ژیرمەندی 10

1 وەک چۆن مێشی مردوو بۆنی خۆش بۆگەن دەکات، کەمێک کاری گێلانە دەتوانێت دانایی و ڕێزی کەسێک لەناوبەرێت.

一個死蒼蠅能敗壞一碗製香膏者的香膏；一點愚昧也能敗壞智慧和尊榮。

2 دڵی دانا مەیلی ڕێی ڕاست دەکات، دڵی گێلیش مەیلی ڕێی چەوت دەکات.

智慧人的心傾向右，愚人的心偏向左。

3 کە گێل بە ڕێگادا دەڕوات گێلی لێ دەبارێت، ئیتر گێلایەتییەکەی بۆ هەموو لایەک دیارە.

愚人連在走路時，也是無知，並稱眾人皆糊塗。

4 ئەگەر تووڕەیی فەرمانڕەوا بەسەرتدا جۆشا، شوێنی کاری خۆت بەجێمەهێڵە، چونکە هێمنی هەڵەی گەورە ئارام دەکاتەوە.

若當權者向你生氣，你不可離棄崗位，因為心平氣和能避免大錯。

5 خراپەیەک هەیە لەسەر زەویدا بینیم، وەک هەڵەیەکی مەزنە لەلایەن فەرمانڕەوا:

我在太陽下見了一件不幸的事，似乎是出於掌權者的錯誤：

6 گێل زۆر جار لە پلەوپایەی بەرز دادەنرێت و دەوڵەمەندەکانیش لە شوێنە نزمەکان دادەنیشن.

愚人佔居高位，貴人屈居下位。

7 بینیم خزمەتکاران ئەسپ سوار بوون و میران پیادە بوون وەک خزمەتکار.

我看見僕人騎馬，而王侯反像僕人一樣步行。

8 ئەوەی چاڵ هەڵکەنێت خۆی تێی دەکەوێت، ئەوەی دیوار بڕووخێنێت مار پێیەوە دەدات.

挖掘陷阱的必自陷其中，拆毀牆壁的必被蛇咬傷；

9 ئەوەی بەرد هەڵبکەنێت ئازاری پێوە دەبینێت، ئەوەی دار ببڕێت لە مەترسییەکەیدا دەبێت.

開鑿石頭的必為石壓傷，砍伐樹木的必遭遇危險。

10 ئەگەر تەور کول بێت و دەمی تیژ نەکرێت، هێزی زیاتری دەوێت، بەڵام دانایی بەسوودە بۆ سەرکەوتن.

鐵器鈍了，如不將刃磨快，必費許多氣力；成功是智慧的效能。

11 ئەگەر پێش نوشتەکردن مار پێتەوە بدات، ئیتر نوشتەکەر کرێیەکەی وەرناگرێت.

行法術之前，就已被蛇咬傷，法術於行法術的人，就沒有好處。

12 قسەی زاری دانا شیرینە، بەڵام گێل لێوەکانی خۆی هەڵیدەلووشن.

智者口中的語言，為人有益；愚人的口舌卻自招滅亡：

13 سەرەتای وشەکانی دەمی گێلییە، لە کۆتاییدا دەبنە شێتێکی خراپ.

他口中的語言，開始是愚昧，最後卻是殘忍的狂語。

14 گێل زۆر قسە دەکات. مرۆڤ نازانێت چی دەبێت و کێ دەتوانێت بە کەسێکی دیکە ڕابگەیەنێت کە چی لەدوای خۆی ڕوودەدات؟

愚人只知多言：「將來的事怎樣，人不知道，人身後的事，有誰來告訴他﹖」

15 ماندووبوونی گێل خۆی شەکەت دەکات، بە جۆرێک نازانێت چۆن بۆ شار بچێت.

愚人以勞碌為煩惱，因為連怎樣進城，他也不知道。

16 قوڕبەسەر ئەو خاکەی کە پاشاکەی پێشتر خزمەتکار بوو و میرەکانیشی بەیانییان لەسەر خوان دادەنیشن.

邦國，你的君王若是一個幼童，你的長官若清晨宴飲，你就有禍了!

17 خۆزگە بەو خاکەی کە پاشاکەی لە نەوەی شازادە بێت و میرەکانیشی نان لە کاتی خۆیدا بخۆن، بۆ هێز نەک بۆ سەرخۆشی.

邦國，你的君王若出身顯貴，你的長官若宴飲有時，只求養身，不為快樂，那你就有福了。

18 بە تەمبەڵی بنمێچ دێتە خوارێ و بە دەست شلکردنیش خانوو دڵۆپە دەکات.

屋頂坍塌，由於怠惰；房屋滴漏，由於手懶。

19 بۆ ئەوەی پێبکەنن خوان ئامادە دەکەن و شەرابیش ژیان خۆش دەکات، بەڵام پارە هەموو شتێکی پێ دەکرێت.

設宴是為歡樂，酒可使生活愉快；錢能應付一切。

20 تەنانەت لەبیری خۆشت نەفرەت لە پاشا مەکە، لە ژووری نوستنیشت نەفرەت لە دەوڵەمەند مەکە، چونکە چۆلەکەی ئاسمان دەنگەکەت دەگەیەنێت و باڵداریش قسەکەت ڕادەگەیەنێت.

在床塌上，不要詛咒君王；在臥室內，不要咒罵長官，因為空中的飛鳥能傳音，有翅翼的能傳話。