Soakas 23
1 Kom fin wi sie mwet fulat muta mongo, esam akwoya lah su el uh.
Når du sit til bords hjå ein hovding, so agta vel på kven du hev fyre deg,
2 Kom finne ke mongo yohk, kom eis na lupa fal.
og set ein kniv på strupen din, um mathugen din er stor.
3 Nimet oasroasr nu ke mwe mongo yuyu el kite kom kac. Sahp el oru in mwe srike kom.
Fys ikkje etter hans lostemat, for det er dårande føda.
4 Kom in lalmwetmet, ac tia kemkatula in suk mwe kasrup.
Mød deg ei med å verta rik, lat fara den klokskapen din!
5 Mani lom uh ku in wanginla ke kitin pacl na — oana in oasr posohksok kac, na sohkla oana sie eagle.
Lat ei augo fljuga til det som kverv, for det gjer seg vengjer, det er visst, som ein ørn som flyg til himmels.
6 Nimet mongo yurin sie mwet srowohsr, ku mwel mwe mongo yuyu el oru.
Et ikkje brød hjå den som misunner deg, og fys ikkje etter hans lostemat!
7 El ac fahk mu, “Fahsru eis pac kutu mongo uh,” tusruktu el tia fahk ke inse pwaye. Nunak lal siena.
For som han reknar ut i sjæli si, soleis er han. «Et og drikk!» han segjer til deg, men hjarta hans er ikkje med deg.
8 Kom ac wihtacla ma kom kangla, ac kusen eyeinse lom uh wanginla sripa.
For biten din som du hev ete, lyt du spy upp att, og du hev spilt dine fagre ord.
9 Nimet srike in sramsram in lalmwetmet nu sin sie mwet lalfon; el tia ku in eis in nunku kac.
For øyro på dåren skal du ikkje tala, for han vanvyrder visdommen i dine ord.
10 Nimet mokle sie masrol matu, ku eisla acn lun mwet mukaimtal.
Flyt ikkje gamall merkestein, og kom ei inn på åkrane åt faderlause.
11 LEUM GOD El ac loangelos ke ku lal, ac aolulos in sramsram lain kom.
For deira målsmann er sterk, han skal føra saki deira imot deg.
12 Porongo mwet luti lom, ac sang kuiyom in lutlut.
Vend hjarta ditt til age og øyro dine til kunnskaps ord!
13 Nimet alolo in kai sie tulik. Sie sringsring fal ac tia unilya,
Lat ikkje guten vera utan age! Slær du han med riset, skal han ikkje døy.
Du slær han med riset, og sjæli hans bergar du frå helheim. (Sheol h7585)
15 Tulik nutik, kom fin sun lalmwetmet, nga ac arulana insewowo.
Son min, vert hjarta ditt vist, so gled seg og mitt hjarta,
16 Nga ac arulana engan ke nga lohng kom fahk kas lalmwetmet.
og nyro mine fegnast når lipporn’ dine talar det som rett er.
17 Nimet sok sin mwet koluk, a kom in akfulatye LEUM GOD pacl nukewa.
Lat ikkje hjarta ditt misunna syndarar, men stræva stødt etter gudlegdom.
18 Fin ouinge, kom ac fah sun finsrak nukewa lom.
For då er du viss på ei framtid, og di von skal ei verta til inkjes.
19 Tulik nutik, porongeyu. Kom in lalmwetmet ac nunak akloalya ke ouiyen moul lom.
Høyr du, son min, og vert vis, og lat hjarta ditt ganga beint fram på vegen.
20 Nimet kupasr nu sin mwet nim wain yokla ac kainmongo.
Ver ikkje med millom vindrikkarar, millom deim som foret seg på kjøt.
21 Mwet lungse nimnim ac mwet kainmongo elos ac sukasrup. Fin pwayena ma kom oru pa mongo ac motul, ac tia paht na kom nukum nuknuk mihsasa.
For drikkar og storetar fatig vert, og svevn gjev fillor for klæde.
22 Porongo papa tomom — funu tia el, kom lukun wangin. Ke pacl se nina kiom el matuoh, akkalemye srui lom nu sel.
Høyr på far din som avla deg, og vanvyrd ei mor di når ho vert gamall!
23 Pwaye, lalmwetmet, lutlut, ac etauk — ma inge kewa fal kom in moli, tusruktu kom in tia kukakunla, mweyen ma inge arulana saok.
Kjøp sanning og sel henne ikkje, visdom og age og vit.
24 Mwe insewowo nu sin sie papa tulik natul fin lalmwetmet ac moul suwohs.
Storleg fegnast far til den rettferdige, og den som fær ein vis son, skal få gleda av han.
25 Oru ma ac akinsewowoye papa tomom ac nina kiom. Kom fin oru ouinge, nina kiom el ac arulana engan.
Lat far din og mor di gleda seg, og ho som fødde deg, fegnast.
26 Wen nutik, lohang akwoya, ac lela moul luk in mwe srikasrak nu sum.
Son min, gjev meg hjarta ditt, og lat dine augo lika vegarne mine.
27 Mutan kosro su eis molin kosro lalos, ac mutan koluk uh, elos sie kwasrip nu ke misa.
For skjøkja er som djupe gravi og den framande kona som tronge brunnen,
28 Elos soanekom oana mwet pisrapasr, ac oru mukul puspis in tia pwaye nu sin mutan kialos.
ja, ho ligg på lur som ein ransmann, og ho aukar talet på utrue folk.
29 Su oasr ongoiya yoro? Su oasr asor yoro? Su amei ac lungse anwuk finne wangin sripa? Su srusrala atronmuta?
Kven hev sorg? Kven hev sut? Kven hev dragsmål? Kven hev klagemål? Kven hev sjølvvalde sår? Kven hev dimsynte augo?
30 Elos su muta paht ke wain uh, ac elos su kar mwe nim ku.
Dei som drygjer lenge hjå vinen, dei som kjem og smakar på mjøden.
31 Nimet lela wain uh in srifekomla, finne srusra ac saromrom in cup uh, ac arulana wo emah ke kom ac ukumya uh.
Sjå ikkje på vinen kor han raudnar, kor vænt han smiler i staupet! lett renn han ned.
32 Ke lotutang tok ah, kom ac pula mu oana soko wet pwasin el ngaliskomi.
Men sidan han sting som ein slange og høgg som ein orm.
33 Motom ac liye ma sakirik, ac nunak lom ac kaskas lom ac fah tia kalem.
Då skal augo dine sjå rare syner, og hjarta ditt talar tull og tøv.
34 Kom ac pula mu kom kalkal meoa — ikwot ikme oana ke kom muta elucng ke kwesu in oak uh.
Du vert som låg du i havsens djup, eller låg i toppen av mastri.
35 Na kom ac fahk, “Oasr mwet puokyu, nga tia pula. Oasr mwet uniyu tuh nga tiana esam. Efu ku nga kofla in tukakek? Nga enenu sie pac mwe nim ah.”
«Dei slo meg, men det gjorde’kje vondt, dei banka meg, men eg kjende det ikkje. Når skal eg vakna? Eg vil få tak i endå meir.»
