دانیال 4

1 لە نەبوخودنەسری پاشاوە، بۆ هەموو گەل و نەتەوە و خەڵکی هەموو زمانەکان کە لە هەموو زەویدا نیشتەجێن: هەر سەرکەوتوو بن!

Nabucodonosor, o rei, ' a todos os povos, nações e línguas, que habitam em toda a terra: ' A paz seja multiplicada para você. '

2 بە باشم زانی ئەو نیشانە و پەرجووانە ڕابگەیەنم کە خودای هەرەبەرز لەگەڵ مندا کردی.

Pareceu-me bom mostrar os sinais e as maravilhas que o Deus Altíssimo tem trabalhado para comigo. '

3 نیشانەکانی چەند گەورەن و

How grandes são seus sinais! Como são poderosas as suas maravilhas! Seu reino é um reino eterno. Seu domínio é de geração em geração.

4 من نەبوخودنەسرم، لە ماڵەکەم بێ خەم بووم و لەناو کۆشکەکەمدا ئاسوودە بووم.

Eu, Nabucodonosor, estava em repouso em minha casa, e florescendo em meu palácio.

5 خەونێکم بینی منی ترساند، کاتێک لەناو نوێنەکەم ڕاکشابووم، ئەو شتانەی بە مێشکمدا هاتن و بینینەکەم منیان تۆقاند.

Eu vi um sonho que me deixou com medo; e os pensamentos em minha cama e as visões de minha cabeça me perturbaram.

6 ئینجا فەرمانم کرد هەموو داناکانی بابل بهێننە بەردەمم بۆ لێکدانەوەی خەونەکەم.

Therefore Fiz um decreto para trazer à minha presença todos os sábios da Babilônia, para que eles me dessem a conhecer a interpretação do sonho.

7 کاتێک جادووگەر و ئەفسونگەر و ئەستێرەناس و فاڵگرەوە هاتن، خەونەکەم بۆ گێڕانەوە، بەڵام نەیانزانی لێکی بدەنەوە.

Then os mágicos, os encantadores, os caldeus e os adivinhos entraram; e eu lhes contei o sonho, mas eles não me deram a conhecer sua interpretação.

8 لە کۆتاییدا دانیال هاتە بەردەمم، ئەوەی ناوی بێلتەشەسرە، کە ناوی خوداوەندەکەمە، ڕۆحی خوداوەندە پیرۆزەکانی تێدایە، خەونەکەم بۆی گێڕایەوە.

But finalmente, Daniel chegou antes de mim, cujo nome era Belteshazzar segundo o nome do meu deus, e em quem está o espírito dos deuses santos. Eu contei o sonho diante dele, dizendo, '

9 گوتم: «بێلتەشەسر، گەورەی جادووگەران، لەبەر ئەوەی کە دەزانم ڕۆحی خوداوەندە پیرۆزەکانت تێدایە، هیچ نهێنییەک بۆ تۆ قورس نییە. ئەوە خەونەکەمە، بۆم لێکبدەوە.

“Belteshazzar, mestre dos mágicos, porque sei que o espírito dos deuses santos está em você e nenhum segredo o perturba, conte-me as visões do meu sonho que eu vi, e sua interpretação.

10 کە لەناو نوێنەکەم ڕاکشابووم، ئەم بینینانەم بۆ ئاشکرا کرا: تەماشام کرد، لەبەردەمم دارێکی زۆر بەرز لە ناوەڕاستی خاکەکەیە.

These foram as visões da minha cabeça na minha cama: Vi, e eis uma árvore no meio da terra; e sua altura era grande.

11 دارەکە گەشەی کرد و بەهێز بوو، بەرزی گەیشتە ئاسمان، لەوپەڕی زەوی دەبینرا.

A árvore cresceu e era forte. Sua altura chegava até o céu e sua visão até o fim de toda a terra.

12 گەڵاکانی جوان بوو، بەروبوومی زۆر بوو، بەشی هەمووان خواردنی تێدابوو. گیانلەبەرانی دەشتودەر لەژێر سێبەرەکەیدا بوون، باڵندەکانی ئاسمان لە لقەکانیدا نیشتەجێ بوون، هەموو بوونەوەر لێیان خوارد.

Its as folhas eram lindas, e tinha muitos frutos, e nela havia alimento para todos. Os animais do campo tinham sombra debaixo dela, e as aves do céu viviam em seus galhos, e toda a carne era alimentada a partir dela. '

13 «لەو بینینانەی بۆم ئاشکرا کران کاتێک لەناو نوێنەکەم ڕاکشابووم، تەماشام کرد، فریشتەیەکی پیرۆز لە ئاسمانەوە هاتە خوارەوە.

“Eu vi nas visões da minha cabeça na minha cama, e eis que um observador santo desceu do céu.

14 بە دەنگێکی بەرز هاواری کرد:”دارەکە ببڕنەوە و لقەکانی بشکێنن، گەڵاکانی بوەرێنن و بەرەکەی پەرتوبڵاو بکەنەوە. با گیانلەبەران لە ژێری و باڵندە لە لقەکانی هەڵبێن.

Ele gritou em voz alta e disse isto: “Cortem a árvore e cortem seus ramos! Sacode suas folhas e espalha seus frutos! Que os animais saiam de baixo dela e os pássaros de seus galhos”.

15 بەڵام با بنەدارەکە و ڕەگەکەی کە بە ئاسن و بڕۆنز بەستراون لەناو گژوگیای زەوی بمێننەوە. «”با بە شەونمی ئاسمان تەڕ بێت، با لەگەڵ گیانلەبەران لەنێو گژوگیای زەوی بژیێت.

Nevertheless deixe o tronco de suas raízes na terra, mesmo com uma faixa de ferro e bronze, na tenra grama do campo; e deixe-o molhado com o orvalho do céu. Deixe sua porção estar com os animais no capim da terra.

16 با مێشکی لە مرۆڤەوە بگۆڕێت و مێشکی ئاژەڵی بدرێتێ، هەتا حەوت ساڵی بەسەردا تێدەپەڕێت.

Let que seu coração seja mudado do do homem, e que o coração de um animal lhe seja dado. Então que sete vezes passe por cima dele. '

17 «”ئەو بڕیارە لەلایەن فریشتەکانەوە ڕاگەیەنرا، ئەو حوکمە بە پیرۆزەکان دراوە، بۆ ئەوەی زیندووان بزانن کە خودای هەرەبەرز دەسەڵاتدارە بەسەر پاشایەتی مرۆڤدا، هەروەها دەیداتە هەر یەکێک بیەوێت، پایە نزمترین کەسی لەسەر دادەنێت.“

“'A frase é pelo decreto dos observadores e a exigência pela palavra dos santos, para que os vivos saibam que o Altíssimo reina no reino dos homens, e o dá a quem quiser, e estabelece sobre ele o mais baixo dos homens'. '

18 «من نەبوخودنەسر پاشام، ئەم خەونەم بینی. ئێستا تۆ ئەی بێلتەشەسر، لێکی بدەوە، چونکە هەموو دانایانی پاشایەتییەکەم ناتوانن بۆمی لێک بدەنەوە. بەڵام تۆ دەتوانیت، چونکە ڕۆحی خوداوەندە پیرۆزەکانت تێدایە.»

“Este sonho eu, rei Nabucodonosor, vi; e vós, Belteshazzar, declarais a interpretação, porque todos os sábios do meu reino não são capazes de me fazer conhecer a interpretação; mas vós sois capazes, pois o espírito dos deuses santos está em vós”. '

19 لەو کاتەدا دانیال کە ناوی بێلتەشەسر بوو، بۆ ماوەیەک واقی وڕما و بیرکردنەوەکانی ترساندی، پاشاش گوتی: «بێلتەشەسر، با خەونەکە و لێکدانەوەکەی نەتترسێنن.» بێلتەشەسریش وەڵامی دایەوە: «گەورەم، خۆزگە خەونەکە بۆ نەیارانت و لێکدانەوەکەشی بۆ دوژمنانت بووایە!

Então Daniel, cujo nome era Belteshazzar, ficou mudo por um tempo, e seus pensamentos o perturbaram. O rei respondeu: “Belteshazzar, não deixe que o sonho ou a interpretação, o incomode”. ' Belteshazzar respondeu: “Meu senhor, que o sonho seja para aqueles que te odeiam, e sua interpretação para seus adversários”.

20 ئەو دارەی کە بینیت گەورە و بەهێز بوو، بەرزییەکەی گەیشتە ئاسمان، لە هەموو زەوییەوە دەبینرا،

A árvore que viste, que cresceu e era forte, cuja altura alcançava o céu e sua visão para toda a terra;

21 گەڵاکانی جوان بوون، بەروبوومی زۆر بوو، بەشی هەمووان خواردنی تێدابوو، لە ژێریدا گیانلەبەرانی دەشتودەر نیشتەجێ بوون و لە لقەکانیدا باڵندەکانی ئاسمان نیشتەجێ بوون.

cujas folhas eram lindas e seus frutos abundantes, e nela havia alimento para todos; sob a qual viviam os animais do campo, e em cujos galhos as aves do céu tinham sua habitação -

22 ئەی پاشا، ئەو دارە تۆیت! تۆ گەورە بوویت و بەهێز بوویت، گەورەییت زیادی کردووە و گەیشتووەتە ئاسمان، دەسەڵاتیشت هەتا ئەوپەڕی زەوی.

és tu, ó rei, que cresceste e te tornaste forte; pois tua grandeza cresceu, e alcança o céu, e teu domínio até os confins da terra. '

23 «ئەی پاشا تۆ فریشتەیەکت بینی، پیرۆزێک لە ئاسمانەوە هاتە خوارەوە و گوتی:”دارەکە ببڕنەوە و لەناوی ببەن، بەڵام واز لە بنەدارەکەی بهێنن، بە ئاسن و بڕۆنز بەستراوەتەوە، لەنێو گژوگیای زەویدا بێت، ڕەگەکانی لە زەویدا بمێنێتەوە. با بە شەونمی ئاسمان تەڕ بێت، با لەگەڵ ئاژەڵی کێوی بژیێت، هەتا حەوت ساڵی بەسەردا تێدەپەڕێت.“

“Considerando que o rei viu um observador santo descendo do céu e dizendo: 'Corte a árvore e destrua-a; não obstante, deixe o toco de suas raízes na terra, mesmo com uma faixa de ferro e bronze, na tenra grama do campo, e deixe-o molhado com o orvalho do céu'. Que sua porção esteja com os animais do campo, até que sete vezes passe por cima dele”. '

24 «ئەی پاشا، ئەمە لێکدانەوەکەیەتی، ئەمە بڕیاری خودای هەرەبەرزە کە بەسەر پاشای گەورەمدا دێت:

“Esta é a interpretação, ó rei, e é o decreto do Altíssimo, que veio sobre meu senhor, o rei:

25 لەنێو خەڵکدا دەردەکرێیت و لەگەڵ ئاژەڵی کێوی دەژیت، وەک گا گژوگیات دەرخوارد دەدرێت و بە شەونمی ئاسمان تەڕ دەکرێیت و حەوت ساڵ بەسەرتدا تێدەپەڕێت هەتا دان بەوەدا دەنێیت کە هەرەبەرزەکە دەسەڵاتدارە لە پاشایەتی مرۆڤدا و دەیدات بەوەی خواستی خۆیەتی.

Você será expulso dos homens e sua morada será com os animais do campo. Serás feito para comer erva como os bois, e serás molhado com o orvalho do céu, e sete vezes passarás por cima de ti, até que saibas que o Altíssimo governa no reino dos homens, e o dá a quem quer que ele queira.

26 ئەو فەرمانەی درا بە وازهێنان لە بنەدارەکە و ڕەگەکانی دارەکە، واتە پاشایەتییەکەت بۆ خۆت دەگەڕێتەوە، کاتێک دان بەوەدا دەنێیت کە ئاسمان دەسەڵاتدارە.

Whereas foi ordenado deixar o tronco das raízes da árvore, seu reino estará seguro para você depois de saber que os Céus governam.

27 ئەی پاشا، لەبەر ئەوە با ڕاوێژەکەم لەلات پەسەند بێت: واز لە گوناه و تاوان بهێنە، چاکە بکە و لەگەڵ هەژارەکان میهرەبان بە، بەڵکو ئاسوودەییت بەردەوام بێت.»

Therefore, ó rei, que meu conselho seja aceitável para ti, e rompa teus pecados pela justiça, e tuas iniquidades pela misericórdia para com os pobres. Talvez possa haver um alongamento de sua tranqüilidade”. '

28 هەموو ئەم شتانە بەسەر نەبوخودنەسری پاشادا هات.

All isto veio sobre o Rei Nabucodonosor.

29 پاش دوازدە مانگ کاتێک لە سەربانی کۆشکی پاشایەتی بابلدا هاتوچۆی دەکرد،

At ao final de doze meses ele estava andando no palácio real da Babilônia.

30 پاشا گوتی: «ئایا ئەمە بابلی مەزن نییە کە بۆ ماڵی پاشایەتی بە هێزی توانای خۆم و بۆ شانازی شکۆمەندی خۆم بنیادم نا؟»

O rei falou e disse: “Não é esta grande Babilônia, que construí para a morada real pela força do meu poder e pela glória de minha majestade? '

31 هێشتا وشەکە لە دەمی پاشادا بوو، دەنگێک لە ئاسمانەوە هات و گوتی: «ئەی نەبوخودنەسری پاشا، بڕیار لەسەر تۆ دراوە: پاشایەتیت لێ دەستێنرێتەوە.

While a palavra estava na boca do rei, uma voz veio do céu, dizendo: “Ó rei Nabucodonosor, a ti se diz: 'O reino partiu de ti'.

32 لەنێو خەڵکدا دەردەکرێیت و لەگەڵ ئاژەڵی کێوی دەژیت، وەک گا گژوگیات دەرخوارد دەدرێت. حەوت ساڵ بەسەرتدا تێدەپەڕێت هەتا دان بەوەدا دەنێیت کە هەرەبەرزەکە دەسەڵاتدارە لە پاشایەتی مرۆڤدا و دەیدات بەوەی خواستی خۆیەتی.»

Serás expulso dos homens, e tua morada será com os animais do campo”. Serás feito para comer erva como os bois”. Sete vezes vos passarão por cima, até que saibais que o Altíssimo reina no reino dos homens, e o dai a quem ele quiser”. '

33 هەر لەو کاتەدا کارەکە بەسەر نەبوخودنەسردا جێبەجێ بوو. لەنێو خەڵک دەرکرا و وەک گا گیای خوارد. لاشەکەی بە شەونمی ئاسمان تەڕ بوو هەتا مووی وەک پەڕی هەڵۆ درێژ بوو و نینۆکەکانی وەک باڵندە.

This foi realizado na mesma hora em Nebuchadnezzar. Ele foi expulso dos homens e comeu grama como bois; e seu corpo foi molhado com o orvalho do céu até que seus cabelos cresceram como penas de águias, e suas unhas como garras de pássaros. '

34 لە کۆتایی ماوەکەدا، من نەبوخودنەسرم، چاوم بۆ ئاسمان هەڵبڕی و هۆشم گەڕایەوە. ئینجا سوپاس و ستایشی هەرەبەرزەکەم کرد و شکۆدارم کرد کە بۆ هەتاهەتایە زیندووە. دەسەڵاتەکەی دەسەڵاتی هەتاهەتاییە و پاشایەتییەکەی بۆ نەوە دوای نەوەیە.

At no final dos dias eu, Nabucodonosor, levantei meus olhos para o céu, e minha compreensão voltou para mim; e abençoei o Altíssimo, e elogiei e honrei aquele que vive para sempre, ' pois seu domínio é um domínio eterno, e seu reino de geração em geração.

35 هەموو دانیشتووانی زەوی وەک هیچ دانراون. ئەو بە خواستی خۆی دەکات لەگەڵ هێزەکانی ئاسمان و دانیشتووانی زەوی. کەس نییە دەستی بگرێت یان پێی بڵێت، «چی دەکەیت؟»

All os habitantes da terra são reputados como nada; e ele faz de acordo com sua vontade no exército do céu, e entre os habitantes da terra; e ninguém pode parar sua mão, ou pergunte-lhe: “O que você está fazendo?”.

36 لەو کاتەدا هۆشم گەڕایەوە، شانازی پاشایەتییەکەم بۆم گەڕایەوە لەگەڵ شکۆمەندی و گەورەییم. ڕاوێژکاران و گەورە پیاوەکانم داوایان کردمەوە، لەسەر پاشایەتییەکەم جێگیر بووم و گەورەییم زۆر زیادی کرد.

At ao mesmo tempo meu entendimento voltou para mim; e para a glória de meu reino, minha majestade e brilho voltaram para mim. Meus conselheiros e meus senhores me procuraram; e eu estava estabelecido em meu reino, e a excelente grandeza foi acrescentada a mim.

37 ئێستاش من نەبوخودنەسرم، سوپاس و ستایشی پاشای ئاسمان دەکەم و شکۆداری دەکەم، ئەوەی هەموو کارەکانی ڕاستن و ڕێگاکانی دادپەروەرن، ئەوانەی بە لووتبەرزییەوە هەڵسوکەوت بکەن ئەو دەتوانێت زەلیلیان بکات.

Now Eu, Nabucodonosor, louvo, exalto e honro o Rei dos Céus; pois todas as suas obras são verdade e seus caminhos são justiça; e aqueles que andam com orgulho, ele é capaz de humilhar. '