Soakas 18
1 Mwet se ma tia lungse kupasr nu sin mwet, el nunku kacl sifacna. El ac tiana insese nu ke ma mwet ngia pangon mu suwohs.
Einstødingen søkjer det han sjølv er huga på, mot alle kloke råder glefser han.
2 Sie mwet lalfon el lungse fahk nunak lal sifacna. El tia suk elan kalem ke nunak lun mwet ngia.
Dåren bryr seg ikkje um å vera vitug, men vil berre visa kva som bur i honom.
3 Ma koluk ac mwekin uh tukeni fahsr. Kom fin orala sie ma koluk, ac sufanyuk kom.
Kjem ein ugudleg, so kjem og vanvyrdnad, og med skam fylgjer spott.
4 Kas lun sie mwet ac ku in ase lalmwetmet — loal oana meoa, ac loslos oana soko infacl.
Ordi i ein manns munn er djupe vatn, fløymande bekkjer, visdoms kjelda.
5 Tia wo in wi layen lun mwet ma orala ma koluk, mweyen ac ku in sruokya nununku suwohs liki mwet wangin mwata.
D’er’kje godt når ein gjev den gudlause medhald og rengjer rettferdig manns rett.
6 Ke pacl se mwet lalfon el purakak sie akukuin, el sifacna suk in sringsring el.
Dåre-lippor kjem uppi trætta, og munnen hans ropar etter slag.
7 Ke sie mwet lalfon el kaskas, el sifacna akkolukyalla; el sruhu ke kas lal sifacna.
Dåre-munn er til ulukka for han sjølv, og lipporne er ei snara for hans sjæl.
8 Arulana wo eman lesrik uh. Kut lungse na ukumya.
Baktalar-ord er som lostemat, dei glid so godt ned i livet.
9 Koluk lun sie mwet alsrangesr, oapana koluk lun sie mwet kunausten.
Den som er lat i arbeidet sitt, han er og bror til øydaren.
10 LEUM GOD El oana sie tower na ku, yen mwet suwoswos ku in som ac wikla we.
Herrens namn er eit tårn so sterkt, der flyg den rettferdige inn og vert berga.
11 Mwet kasrup elos nunku mu mwe kasrup lalos ac karinganulos oana pot fulat ma rauneak sie siti.
Rikmanns eiga er hans faste by, som høge muren i hans eigne tankar.
12 Sie mwet inse pusisel ac fah akfulatyeyuk. El su inse fulat ac fah sun ongoiya.
Fyre fall er mannsens hjarta stolt, men fyre æra gjeng audmykt.
13 Porongo meet liki kom topuk. Kom fin tia oru ouinge, kom oana sie mwet lalfon ac kom ac fah mwekin.
Um nokon svarar fyrr han høyrer, vert det til narreskap og til skam for honom.
14 Kuiyen nunak lom ku in kasrekom ke pacl kom mas. Fin wanginla, na finsrak lom ac wanginla pac.
Manns mod ber uppe i sjukdom, men brote mod, kven kann bera det?
15 Sie mwet lalmwetmet el suk in akyokye etauk lal pacl nukewa.
Vitug manns hjarta kjøper kunnskap, og øyra åt vismenner søkjer kunnskap.
16 Kom fin ke osun nu sin sie mwet fulat, us sie mwe sang an lom nu sel, na ac fah fisrasr kom in sonol.
Gåva opnar mannen veg og fører han fram til storfolk.
17 Ke pacl in nununku, mwet se ma sramsram meet ac lumweyuk mu el pa pwaye, nwe ke pacl se mwet se lainul uh mutawauk in kisen siyuk sel.
Den som fyrst legg fram si sak, fær rett, men so kjem motparten og granskar honom.
18 Mwet fulat luo fin amei in acn in nununku, na susfa pa ku in aksafyela.
Lutkasting endar trettor og skil millom megtige menner.
19 Kasru ma lim ac el ac fah karingin kom oana sie pot ku lun siti uh. A kom fin akukuin nu sel, el ac fah kaliya srungul lal nu sum.
Hev ein bror lide urett, er han verre å vinna enn ein festningsby, og trættor er som stengsa for eit slott.
20 Kom ac fah kosrani ma wo ku ma koluk ke kas nukewa kom fahk.
Mannen fær magen sin mett av frukti or munnen sin, av grøda frå lipporne vert han mett.
21 Ma kom fahk uh ku in karingin moul ku kunausla moul; ouinge kom ac sifacna eis fokin ma kom fahk.
Tunga hev daude og liv i sitt vald, dei som elskar henne, skal eta hennar frukt.
22 El su konauk sie mutan kial el konauk sie ma arulana wo; ma inge akkalemye kulang lun LEUM GOD nu sel.
Den som hev funne ei kona, hev funne lukka og hev fenge ei nådegåva av Herren.
23 Pacl sie mwet sukasrup el kaskas el enenu in kas fisrasr. A top lun mwet kasrup uh arulana kou.
Den fatige bed og barmar seg, men den rike svarar med harde ord.
24 Kutu kawuk uh tiana kawil, a kutu kawuk uh wo liki na tamulel.
Ein mann med mange vener gjeng det ille, men ven kann vera trugnare enn nokon bror.
