< Soakas 14 >

1 Ke lalmwetmet, sie mutan el musaeak sou se, a lalfon uh ku in kunausya.
Toda a mulher sabia edifica a sua casa: mas a tola a derriba com as suas mãos.
2 Kutena mwet su moulkin moul suwohs, elos akkalemye lah elos akfulatye LEUM GOD; elos su tia moul suwohs elos akkalemye lah elos pilesral.
O que anda na sua sinceridade teme ao Senhor, mas o que se desvia de seus caminhos o despreza.
3 Inse fulat lun sie mwet lalfon oru el kaskas pusla; a kas lun sie mwet lalmwetmet karinganul sifacna.
Na bocca do tolo está a vara da soberba, mas os labios dos sabios os conservam.
4 Fin wangin ox in amakin plao uh, ac wangin koanon nien fil mongo sum. A fin oasr, na nien fil mongo sum ac sessesla ke wheat.
Não havendo bois, a mangedoura está limpa, mas pela força do boi ha abundancia de colheitas.
5 Sie mwet loh oaru el fahkak ma pwaye pacl nukewa, a sie mwet loh soaru el kikiap pacl nukewa.
A testemunha verdadeira não mentirá, mas a testemunha falsa se desboca em mentiras.
6 Sie mwet inse fulat el tia ku in sun lalmwetmet, a mwet oasr etauk la, fisrasr elos in eis mwe lutlut.
O escarnecedor busca sabedoria, e nenhuma acha, mas para o prudente o conhecimento é facil.
7 Nimet apkuran nu yurin mwet lalfon. Wangin ma elos ac ku in luti kom.
Vae-te de diante do homem insensato, porque n'elle não divisarás os labios do conhecimento.
8 Efu ku mwet lalkung uh lalmwetmet? Mweyen el etu ma elan oru. Efu ku mwet sulalkung uh lalfon? Mweyen el nunku mu el etu ma nukewa.
A sabedoria do prudente é entender o seu caminho, mas a estulticia dos tolos é engano.
9 Wangin fosrnga lun mwet lalfon ke elos orala ma koluk, a mwet wo elos suk in oasr nunak munas nu selos.
Os loucos zombam do peccado, mas entre os rectos ha benevolencia.
10 Wangin mwet ku in etu na pwaye lah fuka engan lom ku asor lom. Kom mukena pa etu. Wangin mwet ku in wi kom kac.
O coração conhece a sua propria amargura, e o estranho não se entremetterá na sua alegria.
11 Lohm sin sie mwet wo ac tu na tukun kunausyukla lohm sin sie mwet koluk.
A casa dos impios se desfará, mas a tenda dos rectos florescerá.
12 Sahp inkanek soko ma kom pangon mu suwohs uh, ac ku in kolkomla nu ke misa.
Ha caminho que ao homem parece direito, mas o fim d'elle são os caminhos da morte.
13 Israsr uh ku in okanla inse asor. Pacl engan uh wanginla, asor sac srakna oasr.
Até no riso terá dôr o coração, e o fim da alegria é tristeza.
14 Mwet koluk uh fah eis ma fal nu ke ma elos oru. Mwet wo uh fah eis lacnen orekma wo lalos.
Dos seus caminhos se fartará o que declina no coração, mas o homem bom se fartará de si mesmo.
15 Sie mwet lalfon el lulalfongi ma nukewa; a mwet lalkung elos taranna yen elos fahsr nu we.
O simples dá credito a cada palavra, mas o prudente attenta para os seus passos.
16 Mwet etauk elos karinganang in tia sun mwe lokoalok, a mwet lalfon uh nikin sensen, ac sa na in mukuila.
O sabio teme, e desvia-se do mal, mas o tolo se encoleriza, e dá-se por seguro.
17 Mwet mongsa uh oru ma lalfon; ac mwet kinauk inkanek kutasrik ac fah srungayuk.
O que presto se indigna, fará doidices, e o homem de más imaginações será aborrecido.
18 Mwet nikin ac eis fokin lalfon lalos, a mwet lalkung ac usrui etauk.
Os simplices herdarão a estulticia, mas os prudentes se coroarão de conhecimento.
19 Mwet koluk ac fah epasr ye mutun mwet suwoswos ac pusisel in siyuk kasru selos.
Os máus se inclinaram diante dos bons, e os impios diante das portas do justo.
20 Wangin mwet lungse orek kawuk nu sin sie mwet sukasrup, finne mwet tulan lal; a sie mwet kasrup, oasr mwet kawuk puspis lal.
O pobre é aborrecido até do companheiro, porém os amigos dos ricos são muitos.
21 Kom fin lungse kom in engan, na kom in kulang nu sin mwet sukasrup; sie ma koluk pa in pilesru kutena mwet.
O que despreza ao seu companheiro pecca, mas o que se compadece dos humildes é bemaventurado.
22 Kom fin oru sie orekma wo, mwet uh ac lulalfongi kom ac sunakin kom, a kom fin wi oru orekma koluk, kom fahsr ke sie inkanek tafongla.
Porventura não erram os que obram o mal? mas beneficencia e fidelidade serão para os que obram o bem.
23 Orekma, na kom fah eis woiya. Kom fin mutana sramsarm, kom ac sukasrup.
Em todo o trabalho proveito ha, mas a palavra dos labios só encaminha á pobreza.
24 Mwet lalmwetmet uh eis mwe kasrup; a mwet lalfon eteyuk ke lalfon lalos.
A corôa dos sabios é a sua riqueza, a estulticia dos tolos é só estulticia.
25 Sie mwet loh su kaskas pwaye el molela moul lun sie mwet; a el fin fahk kas kikiap, el lafwekin sie mwet.
A testemunha verdadeira livra as almas, mas o que se desboca em mentiras é enganador.
26 Akfulatye LEUM GOD, fah sang lulalfongi ku ac moul misla nu sin sie mwet ac sou lal.
No temor do Senhor ha firme confiança, e elle será um refugio para seus filhos.
27 Ya kom lungse tuh kom in tia sa misa? Sie unon in moul pa akfulatye LEUM GOD.
O temor do Senhor é uma fonte de vida, para se desviarem dos laços da morte.
28 Fulat lun sie tokosra tuku ke pisen mwet ma el leumi. Fin wangin mwet, na el tia oaoa.
Na multidão do povo está a magnificencia do rei, mas na falta do povo a perturbação do principe.
29 Kom fin mongfisrasr, kom lalmwetmet; a kom fin mongsa, kom akkalemye lupan lalfon lom.
O longanimo é grande em entendimento, mas o que é de espirito impaciente assignala a sua loucura.
30 Inse misla uh mwe akkeye mano, a sok uh oana sie mas ma akkulamye mano.
O coração com saude é a vida da carne, mas a inveja é a podridão dos ossos.
31 Kom fin akkeokye mwet sukasrup, kom aklusrongtenye God su oralosla; a ke kom kulang nu sin mwet sukasrup, kom akfulatye God.
O que opprime ao pobre insulta áquelle que o creou, mas o que se compadece do necessitado o honra.
32 Mwet koluk uh putatla ke sripen orekma koluk lalos, a mwet wo uh molla ke sripen moul suwohs lalos.
Pela sua malicia será lançado fóra o impio, mas o justo até na sua morte tem confiança.
33 Lalmwetmet uh oan in nunak nukewa lun sie mwet etauk. Mwet lalfon uh wangin etu la ke lalmwetmet uh.
No coração do prudente repousa a sabedoria, mas o que ha no interior dos tolos se conhece.
34 Suwoswos ac oru sie mutunfacl in ku ac fulat. Ma koluk uh mwe akmwekinye sie mutunfacl.
A justiça exalta ao povo, mas o peccado é o opprobrio das nações.
35 Tokosra uh elos insewowo ke mwet pwapa fulat lalos su oaru in oru ma kuna; a elos kalyaelos su tia akfalye ma kunalos.
O Rei tem seu contentamento no servo prudente, mas sobre o que envergonha cairá o seu furor.

< Soakas 14 >