜି ତେତ୍ତେ ତଙ୍କୁମ୍ଲେ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଜଗେଏଞ୍ଜି ।
لەژوور سەرییەوە تاواننامەکەی ئەویان دانا کە نووسرابوو: «ئەمە عیسایە، پاشای جولەکە.» | 37 |
ଆନିଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ ଆବବ୍ ଆ ତୋଣ୍ଡୋଗଡ୍ ଅବୟ୍ କନାୟ୍କାୟ୍ବରନ୍ ଅବୟ୍ ପଟାଲୋଙନ୍ ଇଡ୍ଲେ ୟୋଡେଞ୍ଜି, “କେନ୍ଆନିନ୍ ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ଆ ରାଜା ଜିସୁ ।”
دوو دزیشیان لەگەڵی لە خاچ دا، یەکێک لەلای ڕاستی و ئەوەی دیکەش لەلای چەپی. | 38 |
ତିଆଡିଡ୍ ଜିସୁନ୍ ସରିନ୍ ବାଗୁ ସକାମରଞ୍ଜି ଆଅକ୍କାଡଙ୍ଲୋଙନ୍ ଅମ୍ଡାଜେଞ୍ଜି, ଆର୍ଜଡ଼ୋମ୍ଗଡ୍ ଅବୟ୍ନେ ଆରି ଅର୍କାବଡ଼ିଗଡ୍ ଅବୟ୍ନେ, ଜିସୁନ୍ ମଡ୍ଡିନ୍ ଏମ୍ମେଏଞ୍ଜି ।
ئەوانەی بەوێدا تێدەپەڕین، جنێویان پێی دەدا و سەریان بادەدا و | 39 |
ଆରି, ତି ଆ ତଙର୍ ଗଡ୍ ଆଜିର୍ରେଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ରାଜି ରମ୍ମଙ୍ ରମ୍ମଙ୍ ମୋମୋବବ୍ଲନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ନିଣ୍ଡୟ୍ଡାଲେ ବର୍ରଞ୍ଜି,
دەیانگوت: «ئەی ڕووخێنەری پەرستگا و بنیادنەرەوەی لە سێ ڕۆژدا، خۆت ڕزگار بکە! ئەگەر تۆ کوڕی خودای، لە خاچەکە دابەزە!» | 40 |
“ଆମନ୍ ଅଡ୍ଡେନ୍ ସରେବାସିଙନ୍ ପୁଡ୍ଲେ ୟାଗି ଡିନ୍ନାଲୋଙ୍ ଆତ୍ରୁବ୍ତେନ୍ ଆ ମନ୍ରା, ଆମନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ଡେନ୍ ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆମନ୍ଡମ୍ ଡୋବ୍ଡମ୍ନା ଆରି ଆଅକ୍କାଡଙନ୍ ସିଲଡ୍ ପଡ୍ଲନ୍ ଜିରାୟ୍ ।”
بە هەمان شێوە کاهینانی باڵا لەگەڵ مامۆستایانی تەورات و پیران گاڵتەیان پێدەکرد و دەیانگوت: | 41 |
ସୋଡ଼ା ରାଓଡ଼ାଞ୍ଜି ନିୟ୍ ଏତ୍ତେଲେମା ସାସ୍ତ୍ରିଞ୍ଜି ଡ ପାପୁର୍ମରଞ୍ଜି ସରିନ୍ ମାୟ୍ଲନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ସୟ୍ସୟ୍ମୁଲେ ବର୍ରଞ୍ଜି,
«خەڵکی دیکەی ڕزگار کرد، بەڵام ناتوانێ خۆی ڕزگار بکات! ئەگەر پاشای ئیسرائیلە، با ئێستا لە خاچەکە دابەزێت، باوەڕی پێدەهێنین! | 42 |
“ଆନିନ୍ ଆନ୍ନାମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡୋବେନ୍, ବନ୍ଡ ଆନିନ୍ଡମ୍ ଡୋବ୍ଲନ୍ ଅଃର୍ରପ୍ତିନେ । ଆନିନ୍ ଅଡ୍ଡେନ୍ ଇସ୍ରାଏଲ୍ମରଞ୍ଜି ଆ ରାଜା, ଆନିନ୍ ନମିଞେନ୍ ଆଅକ୍କାଡଙନ୍ ସିଲଡ୍ ପଡ୍ଲନ୍ ଜିରାୟ୍ତୋ, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ଆମଙନ୍ ଏଡର୍ନେବା ।
پشتی بە خودا بەست، با ئێستا خودا ڕزگاری بکات، ئەگەر ئەمی دەوێت، چونکە گوتی:”من کوڕی خودام.“» | 43 |
ଞେନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ଗାମ୍ଲେ କେନ୍ଆନିନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆମଙ୍ ଆସାତନେ; ଇସ୍ୱରନ୍ କେନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମେନ୍ ଡେନ୍, ନମିଞେନ୍ମା ଇସ୍ୱରନ୍ କେନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଡୋବେତୋ ।”
دزەکانیش کە لەگەڵی لە خاچ درابوون قسەیان پێ دەگوت. | 44 |
ଆରି, ଅଙ୍ଗା ସକାମର୍ଜି ଜିସୁନ୍ ବୟନ୍ ଆଅକ୍କାଡଙ୍ଲୋଙନ୍ ଅମ୍ଡାଜେଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜି ନିୟ୍ ଏତ୍ତେଲେମା ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ନିଣ୍ଡୟେଞ୍ଜି ।
لە کاتژمێر دوازدەوە هەتا سێ، تاریکی باڵی بەسەر هەموو زەویدا کێشا. | 45 |
ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ତିଆଡିଡ୍ ତଡ଼ିଙ୍ ତମ୍ବାନ୍ ସମ୍ପରା ପୁର୍ତିନ୍ ଲୋଙଡାଜେନ୍ କି ୟାଗି ଗଣ୍ଟା ଜାୟ୍ ଆଲୋଙଡନ୍ ଡକୋଲନ୍ ।
نزیکەی کاتژمێر سێ عیسا بە دەنگێکی بەرز هاواری کرد: «[ئێلی، ئێلی، لەما شەبەقتانی؟]» کە بە واتای [خودای من، خودای من، بۆ وازت لێ هێنام؟] دێت. | 46 |
ଆରି ୟାଗି ଗଣ୍ଟା ଇଙନ୍ ଡେତେ ଜିସୁନ୍ ସୋଡ଼ା ସର୍ରଙନ୍ ବାତ୍ତେ ବାବ୍ବାବ୍ଲେ ବର୍ରନେ, “ଏଲି, ଏଲି, ଲାମା ସବକ୍ତାନି?” କେନ୍ ଆଗ୍ରାମ୍ଗାମନ୍, “ଏ ଇସ୍ୱରଞେନ୍, ଏ ଇସ୍ୱରଞେନ୍, ଆମନ୍ ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ଇନିବା ଅମ୍ରେଙ୍ଲିଁୟ୍?”
کاتێک هەندێک لەوانەی لەوێ ڕاوەستابوون گوێیان لێی بوو، گوتیان: «ئەوە بانگی ئەلیاس دەکات!» | 47 |
କେନ୍ଆତେ ଅମ୍ଡଙ୍ଡାଲେ ତେତ୍ତେ ତନଙ୍ଲେ ଆଡ୍ରକୋଲଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ରାଜି ଲାଙ୍ଲେନ୍ନେ ଗାମେଞ୍ଜି, “କେନ୍ ଆ ମନ୍ରା ଏଲିଅନ୍ଆଡଙ୍ ଓଡ୍ଡେତେ ।”
دەستبەجێ یەکێک لەوان ڕایکرد و ئیسفەنجێکی هەڵگرت، خستییە ناو سرکەوە و کردی بەسەر قامیشێکەوە و پێیدا تاکو بیخواتەوە، | 48 |
ଆରି, ସିଲତ୍ତେମା ଅବ୍ତାଡ଼ନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଅବୟ୍ନେ ଇରେନ୍ କି ଅବୟ୍ କପାନ୍ ପାଙ୍ଲେ ତିଆତେ ସବୁର୍ଡାଲୋଙନ୍ ଜୋବ୍ଡାଡାଲେ ଅବୟ୍ ଡାଙ୍ଗୋଲୋଙନ୍ ରପଡେନ୍ କି ଗାଗାନ୍ ଆସନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ତିୟେନ୍ ।
بەڵام ئەوانی دیکە گوتیان: «لێگەڕێ، با بزانین ئەلیاس دێت ڕزگاری بکات؟» | 49 |
ବନ୍ଡ ଲାଙ୍ଲେନ୍ନେ ଗାମେଞ୍ଜି, “କଡ଼ିଙ୍ବା, ଏଲିଅନ୍ କେନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଡୋବ୍ଡୋବନ୍ ଆସନ୍ ଇୟ୍ତାୟ୍ ଅଡ଼େ ଇଜ୍ଜା, ଏଗିୟ୍ବା ।”
عیساش بە دەنگێکی بەرز هاواری کردەوە و گیانی سپارد. | 50 |
ବନ୍ଡ ଜିସୁନ୍ ଆରି ବତର ସୋଡ଼ା ସର୍ରଙନ୍ ବାତ୍ତେ ବାବ୍ବାବେନ୍ କି ଅତଡ୍ୟମେନ୍ ।
لەو کاتەدا پەردەی پەرستگا لە سەرەوە هەتا خوارەوە شەق بوو و بوو بە دوو پارچەوە. زەوی لەرزی و بەرد درزیان برد و | 51 |
ଆରି ଗିୟ୍ବା, ଅମ୍ମ ସରେବାସିଙନ୍ ଆ ଡରଙ୍ନେକାବ୍ ତୋଣ୍ଡୋନ୍ ସିଲଡ୍ ଜାୟ୍ତାନ୍ ଜାୟ୍ ପତେଡାଲେ ବାଗୁ ଡେୟ୍ଡେୟ୍ ଡେଏନ୍, ତକର୍ଲନ୍ ଡେଏନ୍, ଅରେଙଞ୍ଜି ପତଡାଜେନ୍,
گۆڕەکان کرانەوە، زۆرێک لە لاشەی گەلی پیرۆزی خودا کە مردبوون هەستانەوە. | 52 |
ଆରି ମସାନ୍ନିଞ୍ଜି ରୋଲନେ, ଆର୍ରବୁଏଞ୍ଜି ବୟ୍ଲେମର୍ଜି ଆ ମରା ଗୋଗୋୟ୍ଡମ୍ ୟର୍ମେଙ୍ଲେ ଡୋଲଞ୍ଜି,
دوای هەستانەوەی عیسا، لە گۆڕەکان هاتنە دەرەوە و چوونە ناو شاری پیرۆز، بۆ زۆر کەسیش دەرکەوتن. | 53 |
ଆରି ଜିସୁନ୍ ୟର୍ମେଙ୍ଲେ ଆଡ୍ରୋଲନ୍ ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ମସାନ୍ନିନ୍ ସିଲଡ୍ ଡୁଙ୍ଲନ୍ ମଡ଼ିର୍ ଗଡ଼ାନ୍ ଜିରୁସାଲମନ୍ ଗନେଞ୍ଜି, କେନ୍ଆତେ ଜବ୍ର ମନ୍ରା ଗିଜେଞ୍ଜି ।
کاتێک سەرپەلەکە و ئەوانەی لەگەڵی پاسەوانیی عیسایان دەکرد، بوومەلەرزەکە و ئەو شتانەیان بینی کە ڕوویدا، زۆر ترسان و گوتیان: «بەڕاستی ئەمە کوڕی خودا بوو!» | 54 |
ସୋଡ଼ା ସିପ୍ପାୟନ୍ ଡ ଆନିନ୍ ସରିନ୍ ଆନାଜି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଜଗେଏଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜି ତକର୍ଲନ୍ ଆରି ଇନିଜି ଡେଏନ୍ ତିଆତେଜି ଗିୟ୍ଲେ ଆକ୍ରାନ୍ ବତଙେଞ୍ଜି କି ବର୍ରଞ୍ଜି, “ଆଜାଡ଼ିଡମ୍ କେନ୍ଆନିନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ।”
زۆر ژن لەوێ بوون، لە دوورەوە تەماشایان دەکرد، ئەوانەی لە جەلیلەوە دوای عیسا کەوتبوون و خزمەتیان دەکرد، | 55 |
ଆରି, ଗାଲିଲିନ୍ ସିଲଡ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ସଣ୍ଡୋଙ୍ଲେ ପାଙ୍ଲେ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଆସ୍ରାଜଏଞ୍ଜି ଆଇମର୍ଜି ଗୋଗୋୟ୍ନେଡମ୍ ତେତ୍ତେ ସିଲଡ୍ ଡାସଙାୟ୍ଲୋଙ୍ ଡକୋଡାଲନ୍ କେନ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଗିୟ୍ଗିଜେଞ୍ଜି ।
مریەمی مەجدەلی و مریەمی دایکی یاقوب و یوسف، لەگەڵ دایکی کوڕەکانی زەبدی لەنێویان بوون. | 56 |
ଆନିଞ୍ଜିଲୋଙ୍ ମଗ୍ଦଲିନି ମରିଅମନ୍, ଜାକୁବନ୍ ଡ ଜୋସେପନ୍ ଆୟୋଙ୍ ମରିଅମନ୍, ଆରି ଜେବଦିନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ଜି ଆୟୋଙ୍ ତେତ୍ତେ ଡକୋଏଞ୍ଜି ।
کاتێک ئێوارە داهات، پیاوێکی دەوڵەمەندی خەڵکی ڕامە هات، ناوی یوسف بوو، ئەو خۆی قوتابی عیسا بوو. | 57 |
ଅରୁବ୍ଲେ ଆପ୍ରାଙେନ୍ ଆଡିଡ୍ ଜୋସେପ ଗାମ୍ଲେ ଅବୟ୍ ଗମାଙ୍ମରନ୍ ତେତ୍ତେ ଇୟ୍ଲାୟ୍, ଆନିନ୍ ଆରାମାତିୟାବାୟ୍, ଆନିନ୍ ନିୟ୍ ଅବୟ୍ ଜିସୁନ୍ ଆ ଞଙ୍ନେମର୍ ଡକୋଏନ୍ ।
چوو بۆ لای پیلاتۆس و داوای تەرمەکەی عیسای لێکرد، ئینجا پیلاتۆس فەرمانی دا بیدرێتێ. | 58 |
ଆନିନ୍ ପିଲାତନ୍ ଆମଙ୍ ଇୟେନ୍ କି ଜିସୁନ୍ ଆ ମରା ଇୟ୍ଲେ ବେଡେ । ସିଲତ୍ତେ ପିଲାତନ୍ ତିଆତେ ଇୟ୍ ତିୟ୍ବା ଗାମ୍ଲେ ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବାଞେଞ୍ଜି ।
یوسفیش تەرمەکەی برد و بە کەتانی پاک پێچای و | 59 |
ଆରି ଜୋସେପନ୍ ଜିସୁନ୍ ଆ ମରା ପାଙ୍ଲେ ମନଙ୍ଡମ୍ ଆ ଲମନ୍କାବ୍ ବାତ୍ତେ ବଲେଡେନ୍ କି,
لەو گۆڕە نوێیەی خۆی ناشتی کە لە تاشەبەرد هەڵکەنرابوو، ئینجا بەردێکی گەورەی گلۆر کردەوە سەر دەرگای گۆڕەکە و ڕۆیشت. | 60 |
ଆନିନ୍ଡମ୍ ଆସନ୍ ତାଲାଃଜଲେଙ୍ଲୋଙନ୍ ଆରବ୍ଗାୟ୍ଗାୟେନ୍ ଆ ରଙ୍ ମସାନ୍ନିଲୋଙ୍, ତିଆତେ ଇୟ୍ଲେ ଡକ୍କୋଏ, ଆରି ମସାନ୍ନିନ୍ ଆ ଗରନ୍ନେଲୋଙ୍ ଅବୟ୍ ସୋଡ଼ାଡମ୍ ଆରେଙ୍ ଡଙ୍ଲେ ଜିରେଞ୍ଜି ।
مریەمی مەجدەلی و مریەمەکەی دیکەش لەوێ بوون، بەرامبەر گۆڕەکە دانیشتبوون. | 61 |
ମଗ୍ଦଲିନି ମରିଅମନ୍ ଡ ଆନ୍ନା ମରିଅମନ୍ ତି ତେତ୍ତେ ମସାନ୍ନିନ୍ ଆ ମୁକ୍କାବା ତଙ୍କୁମ୍ଲେ ଡକୋଲଞ୍ଜି ।
بۆ بەیانی، کە دوای ڕۆژی خۆ ئامادەکردنە، کاهینانی باڵا و فەریسییەکان لەلای پیلاتۆس کۆبوونەوە، | 62 |
ତି ଆବାର୍ତାନ୍, ଲୋଲୋନେ ଡିନ୍ନାଇଙନ୍ ସୋଡ଼ା ରାଓଡ଼ାଞ୍ଜି ଡ ପାରୁସିଞ୍ଜି ପିଲାତନ୍ ଆମଙ୍ ରୁକ୍କୁଲନ୍ ଇୟେଞ୍ଜି କି ଇୟ୍ଲେ ବରେଜି,
گوتیان: «گەورەم، هاتەوە بیرمان ئەو چەواشەکارە کاتێک زیندوو بوو گوتی:”دوای سێ ڕۆژ هەڵدەستمەوە.“ | 63 |
“ଏ ଆଜ୍ଞା, ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ନମି ଏମନ୍ନେତାୟ୍, ତି ପାତ୍ୟାମରନ୍ ଆମେଙ୍ ଇଙନ୍ ବର୍ରନେ, ‘ଞେନ୍ ୟାଗି ଡିନ୍ନାଲୋଙ୍ ୟର୍ମେଙ୍ଲେ ଡୋତନାୟ୍ ।’
جا فەرمان بدە هەتا ڕۆژی سێیەم گۆڕەکەی پاس بکرێت، نەوەک قوتابییەکانی بێن و بیدزن، ئەوسا بە گەل بڵێن لەنێوان مردووان هەستاوەتەوە. جا چەواشەی دوایی لەوەی یەکەم خراپتر دەبێت.» | 64 |
ତିଆସନ୍, ୟାଗି ଡିନ୍ନା ଜାୟ୍ ମସାନ୍ନିନ୍ ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜି ଅବ୍ଜଗେଆଜି, ଇଜ୍ଜାନ୍ଡେନ୍ ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ତିଆତେ ରାଉଲନ୍ ଇୟ୍ତାୟ୍ ପାଙେଜି କି, ଆନିନ୍ ଆରବୁମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଡୋଲନ୍ ଗାମ୍ଲେ ବର୍ତଞ୍ଜି; ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ମୁଙ୍ ଆ ପାତ୍ୟା ସିଲଡ୍ ତିକ୍କି ଆ ପାତ୍ୟା ଆରି ସଙ୍କଡ଼ାଡମ୍ ଡେତାୟ୍ ।”
پیلاتۆسیش گوتی: «پاسەوانتان هەیە، بڕۆن چۆنتان پێ باشە وا پاسی بکەن.» | 65 |
ପିଲାତନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ବଡଡ଼ ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜି ଓରୋଙ୍ଡାଲେ ରନପ୍ତିନ୍ ଜାୟ୍ ମସାନ୍ନିନ୍ ଇୟ୍ନବ୍ଜଗେବାଜି ।”
ئەوانیش چوون گۆڕەکەیان پاس کرد، مۆریان لە بەردەکە دا و پاسەوانیان دانا. | 66 |
ତିଆସନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଜିରେଞ୍ଜି କି ମସାନ୍ନିନ୍ ଆରେଙ୍ଲୋଙ୍ ଇୟ୍ଲେ ଅବ୍ଜିଡେଜି, ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ତେତ୍ତେ ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜି ଇୟ୍ଲେ ଅବ୍ଜଗେଏଜି ।