< Soakas 17 >
1 Wo in kang bread mahi ke inse misla, liki na in wi kufwa in sie lohm ma oasr akukuin we.
Melhor é um bocado secco, e com elle a tranquillidade, do que a casa cheia de victimas, com contenda.
2 Sie mwet kulansap su oaru ac lalmwetmet fah fulat liki sie wen sununta nutin mwet kacto lal, ouinge el ac wi usrui ma lun tulik nutin mwet kacto lal.
O servo prudente dominará sobre o filho que faz envergonhar; e entre os irmãos repartirá a herança.
3 Gold ac silver uh srikeyuk ke e, ac insien mwet uh srikeyuk sin LEUM GOD.
O crisol é para a prata, e o forno para o oiro; mas o Senhor prova os corações.
4 Mwet koluk uh lohang nu ke nunak koluk, ac mwet kikiap lungse lohng kas kikiap.
O malfazejo attenta para o labio iniquo: o mentiroso inclina os ouvidos á lingua maligna.
5 Kom fin aksruksruki mwet sukasrup, kom aklusrongtenye God su oralosla. Ac fah kaiyuk kom, kom fin engankin ongoiya lun mwet ngia.
O que escarnece do pobre insulta ao que o creou: o que se alegra da calamidade não ficará innocente.
6 Mwet matu uh engankin tulik nutin tulik natulos, oapana ke tulik uh engankin papa tumalos.
Corôa dos velhos são os filhos dos filhos; e a gloria dos filhos são seus paes.
7 Sufal mwet leum in fahk kas kikiap, oayapa kas wo tia tuku sin sie mwet lalfon.
Não convem ao tolo o labio excellente: quanto menos ao principe o labio mentiroso.
8 Kutu mwet uh nunku mu eyeinse uh oana mwenmen. Elos lulalfongi mu ku in sang ma nukewa nu selos.
Pedra preciosa é o presente aos olhos dos que o recebem; para onde quer que se volver, servirá de proveito.
9 Kom fin lungse mwet in lungse kom, kom nunak munas nu selos ke ma koluk elos oru nu sum. Kom fin sikalani in sramsramkin, ac ku in kunauselik inmasrlon sie kawuk.
O que encobre a transgressão busca a amizade, mas o que renova a coisa, separa os maiores amigos.
10 Kas in kaiyuk sefanna ku in aksuwosyela sie mwet lalmwetmet, a sringsring siofok tia ku in aksuwosyela sie mwet lalfon.
Mais profundamente entra a reprehensão no prudente, do que cem açoites no tolo.
11 Mwet koluk elos purakak akukuin pacl nukewa, na ac fah supweyukla sie mwet roso sulallal in lainulos.
Na verdade o rebelde não busca senão o mal, mas mensageiro cruel se enviará contra elle.
12 Kom fin osun nu sin soko bear ma pisrapasrla natu natul, ac srik sensen lom liki kom fin osun nu sin sie mwet lalfon kafofo ke orekma lusrongten lal.
Encontre-se com o homem a ursa roubada dos filhos; mas não o louco na sua estulticia.
13 Kom fin eis ma wo ac folokin ke ma koluk, ma koluk fah tia ku in wanginla liki lohm sum.
Quanto áquelle que torna mal por bem, não se apartará o mal da sua casa.
14 Mutaweyen sie akukuin oana ke sie dam tufahna srasrelik, ke ma inge tulokinya akukuin sac meet liki ac yokelik.
Como o que solta as aguas, é o principio da contenda, pelo que, antes que sejas envolto, deixa a porfia.
15 Aksukosokye sie mwet koluk, ku kapriya sie mwet wangin mwata — lumah luo inge kewa srungayuk sin LEUM GOD.
O que justifica ao impio, e condemna ao justo, ambos são abominaveis ao Senhor, tanto um como o outro.
16 Wangin sripa sie mwet lalfon in sisla mani nu ke lutlut, mweyen wangin etauk sel.
De que serviria o preço na mão do tolo para comprar a sabedoria, visto que não tem entendimento?
17 Mwet kawuk uh akkalemye lungse lalos pacl nukewa. Ma kunen sou uh in akasrui ke pacl upa.
Em todo o tempo ama o amigo; e para a angustia nasce o irmão.
18 Mwet na wangin nunak la pa ac orek wulela in akfalye soemoul lun siena mwet.
O homem falto d'entendimento dá a mão, ficando por fiador diante do seu companheiro.
19 Mwet su lungse ma koluk elos lungse orek lokoalok. Kom fin konkin mwe kasrup lom pacl nukewa, kom purakak lokoalok.
O que ama a contenda ama a transgressão; o que alça a sua porta busca a ruina.
20 Elos su nunak koluk ac kaskas koluk, ac fah wangin ma wo nu selos, a ongoiya mukena.
O perverso de coração nunca achará o bem; e o que tem a lingua dobre virá a cair no mal
21 Mwe na asor ac toasr nu sin sie papa ma tulik natul uh oru ma lalfon.
O que gera a um tolo para a sua tristeza o faz; e o pae do insensato não se alegrará.
22 Inse engan mwe akkeye monum. A el su kwacna inse toasr, fah akmunasye manol.
O coração alegre serve de bom remedio, mas o espirito abatido virá a seccar os ossos.
23 Mwet nununku sesuwos elos eis mwe eyeinse in lukma. Ke ouinge uh nununku suwohs tiana orekla.
O impio tomará o presente do seio, para perverter as veredas da justiça.
24 Mwet lalkung elos sulela in akwot nu ke soko inkanek lalmwetmet, a mwet lalfon uh takusrkusr ke inkanek puspis.
No rosto do entendido se vê a sabedoria, porém os olhos do louco estão nas extremidades da terra.
25 Sie tulik lalfon el mwe toasr nu sin papa tumal, ac akmwenye insien nina kiyal.
O filho insensato é tristeza para seu pae, e amargura para a que o pariu.
26 Tia wo in sang kaiyuk nu sin mwet wangin mwata, ku kalyeiyuk mwet oru ma pwaye. Fin ouinge, nununku uh kihla.
Não é bom tambem pôr pena ao justo, nem que firam os principes ao que obra justamente.
27 Mwet lalmwetmet na pwaye elos tia oalinkas. Mwet ma muta misla pa liyaten uh.
Retem as suas palavras o que possue o conhecimento, e o homem d'entendimento é de precioso espirito.
28 Sie mwet lalfon fin muta misla ac tia sramsram, ku in nunkeyuk mu el lalmwetmet.
Até o tolo, quando se cala, será reputado por sabio; e o que cerrar os seus labios por entendido.