< Mitendo 4 >
1 Ba Pitrosi ni Johani ha va bakwete kuwamba kuvantu, bapurisita ni induna we tempele ni basaduki ni chivasika kuvali.
Λαλούντων δὲ αὐτῶν πρὸς τὸν λαόν, ἐπέστησαν αὐτοῖς οἱ ἱερεῖς καὶ ὁ στρατηγὸς τοῦ ἱεροῦ καὶ οἱ Σαδδουκαῖοι,
2 ba va kukatazehete chevaka lya Pitrosi ni Johana va vakuruta bantu mi va bakuwamba za kuvuka kwa Jesu kuzwilila kuvafwile.
διαπονούμενοι διὰ τὸ διδάσκειν αὐτοὺς τὸν λαὸν καὶ καταγγέλλειν ἐν τῷ Ἰησοῦ τὴν ἀνάστασιν τὴν ἐκ νεκρῶν·
3 Ba va basumini mi va vavika mwitolongo kuhitila kakusasana lichilila chakuti chivali chitengu.
καὶ ἐπέβαλον αὐτοῖς τὰς χεῖρας καὶ ἔθεντο εἰς τήρησιν εἰς τὴν αὔριον· ἦν γὰρ ἑσπέρα ἤδη.
4 Kono bungi bwa vantu bavazuwi iñusa lyo ba bazumini; mi inombolo za vakwame va babazumini zi va kusika muzikiti zikwanisa iyanza.
πολλοὶ δὲ τῶν ἀκουσάντων τὸν λόγον ἐπίστευσαν· καὶ ἐγενήθη [ὁ] ἀριθμὸς τῶν ἀνδρῶν [ὡς] χιλιάδες πέντε.
5 I bezi buti mwizuva licilila, chakuti manduna bavo, bakulwana ni bañoli ba va kungene mwa Jerusalema.
ἐγένετο δὲ ἐπὶ τὴν αὔριον συναχθῆναι αὐτῶν τοὺς ἄρχοντας καὶ τοὺς πρεσβυτέρους καὶ τοὺς γραμματεῖς ἐν Ἱερουσαλήμ,
6 Annas muprisita mukando, ni Kayafa, ni Johani, ni Alexandere na vo vonse bakwavo va muprisita mukando.
καὶ Ἄννας ὁ ἀρχιερεὺς καὶ Καϊάφας καὶ Ἰωάννης καὶ Ἀλέξανδρος καὶ ὅσοι ἦσαν ἐκ γένους ἀρχιερατικοῦ,
7 Ha va kaleta va Pitrosi ni Johana mukati kavo, ni chibaba vuza, “Çha maata ani, kapa chezina lyani, ha muchita ezi?”
καὶ στήσαντες αὐτοὺς ἐν τῷ μέσῳ ἐπυνθάνοντο, Ἐν ποίᾳ δυνάμει ἢ ἐν ποίῳ ὀνόματι ἐποιήσατε τοῦτο ὑμεῖς;
8 Linu Pitrosi, ne zwile Luhuho Lujolola, ni chawamba kuvali, “Manduna ba vabantu, ni bakulwana,
τότε Πέτρος πλησθεὶς πνεύματος ἁγίου εἶπεν πρὸς αὐτούς, Ἄρχοντες τοῦ λαοῦ καὶ πρεσβύτεροι,
9 haiva iswe sinu mwikalile kutubuza chakuya cha musevezi mulutu wo tuvapangi kumuntu yo lwala -mi chenzila ihi uzu muntu a vaholi?
εἰ ἡμεῖς σήμερον ἀνακρινόμεθα ἐπὶ εὐεργεσίᾳ ἀνθρώπου ἀσθενοῦς, ἐν τίνι οὗτος σέσωσται,
10 Chinu chiswanela kwizibwa kwenu ni kuvantu vonse va Isilaele, chakuti chezina la Jesu wa Nazareta, uzo ye muvakokoteli, uzo Ireeza a va muvusi kuvafwile - Nji kwakwe u zu mukwame hazimene aha havusu bwenu na liketete.
γνωστὸν ἔστω πᾶσιν ὑμῖν καὶ παντὶ τῷ λαῷ Ἰσραὴλ ὅτι ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ χριστοῦ τοῦ Ναζωραίου, ὃν ὑμεῖς ἐσταυρώσατε, ὃν ὁ θεὸς ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν, ἐν τούτῳ οὗτος παρέστηκεν ἐνώπιον ὑμῶν ὑγιής.
11 Jesu Keresite ibwe inwe muvazaki le muvanyansi kono livapangwa mutomo we mota.
οὗτός ἐστιν ὁ λίθος ὁ ἐξουθενηθεὶς ὑφ᾽ ὑμῶν τῶν οἰκοδόμων, ὁ γενόμενος εἰς κεφαλὴν γωνίας.
12 ka kwina impuluso cha muntu zumwi; chakuti kakwina izina limwi mwikonde lye ulu, li vahewa muntu zumwi, ilyo lituswanelwa kuhazwa.”
καὶ οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία· οὐδὲ γὰρ ὄνομά ἐστιν ἕτερον ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις, ἐν ᾧ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς.
13 Linu cwale hachi vabwene vundume bwa Pitorosi ni Johani, ni kulemuha kuti avali vantu vulyo vasana vavalitutite, vava komokwa, cho kwiza kulemuha kuti Pitorosi ni Johani vavena ni Jesu.
θεωροῦντες δὲ τὴν τοῦ Πέτρου παῤῥησίαν καὶ Ἰωάνου, καὶ καταλαβόμενοι ὅτι ἄνθρωποι ἀγράμματοί εἰσιν καὶ ἰδιῶται, ἐθαύμαζον, (ἐπεγίνωσκόν τε αὐτοὺς ὅτι σὺν τῷ Ἰησοῦ ἦσαν),
14 Kakuli vava voni mukwame yava hozwa na zimene navo, kakwina chimwi chivava woli kuwamba kuamana nechi.
τόν τε ἄνθρωπον βλέποντες σὺν αὐτοῖς ἑστῶτα τὸν τεθεραπευμένον, οὐδὲν εἶχον ἀντειπεῖν.
15 Kono hachi vamana kulaya ba Apositola kuzwa mumu kopano wavo, chiva tanga kuwamba mukati kavo vene.
κελεύσαντες δὲ αὐτοὺς ἔξω τοῦ συνεδρίου ἀπελθεῖν, συνέβαλλον πρὸς ἀλλήλους
16 Chivati, “Mutupange vule kwava vakwame? Cho vuniti vokuti imakazo ivoneka yapangahala chavo iziveka kuzumwi ni zumwi wikala mwa Jerusalema; katuwoli kuisampula.
λέγοντες, Τί ποιήσωμεν τοῖς ἀνθρώποις τούτοις; ὅτι μὲν γὰρ γνωστὸν σημεῖον γέγονεν δι᾽ αὐτῶν, πᾶσιν τοῖς κατοικοῦσιν Ἱερουσαλὴμ φανερόν, καὶ οὐ δυνάμεθα ἀρνεῖσθαι·
17 Kono iri kuti kanji iyambuluki mukati kavantu, twende tuva kalimere kanji vawambi kuzumwi ni zumwi mweli izina.”
ἀλλ᾽ ἵνα μὴ ἐπὶ πλεῖον διανεμηθῇ εἰς τὸν λαόν, ἀπειλησώμεθα αὐτοῖς μηκέτι λαλεῖν ἐπὶ τῷ ὀνόματι τούτῳ μηδενὶ ἀνθρώπων.
18 Chiva sumpa Pitorosi ni Johani kwiza mukati ni vaha itayero kuti kanji bawambi hape kamba kuruta hape che zina lya Jesu.
καὶ καλέσαντες αὐτοὺς παρήγγειλαν τὸ καθόλου μὴ φθέγγεσθαι μηδὲ διδάσκειν ἐπὶ τῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ.
19 Kono Pitorosi ni Johani chivali tavirila ni kuwamba kuvali, “Kamba kulukite mumenso a Ireeza kuti tuzuwe inwe isiñi iye, mu atule.
ὁ δὲ Πέτρος καὶ Ἰωάνης ἀποκριθέντες εἶπαν πρὸς αὐτούς, Εἰ δίκαιόν ἐστιν ἐνώπιον τοῦ θεοῦ ὑμῶν ἀκούειν μᾶλλον ἢ τοῦ θεοῦ, κρίνατε.
20 Kakuli katuwoli kulihaza kukuwamba kuyamana nezi zintu zituba voni ni kuzuwa.”
οὐ δυνάμεθα γὰρ ἡμεῖς ἃ εἴδαμεν καὶ ἠκούσαμεν μὴ λαλεῖν.
21 Kasamulaho o kuva kalimera ahulu Pitorosi ni Johani, chivava siya nivaliyendeza. Kena vava wani ivaka liva wola kuva nyansa chalyo kuti vavahe inkoto, kakuli vantu vonse vavali kulumba Ireeza kwi makazo iva pangahali.
οἱ δὲ προσαπειλησάμενοι ἀπέλυσαν αὐτούς, μηδὲν εὑρίσκοντες τὸ πῶς κολάσωνται αὐτούς, διὰ τὸν λαόν, ὅτι πάντες ἐδόξαζον τὸν θεὸν ἐπὶ τῷ γεγονότι.
22 Mukwame ava tambuli iyi imakazo yo kuzwa chavali we zirimo zilikana makumi one ni kuhitirila kukuzalwa.
ἐτῶν γὰρ ἦν πλειόνων τεσσεράκοντα ὁ ἄνθρωπος ἐφ᾽ ὃν γεγόνει τὸ σημεῖον τοῦτο τῆς ἰάσεως.
23 Hachiva mana kuva lukulula, Pitorosi ni Johani chiveza kuvantu vavo ni kwiza kuva wambira zonse inzo vakulwana vamaPurisita zivaka va wambira ni manduna ve tempere zivava wambi.
Ἀπολυθέντες δὲ ἦλθον πρὸς τοὺς ἰδίους, καὶ ἀπήγγειλαν ὅσα πρὸς αὐτοὺς οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι εἶπαν.
24 Hachi va zuwa ichi, chiva katula manzwi avo hamwina kwa Ireeza ni kiuwamba, “” Simwine, iwe uva vumbi mawulu ni kanda ni wate, ne zina zonse zina mwa teni,
οἱ δὲ ἀκούσαντες, ὁμοθυμαδὸν ἦραν φωνὴν πρὸς τὸν θεὸν καὶ εἶπαν, Δέσποτα, σὺ ὁ ποιήσας τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς,
25 Inwe cho Luhuho lu Jolola, cho kaholo ka tayo Davida muhikana wako, ava cho, “' Chinzi inkanda za machava hava lwa, ni maswaniso a sena ituso?
ὁ τοῦ πατρὸς ἡμῶν διὰ πνεύματος ἁγίου στόματος Δαυεὶδ παιδός σου εἰπών, Ἵνα τί ἐφρύαξαν ἔθνη καὶ λαοὶ ἐμελέτησαν κενά;
26 Basimwine va hansi va balikunganyi hamwina, ni bayendisi ba vakopani hamwina kulwisa Simwine, ni kulwisa Keresite wakwe;
παρέστησαν οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς, καὶ οἱ ἄρχοντες συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ κατὰ τοῦ κυρίου, καὶ κατὰ τοῦ χριστοῦ αὐτοῦ.
27 Cheniti, bonse Heroda ni Ponse Pilato, hamwina ni va chisi ni vantu va Isilaele, va bakopani hamwina mumuleneñi uwo kulwisa muhikana wako Jesu, iye yo va iketeli.
Συνήχθησαν γὰρ ἐπ᾽ ἀληθείας ἐν τῇ πόλει ταύτῃ ἐπὶ τὸν ἅγιον παῖδά σου, Ἰησοῦν, ὃν ἔχρισας, Ἡρώδης τε καὶ Πόντιος Πιλᾶτος, σὺν ἔθνεσιν καὶ λαοῖς Ἰσραήλ,
28 Ba vakopani hamwina kuchita zonse izo ni mayanza ako ni maikuto ako zi vahupulwi pili kuti kazichitahale.
ποιῆσαι ὅσα ἡ χείρ σου καὶ ἡ βουλή [σου] προώρισεν γενέσθαι.
29 Linu, Simwine, lole kumifumbo yabo mi uhe mwihikana wako kuwamba inzwi lyako cha kukola.
καὶ τὰ νῦν, κύριε, ἔπιδε ἐπὶ τὰς ἀπειλὰς αὐτῶν, καὶ δὸς τοῖς δούλοις σου μετὰ παῤῥησίας πάσης λαλεῖν τὸν λόγον σου,
30 chakuti ha cha namulula iyanza lyako mukuholisa, iponiso ni imakazo ziva kuchitahala che zina la muhikana wako yo jolola Jesu.”
ἐν τῷ τὴν χεῖρα ἐκτείνειν σε εἰς ἴασιν καὶ σημεῖα καὶ τέρατα γίνεσθαι διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ ἁγίου παιδός σου Ἰησοῦ.
31 Ha chi bamana kulapela, chivaka ha vakopanela hamwina chi va zikinyehi, mi vonse ni chebezuzwa cha Luhuho Lujolola, mmi va bakuwamba inzi la reeza cha kukola.
καὶ δεηθέντων αὐτῶν ἐσαλεύθη ὁ τόπος ἐν ᾧ ἦσαν συνηγμένοι, καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες τοῦ ἁγίου πνεύματος, καὶ ἐλάλουν τὸν λόγον τοῦ θεοῦ μετὰ παῤῥησίας.
32 Inombolo inkando ya vo ba bazumini ba vena chenkulo yonke ni luhulo: mi kakwina zumwi wa bo ya vakuwamba chimwi chamunite kuti luli njichakwe; nihakwinavulyo, ba vena zintu zonse chakuswana.
Τοῦ δὲ πλήθους τῶν πιστευσάντων ἦν καρδία καὶ ψυχὴ μία· καὶ οὐδὲ εἷς τι τῶν ὑπαρχόντων αὐτῷ ἔλεγεν ἴδιον εἶναι, ἀλλ᾽ ἦν αὐτοῖς ἅπαντα κοινά.
33 Cha maata makando bapositola ba ba kuwamba ze va baboni kuamana ni nzuho ya Simwine Jesu, mi chisemo chikando chivena heulu lyabo.
καὶ δυνάμει μεγάλῃ ἀπεδίδουν τὸ μαρτύριον οἱ ἀπόστολοι τῆς ἀναστάσεως τοῦ κυρίου Ἰησοῦ, χάρις τε μεγάλη ἦν ἐπὶ πάντας αὐτούς.
34 Kakwina muntu mukati kavo ya va bulite chimwi chintu, kwavo vavali kuluwite ivu ini kamba mazuvo zana vava a uzi ni kuleta mali e zintu zivava uzi.
οὐδὲ γὰρ ἐνδεής τις ἦν ἐν αὐτοῖς· ὅσοι γὰρ κτήτορες χωρίων ἢ οἰκιῶν ὑπῆρχον, πωλοῦντες ἔφερον τὰς τιμὰς τῶν πιπρασκομένων
35 ni kwiza kuavika ha mantende'. Mi vantu babahewa kwavo vavali kuzumine, cho kuya zumwi ni zumwi mwavali kusakira.
καὶ ἐτίθουν παρὰ τοὺς πόδας τῶν ἀποστόλων, διεδίδετο δὲ ἑκάστῳ καθότι ἄν τις χρείαν εἶχεν.
36 Josefa, yavali Mulevi, mukwame yavali kuzwa kwa Cyprusi, ava hewa inzina lya Banabansi kuva Apositola( iri kuti, chikutolokiwa, mwana wu susuweza).
Ἰωσὴφ δὲ ὁ ἐπικληθεὶς Βαρνάβας ἀπὸ τῶν ἀποστόλων, ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενον, υἱὸς παρακλήσεως, Λευΐτης, Κύπριος τῷ γένει,
37 Chokuva newa, chali wuza ni kuleta mashereñi niwiza kuavika hamatende ava apostola.
ὑπάρχοντος αὐτῷ ἀγροῦ, πωλήσας ἤνεγκεν τὸ χρῆμα καὶ ἔθηκεν παρὰ τοὺς πόδας τῶν ἀποστόλων.