یەرمیا 25

1 ئەو پەیامەی لە ساڵی چوارەمی یەهۆیاقیمی کوڕی یۆشیای پاشای یەهودا، کە دەکاتە ساڵی یەکەمی نەبوخودنەسری پاشای بابل، سەبارەت بە هەموو گەلی یەهودا بۆ یەرمیا هات.

This is the message that came to Jeremiah in the fourth year of Jehoiakim, son of Josiah, king of Judah, which was the first year of Nebuchadnezzar king of Babylon. It concerned all the people of Judah.

2 ئەوەی یەرمیای پێغەمبەر سەبارەت بە هەموو گەلی یەهودا و بۆ هەموو دانیشتووانی ئۆرشەلیم ڕایگەیاند:

So the prophet Jeremiah went and spoke to all the people of Judah and all of the people living in Jerusalem, telling them:

3 «لە ساڵی سێزدەیەمینی یۆشیای کوڕی ئامۆنی پاشای یەهوداوە هەتا ئەمڕۆ، ئەم بیست و سێ ساڵە، فەرمایشتی یەزدانم بۆ دەهات و منیش بەردەوام قسەم لەگەڵ کردن، بەڵام ئێوە گوێتان نەگرت.

From the thirteenth year of the reign of Josiah, son of Amon, king of Judah until now, twenty-three years in total, messages from the Lord have come to me, and I have told you what he said time and again, but you have not listened.

4 «یەزدانیش بەردەوام هەموو بەندە پێغەمبەرەکانی خۆی بۆ ناردن، بەڵام ئێوە گوێتان نەگرت و گرنگیتان پێنەدا.

Even though the Lord has sent all his servants the prophets to you time and again, you don't bother to listen or pay any attention.

5 پێیان گوتن:”لە ڕەفتارە ناشیرین و کردەوە خراپەکانتان بگەڕێنەوە، بۆ ئەوەی نیشتەجێ بن لەسەر ئەو خاکەی کە یەزدان داویەتییە ئێوە و باوباپیرانتان، لە ئەزەلەوە و بۆ هەتاهەتایە.

The consistent message has been: Give up your evil ways and the evil things you're doing so you can live in the country that the Lord has given to you and your forefathers forever.

6 شوێنی خوداوەندەکانی دیکە مەکەون بۆ ئەوەی بیانپەرستن و کڕنۆشیان بۆ ببەن. بە دروستکراوەکانی دەستتان پەستم مەکەن و منیش سزاتان نادەم.“»

Don't follow other gods and worship them, and don't anger me by making idols. Then I won't do anything to hurt you.

7 یەزدان دەفەرموێت: «بەڵام گوێتان لێم نەگرت، بۆ ئەوەی بە دروستکراوەکانی دەستتان پەستم بکەن، بەخۆتان سزاتان بۆ سەر خۆتان هێنا.»

But you've hurt yourselves by not listening to me, declares the Lord, because you angered me by making idols.

8 لەبەر ئەوە یەزدانی سوپاسالار ئەمە دەفەرموێت: «لەبەر ئەوەی ئێوە گوێتان لە قسەی من نەگرت،

So this is what the Lord Almighty says: Because you have not obeyed what I told you,

9 ئەوەتا دەنێرم و هەموو خێڵەکانی باکوور کۆدەکەمەوە، هەروەها نەبوخودنەسری خزمەتکارم، پاشای بابل، جا دەیانهێنمە سەر ئەم خاکە و سەر دانیشتووانەکەی و سەر هەموو ئەو نەتەوانەی دەوروبەری. بە تەواوی قڕیان دەکەم، دەیانکەمە پەند و تانە و تەشەر و وێرانییەکی هەتاهەتایی.

watch as I summon all the people of the north, declares the Lord. I'm going to send for my servant Nebuchadnezzar, king of Babylon, to attack this country and the people who live here, and all the surrounding nations. I will set them apart for destruction. I'm going to totally destroy you, and people will be horrified at what's happened to you and will mock you.

10 دەنگی بەزم و شادی، دەنگی بووک و زاوا، دەنگی دەستاڕ و ڕووناکی چرایان ناهێڵم.

I will also put a stop to the cheerful sounds of celebration and the happy voices of the bride and bridegroom. No noise will come from millstones being used; no lamps will be lit.

11 هەموو ئەم خاکە دەبێتە وێرانەیەکی چۆڵ، ئەم نەتەوانەش حەفتا ساڵ خزمەتی پاشای بابل دەکەن.» ئەوە فەرمایشتی یەزدانە.

This whole country will become an empty wasteland, and Judah and these other nations will serve the king of Babylon for seventy years.

12 یەزدان دەفەرموێت: «کە حەفتا ساڵەکە تەواو بوو، سزای پاشای بابل و ئەو نەتەوەیە دەدەم، لەسەر تاوانەکانیان، سزای خاکی بابلییەکانیش دەدەم و دەیکەمە چۆڵەوانییەکی هەتاهەتایی.

However, when these seventy years are over, I'm going to punish the king of Babylon and that nation, the country of Babylonia, for their sin, declares the Lord. I will completely destroy them.

13 هەموو ئەوەی لەم پەڕتووکەدا نووسراوە، ئەوەی یەرمیا سەبارەت بە هەموو ئەم نەتەوانە پێشبینیی کرد، هەموو ئاگادارکردنەوەیەکی تێدا هاتووە کە سەبارەت بەو خاکە فەرموومە پەیڕەوی دەکەم،

I will bring down on that country everything I threatened to do, everything that's written in this book which Jeremiah prophesied against all the different nations.

14 چونکە ئەوانیش دەبنە کۆیلەی زۆر نەتەوە و پاشای گەورە، بەگوێرەی کردەوە و کارەکانی خۆیان سزایان دەدەمەوە.»

Many nations and powerful kings will make slaves of them, the Babylonians, and I will pay them back for the evil they've done.

15 یەزدانی پەروەردگاری ئیسرائیل ئاوای بە من فەرموو: «جامی شەرابی ئەم تووڕەییە لە دەستم وەربگرە و دەرخواردی هەموو ئەو نەتەوانەی بدە کە من دەتنێرم بۆ لایان.

This is what the Lord, the God of Israel, told me: Take this cup I'm handing to you. It contains the wine of my anger. You are to make all the nations I send you to drink from it.

16 کاتێک دەیخۆنەوە، بەلادادێن و شێت دەبن لەبەر ئەو شمشێرەی کە من دەینێرمە ناویان.»

They will drink and stumble around and go mad because of the war brought by the armies I'm sending to attack them.

17 منیش جامەکەم لە دەستی یەزدان وەرگرت، دەرخواردی هەموو ئەو نەتەوانەم دا کە یەزدان ناردمی بۆیان:

I took the cup the Lord handed to me and made all the nations he sent me to drink from it:

18 بۆ ئۆرشەلیم و شارۆچکەکانی یەهودا و پاشا و پیاوە گەورەکانی، تاکو وێران بن و ببنە پەند و مایەی تانە و تەشەر و نەفرەت لێکردن، هەروەک ئێستا؛

To Jerusalem and the towns of Judah, its kings and officials, destroying them so that people were horrified at what happened to them and mocked them and cursed them (and they are still like this today);

19 بۆ فیرعەونی پاشای میسر و خزمەتکار و پیاوە گەورەکانی و هەموو گەلەکەی

to Pharaoh, king of Egypt, and his officials, leaders, all his people

20 و هەموو بێگانەکانی ئەوێ؛ بۆ هەموو پاشاکانی خاکی عوچ؛ بۆ هەموو پاشاکانی خاکی فەلەستییەکان؛ ئەسقەلان و غەزە و عەقرۆن و پاشماوەی ئەشدۆد؛

and all the foreigners living there; to all the kings of the country of Uz; to all the kings of the Philistines: Ashkelon, Gaza, Ekron, and what's left of Ashdod;

21 بۆ ئەدۆم و مۆئاب و عەمۆنییەکان؛

to Edom, Moab, and the Ammonites;

22 بۆ هەموو پاشاکانی سور و هەموو پاشاکانی سەیدا؛ بۆ پاشاکانی کەنارەکان، ئەوانەی لەوبەری دەریان؛

to all the kings of Tyre and Sidon; to the kings of the Mediterranean sea coast;

23 بۆ دیدان و تێما و بووز و هەموو قژبڕاوەکان؛

to Dedan, Tema, Buz, and all those who trim their hair on the sides of their heads;

24 بۆ هەموو پاشاکانی عەرەبستان و سەرکردەی هەموو هۆزەکانی نیشتەجێی بیابان؛

to all the kings of Arabia; and to all the kings of the different tribes living in the desert;

25 بۆ هەموو پاشاکانی زیمری و ئیلام و میدیا؛

to all the kings of Zimri, Elam, and Media;

26 بۆ هەموو پاشاکانی باکوور، نزیک و دووریان، یەک لەدوای یەک؛ بۆ هەموو شانشینەکانی جیهان لەسەر ڕووی زەوی. لەدوای هەموویانەوە، هەروەها پاشای شێشەخ ئەو جامە دەخواتەوە.

to all the kings of the north; in fact to all the kingdoms on earth whether close or far away, one after another. After all of them, the king of Babylon will drink it too.

27 «پێیان دەڵێیت:”یەزدانی سوپاسالار، خودای ئیسرائیل ئەمە دەفەرموێت: بخۆنەوە و سەرخۆش بن و بڕشێنەوە، بکەون و هەڵمەستنەوە لەبەر ئەو شمشێرەی من دەینێرمە ناوتان.“

Tell them this is what the Lord Almighty, the God of Israel, says: Drink, make yourselves drunk, and vomit. Because of the war you'll be killed, falling down never to get up again.

28 ئەگەر ڕازی نەبوون جامەکە لە دەستت وەربگرن بۆ ئەوەی بیخۆنەوە، پێیان بڵێ:”یەزدانی سوپاسالار ئەمە دەفەرموێت: دەبێت بیخۆنەوە!

If they should refuse to take the cup and drink from it, tell them that this is what the Lord Almighty says: You can't avoid drinking it—you have to!

29 ئەوەتا ئەو شارەی ناوی منی هەڵگرتووە، من دەستم پێکردووە بەڵای بەسەردا بهێنم، ئیتر ئایا ئێوە بێ سزا دەبن؟ نەخێر بێ سزا نابن! چونکە من شمشێر دەهێنمە سەر هەموو دانیشتووانی زەوییەکە.“ئەمە فەرمایشتی یەزدانی سوپاسالارە.

Can't you see that I'm about to bring disaster down on my own city, so do you really think you wouldn't be punished as well? You won't go unpunished, for I am bringing war to everyone on earth, declares the Lord Almighty.

30 «تۆش هەموو ئەو پەیامەی من لە دژی ئەوان ڕابگەیەنە و پێیان بڵێ: «”یەزدان لە ئاسمان دەنەڕێنێت، لە نشینگەی پیرۆزیەوە دەنگ هەڵدەبڕێت و بەهێز بەسەر خاکی خۆیدا دەنەڕێنێت. وەک ئەوانەی ترێ پێپەست دەکەن بە هوتافەوە هاوار دەکات بەسەر هەموو دانیشتووانی زەوی.

Give this whole message as a prophecy against them. Tell them: The Lord will thunder from high above. He will thunder loudly from the holy place where he lives. He will give a great roar against the sheepfolds. He will give a loud shout like people treading the grapes, frightening everyone who lives on earth.

31 هاتوهاوار گەیشتە ئەوپەڕی زەوی، چونکە یەزدان سکاڵا لە نەتەوەکان دەکات، دادوەری هەموو ئادەمیزاد دەدات و بەدکارەکان دەداتە بەر شمشێر.“» ئەوە فەرمایشتی یەزدانە.

The sound will reach everywhere on the earth because the Lord is accusing the nations. He is judging everyone, executing the wicked, declares the Lord.

32 یەزدانی سوپاسالار ئەمە دەفەرموێت: «ئاگاداربن! بەڵا بڵاو دەبێتەوە لە نەتەوەیەکەوە بۆ نەتەوەیەک، گەردەلوولێکی گەورە هەڵدەکات لەوپەڕی زەوییەوە.»

This is what the Lord Almighty says: Watch out! Disaster is falling on one nation after another; an immense storm is building up in the far distance.

33 لەو ڕۆژەدا، ئەوانەی بە دەستی یەزدان دەکوژرێن لەمپەڕی زەوییەوە هەتا ئەوپەڕی زەوی دەبن، شیوەنیان بۆ ناگێڕدرێت و کۆناکرێنەوە و نانێژرێن، بەڵکو دەبنە زبڵ بەسەر ڕووی خاکەکەوە.

Those killed by the Lord at that time will cover the earth from one end to the other. No one will mourn them, or collect them, or bury them. They will be like piles of manure lying on the ground.

34 ئەی شوانەکان، واوەیلا و هاوار بکەن! ئەی سەرپەرشتیارانی مێگەل، خۆتان بگەوزێنن، چونکە کاتتان هاتووە بۆ سەربڕین، وەک گۆزەیەکی بە نرخ دەکەون و تێکدەشکێنرێن.

Cry out and weep, you shepherds! Roll around on the ground mourning, you leaders of the flock. The time for you to be killed has come; you will fall, smashed like the finest pottery.

35 پەناگا بۆ شوانەکان نامێنێت، دەربازبوونیش بۆ سەرپەرشتیارانی مێگەل.

The shepherds won't be able to run away; the leaders of the flock won't escape.

36 گوێ بگرە لە هاواری شوانەکان و واوەیلای سەرپەرشتیارانی مێگەل، چونکە یەزدان لەوەڕگاکانیان تێکدەدات.

Listen to the cries of the shepherds, the weeping of the leaders of the flock, for the Lord is destroying their pasturelands.

37 مێرگەکانی ئاشتی لەناودەچن لەبەر جۆشی تووڕەیی یەزدان.

The peaceful sheepfolds have been ruined because of the Lord's fierce anger.

38 ئەو وەک بەچکە شێر لانەی خۆی بەجێدەهێڵێت، چونکە خاکەکە وێران دەبێت لەبەر شمشێری ستەمکار و لەبەر جۆشی تووڕەیی یەزدان.

The Lord has left his den like a lion, because their country has been devastated by the invading armies, and because of the Lord's fierce anger.