< Luka 12 >
1 Munako zana, chikiti chavantu chibena hamwina, mbwita nibalilyata jo bungi, chatanga kuwamba kuva rutwana bakwe, Mutokomere mulungo wava Farisi, iri kuliha
एत्रे मां हज़ारेईं मैन्हु अकोट्ठे भोइ जे, ते एक्की होरि उन्ढे खिरकते थिये त यीशुए सेब्भन करां पेइले अपने चेलन खड़े भोइतां ज़ोवं, “फरीसी लोकां केरे पाखंडेरे खमीरे यानी तैन केरे रीति रूवाज़न करां हुशार रेइयथ।
2 Kono kakwina chinchinte, chete nichi kanwe kwi zibahazwa,
कोई चीज़ ओड़कोरी नईं ज़ै बांदी न भोए, ते न कोई चीज़ छ़पोरीए ज़ै ज़ानी न गाए।
3 Cwale chose cimu va wambi mwififi kachi zibahazwe mwiseli, mi chimubali kushovota muma ntwi kachi huwerezwe hakantungandi ke zuvo.
एल्हेरेलेइ ज़ैना गल्लां तुसेईं आंधरे मां ज़ोरिन तैना गल्लां लोई मां शुनोनिन, ते ज़ैना गल्लां तुसेईं अन्तर ज़ोरिन तैन केरू एलान लाए पुड़ भोनूए।
4 Ni wamba kwenu balikani, kanji muntiyi behaya mubili, kuzwa ho kavena chimwi chiva ola kupanga,
“दोस्तव अवं तुसन सेइं सच़ ज़ोताईं कि तैन करां न डेरथ ज़ैना जानी नुकसान पुज़ातन तैसेरे बाद तैना किछ न केरि बटन।
5 Kono me ni mikalimera kuamana neni umowola kutiya. Mutiye yenke uzo Hamana kwi haya, wina ziho zo kutumina mwi here, Eye, Ni miwambira, mumutiye. (Geenna )
पन अवं तुसन सेइं सच़ ज़ोताईं कि केस करां डर्रू लोड़ते, ज़ैस जानी मारनेरे बाद तैसेरी आत्माई नरके मां छ़डनेरो अधिकारे, हाँ अवं तुसन सेइं सच़ ज़ोताईं कि तैस करां डरा। (Geenna )
6 Kena kuti tuzuni tukuma he yanza limwina tu uziwa hetenko i likana tukoviri to Vere? Kono nanganti konke kutuli kase hupulwa kweIreza.
कुन दूई पेंइसन मां पंच़ च़ड़ोली न बिकन? पन परमेशर तैन मरां केन्ची भी न बिसरे।
7 Kono nangati i mpalo ye nsunki nzenu ivalitwe, Kanji mutiyi. Mwina butokwa kuhita tuzuni tungi.
बल्के तुश्शे दोग्गेरे सारे बाल गनोरेन डरा नन्ना तुस त काई च़ुड़ोलन करां भी जादे कीमती आथ।
8 Ni wamba kwenu, yense yo niwamba havusu bwa bantu, Mwana u muntu kaka muwambe naye habusu bwa mañiloyi e Ireza.
“अवं तुसन ज़ोताईं कि ज़ै कोई मैन्हु केरे सामने मेरो इकरार केरेलो, त अवं मैनेरू मट्ठू भी परमेशरेरे स्वर्गदूतां केरे सामने इकरार केरेलो
9 kono nyense yo nisampula havusu bwa Vvantu kaka sampulwe havunsu bwa mañiloyi e Reza.
पन ज़ै मैन्हु केरे सामने मेरो इन्कार केरेलो त तैसेरो इन्कार परमेशरेरे स्वर्गदूतां केरे सामने कियो गालो।
10 Yense yo wamba linzwi ivilala kuamana ni mwana wo Muntu, ka wonderwe awo mazwi, kono kozo yo wamba vuvilala kuamana ni Luhuho lu Njolola, kasana a wonderwe.
“ज़ैना लोक मैनेरे मट्ठेरे खलाफ किछ ज़ोले तै तैस माफ़ केरेलो पन ज़ै पवित्र आत्मारी तुहीन केरेलो तैस माफ़ न केरेलो।
11 Hasana kava mi lete havusu bwa masinangonge, va yendisi, ni vena ha muvuso, kanji ni muvireri kuamana nimwete ni mwi tavire ku amana ni kulizimanina, kamba chete ni muwambe,
“ज़ैखन तैना तुसन प्रार्थना घरन मां ते बड़े-बड़े ते अधिकैरन कां नेले त फिक्र न केरथ कि अस कुन ज़ोम ते केन्च़रे जुवाब देम।
12 kakuli Luhuho lu Njolola kalumi ka lumi lute mweyo nako chizi chi muswanera kuwamba.
किजोकि पवित्र आत्मा तुसन तैस वक्ते ज़ोलो कि तुसेईं कुन ज़ोनूए।”
13 Linu zumwi mukati kechisi cha cho kwali, “Muruti, wambire mukulwangu kuti a liyavire chifumu chavayoli name.”
फिरी भीड़ी मरां केन्चे एक्के यीशु सेइं ज़ोवं, “हे गुरू जी मेरे ढ्लाए जो ज़ो, कि इश्शे बाजी केरि जेइदाती मरां मेरो हिस्सो मेरे हवाले केरे।”
14 Jesu cha kwa li, “Mukwame, Jeni wani vika mu atuli kamba muzimanini hakati kenu?”
यीशुए तैस जुवाब दित्तो, “अवं केनि तुश्शो हाकिम या बंटने बालो बनेवरोइं?”
15 Mi chati kuvali muli tokomere kobona kuti mulizwisa ku takazo yonse yomuuna, kakuti vuhalpo vo muntu kabwina vulyo hachi fumu chali kunganize muntu.”
ते यीशुए तैन सेइं ज़ोवं, “हर किसमेरे लालच़े करां दूर भोइयथ ते न केन्चेरी जेइदाद केन्चेरी जानी करां जादे भोए।”
16 Linu Jesu chava wambira i nguli, ni kucho Iuwa lo mukwame yavali kufumite, luvali kuvikite ahulu,
तैखन यीशुए तैन अक मिसाल शुनाई, “केन्ची अमीरेरे ज़मीनी मां बड़ी फसल बनी।
17 mi chali wambira ni kucho, chizi chete ni pange kakuli kanina chiviko cho kuvika zilyo zina lima?
तै अपने दिले मां सोचतां ज़ोने लगो, कि अवं कुन केरि, मीं कां ठारे नईं कि ज़ैड़ी अवं अन्न रेख्खी सेखी?
18 Cha wamba, í chi jichona chete ni pange. Mu ni wise hansi zishente zangu ni kuzaka zikando ahulku, umo mwete ni vinke vuhenke bwangu vonse ni zimwi zimera zete ni sinze.
तैखन तैनी ज़ोवं कि, ‘अवं अक कम केरताईं, अपने पुराने कोठार पुटतां होरे बड्डे कोठार बनेइ ते अपनू सारू अन्न तैस मां रखेलो।
19 Muni wambe ku luhuho lwangu, “luhuho, wina zilyo zingi zisizitwe zonso seberise zirimo zingi. Pumule hande, lye, nwe, unsese.”
फिरी मीं अपने आपे सेइं ज़ोनूए कि, मीं कां त बड़े सालन तगर अन्न जम्हां भोरूए, मेरी जान आरामे सेइं खा ते एश केर।’
20 Kono Ireza cha cho kwali, 'Chihole cho mukwame, masiku a nsunu luhuho lwako luhindiwa kwanko, mi nzintu ziwa lukisa, muzive zani?'
पन परमेशरे तैस मैन्हु जो ज़ोवं, ‘हे बेवकूफ अज़े राती तू मरेलो, ते ज़ैन किछ तीं अपने लेइ जम्हां केरतां रखेरुए तैन केसेरू भोलू?’
21 China mwe kalire muntu yoli kunganyiza chifumu kwali mi kafumite havusu bwe Ireza.”
एल्हेरेलेइ ज़ै अपने लेइ दौलत जम्हां केरते, पन परमेशरेरी नज़री मां तै अमीर न भोए एसेरो भी एरो हाल भोनोए।”
22 Jesu cha wamba kuva lutwana bakwe, “Cwale he nicho kwenu, kanji muivireri kuamana ni vuhalo bwenu - chizi chese mulye, kamba kuyana nizo mubiri wenu - chinzi chete muzwate.
तैखन यीशुए अपने चेलन सेइं ज़ोवं, एल्हेरेलेइ तुस न अपने ज़िन्दगरी ज़रूरतरे लेइ फिक्र केरा, कि तुस कुन खाले, ते न अपने जानारी कि कुन लामेले।
23 Kakuti vuhalo bwina butokwa kuhita zilyo, mi muviri wina butokwa kuhita zizwato.
किजोकि प्राण रोट्टी करां ते जान लिगड़े करां बेधतां भोते।
24 Mulemuhe ma ñwarara, kuti kava byali kamba kusiza. Kazina zivinko kamba zishete, kono Ireza uzilelra. Muvo vutokwa vule kuhita zizuni!
कांवां केरां तक्का, तैना न बेन ते न कटन ते न तैन कां गुदाम या कोठार भोन, तांभी परमेशर तैन खाने जो देते ते तुस त च़ुड़ोलन करां भी जादे कीमती आथ।
25 Mi jeni kwenu choku virera u wola kuyekeza i zuva kuvuhalo bwakwe?
तुसन मां एरो कौन आए, ज़ै फिक्र केरतां अपनि उमर अक घड़ी भी बधैई सकते?
26 Cwale haiva kamu oli kupanga nanga nti chitu chinini, chinzi hamu virera kuamana ni nzonse?
बस्सा, ज़ैखन तुस ए अक निकड़ी ज़ेरि गल भी न केरि बटथ, त बाकी बेड्डी चीज़ां केरि फिक्र किजो केरतथ?
27 Mulemuhe tuyanga yanga mutumenena - zikula vule. Kazi sevezi, kamba kuhosa. Kono ni cho kwenu, nanga Salumoni mwi kanya yakwe kenba aba zwatikiwa uvu ji limwi.
सोसनेरे फूड़ू केरे तक्का कि तैना केन्च़रे बेडोतन? तैना न मेहनत केरन ते न कत्तन, फिरी भी अवं तुसन सेइं ज़ोताईं कि राज़ो सुलैमाने भी अपने सारे धन दौलतरे बावजूद भी तैन केरां ज़ेरां लिगड़ा न लां।
28 Haiva Iraza uzwatika lyani lyomukanda, lina kwateni nsunu, mi inzona lizindirwa muhisa, inwe cwale mwa mizwatike vule, mawe inwe ve tumero inini!
बस्सा ज़ैखन परमेशरे मैइदानेरो घास, ज़ै अज़ आए ते कालां लौवंने मां फुकनोए, एरी खूबसूरती देते, त हे घट विश्वासे बाले लोकव, कुन तै तुसन लिगड़ न देलो?
29 Kanji mungani zete mulye kamba zete munwe kanji mu vireri.
ते एस फिक्रे मां न रेइयथ, कुन खामेले, या कुन पीमेले, या कुन लामेले, ते न शक केरथ।
30 Kakuli inkanda zonse ze fasi bangana inzi nzintu, mi Ishenu wizi kuti musaka inzi zintu.
किजोकि दुनियारी सैरी कौमां एस्से फिक्रे मां लेगोरी रेइचन, पन तुश्शो बाजी ज़ानते, कि तुसन कोनां-कोनां चीज़ां केरि ज़रूरत आए।
31 Kono musake mubuso wakwe, mi inzi zintu ka muziyekerezwe.
पेइले परमेशरेरे राज़्ज़ेरे तलाश केरा, फिरी तुसन एना सैरी चीज़ां मैल्ली गैली।
32 Kanji mutiyi, tumberere tunini, kakuli i shenu i sangitwe kumiha Muvuso.
“तुस भैड्डां केरे निकड़े केन्नरे ज़ेरेथ, तुस कोन्ची गल्लरे लेइ न डरा, किजोकि तुश्शे बाजेरी खुशी एस्से मां आए, कि तै तुसन राज़ दे।
33 Mu uze maluwo enu mi muhe kuva shevete. Muli pangire ziviko zisa woli kusupala - Vufumu mwi wulu muzisa mani, uko kusengiri vasa mi Ifulapepe kuzisa shinyi.
अपनू घरबार बेच़तां धर्मरथ देथ, ते एप्पू जो अक बेटुवो बनाथ, ज़ै पुरानो न भोए, स्वर्गे मां दौलत जम्हां केरा ज़ै कधे न मुक्के, ज़ैड़ी न च़ोर पुज़े ते न कीड़ो खाए।
34 Kakuti kwina chifumu chenu, uko ni inkulo yenu kwete ive nayo.
किजोकि ज़ैड़ी तेरी दौलत भोली, तैड़ी तेरो दिल भी लग्गेलो।
35 Imunda zenu zisuminwe muma tunga mi malambi enu a zwirenhavusu ni kumbukuka,
“सेवा केरनेरे लेइ रोड़ेच़ारे कमर बेंद्धतां तियार भोथ, ते तुश्शे दीये सैरी राती बलते रान।
36 mi muswane uvu vantu bakwete kulola muyendisi wavo chakavola kumukiti we senso, iri kuti cha keza ni kwiza kungongo ta, yahaho bamwi yalwira mulyango.
तुस मेरे एजनेरे लेइ एन्च़रे तियार राथ, ज़ेन्च़रे मैन्हु केरे अपने मालिके, ज़ै ड्लाएरे धामी मरां वापस एजने बलगतन, कि ज़ैखन तै एज्जे ते दार गुड़कान त अस दार खोल्लम।
37 Imbuyoti yaba bahikana, vesana keza wanikize niva lindire chakeza. Chama niti ni miwambire kuti keza nsumine ziwato zakwe zile mumunda che tunga, ni kuve kalika hasi kuzilyo, mi mwakeze nikwiza kuva haza.
तैना नौकर धन आन ज़ैना अपने मालिकेरे वापस एजने पुड़ बींझ़े मैलतन, अवं तुसन सेइं सच़ ज़ोताईं, कि तै एप्पू तैन रोड़ेच़ारे नौकरन लिगड़ां लेइतां तियार लाएलो, ते मालिक तैन सेइं खुश भोइतां एप्पू सेइं साथी रोट्टी खाने बिशालेलो ते तैन केरि सेवा केरेलो।
38 Haiva muyendisi ukeza malunga siku, kamba kalya butatu bwe nako, ni kwiza kuva wana vali tukise, Imbuyoti zavo vahikana.
अगर मालिक एध्धी राती या झ़ेझ़ेरेपार एइतां अपने नौकरन बींझ़े लाए त तैन नौकरां केरे लेइ केत्री रोड़ी गल्ले।
39 Konohape mwizive inchi, kuti haiva muyendisi we nzuvo ave zivite inako iyo musa avali kukeza, nasana a va siyiriri inzuvo yakwe ni iñatulwa.
पन याद रखा, अगर घरेरे मालिके, च़ोर एजनेरो पतो भोए त तै बींझ़ो राथो ते अपने घरे च़ोरी न देथो भोने।
40 Mulitukiseze nanwe vulyo, kakuti kamwizi inako iyo mwana o Muntu sana keze.”
बस्सा, तुस भी मेरे वापस एजनेरे लेइ तियार राथ, मैनेरू मट्ठू यानी अवं तैस वक्ते एज्जेलो ज़ेइस तुसन खियाल भी न भोलो।”
41 Pitorosi chati, “Simwine, uwambira iyi nguli kwetu fera, kamba niku vantu vonse?”
पतरसे पुच़्छ़ू, “हे प्रभु ज़ै मिसाल तीं शुनाई तै सिर्फ इश्शे लेइए या सेब्भी केरे लेइए?”
42 Mi Simwine chati, “Njeni he you sepahala ni kutalifa muyendisi simwine yata vike vuyendisi he wulu lya va hikana kuti a kuva hanga zilyo che nako iswanera?
प्रभुए ज़ोवं, “कौने ईमानदार अक्लमन्द नौकर ज़ेसेरो मालिक तैस अपने नौकरन पुड़ मुन्शी रखे ताके तैन केरि खूराक ठीक मौके पुड़ रोड़ेच़ारे बंटतो राए?
43 Ufuyaulitwe uzo muhikana, uzo muyendisi wakwe keza wane napanga izo hakeza.
तै नौकर धने कि ज़ेसेरो मालिक एज्जे ते मालिक तैस रोड़ेच़ारे कम केरतू लाए।
44 Cheniti niwamba kwenu kamuvike vuyendisi bwe luwo lyakwe.
अवं तुसन सेइं सच़ ज़ोताईं कि तै अपने सारे घरबारेरी हेरगैशरो अधिकार तैसेरे सुपुर्द केरेलो।
45 Kono haiva uzo muhikana nali wambnira mwinkulo ya kwe, 'Simwine wangu unlyeha kuku vola; mi utanga ku mbupola bahikana vava kwame ni ve chanakazi Vahikana, ni kulya ni nwa, ni kukolwa,
पन अगर तै नौकर अपने दिले मां ज़ोए कि मेरे मालिके एजने हेजू बड़ू च़िरे ते होरि नौकरन ते नौकरेनन मार धाड़ केरनि शुरू केरे ते खेइ पीतां नशे मां मसत भोइ गाए।
46 simwine wozuna mu hikana kakeze mwizuba lyasa mulindire, ni mwi nako yasenzi mi kamu konsole mutu vindivindi nikumu tumina kuchi vaka chimwi navana vasasepahali.
ते तैस नौकरेरो मालिक केन्ची एरे दिहाड़े एज्जे ज़ेइस तैस नौकरे एजनेरो पतो न भोए ते तै मालिक एज्जी गाए त तैस नौकरेरे टुक्ड़े-टुक्ड़े केरतां ते तैसेरी हालत बेइमाना केरि ज़ेरि भोली।
47 Zuna muhikana, hace zivite mihupulo ya simwine wakwe, mi kena ava lukise kamba kuyendereza mwa sakira, kakaviwe cha mafaindi mangi.
हर तै नौकर ज़ै ज़ानते कि तैसेरे मालिकेरी कुन मर्ज़ी आए, कि तै कुन केरे, मगर तै अपने आपे कम केरनेरे लेइ तियार न केरे ते अपने मालिकेरी मर्ज़ी पूरी न केरे तैस पक्की मार बज़नीए।
48 Kono uzo yasana a bezivite, kakaviwe chama faindi mache. Zumwi ni zumwi kwali kuherwe a hulu, zingi kazi sakahane kwali, mi kwali vava sepahali ahulu, kava vuze zingi ahulu kwali.
पन अगर कोई नौकरे ज़ैस नईं पतो कि मेरे मालिकेरी कुन मर्ज़ी, कि अवं कुन केरि, ते तैन केरे ज़ैस सेइं तैस सज़ा मैल्ले, त तैस घट सज़ा मैलेली।”
49 Ni vakezi kuzindira muliro mwi kanda, mi muni sangirwa kuti kamba ciwuva mbukulwa kale.
यीशुए ज़ोवं, “अवं धेरती पुड़ अग लांने ओरोईं ते अगर अग लग्गोरी भोथी त रोड़ू थियूं।
50 Kono nina i nkolovezo ini swanera kukolovezwa chayo, mi kaini kalikite hande konji chiya lizuziriza!
पन मीं बड़े जल्दी दुःख झ़ैल्लनोए, ते अवं बड़ो परेशानईं ज़ां तगर दुख न झ़ेल्ली।
51 Muhupula kuti ni va kezi kuleta inkozo mwi ikanda? Ne, Ni ki wambira, kono niva leti ikauhano.
कुन तुस एन सोचतथ कि अवं धेरती पुड़ मेल कराने लेइ ओरोईं? नईं! अवं तुसन सेइं ज़ोताईं, कि अलग केरने ओरोईं।
52 Cwale kuzwa hanu kuya kuvusu, mukube mwizuvo nyonke inkauhano zeyanza lyonke - vantu vo tatwe kulyisa vovere, vantu vo vere kulwisa vantu vo tatwe.
अज़्ज़ेरे बाद अगर एक्की घरे मां पंच़ मैन्हु भोले त तैना एप्पू मांमेइं बेंटोले, ट्लाई ज़ैना मीं पुड़ विश्वास न केरन तैना दुइयां केरे खलाफ भोले, ते दूई, ट्लेइयां केरे खलाफ भोले।
53 Kava kauhane mushemi we chikwame kulwisa mwana kwe we chiswisu, ni mwana we chiswisu kulwisa isi; mushemi we chanakazi kulwisa mwanakwe we chikazana, ni mwana kazana kulwisa nyina; mukwenyani we chanakazi kulwisa mukwenyana kwe we chikazana, ni mukwenyani we chikazana kulwisa mukwenyanakwe we chanakazi.”
बाजी मट्ठेरे खलाफ भोलो ते मट्ठू बाजेरे खलाफ भोलू, हैई कुइयरे खलाफ ते कुई हैईयरे खलाफ ते शिख नुशारे ते नुश शिखारे खलाफ भोनीए।”
54 Jesu avali kuwamba ni kuchisi bulyo,”Hamubona i kope lizimana kubwimino, yahaho mu wamba, 'I vula ikezite; mi iza kuva bulyo.
फिरी यीशुए बड़े मैनन् मां ज़ोवं, “कि ज़ैखन तुस बिदलार डुबते पासेरां च़लती लातथ त तुस ज़ोतथ कि झ़ड़ी एजने बालीए ते तैन्ने भोते।
55 Mi haiva luhuho lo kwiyaza lye chimonso ni hunga, mu wamba, 'Mukuhise a hulu nsunu; mi kwiza kuva vulyo.
ते दक्षिणेरे पासेरां हवा च़ली त तुस ज़ोतथ गर्मी भोरीए ते तैन्ने भोते।
56 Balihere, mwinzi kutoloka mayemo e kanda ni e wulu, linu vule hape hamusezi muku tolokerwa i nako ya hanu?
हे पाखंडी लोकव, तुस धरती ते अम्बरेरो हाल हेरतां मौसमेरो अंदाज़ो केरनो ज़ानतथ, पन इन न ज़ैनी बटथ कि, परमेशर कुन चाते?
57 Chinzi hamusa atuli zina hande kwenu?
“तुस एप्पू फैसलो केरा कि, तुश्शे लेइ कुन रोड़ूए।
58 Kakuli haiva no yenda niyo ku zekisa kumu atuli, mu zira ulike ahulu kuti mumane indava naye, iri kuli kanji naka kutambinki kumu atuli, mi kuti muatuli kanji a kaku tambiki kumu yendisi, mi munyendisi kanji a kakusoheri mwi ntorongo.
ज़ैखन तू लीडरे सेइं साथी हाकिमे कां गाथ त बत्ते मां तैस सेइं फैसलो की न केरस, एरू न भोए तै तीं हाकिमे कां ने ते हाकिम सिपाहीएरे हवाले केरे, ते तू कैद भोइ गास।
59 Ni wamba kwenu, kasana ko zwe mwateni konji hete no lihire ishereñi yama manimani yo kwete.”
अवं तुसन सेइं ज़ोताईं कि ज़ां तगर तू पाई-पाई न देले त तांतगर तैट्ठां छुट्टी न सकेलो।”