مەرقۆس 14
| جەژنی پەسخە و فەتیرە دوو ڕۆژی مابوو، کاهینانی باڵا و مامۆستایانی تەورات دەگەڕان بە فێڵێک عیسا بگرن و بیکوژن، | 1 |
It was now two days before the festival of the Pesac ·Passover· (Nissan 12), also called the festival of Matzah ·Unleavened bread·, and the chief priests and the Torah-Teachers sought how they might seize him by deception, and kill him.
| گوتیان: «با لە جەژندا نەبێت، نەوەک ئاژاوە بکەوێتە ناو خەڵک.» | 2 |
For they said, “Not during the feast, because there might be a riot of the people.”
| کاتێک عیسا لە گوندی بێت‌عەنیا بوو، لە ماڵی شیمۆنە گول لەسەر خوان بوو، ژنێک هات بوتڵێکی ئەلەباستەریی بۆنی ناردینی بێگەردی گرانبەهای پێبوو، بوتڵەکەی شکاند و بەسەریدا ڕژاند. | 3 |
While he was at Bethany [House of affliction], in the house of Simeon [Hearing] the leper, as he sat at the table, a woman came having an alabaster jar of ointment of pure nard— very costly. She broke the jar, and poured it over his head.
| بەڵام هەندێک تووڕە بوون و بە یەکتریان گوت: «بۆچی بۆنەکە ئاوا بەفیڕۆ درا؟ | 4 |
But there were some who were indignant among themselves, saying, “Why has this ointment been wasted?
| دەکرا ئەم بۆنە بە زیاتر لە سێ سەد دینار بفرۆشرایە و بدرایە بە هەژاران.» جا سەرزەنشتی ژنەکەیان کرد. | 5 |
For this might have been sold for more than three hundred denarii (300 days wages), and given to the poor.” They grumbled against her.
| بەڵام عیسا فەرمووی: «وازی لێ بهێنن. بۆچی بێزاری دەکەن؟ شتێکی چاکی بۆ من کرد. | 6 |
But Yeshua [Salvation] said, “Leave her alone. Why do you trouble her? She has done a good work for me.
| هەژاران هەمیشە لەگەڵتانن، کەی ویستتان دەتوانن چاکەیان لەگەڵ بکەن، بەڵام من هەمیشە لەلاتان نیم. | 7 |
For you always have the poor with you, and whenever you want to, you can do them good; but you will not always have me.
| ئەوەی لە دەستی هات کردی، زوو جەستەی منی بۆ ناشتن چەورکرد. | 8 |
She has done what she could. She has anointed my body beforehand for the burying.
| ڕاستیتان پێ دەڵێم: لە هەر شوێنێکی جیهاندا ئەم مزگێنییە ڕابگەیەنرێت، وەک یادکردنەوەیەک باسی ئەوەش دەکرێت کە ئەم ژنە کردوویەتی.» | 9 |
Most certainly I tell you, wherever this Good News may be preached throughout the whole world, that which this woman has done will also be spoken of for a memorial of her.”
| یەهوزای ئەسخەریوتی کە یەکێک بوو لە دوازدە قوتابییەکە، چوو بۆ لای کاهینانی باڵا تاکو عیسا بە گرتن بدات. | 10 |
Judas Iscariot [Praised Dagger-man], who was one of the twelve, went away to the chief priests, that he might deliver him to them.
| کاتێک گوێیان لێبوو، دڵخۆش بوون و بەڵێنیان پێیدا زیوی بدەنێ. جا لە هەلێک دەگەڕا تاکو عیسا بە گرتن بدات. | 11 |
They, when they heard it, were glad, and promised to give him money. He sought how he might conveniently deliver him.
| لە یەکەم ڕۆژی جەژنی فەتیرەدا، کە بەرخی پەسخەیان سەردەبڕی، قوتابییەکانی لە عیسایان پرسی: «دەتەوێ بچینە کوێ ئامادەکاری بکەین، تاکو نانی پەسخە بخۆیت؟» | 12 |
On the first day of Matzah ·Unleavened bread· (Nissan 14), when they sacrificed the Pesac ·Passover· lamb, his disciples asked him, “Where do you want us to go and prepare your Seder ·Order / Passover meal·?”
| ئەویش دووان لە قوتابییەکانی نارد و پێی فەرموون: «بڕۆنە ناو شار، پیاوێک تووشتان دەبێت گۆزەیەک ئاوی هەڵگرتووە، دوای بکەون. | 13 |
He sent two of his disciples, and said to them, “Go into the city, and there you will meet a man carrying a pitcher of water. Follow him,
| لەکوێ چووە ژوورەوە، بە خاوەن ماڵەکە بڵێن:”مامۆستا دەفەرموێ: کوا دیوەخانەکەم تاکو لەگەڵ قوتابییەکانم نانی پەسخەی تێدا بخۆم؟“ | 14 |
and wherever he enters in, tell the master of the house, ‘The Rabbi ·Teacher· says, “Where is the guest room, where I may eat the Pesac ·Passover· with my disciples?”’
| ئەویش لە نهۆمی سەرەوە ژوورێکی گەورەتان پیشان دەدات، ڕاخراوە و ئامادە کراوە، لەوێ بۆمانی ئامادە بکەن.» | 15 |
He will himself show you a large upper room furnished and ready. Get ready for us there.”
| قوتابییەکان ڕۆیشتن و هاتنە شار، هەموو شتێکیان دۆزییەوە، هەروەک عیسا پێی فەرمووبوون. ئینجا نانی پەسخەیان ئامادە کرد. | 16 |
His disciples went out, and came into the city, and found things as he had said to them, and they prepared the Seder · Order / Passover meal·.
| کە ئێوارە داهات، عیسا لەگەڵ دوازدە قوتابییەکە هات. | 17 |
When it was evening he came with the twelve.
| پاڵیاندابووەوە نانیان دەخوارد، عیسا فەرمووی: «ڕاستیتان پێ دەڵێم، یەکێکتان وا لەگەڵم دەخوات، بە گرتنم دەدات.» | 18 |
As they sat and were eating, Yeshua [Salvation] said, “Most certainly I tell you, one of you will betray me— he who eats with me.”
| خەم دایگرتن و یەک لەدوای یەک گوتیان: «خۆ ئەو کەسە من نیم؟» | 19 |
They began to be sorrowful, and to ask him one by one, “Surely not I?” And another said, “Surely not I?”
| پێی فەرموون: «یەکێکە لەم دوازدەیە، ئەوەی لەگەڵم دەستی لەناو قاپەکەیە. | 20 |
He answered them, “It is one of the twelve, he who dips matzah ·unleavened bread· with me in the dish (of bitter herbs).
| کوڕی مرۆڤ دەبێت وەک ئەوەی لەبارەیەوە نووسراوە بڕوات، بەڵام قوڕبەسەر ئەوەی کوڕی مرۆڤ بە گرتن دەدات! باشتر بوو بۆ ئەو کەسە هەر لەدایک نەبووایە.» | 21 |
For the Son of Man goes, even as it is written about him, but woe to that man by whom the Son of Man is betrayed! It would be better for that man if he had not been born.”
| کاتێک نانیان دەخوارد، عیسا نانێکی هەڵگرت، سوپاسی خودای کرد و لەتی کرد، پێیدان و فەرمووی: «وەریبگرن، ئەمە جەستەی منە.» | 22 |
As they were eating, Yeshua [Salvation] took matzah ·unleavened bread·, and when he had blessed, he broke it, and gave to them, and said, “Take, eat. This is my body.”
| ئینجا جامێکی هەڵگرت و سوپاسی خودای کرد، پێیدان و هەموو لێیان خواردەوە. | 23 |
He took the (third) cup, and when he had given thanks, he gave to them. They all drank of it.
| پێی فەرموون: «ئەمە خوێنی منە، خوێنی پەیمانەکەیە کە لە پێناوی خەڵکێکی زۆر دەڕژێت. | 24 |
He said to them, “This is my blood of the new covenant ·binding contract between two or more parties·, which is poured out for many.
| ڕاستیتان پێ دەڵێم: ئیتر لە بەرهەمی مێو ناخۆمەوە، هەتا ئەو ڕۆژە دێت کە سەر لە نوێ لە شانشینی خودا دەیخۆمەوە.» | 25 |
Most certainly I tell you, I will no more drink of the fruit of the vine, until that day when I drink it anew in God’s Kingdom.”
| ئینجا گۆرانیی ڕۆحییان گوت و چوون بۆ دەرەوەی شار بۆ کێوی زەیتوون. | 26 |
When they had sung a hymn, they went out to the Mount of Olives.
| عیسا پێی فەرموون: «هەمووتان پشتم تێ دەکەن، چونکە نووسراوە: «[لە شوانەکە دەدەم، مەڕەکان پەرت دەبن.] | 27 |
Yeshua [Salvation] said to them, “All of you will be made to be scandalized ·to entrap, to cause weak knees that waiver, stumbling block that causes falling, distrusting one that should be trusted and obeyed, disapproving of authority, to judge unfavorably causing displeasure, indignant· because of me tonight, for it is written, ‘I will strike the shepherd, and the sheep will be scattered.’
| بەڵام دوای هەستانەوەم، پێشتان دەکەوم بۆ جەلیل.» | 28 |
However, after I am raised up, I will go before you into Galilee [District, Circuit].”
| پەترۆس پێی گوت: «ئەگەر هەموو پشتت لێ بکەن، من پشتت لێ ناکەم.» | 29 |
But Peter [Rock] said to him, “Although all will feel scandalized ·to entrap, to cause weak knees that waiver, stumbling block that causes falling, distrusting one that should be trusted and obeyed, disapproving of authority, to judge unfavorably causing displeasure, indignant·, yet I will not.”
| عیسا پێی فەرموو: «ڕاستیت پێ دەڵێم: تۆ ئەمڕۆ، هەر ئەمشەو، پێش ئەوەی دوو جار کەڵەشێر بخوێنێت، سێ جار نکۆڵی لە ناسینی من دەکەیت.» | 30 |
Yeshua [Salvation] said to him, “Most certainly I tell you, that you today, even this night, before the rooster crows twice, you will deny me three times.”
| بەڵام پەترۆس زیاتر پێداگری کرد و گوتی: «ئەگەر لەگەڵیشت بمرم، نکۆڵیت لێ ناکەم.» هەموو وایان گوت. | 31 |
But he spoke all the more, “If I must die with you, I will not deny you.” They all said the same thing.
| پاشان چوونە شوێنێک پێی دەگوترا گەتسیمانی، بە قوتابییەکانی فەرموو: «لێرە دانیشن تاکو نوێژ دەکەم.» | 32 |
They came to a place which was named Gethsemane [Olive oil press]. He said to his disciples, “Sit here, while I pray.”
| ئەوسا پەترۆس و یاقوب و یۆحەنای لەگەڵ خۆی برد، هەستی بە دڵگرانی و دڵتەنگی دەکرد. | 33 |
He took with him Peter [Rock], James [Surplanter], and John [Yah is gracious], and began to be greatly troubled and distressed.
| پێی فەرموون: «زۆر دڵتەنگم، خەریکە بمرم، لێرە بمێننەوە و ئێشک بگرن.» | 34 |
He said to them, “My soul is exceedingly sorrowful, even to death. Stay here, and watch.”
| کەمێک دوورکەوتەوە و خۆی خستە سەر زەوی، نوێژی کرد تاکو ئەگەر بکرێت کاتەکەی بەسەردا تێبپەڕێت. | 35 |
He went forward a little, and fell on the ground, and prayed that, if it were possible, the hour might pass away from him.
| فەرمووی: «بابە! باوکە، هەموو شتێک بۆ تۆ دەبێت، ئەم جامەم لەسەر لاببە، بەڵام نەک بە خواستی من، بەڵکو بە خواستی تۆ.» | 36 |
He said, “Abba, Dear Dad, all things are possible to you. Please remove this cup from me. However, not what I desire, but what you desire.”
| گەڕایەوە بینی نوستوون، بە پەترۆسی فەرموو: «شیمۆن نوستوویت؟ نەتتوانی کاتژمێرێک ئێشک بگریت؟ | 37 |
He came and found them sleeping, and said to Peter [Rock], “Simeon [Hearing], are you sleeping? Couldn’t you watch one hour?
| ئێشک بگرن و نوێژ بکەن، تاکو نەکەونە ناو تاقیکردنەوەوە. ڕۆح چالاکە بەڵام جەستە لاوازە.» | 38 |
Watch and pray, that you may not enter into temptation. The spirit indeed is willing, but the flesh is weak.”
| دیسان ڕۆیشتەوە و نوێژی کرد، هەمان وتەی دووبارە کردەوە. | 39 |
Again he went away, and prayed, saying the same words.
| کاتێک کە دووبارە گەڕایەوە، بینی نوستوون، چونکە چاویان قورس ببوو، نەیانزانی چۆن وەڵامی بدەنەوە. | 40 |
Again he teshuvah ·completely returned·, and found them sleeping, for their eyes were very heavy, and they didn’t know what to answer him.
| سێیەم جار گەڕایەوە، پێی فەرموون: «هێشتا نوستوون و پشوو دەدەن؟ بەسە! کاتەکە هاتووە. ئەوەتا کوڕی مرۆڤ دەدرێتە دەست گوناهباران. | 41 |
He came the third time, and said to them, “Sleep on now, and take your rest. It is enough. The hour has come. Behold, the Son of Man is betrayed into the hands of sinners ·devoted to missing the mark and without share in the goal·.
| هەستن با بڕۆین، ئەوەتا ئەوەی بە گرتنم دەدات نزیک بووەوە.» | 42 |
Arise, let us be going. Behold, he who betrays me is at hand.”
| کاتێک هێشتا عیسا قسەی دەکرد، لەناکاو یەهوزا گەیشت کە یەکێک بوو لە دوازدە قوتابییەکە. کۆمەڵە خەڵکێکی لەگەڵ بوو لەلایەن کاهینانی باڵا و مامۆستایانی تەورات و پیرانەوە نێردرابوون، شمشێر و داریان پێبوو. | 43 |
Immediately, while he was still speaking, Judas [Praised], one of the twelve, came— and with him a multitude with machairon ·machetes, small sword knives· and clubs, from the chief priests, the Torah-Teachers, and the elders.
| ئەوەی بە گرتنی دەدا نیشانەیەکی پێدابوون، گوتبووی: «ئەوەی ماچی دەکەم، ئەوە خۆیەتی، بیگرن و بە پاسەوانییەوە بیبەن.» | 44 |
Now he who betrayed him had given them a sign, saying, “Whomever I will phileo ·affectionate love, kiss·, he is the one. Seize him, and lead him away safely.”
| هەرکە یەهوزا گەیشت، چوو بۆ لای عیسا و گوتی: «ڕابی!» و ماچی کرد. | 45 |
When he had come, immediately he came to him, and said, “Rabbi, Rabbi! ·Teacher, Teacher·!” and kissed him.
| ئیتر دەستبەسەریان کرد و گرتییان. | 46 |
They laid their hands on him, and seized him.
| بەڵام یەکێک لە ئامادەبووان، شمشێرەکەی هەڵکێشا، لە خزمەتکاری سەرۆکی کاهینانی دا و گوێی بڕی. | 47 |
But a certain one of those who stood by drew his machaira ·machete, small sword knife·, and struck the servant of the high priest, and cut off his ear.
| عیساش پێی فەرموون: «ئایا من کەسێکی یاخیبووم کە بە کوتەک و شمشێرەوە هاتوون بمگرن؟ | 48 |
Yeshua [Salvation] answered them, “Have you come out, as against a robber, with machairon ·machetes, small sword knives· and clubs to seize me?
| ڕۆژانە لە حەوشەکانی پەرستگا لەگەڵتان بووم خەریکی فێرکردن بووم، نەتانگرتم، بەڵام دەبێت نووسراوە پیرۆزەکان بێنە دی.» | 49 |
I was daily with you in the temple teaching, and you didn’t arrest me. But this is so that the Scriptures might be fulfilled.”
| ئینجا هەموو بەجێیان هێشت و ڕایانکرد. | 50 |
They all left him, and fled.
| گەنجێک دوای عیسا کەوت کە تەنها بە پارچە کەتانێک ڕووتییەکەی داپۆشیبوو. کاتێک گرتیان، | 51 |
A certain young man followed him, having a linen cloth thrown around himself, over his naked body. The young men grabbed him,
| کەتانەکەی بەجێهێشت و بە ڕووتی ڕایکرد. | 52 |
but he left the linen cloth, and fled from them naked.
| عیسایان بردە لای سەرۆکی کاهینان، هەموو کاهینانی باڵا و پیران و مامۆستایانی تەورات کۆبوونەوە. | 53 |
They led Yeshua [Salvation] away to the high priest. All the chief priests, the elders, and the Torah-Teachers came together with him.
| پەترۆسیش دووربەدوور تاکو ناو حەوشەی ماڵی سەرۆکی کاهینان دوای کەوت، لەگەڵ خزمەتکاران لەبەردەم ئاگر دانیشتبوو خۆی گەرم دەکردەوە. | 54 |
Peter [Rock] had followed him from a distance, until he came into the court of the high priest. He was sitting with the officers, and warming himself in the light of the fire.
| کاهینانی باڵا و هەموو ئەندامانی ئەنجومەنی باڵای جولەکە بەدوای شایەتییەک دەگەڕان لەسەر عیسا تاکو سزای کوشتنی بەسەردا بدەن، بەڵام دەستیان نەکەوت. | 55 |
Now the chief priests and the whole council sought witnesses against Yeshua [Salvation] to put him to death, and found none.
| کەسانێکی زۆر بە درۆ شایەتییان لەسەری دا، بەڵام شایەتییەکانیان یەکیان نەدەگرتەوە. | 56 |
For many gave false testimony against him, and their testimony didn’t agree with each other.
| هەندێک هەستان و بە درۆ شایەتییان لەسەری دا و گوتیان: | 57 |
Some stood up, and gave false testimony against him, saying,
| «گوێمان لێی بوو دەیگوت:”ئەم پەرستگایەی دەستکردی مرۆڤە دەیڕووخێنم، بە سێ ڕۆژ یەکێکی دیکە بنیاد دەنێم کە دەستکردی مرۆڤ نەبێت.“» | 58 |
“We heard him say, ‘I will destroy this temple that is made with hands, and in three days I will build another made without hands.’”
| لەمەشدا شایەتییەکەیان کۆک نەبوو. | 59 |
Even so, their testimony did not agree.
| سەرۆکی کاهینانیش لەناوەڕاست ڕاوەستا و لە عیسای پرسی: «هیچ وەڵام نادەیتەوە؟ ئەم پیاوانە چ شایەتییەکت لەسەر دەدەن؟» | 60 |
The high priest stood up in the middle, and asked Yeshua [Salvation], “Have you no answer? What is it which these testify against you?”
| بەڵام عیسا بێدەنگ مایەوە و هیچ وەڵامی نەدایەوە. دیسان سەرۆکی کاهینان لێی پرسی و پێی گوت: «ئایا تۆ مەسیحەکەی، کوڕی خودای پیرۆز؟» | 61 |
But he stayed quiet, and answered nothing. Again the high priest asked him, “Are you the Messiah [Anointed one], the Son of the Blessed?”
| عیسا فەرمووی: «من ئەوم. لە داهاتووش دەبینن کوڕی مرۆڤ لە دەستەڕاستی خودای توانادار دادەنیشێت و بەسەر هەوری ئاسمانەوە دێتەوە.» | 62 |
Yeshua [Salvation] said, “Ena Na [I AM (the Living God)]. You will see the Son of Man sitting at the right hand of Power, and coming with the clouds of the sky.”
| سەرۆکی کاهینان جلەکانی خۆی دادڕی و گوتی: «ئیتر چ پێویستیمان بە شایەت هەیە؟ | 63 |
The high priest tore his clothes, and said, “What further need have we of witnesses?
| خۆ گوێتان لە کفرەکە بوو، ڕاتان چییە؟» هەموو بڕیاریان دا کە شایانی مردنە. | 64 |
You have heard the blasphemy! What do you think?” They all condemned him to be worthy of death.
| هەندێک کەوتنە تف لێکردنی، دەم و چاویان داپۆشی و لێیان دەدا، پێیان دەگوت: «ئەگەر پێغەمبەریت، بزانە کێ بوو لێیدایت؟» پاسەوانەکانیش گرتییان و دایانە بەر زللە. | 65 |
Some began to spit on him, and to cover his face, and to beat him with fists, and to tell him, “Prophesy!” The officers struck him with the palms of their hands.
| پەترۆس لە خوارەوە لە حەوشەکە بوو، یەکێک لە کارەکەرانی سەرۆکی کاهینان هات. | 66 |
As Peter [Rock] was in the courtyard below, one of the maids of the high priest came,
| پەترۆسی بینی خۆی گەرم دەکاتەوە، تێیڕوانی و گوتی: «تۆش لەگەڵ عیسای ناسیرەیی بوویت.» | 67 |
and seeing Peter [Rock] warming himself, she looked at him, and said, “You were also with the Nazarene [person from Branch, Separated one], Yeshua [Salvation]!”
| بەڵام پەترۆس نکۆڵیی کرد و گوتی: «نازانم، تێناگەم چی دەڵێی.» چووە داڵانەکە. ئینجا کەڵەشێر خوێندی. | 68 |
But he denied it, saying, “I neither know, nor understand what you are saying.” He went out on the porch, and the rooster crowed.
| کارەکەرەکە بینییەوە، بەوانەی گوتەوە کە لەوێدا ڕاوەستابوون: «ئەمەش لەوانە.» | 69 |
The maid saw him, and began again to tell those who stood by, “This is one of them.”
| دیسان نکۆڵیی کرد. پاش کەمێک ئەوانەی لەوێدا ڕاوەستابوون، بە پەترۆسیان گوت: «بە ڕاستی تۆ لەوانیت، چونکە تۆش جەلیلیت.» | 70 |
But he again denied it. After a little while again those who stood by said to Peter [Rock], “You truly are one of them, for you are a Galilean, and your speech shows it.”
| دەستی کرد بە نەفرەتکردن و سوێندخواردن و گوتی: «ئەم کابرایەی باسی دەکەن نایناسم.» | 71 |
But he began to curse, and to swear, “I don’t know this man of whom you speak!”
| دەستبەجێ کەڵەشێر بۆ دووەم جار خوێندی، پەترۆسیش قسەکەی عیسای بیرکەوتەوە کە پێی فەرمووبوو: «پێش ئەوەی دوو جار کەڵەشێر بخوێنێت، سێ جار نکۆڵیم لێ دەکەیت.» خۆی پێ نەگیرا و گریا. | 72 |
The rooster crowed the second time. Peter [Rock] remembered the word, how that Yeshua [Salvation] said to him, “Before the rooster crows twice, you will deny me three times.” When he thought about that, he wept.
