دەرچوون 32
| کاتێک گەل بینی موسا دواکەوت لە هاتنە خوارەوە لە کێوەکە، لەسەر هارون کۆبوونەوە و پێیان گوت: «وەرە! چەند خوداوەندێکمان بۆ دروستبکە لەپێشمانەوە بڕۆن، چونکە ئەم موسایە، ئەو پیاوەی ئێمەی لە خاکی میسرەوە دەرهێنا نازانین چی لێهات.» | 1 |
When the people saw that Moses [Drawn out] delayed to come down from the mountain, the people gathered themselves together to Aaron [Light-bringer], and said to him, “Come, make us deities, which shall lead us; for this Moses [Drawn out], the man who brought us up out of the land of Egypt [Abode of slavery], we don’t know what has become of him.”
| هارونیش وەڵامی دانەوە: «ئەو گوارە زێڕانەی لە گوێی ژن و کوڕ و کچەکانتانە لێی بکەنەوە و بۆ منی بهێنن.» | 2 |
Aaron [Light-bringer] said to them, “Take off the golden rings, which are in the ears of your wives, of your sons, and of your daughters, and bring them to me.”
| جا هەموو گەل ئەو گوارانەی لە گوێیان بوون لێیان کردنەوە و بۆ هارونیان هێنا. | 3 |
All the people took off the golden rings which were in their ears, and brought them to Aaron [Light-bringer].
| ئەویش لە دەستیانی وەرگرت و بە قاڵب شێوەی گوێرەکەیەکی داڕشت و بە قەڵەم و چەکوش ڕێکیخست، ئینجا گوتیان: «ئەی ئیسرائیل، ئەمە خوداوەندەکەتانە، ئەوەی ئێوەی لە خاکی میسر دەرهێنا.» | 4 |
He received what they handed him, and fashioned it with an engraving tool, and made it a molten calf; and they said, “These are your deities, Israel [God prevails], which brought you up out of the land of Egypt [Abode of slavery].”
| کاتێک هارون ئەمەی بینی، قوربانگایەکی لەپێش گوێرەکەکە دروستکرد، بانگەوازی دا و گوتی: «بەیانی جەژنە بۆ یەزدان.» | 5 |
When Aaron [Light-bringer] saw this, he built an altar before it; and Aaron [Light-bringer] made a proclamation, and said, “Tomorrow shall be a feast to Adonai.”
| ئینجا بەیانی زوو هەستان و قوربانی سووتاندنیان سەرخست و قوربانی هاوبەشییان پێشکەش کرد، ئینجا گەل بۆ خواردن و خواردنەوە دانیشتن، پاشان بۆ ڕابواردن هەستانەوە. | 6 |
They rose up early on the next day, and offered burnt offerings, and brought peace offerings; and the people sat down to eat and to drink, and rose up to pray.
| جا یەزدان بە موسای فەرموو: «بڕۆ خوارەوە، چونکە گەلەکەت گەندەڵ بوو، ئەوەی لە خاکی میسرەوە هێناتە دەرەوە. | 7 |
Adonai spoke to Moses [Drawn out], “Go, get down; for your people, who you brought up out of the land of Egypt [Abode of slavery], have corrupted themselves!
| زوو لایاندا لەو ڕێگایەی کە فەرمانم پێکردن، گوێرەکەیەکی لەقاڵبدراویان بۆ خۆیان دروستکردووە و کڕنۆشی بۆ دەبەن و قوربانی بۆ سەر دەبڕن و دەڵێن:”ئەی ئیسرائیل، ئەمە خوداوەندەکەتانە، ئەوەی ئێوەی لە خاکی میسر دەرهێنا.“» | 8 |
They have turned aside quickly out of the way which I enjoined them. They have made themselves a molten calf, and have worshiped it, and have sacrificed to it, and said, ‘These are your deities, Israel [God prevails], which brought you up out of the land of Egypt [Abode of slavery].’”
| هەروەها یەزدان بە موسای فەرموو: «تەماشای ئەم گەلەم کرد، ئەوان گەلێکی کەللەڕەقن. | 9 |
Adonai said to Moses [Drawn out], “I have seen these people, and behold, they are a stiff-necked people.
| ئێستاش لێمگەڕێ با تووڕەییم بەسەریاندا بێتە جۆش و کۆتاییان پێ بهێنم، تۆش دەکەمە گەلێکی مەزن.» | 10 |
Now therefore leave me alone, that my wrath may burn hot against them, and that I may consume them; and I will make of you a great nation.”
| بەڵام موسا لە یەزدانی پەروەردگاری خۆی پاڕایەوە و گوتی: «یەزدان، بۆچی تووڕەییت بەسەر گەلەکەتدا دێتە جۆش، کە لە خاکی میسرەوە بە توانایەکی مەزن و دەستێکی بەهێزەوە دەرتهێنا؟ | 11 |
Moses [Drawn out] begged Adonai his God, and said, “Adonai, why does your wrath burn hot against your people, that you have brought out of the land of Egypt [Abode of slavery] with great power and with a mighty hand?
| بۆچی میسرییەکان بڵێن:”بە نیازخراپی دەریهێنان هەتا لە کێوەکان بیانکوژێت و لەسەر ڕووی زەوی نەیانهێڵێت؟“جۆشی تووڕەییت دابمرکێنەوە و ئەو سزایە ڕەت بکەرەوە کە فەرمووت بەسەر گەلەکەتدا دەیسەپێنیت. | 12 |
Why should the Egyptians [people from Abode of slavery] speak, saying, ‘He brought them out for evil, to kill them in the mountains, and to consume them from the surface of the earth?’ Turn from your fierce wrath, and teshuvah ·turn repent· of this evil against your people.
| ئیبراهیم و ئیسحاق و ئیسرائیلی خزمەتکارانت بەبیر بێتەوە کە بە گیانی خۆت سوێندت بۆیان خوارد و پێت فەرموون،”نەوەکانتان زۆر دەکەم وەک ئەستێرەکانی ئاسمان و هەموو ئەم خاکەش کە باسم کرد، دەیدەمە نەوەکانتان و دەبێتە موڵکیان بۆ هەتاهەتایە.“» | 13 |
Remember Abraham [Father of a multitude], Isaac [Laughter], and Israel [God prevails], your servants, to whom you swore by your own self, and said to them, ‘I will multiply your offspring as the stars of the sky, and all this land that I have spoken of I will give to your offspring, and they shall inherit it forever.’”
| ئینجا یەزدان پاشگەز بووەوە لەو کارەساتەی فەرمووی، کە ویستی بە گەلەکەی بکات. | 14 |
Adonai changed his mind concerning the disaster which he planned for his people.
| موسا ڕووی وەرگێڕا و لە کێوەکە هاتە خوارەوە، دوو تەختەکەی پەیمانیشی لە دەست بوو، ئەو تەختانەی لە هەردوو ڕووەکەی نووسرابوون، لەم لاو لەو لاوە نووسرابوون. | 15 |
Moses [Drawn out] turned, and went down from the mountain, with the two tablets of the testimony in his hand; tablets that were written on both their sides; on the one side and on the other they were written.
| تەختەکان دەستکردی خودان و نووسینەکەش نووسینی خودایە لەسەر تەختەکان نەخشێنراوە. | 16 |
The tablets were the work of God, and the writing was the writing of God, engraved on the tables.
| کاتێک یەشوع گوێی لە دەنگی گەل بوو کە هاواریان دەکرد، بە موسای گوت: «دەنگی جەنگە لە ئۆردوگاکە!» | 17 |
When Joshua [Yah Salvation] sh'ma ·heard obeyed· the noise of the people as they shouted, he said to Moses [Drawn out], “There is the noise of war in the camp.”
| ئەویش گوتی: «نە دەنگی هاواری سەرکەوتنە، نە دەنگی هاواری دۆڕاندنە، بەڵکو دەنگی گۆرانییە، ئەوەی گوێم لێیە.» | 18 |
He said, “It is not the voice of those who shout for victory. It is not the voice of those who cry for being overcome; but the noise of those who sing that I sh'ma ·hear obey·.”
| ئەوە بوو کاتێک لە ئۆردوگاکە نزیک کەوتەوە، چاوی بە گوێرەکە و سەما کەوت، تووڕەیی موسا جۆشا و هەردوو تەختەکەی لە دەستیەوە فڕێدا و لە خوار کێوەکە شکاندنی. | 19 |
As soon as he came near to the camp, he saw the calf and the dancing. Then Moses [Drawn out]’ anger grew hot, and he threw the tablets out of his hands, and broke them beneath the mountain.
| هەروەها ئەو گوێرەکەیەی دروستیان کردبوو بردی و سووتاندی، هاڕی هەتا بووە تۆز، بەسەر ئاوەکەدا بەبای کرد و ئاوەکەی بە نەوەی ئیسرائیل خواردەوە. | 20 |
He took the calf which they had made, and burned it with fire, ground it to powder, and scattered it on the water, and made the children of Israel [God prevails] drink of it.
| موسا بە هارونی گوت: «ئەم گەلە چییان لێکردوویت هەتا ئەو گوناهە گەورەیەیان بەسەربهێنیت؟» | 21 |
Moses [Drawn out] said to Aaron [Light-bringer], “What did these people do to you, that you have brought a great cause for sacrifice for sin ·missing the goal· on them?”
| هارونیش گوتی: «با تووڕەیی گەورەم نەجۆشێت، خۆت دەزانیت چۆن دڵی ئەم گەلە مەیلی خراپەکاری هەیە. | 22 |
Aaron [Light-bringer] said, “Don’t let the anger of my lord grow hot. You know the people, that they are set on evil.
| پێیان گوتم:”چەند خوداوەندێکمان بۆ دروستبکە لەپێشمانەوە بڕۆن، چونکە ئەم موسایە، ئەو پیاوەی ئێمەی لە خاکی میسرەوە دەرهێنا، نازانین چی لێهات.“ | 23 |
For they said to me, ‘Make us deities to lead us; for this Moses [Drawn out], the man who brought us up out of the land of Egypt [Abode of slavery], we don’t know what has become of him.’
| منیش پێم گوتن:”کێ زێڕی پێوەیە با لێی بکاتەوە و بمداتێ.“ئینجا فڕێمدایە ناو ئاگر و ئەم گوێرەکەیەی لێ دەرچوو!» | 24 |
I said to them, ‘Whoever has any gold, let them take it off:’ so they gave it to me; and I threw it into the fire, and out came this calf.”
| موسا بینی گەل بەڕەڵا کراوە، چونکە هارون بەڕەڵای کردبوون هەتا ببنە گاڵتەجاڕ لەنێو بەرهەڵستکارانیان. | 25 |
When Moses [Drawn out] saw that the people had broken loose, (for Aaron [Light-bringer] had let them loose for a derision among their enemies),
| ئینجا موسا لە دەروازەی ئۆردوگاکە وەستا و گوتی: «کێ بۆ یەزدانە با بێتە لام.» ئیتر هەموو نەوەی لێڤی لێی کۆبوونەوە. | 26 |
then Moses [Drawn out] stood in the gate of the camp, and said, “Whoever is on Adonai’s side, come to me!” All the sons of Levi [United with] gathered themselves together to him.
| ئەویش پێی گوتن: «یەزدانی پەروەردگاری ئیسرائیل ئەمە دەفەرموێت:”با هەریەکە شمشێرەکەی لە لاڕانییەوە ببەستێت، دەروازە بە دەروازە بە ئۆردوگاکەدا تێبپەڕن و بگەڕێنەوە، با هەریەکە بکوژێت، جا برای بێت یان هاوڕێ یان دراوسێ.“» | 27 |
He said to them, “Adonai says, the God of Israel [God prevails], ‘Every man put his sword on his thigh, and go back and forth from gate to gate throughout the camp, and every man kill his brother, and every man his companion, and every man his neighbor.’”
| نەوەی لێڤیش بەم جۆرەیان کرد، هەروەک موسا گوتی، ئەو ڕۆژە نزیکەی سێ هەزار پیاو لە گەل کەوتن. | 28 |
The sons of Levi [United with] did according to the word of Moses [Drawn out]: and there fell of the people that day about three thousand men.
| موسا گوتی: «ئەمڕۆ ئێوە تەرخان کراون بۆ یەزدان، لەبەر ئەوەی ئێوە لە دژی کوڕ و براکانتان بوون، ئیتر ئەمڕۆ بەرەکەتداری کردن.» | 29 |
Moses [Drawn out] said, “Consecrate yourselves today to Adonai, yes, every man against his son, and against his brother; that he may give you a blessing today.”
| ئەوە بوو بۆ بەیانی موسا بە گەلی گوت: «ئێوە گوناهێکی گەورەتان کردووە، بەڵام ئێستا سەردەکەوم بۆ لای یەزدان، بەڵکو کەفارەتی گوناهەکەتان بکەم.» | 30 |
On the next day, Moses [Drawn out] said to the people, “You have sinned ·deviated (from the standard goal)· a great cause for sacrifice for sin ·missing the goal·. Now I will go up to Adonai. Perhaps I shall make atonement for your habitual sin ·missing the mark·.”
| ئیتر موسا گەڕایەوە لای یەزدان و گوتی: «ئای کە ئەم گەلە گوناهێکی گەورەی کرد و خوداوەندی زێڕینیان بۆ خۆیان دروستکرد، | 31 |
Moses [Drawn out] teshuvah ·completely returned· to Adonai, and said, “Oh, this people have sinned a great cause for sacrifice for sin ·missing the goal·, and have made themselves deities of gold.
| بەڵام ئێستا لە گوناهیان خۆشبە، ئەگەر نا، لە پەڕتووکەکەی خۆت بمسڕەوە کە نووسیوتە.» | 32 |
Yet now, if you will, forgive their habitual sin ·missing the mark·— and if not, please blot me out of your book which you have written.”
| یەزدانیش بە موسای فەرموو: «ئەوەی گوناهی سەبارەت بە من کردبێت لە پەڕتووکی خۆم دەیسڕمەوە. | 33 |
Adonai said to Moses [Drawn out], “Whoever has sinned ·deviated (from the standard goal)· against me, him will I blot out of my book.
| ئێستاش بڕۆ پێشڕەوی گەل بکە بۆ ئەو شوێنەی پێم گوتیت، فریشتەکەم وا لەپێشت دەڕوات، بەڵام کاتێک ڕۆژی سزادان هات، لەسەر گوناهەکانیان سزایان دەدەم.» | 34 |
Now go, lead the people to the place of which I have spoken to you. Behold, my angel shall go before you. Nevertheless in the day when I punish, I will punish them for their habitual sin ·missing the mark·.”
| ئیتر یەزدان گەلی تووشی دەرد کرد لەسەر ئەوەی لەگەڵ گوێرەکەکە کردیان کە هارون دروستی کردبوو. | 35 |
Adonai struck the people, because they made the calf, which Aaron [Light-bringer] made.
