لۆقا 1

1 ئەی ساوفیلۆسی پایەبەرز، زۆر کەس هەستان بە داڕشتنی چیرۆکی ئەو شتانەی لەلای ئێمە هاتنە دی،

Whereas many have undertaken to compose a narrative of the things, which have been fully certified among us;

2 وەک ئەوەی لەلایەن ئەوانەوە پێمان گەیشت کە لە سەرەتاوە شایەتحاڵ و خزمەتکاری پەیامەکە بوون.

as they delivered them to us, who were from the beginning eye-witnesses of them, and ministers of the word;

3 لەدوای ئەوەی من لە سەرەتاوە پشکنینێکی وردم بۆ هەموو شتێک کرد، ئێستاش بە باشم زانی بە ڕیزبەندی بۆت بنووسم،

it seemed good to me also, having thoroughly traced them all from the very first, to write an account of them in order to thee,

4 تاکو لە ڕاستی ئەو قسانە دڵنیابی کە فێرکراوی.

most excellent Theophilus, that thou mayst know the certainty of the things wherein thou hast been instructed.

5 لەو سەردەمەی هێرۆدسی باوک پاشای یەهودیا بوو، کاهینێک لە نۆرەی نەوەی ئەبیا هەبوو کە ناوی زەکەریا بوو، ئەلیساباتی ژنیشی لە نەوەی هارون بوو.

There was in the days of Herod king of Judea, a certain priest named Zacharias, of the course of Abia; and his wife was of the family of Aaron, and her name was Elisabeth.

6 هەردووکیان لەبەرچاوی خودا ڕاستودروست بوون، بێ گلەیی بوون لە پەیڕەوکردنی هەموو ڕاسپاردە و حوکمەکانی یەزدان.

And they were both righteous in the sight of God, walking in all the commandments and ordinances of the Lord blameless.

7 بەڵام منداڵیان نەدەبوو، چونکە ئەلیسابات نەزۆک بوو، هەردووکیشیان بە ساڵدا چووبوون.

And they had no child, for Elisabeth was barren; and they were both far advanced in years.

8 کاتێک زەکەریا لە نۆرەی کۆمەڵەکەی خۆیدا کاروباری کاهینیێتی جێبەجێ دەکرد لەبەردەم خودا،

And it came to pass, while he was in the order of his course performing the priest's office before God,

9 بەگوێرەی نەریتی کاهینیێتی، تیروپشکی کەوتە سەر تاکو بچێتە ناو پەرستگای یەزدان و بخوور بسووتێنێت.

according to the custom of dividing the office of the priests, that it fell to his lot to burn incense, entring into the temple of the Lord:

10 لە کاتی سووتانی بخوورەکەدا، خەڵکی هەموو لە دەرەوە نوێژیان دەکرد.

and all the people were praying without at the time of offering incense.

11 لەوێ فریشتەیەکی یەزدانی بۆ دەرکەوت، لەلای ڕاستی قوربانگای بخوور ڕاوەستابوو.

And there appeared to him an angel of the Lord standing on the right hand of the altar of incense.

12 کاتێک زەکەریا فریشتەکەی بینی، پەشۆکا و ترسی لێ نیشت.

And when Zacharias saw him, he was startled and struck with fear:

13 بەڵام فریشتەکە پێی گوت: «زەکەریا مەترسە، چونکە پاڕانەوەکەت بیسترا، ئەلیساباتی ژنیشت کوڕێکی بۆت دەبێت و ناوی لێ دەنێیت یەحیا.

but the angel said unto him, Fear not, Zacharias; for thy prayer is heard, and thy wife Elisabeth shall bear thee a son, and thou shalt call his name John:

14 ئەو دەبێتە مایەی خۆشی و شادی بۆ تۆ، زۆر کەس بە لەدایکبوونی دڵخۆش دەبن،

and he shall be a joy and transport to thee, yea, many shall rejoice on account of his birth; for he shall be great in the sight of the Lord,

15 چونکە ئەو لەبەرچاوی یەزدان دەبێتە کەسێکی مەزن و پایەبەرز. هەرگیز شەراب و مەی ناخواتەوە. لە سکی دایکییەوە پڕدەبێت لە ڕۆحی پیرۆز و

and he shall drink neither wine nor any other strong liquor; and he shall be filled with the holy Spirit even from his birth;

16 زۆر لە ڕۆڵەکانی ئیسرائیل بۆ لای یەزدانی پەروەردگاری خۆیان دەگەڕێنێتەوە.

and many of the children of Israel shall he convert unto the Lord their God.

17 بە ڕۆح و توانای ئەلیاسەوە پێش یەزدان دەکەوێت، تاکو دڵی باوکان بۆ لای منداڵەکان ڕابکێشێت و یاخیبووانیش بۆ لای دانایی ڕاستودروستان بگەڕێنێتەوە، بۆ ئەوەی گەلێکی ئامادە بۆ یەزدان پێکبهێنێت.»

And he shall go before Him in the spirit and power of Elias, to turn the hearts of the fathers unto the children, and the disobedient to the wisdom of the just, to prepare for the Lord a people well-disposed.

18 زەکەریاش بە فریشتەکەی گوت: «چۆن لەمە دڵنیا بم، چونکە خۆم پیرم و ژنەکەشم بە ساڵدا چووە؟»

And Zacharias said unto the angel, Whereby shall I know this? for I am an old man, and my wife far advanced in years.

19 فریشتەکە وەڵامی دایەوە: «من جبرائیلم لەبەردەم خودا ڕادەوەستم، نێردراوم تاکو لەگەڵت بدوێم و ئەم مژدەیەت بدەمێ.

And the angel answering said to him, I am Gabriel, that stand in the presence of God, and I am sent to speak to thee, and to tell thee this good news:

20 ئەوەتا لە ئێستاوە تۆ لاڵ دەبیت و توانای قسەکردنت نامێنێت هەتا ئەو ڕۆژەی ئەم شتانە ڕوودەدەن، چونکە باوەڕت بە قسەکەم نەکرد، ئەوەی لە کاتی خۆیدا دێتە دی.»

and now shalt thou be dumb, and not able to speak, until the day that these things shall come to pass; because thou believedst not my words, which shall be fulfilled at their season.

21 خەڵکەکە چاوەڕوانی زەکەریایان دەکرد و سەرسام ببوون لە دواکەوتنی لەناو پەرستگادا.

And the people were waiting for Zacharias, and wondered at his staying so long in the temple:

22 کاتێک هاتە دەرەوە نەیتوانی لەگەڵیان بدوێت، جا زانییان کە لە پەرستگادا بینینێکی بۆ ئاشکرا کراوە، چونکە بە ئیشارەت لەگەڵیان دەدوا و بە لاڵی مایەوە.

but when he came out he could not speak to them, and they perceived that he had seen a vision in the temple; and he made signs to them, and continued speechless:

23 کاتێک ڕۆژانی خزمەتکردنەکەی تەواوبوو، گەڕایەوە ماڵ.

and as soon as the days of his ministration were accomplished, he departed to his own house.

24 دوای ئەو ڕۆژانە، ئەلیساباتی ژنی سکی پڕبوو، پێنج مانگ خۆی شاردەوە و دەیگوت:

And after these days his wife Elisabeth conceived, and retired five months,

25 «یەزدان ئەمەی بۆ کردم، لەم ڕۆژانەدا چاکەی خۆی نیشان دا و ئابڕووی منی لەنێو خەڵکدا کڕییەوە.»

saying, the Lord hath thus dealt with me in the days wherein he looked upon me to take away my reproach among men.

26 کاتێک ئەلیسابات سکی شەش مانگ‏‏ بوو، خودا جبرائیلی فریشتەی نارد بۆ شارێک لە ناوچەی جەلیل کە ناوی ناسیرە بوو،

But in the sixth month the angel Gabriel was sent by God to a city of Galilee called Nazareth,

27 بۆ لای پاکیزەیەک کە دەستگیرانی پیاوێک بوو لە بنەماڵەی داود بە ناوی یوسف، ناوی پاکیزەکەش مریەم بوو.

to a virgin who was betrothed to a man, whose name was Joseph, of the house of David; and the name of the virgin was Mary.

28 جبرائیل هاتە لای مریەم و گوتی: «سڵاو، ئەی ئەو کەسەی نیعمەتی خودات بەسەردا ڕژاوە، یەزدانت لەگەڵە.»

And when the angel came in to the room to her, he said, Hail, thou that art highly favoured; the Lord is with thee;

29 بەڵام ئەو بە پەیامەکە زۆر شێوا و بیری کردەوە دەبێت ئەمە چ جۆرە سڵاوێک بێت.

blessed art thou among women! and when she saw him, she was confused at what he said, and pondered in her mind what sort of salutation this could be.

30 فریشتەکە پێی گوت: «مەترسە مریەم، چونکە لەلای خودا ڕەزامەندیت بەدەستهێنا.

And the angel said unto her, Fear not, Mary; for thou hast found favor with God:

31 ئەوەتا سکت دەبێت و کوڕێکت دەبێت ناوی لێ دەنێیت عیسا.

and behold thou shalt conceive in thy womb, and shalt bring forth a son, and shalt call his name JESUS:

32 پایەبەرز دەبێت و بە کوڕی خودای هەرەبەرز ناودەبردرێت، خودای پەروەردگاریش تەختی داودی باوکی پێدەداتەوە.

He shall be great, and shall be called the Son of the Most High, and the Lord God shall give Him the throne of David his father,

33 هەتاهەتایە حوکمڕانی نەوەی یاقوب دەکات، شانشینەکەشی کۆتایی نایەت.» (aiōn g165)

and He shall reign over the house of Jacob for ever, and of his kingdom there shall be no end. (aiōn g165)

34 بەڵام مریەم بە فریشتەکەی گوت: «ئەمە چۆن دەبێت، کە من هێشتا پاکیزەم؟»

Then said Mary to the angel, How can this be, since I am a virgin?

35 فریشتەکە وەڵامی دایەوە: «ڕۆحی پیرۆز دێتە سەرت و هێزی خودای هەرەبەرز دەبێتە سایەی سەرت. لەبەر ئەوە ئەو پیرۆزەی لێت دەبێت بە کوڕی خودا ناودەبردرێت.

And the angel answered and said unto her, The holy Spirit shall come upon thee, and the power of the Most High shall overshadow thee, and therefore thine holy offspring shall be called the Son of God: and lo,

36 ئەوەتا ئەلیساباتی خزمیشت بەو پیرییە سکی پڕە بە کوڕێک. ئەوەی پێیان دەگوت نەزۆک سکی شەش مانگە،

thy cousin Elisabeth also hath conceived a son in her old age, and this is the sixth month with her that was called barren;

37 چونکە هیچ شتێک لەلای خودا مەحاڵ نییە.»

for nothing is impossible with God.

38 مریەم گوتی: «ئەوەتا من کارەکەری یەزدانم. ئەوەی تۆ دەیفەرموویت با بێتە دی.» فریشتەکەش بەجێی هێشت.

Then Mary said, Behold the servant of the Lord, may it be unto me according to thy word. So the angel departed from her.

39 لەو ڕۆژانەدا، مریەم هەستا و خێرا بۆ شارۆچکەیەک چوو لە ناوچە شاخاوییەکانی هەرێمی یەهودیا.

Then Mary arose and went with speed into the hill-country, to a city of Juda,

40 چووە ماڵی زەکەریا و سڵاوی لە ئەلیسابات کرد.

and came into the house of Zacharias, and saluted Elisabeth.

41 کاتێک ئەلیسابات گوێی لە سڵاوەکەی مریەم بوو، منداڵەکە لە سکیدا کەوتە جوڵەجوڵ و ئەلیسابات پڕبوو لە ڕۆحی پیرۆز.

And as soon as Elisabeth heard the salutation of Mary, the child leaped in her womb, and Elisabeth was filled with the holy Spirit:

42 ئەلیسابات بە دەنگێکی بەرز هاواری کرد: «لەنێو ژناندا بەرەکەتداریت، بەرهەمی سکت بەرەکەتدار دەبێت!

and she cried out with a loud voice, and said, Blessed art thou among women, and blessed is the fruit of thy womb:

43 بۆ من کێم تاکو دایکی گەورەکەم بێت بۆ لام؟

and whence is this honor to me, that the mother of my Lord should come to me?

44 چونکە هەرکە دەنگی سڵاوەکەت بەر گوێم کەوت، منداڵەکە لە خۆشیدا لە سکمدا هەڵبەزییەوە.

for behold, as soon as the voice of thy salutation reached my ears, the child in my womb leaped for joy:

45 خۆزگە دەخوازرێت بەوەی باوەڕی هێناوە کە لە یەزدانەوە چی پێ گوتراوە دێتە دی.»

and blessed is she that believed; for there shall be a performance of the things that were told her from the Lord.

46 مریەمیش گوتی: «گیانم ستایشی یەزدان دەکات،

And Mary said, "My soul doth magnify the Lord, and my spirit hath rejoiced in God my Saviour;

47 ڕۆحم بە خودای ڕزگارکەرم دڵشادە،

for He hath regarded the low estate of his handmaid:

48 چونکە سەیری بێفیزی کارەکەرەکەی کرد. ئەوەتا لە ئێستاوە هەموو نەوەکان خۆزگە بە من دەخوازن،

for behold, from henceforth shall all generations call me blessed:

49 چونکە توانادار کاری گەورەی بۆ من ئەنجام دا، پیرۆزە ناوی ئەو.

for He that is mighty hath done great things for me,

50 بەزەییەکەی بۆ ئەوانەیە کە لێی دەترسن، نەوە دوای نەوە.

and his name is holy, and his mercy is on them that fear Him, unto all generations.

51 بە بازووی کاری بەهێزی ئەنجام دا، ئەوانەی بە بۆچوونەکانی دڵیان لووتبەرز بوون، پەرتوبڵاوی کردنەوە.

He hath wrought powerfully with his arm; He hath confounded those that were proud in the imagination of their heart.

52 تەختی توانادارەکانی سەرەوژێر کردووە و بێفیزەکانی بڵند کردەوە.

He hath cast down the mighty from their thrones, and exalted the humble.

53 برسییەکانی لە خێروبێر تێر کرد، دەوڵەمەندانی بە دەستی بەتاڵ ڕەوانە کردەوە.

He hath filled the hungry with good things, and the rich He hath sent away empty.

54 بە یارمەتیدانی گەلی ئیسرائیلی بەندەی خۆی هەتاهەتایە بەزەییەکەی بەبیر هێنایەوە

He hath supported Israel his servant,

55 لەگەڵ ئیبراهیم و نەوەکەی، هەروەک بەڵێنی بە باوباپیرانمان دا.» (aiōn g165)

in remembrance of his mercy (even as He promised to our fathers, to Abraham and to his seed, ) for ever." (aiōn g165)

56 مریەم لەلای ئەلیسابات نزیکەی سێ مانگ مایەوە، پاشان گەڕایەوە بۆ ماڵەکەی خۆی.

And Mary stayed with her about three months, and then returned to her own house.

57 ئەلیسابات کاتی منداڵبوونی هات و کوڕێکی بوو.

Now when Elisabeth's time for her delivery was fully come, she brought forth a son:

58 جا دراوسێ و خزمانی بیستیان یەزدان دەرگای بەزەیی فراوانی خۆی بۆ کردووەتەوە، لەگەڵی شادمان بوون.

and her neighbours and kindred heard that the Lord had magnified his mercy towards her, and they congratulated her;

59 لە ڕۆژی هەشتەمدا بۆ خەتەنەکردنی منداڵەکە هاتن، لەسەر ناوی باوکی ناویان لێنا زەکەریا.

and on the eighth day they came to circumcise the child: and they would have called him Zacharias, after the name of his father:

60 بەڵام دایکی گوتی: «نەخێر، ناوی دەنرێت یەحیا.»

but his mother said, No, but he shall be called John:

61 پێیان گوت: «کەس لە خزمانت بەم ناوە ناونەنراوە.»

and they said to her, There is none of thy relations of this name.

62 ئینجا ئاماژەیان بۆ باوکی کرد، دەیەوێت چ ناوێکی لێ بنێت.

And they made signs to his father, what name he would have him called by.

63 تەختەیەکی داوا کرد و لەسەری نووسی: «ناوی یەحیایە.» هەموو سەرسام بوون.

And he called for a writing-tablet, and wrote upon it, His name is John: and they all wondered.

64 دەستبەجێ دەم و زمانی زەکەریا کرایەوە، دەستی کرد بە قسەکردن و ستایشی خودا.

And his mouth was opened immediately, and his tongue loosed, and he spake and praised God.

65 هەموو دراوسێکانیان ترسیان لێ نیشت و لە سەراپای ناوچە شاخاوییەکانی یەهودیا هەموو ئەم شتانە بوون بە قسە و باسی سەر زاری خەڵکی.

And an awe fell upon all that dwelt round about them; and all these things were divulged through the whole hill-country of Judea.

66 هەموو ئەوانەی ئەم باسەیان بیست لە دڵی خۆیاندا گوتیان: «ئایا ئەم منداڵە دەبێتە چی؟» چونکە دەستی یەزدانی لەگەڵ بوو.

And all that heard them, laid them up in their hearts, saying, What a child will this be? And the hand of the Lord was with him.

67 زەکەریای باوکیشی پڕبوو لە ڕۆحی پیرۆز و پێشبینی کرد و گوتی:

And his father Zacharias was filled with the holy Spirit,

68 «ستایش بۆ یەزدانی پەروەردگاری ئیسرائیل، چونکە گەلەکەی بەسەرکردەوە و کڕییەوە.

and prophesied, saying, "Blessed be the Lord God of Israel, for He hath visited and wrought redemption for his people,

69 هێزی ڕزگاریمانی هەستاندەوە، لە بنەماڵەی داودی بەندەی،

and hath raised up an horn of salvation for us,

70 وەک چۆن لە کۆنەوە لە ڕێگەی پێغەمبەرە پیرۆزەکانییەوە دواوە، (aiōn g165)

in the house of his servant David, as He spake by the mouth of his holy prophets from the beginning, (aiōn g165)

71 بۆ ڕزگاربوون لە دەست دوژمنان و هەموو ناحەزانمان،

even salvation from our enemies, and from the hand of all that hate us,

72 هەروەها بۆ بەخشینی بەزەیی بە باوباپیرانمان و پەیوەستبوون بە پەیمانە پیرۆزەکەی،

to display his mercy towards our fathers, and to remember his holy covenant,

73 واتە ئەو سوێندەی کە بۆ ئیبراهیمی باپیرە گەورەمانی خوارد:

according to the oath which He sware to Abraham our father,

74 کە ئێمە لە دەست دوژمن ڕزگارمان بێت و بێ ترس ئەو بپەرستین،

to grant unto us, that we being delivered out of the hand of our enemies, might serve Him without fear, in holiness and righteousness before Him,

75 هەموو ڕۆژانی ژیانمان بە پیرۆزی و ڕاستودروستی لەبەردەمیدا بین.

all the days of our life.

76 «تۆش ئەی منداڵ، بە پێغەمبەری خودای هەرەبەرز ناودەبردرێیت، چونکە پێش یەزدان دەکەویت، تاکو ڕێگای بۆ ئامادە بکەیت،

And thou, my child, shalt be called the prophet of the most High; for thou shalt go before the face of the Lord,

77 تاکو بە گەلەکەی ڕابگەیەنیت بە لێخۆشبوونی گوناهەکانیان ڕزگاریان دەبێت،

to make known salvation to his people,

78 بەهۆی بەزەییە بەسۆزەکەی خودامانەوە، کە بەهۆیەوە ڕووناکی لە بەرزاییەوە بەسەرماندا دەدرەوشێتەوە،

in the remission of their sins, through the tender mercy of our God, whereby the day-spring hath visited us from on high,

79 تاکو بەسەر ئەوانەی لە تاریکی و لە سێبەری مەرگدا دانیشتوون بدرەوشێتەوە، بۆ ئەوەی پێیەکانمان بە ڕێگای ئاشتیدا ببات.»

to enlighten them that sit in darkness and in the shadow of death, to direct our feet into the way of peace."

80 منداڵەکەش گەشەی دەکرد و لە ڕۆحدا بەهێز دەبوو، لە‏ چۆڵەوانی مایەوە هەتا ئەو ڕۆژەی کە خۆی بۆ گەلی ئیسرائیل دەرخست.

And the child grew, and became strong in spirit: and he was in the deserts till the time of his being manifested to Israel.

The Annunciation