< Soakas 6 >
1 Wen nutik, ya kom wulela in akfalye soemoul lun siena mwet?
Mwanangu, kama utaweka pesa zako kuwa dhamana kwa mkopo wa jirani yako; kama ukitoa ahadi yako katika mkopo wa mtu usiyemjua,
2 Ya kom sremla ke kas lom sifacna, ac sruhu ke wulela lom sifacna?
basi umejiwekea mtego mwenyewe na umenaswa kwa maneno ya kinywa chako.
3 Ke ouinge, wen nutik, kom muta ye ku lun mwet sacn, tusruktu pa inge inkanek se ma ac ku in tulekomla liki uh: sulaklak nu yorol ac kwafe elan tulekomla.
Mwanagu, ukinaswa kwa maneno yako mwenyewe, fanya haya ili kujiokoa, kwa kuwa umeangukia kwenye mikono ya jirani yako; nenda unyenyekee na ufanye shauri mbele ya jirani yako.
4 Nimet motulla ku mongla nwe ke na kom orala.
Usiruhusu usingizi katika macho yako wala kope za macho yako kusinzia.
5 Srola liki kwasrip sacn oana sie won, ku soko deer ma kaingla liki sie mwet sruh kosro.
Jiokoe mwenyewe kama swala kutoka katika mkono wa mwindaji, kama ndege kutoka katika mkono wa mwinda ndege.
6 Mwet alsrangesr uh enenu in lutlut ke ouiyen moul lun mak uh.
Wewe mtu mvivu, mwangalie mchwa, zitafakari njia zake ili kupata busara.
7 Wangin mwet kol, mwet fulat, ku mwet leum lalos,
Hana akida, afisa au mtawala,
8 a elos etu in elosak mwe mongo nalos ke pacl fol, in akola nu ke pacl mihsrisr.
lakini huandaa chakula chake wakati wa joto na wakati wa mavuno huweka hazina ili kula baadaye.
9 Mwet alsrangesr se ac oan nwe ngac? El ac tukakek ngac?
Ewe mtu mvivu, utalala hata lini? Wakati gani utainuka usingizini?”
10 El fahk, “Nga ac motullana kutu srisrik. Nga ac elongak pouk ac monglana kitin pacl.”
Lala kidogo, sizia kidogo, kunja mikono kupumzika kidogo” -
11 A ke el motul, ma lal nukewa ac wanginla, oana in pisrapasrla sin sie mwet sulallal.
ndipo umasikini wako utakapokujia kama mporaji na uhitaji wako kama askari wa vita.
12 Mwet lusrongten ac mwet koluk elos forfor ac kinauk kas kikiap.
Mtu asiyefaa-mtu mwovu- huishi kwa kauli za udanganyifu wake,
13 Elos kotmwet ac oru mwe akul ke lumahlos in kiapwekom,
akipepesa macho yake, akiashilia kwa miguu yake na kusonta kwa videle vyake.
14 ac pacl se na elos oru ma inge uh elos akoo in oru pwapa sulallal ma oan selos. Elos pirakak ma koluk yen nukewa.
Hufanya njama za uovu kwa hila ya moyo wake; daima huchochea faraka.
15 Ke ma inge mwe ongoiya ac fah sikyak nu selos tia suiyak pah, ac elos fah kunausyukla ac wangin kasru ku in orek nu selos.
Kwa hiyo msiba wake utamkumba kwa ghafula, punde atavunjika vibaya wala hatapona.
16 Oasr ma onkosr su LEUM GOD El srunga; aok, itkosr mwe srungayuk nu sel su El tia ku in muteng pa inge:
Kuna vitu sita ambavyo Yehova huvichukia, saba ambavyo ni chukizo kwake.
17 Ngetnget filang, Loh kikiap, Po su aksororye srahn mwet wangin mwata,
Macho ya mtu mwenye kiburi, ulimi wa uongo, mikono inayomwaga damu ya watu maasumu,
18 Sie inse su kinauk pwapa koluk, Ne su sa in kasrusr nu ke ma koluk,
moyo unaobuni njama mbaya, miguu inayokimbilia maovu upesi,
19 Sie mwet orek loh kikiap, Ac sie mwet su pirakak mwe sraclik in masrlon sou.
shahidi asemaye uongo na apandaye faraka kati ya ndugu.
20 Wen nutik, oru ma papa tomom el fahk nu sum, ac nik kom mulkunla ma nina kiom el luti kom kac.
Mwanangu, itii amri ya baba yako na wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
21 Sruokya kas lalos in oanna insiom pacl nukewa.
Uyafunge katika moyo wako siku zote; yafunge kwenye shingo yako.
22 Mwe luti lalos uh ac kol kom ke pacl kom fufahsryesr, ac karingin kom ke fong, ac akkalemye ma kom in oru ke len.
utembeapo, yatakuongoza; ulalapo yatakulinda, na uamkapo yatakufundisha.
23 Mwe luti lalos uh sie kalem nu sum, ac kas in kai lalos ac fah luti kom ke ouiyen moul.
Maana amri ni taa, na mafundisho ni nuru; kinga za kuadilisha za njia ya uzima.
24 Ku in sruokkomi liki mutan koluk, ac liki kas in akmunas lun mutan kien kutena mukul saya.
Yanakulinda dhidi ya mwanamke malaya, dhidi ya maneno laini ya uzinzi.
25 Nimet sruhfla ke oasku lalos, nimet sremla ke elos kotmwet nu sum uh.
Moyoni mwako usiutamani uzuri wake wala usitekwe katika kope zake.
26 Sie mukul ku in sang na molin lof in bread se in moli sie mutan kosro su eis molin kosro lal, tuh el fin orek kosro nu sin mutan kien siena mukul, ma lal nukewa ac fah wanginla.
Kulala na malaya inaweza kugharimu bei ya kipande cha mkate, lakini mke wa mtu mwingine inagharimu uzima wako wote.
27 Ya kom ku in us e iniwom ac nuknuk lom tia firiryak?
Je mtu anaweza kubeba moto katika kifua chake bila kuuguza mavazi yake?
28 Ya kom ku in fahsr fin mulut fol ac niom tia folla?
Je mtu anaweza kutembea juu ya makaa bila kuchomwa miguu yake?
29 Sensen ke ma inge oapana ke kom utyak nu yurin mutan kien siena mukul. Kutena mwet su oru ouinge uh ac sun keok.
Ndivyo alivyo mtu alalaye na mke wa jirani yake; yule alalaye na huyo mke hatakosa adhabu.
30 Mwet uh tia arulana srunga mwet pusr el fin pisrapasr in akkihpyal ke el masrinsral;
Watu hawawezi kumdharau mwizi kama anaiba ili kukidhi hitaji lake la njaa.
31 a el fin koneyukyak, el enenu in akfalye pacl itkosr — el enenu in sang ma lal nukewa.
Walakini akimatwa, atalipa mara saba ya kile alichoiba; lazima atoe kila kitu cha thamani katika nyumba yake.
32 Tusruktu sie mukul su orek kosro nu sin mutan kien siena mukul, wangin etauk lal. El sifacna oru ma ac kunausulla.
Mtu anayefanya uzinzi hana akili; hufanya hiyo kwa uharibifu wake mwenyewe.
33 Ac fah akkolukyeyuk el, anwuk el, ac mwekin lal ac fah tiana wanginla nwe tok.
Anasitahili aibu na majeraha na fedheha yake haiwezi kuondolewa.
34 Wangin kasrkusrak lun sie mukul payuk ku in oana kasrkusrak lal ke el lemta; ac fah wangin nunak munas lal nu sin mukul sac ke pacl se el ac orek foloksak kac.
Maana vivu humghadhibisha mtu; hatakuwa na huruma wakati wa kulipa kisasi chake.
35 El ac fah tia eis kutena mwe moul in akfalye; wangin kutena mwe kite ku in akwoyela kasrkusrak lal uh.
Ujapompa zawadi nyingi, hatakubali mbadala wa kusuruhishwa wala kulipwa.