Soakas 10
1 Pa inge soakas lal Solomon: Sie wen lalmwetmet el akinsewowoye papa tumal. Sie wen lalfon el mwe toasr nu sin nina kial.
Przysłowia Salomona. Mądry syn sprawia ojcu radość, a głupi syn [jest] zgryzotą swojej matki.
2 Mwe kasrup ma kom eis ke inkanek koluk, wangin ma wo ac tuku kac, a moul suwohs ku in molela moul lom.
Skarby niegodziwości nie przynoszą pożytku, lecz sprawiedliwość uwalnia od śmierci.
3 LEUM GOD El ac fah tia lela mwet wo in masrinsral, a El ac taran tuh mwet koluk in tia eis ma elos lungse.
PAN nie pozwoli, by dusza sprawiedliwego cierpiała głód, a rozproszy majątek niegodziwych.
4 Alsrangesr ac oru kom in sukasrup, a alken in orekma ac oru kom in kasrup.
Leniwa ręka prowadzi do nędzy, a ręka pracowita ubogaca.
5 Sie mwet etu nunak el kosrani fukun ima lal ke pacl fal — sie mwe mwekin in motul ke pacl in kosrani.
Kto zbiera w lecie, jest synem roztropnym; syn, który śpi w czasie żniwa, przynosi hańbę.
6 Sie mwet wo ac eis mwe insewowo, a kas lun sie mwet koluk okanla elah sulallal oan in el.
Błogosławieństwa [są] na głowie sprawiedliwego, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
7 Mwet wo uh esamyuk oana sie mwe insewowo, a mwet koluk fah sa in mulkinyukla.
Pamięć sprawiedliwego jest błogosławiona, a imię niegodziwych zgnije.
8 Mwet etu nunak elos engan in eis kas in kasru. Mwet kaskas lalfon fah kunausyukla.
[Człowiek] mądrego serca przyjmuje przykazania, a gadatliwy głupiec upadnie.
9 Mwet moul suwohs uh fah misla ac okak, a mwet sesuwos ac fah sruhu.
Kto postępuje uczciwie, postępuje bezpiecznie, a kto jest przewrotny w swoich drogach, zostanie ujawniony.
10 El su okanla ma pwaye ac ku in pwanang lokoalok, a el su pulaik in kai ke orekma tafongla, ac orala misla.
Kto mruga okiem, przynosi cierpienie, a gadatliwy głupiec upadnie.
11 Kas lun sie mwet wo oana sie unon in moul, a kas lun sie mwet koluk okanla elah sulallal oan in el.
Usta sprawiedliwego są źródłem życia, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
12 Srunga uh purakak lokoalok, a lungse fah nunak munas ke ma tafongla nukewa.
Nienawiść wznieca kłótnie, a miłość zakrywa wszystkie grzechy.
13 Kas lun mwet lalmwetmet oasr kalmac, a mwet lalfon uh enenu in kalyeiyuk.
Na wargach rozumnego znajduje się mądrość, a kij na grzbiecie nierozumnego.
14 Mwet lalmwetmet uh kena akyokye etauk lalos, a kas lusrongten lun mwet lalfon ac pwanma lokoalok.
Mądrzy gromadzą wiedzę, a usta głupiego grożą zniszczeniem.
15 Kasrup uh ma karinginyen mwet kasrup; a sukasrup uh kunausla mwet sukasrup.
Majątek bogacza [jest] jego warownym miastem, a zniszczeniem ubogich jest ich nędza.
16 Lacnen orekma wo pa moul; a ma koluk uh mwe na akyokye ma koluk.
Praca sprawiedliwego [prowadzi] do życia, a dochód niegodziwych do grzechu.
17 Mwet su porongo kas in kai ac fah moul, a elos su tia ku in fahkak lah oasr tafongla lalos, mwe sensen nu selos.
Kto przestrzega karności, [idzie] ścieżką życia, a kto gardzi upomnieniem, błądzi.
18 Mwet se su okanla srunga lal uh, el sie mwet kikiap. El su srumunelik kas in lesrik, el sie mwet lalfon.
Kto kryje nienawiść kłamliwymi wargami i kto rozgłasza oszczerstwo, jest głupcem.
19 Kom fin kaskas pusla, ac ku in pwanang kom orala ma koluk. Kom fin lalmwetmet, na kom mislana.
Wielomówność nie bywa bez grzechu, a kto powściąga swoje wargi, jest roztropny.
20 Kas lun sie mwet wo oana silver nasnas, a nunak lun sie mwet koluk wanginna sripa.
Język sprawiedliwego jest wybornym srebrem, [a] serce niegodziwych jest mało warte.
21 Kaskas lun sie mwet wo ac akwoye moul lun mwet puspis, a lalfon lom ku in unikom sifacna.
Wargi sprawiedliwego żywią wielu, a głupi umierają przez brak rozumu.
22 Mwe akinsewowo sin LEUM GOD pa oru kom in kasrup. Orekma upa tia ku in akyokye kasrup lom.
Błogosławieństwo PANA wzbogaca i nie przynosi z sobą zmartwień.
23 Ma lalfon se pa in oru ma koluk. Mwet oasr etauk yoro elos engankin lalmwetmet.
Dla głupiego popełnić haniebny czyn to zabawa, a człowiek roztropny [trzyma się] mądrości.
24 Ac itukyang nu sin mwet suwoswos ma elos kena kac, a mwet koluk uh ac sun ma elos arulana sangeng kac.
Niegodziwego spotka to, czego się boi, a sprawiedliwym [Bóg] daje to, czego pragną.
25 Ke paka uh tuku, mwet koluk uh ac ukukla, a mwet wo uh muta okak in pacl nukewa.
Jak wicher przemija, [tak] niegodziwy [nie przetrwa], a sprawiedliwy [ma] wieczny fundament.
26 Nimet eis sie mwet alsrangesr in orekma lom. El ac oana vinegar nu ke wihsum, ku kulasr nu ke atronmotom.
Czym ocet dla zębów i dym dla oczu, tym [jest] leniwy dla tych, którzy go posyłają.
27 Akfulatye LEUM GOD na ac fah loes moul lom, a moul lun mwet koluk ac akfototoyeyuk.
Bojaźń PANA przedłuża dni, a lata niegodziwego będą skrócone.
28 Finsrak lun mwet wo uh pa mwe insewowo; a mwet koluk uh wangin ma elos ac finsrak nu kac.
Oczekiwanie sprawiedliwych przynosi radość, a nadzieja niegodziwych zginie.
29 LEUM GOD El loango mwet suwoswos, a El kunauselosla su orekma koluk.
Droga PANA jest mocą dla prawego, a zgubą dla czyniących nieprawość.
30 Mwet suwoswos fah muta okak pacl nukewa, a mwet koluk uh fah tia ku in mutana fin acn uh.
Sprawiedliwy nigdy się nie zachwieje, a niegodziwi nie będą mieszkać na ziemi.
31 Mwet suwoswos elos fahk kas lalmwetmet, a loh ma fahk ma koluk fah tulokinyuki.
Usta sprawiedliwego wydają mądrość, a język przewrotny będzie wycięty.
32 Mwet suwoswos elos etu in fahk kas kulang; a mwet koluk uh fahk kas in aktoasrye mwet pacl nukewa.
Wargi sprawiedliwego wiedzą, co wypada, a usta niegodziwych są przewrotne.
