Matthew 13
1 In len sacna, Jesus el fahsr liki lohm sac ac som nu sisken lulu uh, ac muta in luti.
當那一天，耶穌從房子裏出來，坐在海邊。
2 Un mwet su tuku raunella uh arulana pus, ouinge el sroang nu fin oak soko ac muta fac, ac mwet uh tu finmes uh.
有許多人到他那裏聚集，他只得上船坐下，眾人都站在岸上。
3 El orekmakin kas in pupulyuk in luti nu selos ke ma puspis. El fahk, “Mwet se som in taknelik.
他用比喻對他們講許多道理，說：「有一個撒種的出去撒種；
4 Ke el sisalik fita uh nu fin fohk uh, kutu fita uh putatla nu sisken inkanek inima uh, ac won uh tuku kangla.
撒的時候，有落在路旁的，飛鳥來吃盡了；
5 Kutu putatla nu yen eoteot, yen minini fohk fac. Tia paht na fita uh srunak.
有落在土淺石頭地上的，土既不深，發苗最快，
6 Tusruktu ke faht uh takak, sacn ma srunak uh folla ac uli, ke sripen srikla fohk nu ke oka.
日頭出來一曬，因為沒有根，就枯乾了；
7 Kutu fita uh putatla inmasrlon kokul uh, su kapak ac kupoiya sacn ma kapak we.
有落在荊棘裏的，荊棘長起來，把它擠住了；
8 A kutu fita uh putatla nu fin fohk wo, ac kapak ac isus fahko puspis: kutu pacl siofok, kutu pacl onngoul, ac kutu pacl tolngoul.”
又有落在好土裏的，就結實，有一百倍的，有六十倍的，有三十倍的。
9 Ac Jesus el fahk, “Ke ma inge kowos porongo, fin oasr srewos!”
有耳可聽的，就應當聽！」
10 Na mwet tumal lutlut elos kalukyang nu yurin Jesus ac siyuk sel, “Efu ku kom orekmakin kas in pupulyuk ke kom sramsram nu sin mwet uh?”
門徒進前來，問耶穌說：「對眾人講話，為甚麼用比喻呢？」
11 Ac Jesus el topuk ac fahk, “Etauk ke ma lukma lun Tokosrai lun kusrao uh itukot nu suwos, ac tia nu selos.
耶穌回答說：「因為天國的奧祕只叫你們知道，不叫他們知道。
12 El su oasr etauk yoro ac fah itukyang tuh in arulana yohk liki meet; a el su wangin etauk yoro, etauk srisrik su oasr yorol ac fah itukla lukel.
凡有的，還要加給他，叫他有餘；凡沒有的，連他所有的，也要奪去。
13 Sripa se sis nga orekmakin kas in pupulyuk nu selos uh pa, elos liye a tiana kalem kac, ac elos lohng a tiana akilen.
所以我用比喻對他們講，是因他們看也看不見，聽也聽不見，也不明白。
14 Ouinge mwet inge elos akpwayeye kas in palu lal Isaiah, su fahk: ‘Mwet inge ac fah lohng na lohng, a tia kalem kac; Elos ac fah liye na liye, a tiana akilenak,
在他們身上，正應了以賽亞的預言，說： 你們聽是要聽見，卻不明白； 看是要看見，卻不曉得；
15 Mweyen nunak lalos uh upa, Ac elos fonosya insraclos, Ac kaliya mutalos. Funu tia ouinge mutalos lukun liye, Ac sraclos lukun lohng, Ac nunkalos lukun kalem kac, Ac elos lukun forma nu sik, Tuh nga in akkeyalosla. Ouinge God El fahk.’
因為這百姓油蒙了心， 耳朵發沉， 眼睛閉着， 恐怕眼睛看見， 耳朵聽見， 心裏明白，回轉過來， 我就醫治他們。
16 “A kowos arulana insewowo, mweyen motowos liye, ac srewos lohng.
「但你們的眼睛是有福的，因為看見了；你們的耳朵也是有福的，因為聽見了。
17 Pwayena nga fahk nu suwos lah mwet palu puspis ac mwet lun God puspis kena liye ma kowos liye ac lohng ma kowos lohng, a elos tiana.
我實在告訴你們，從前有許多先知和義人要看你們所看的，卻沒有看見，要聽你們所聽的，卻沒有聽見。」
18 “Ke ma inge, kowos porongo ac lutlut ke kalmen pupulyuk ke mwet taknelik.
「所以，你們當聽這撒種的比喻。
19 Elos su lohng pweng ke tokosrai ac tia kalem kac, elos oana fita ma putatla nu sisken inkanek inima uh. El su Koluklana el tuku ac tulakunla fita se su yoki insialos.
凡聽見天國道理不明白的，那惡者就來，把所撒在他心裏的奪了去；這就是撒在路旁的了。
20 Ac kalmen fita ma putatla yen eoteot, ma nu selos su engan in eis pweng wo ke elos tufahna lohng.
撒在石頭地上的，就是人聽了道，當下歡喜領受，
21 Tusruktu, tiana tili nu in elos, ke ma inge ac tiana oan paht in elos. Na mwe lokoalok ku ma upa fin tuku nu selos ke sripen pweng sac, elos sa na in fuhleak.
只因心裏沒有根，不過是暫時的，及至為道遭了患難，或是受了逼迫，立刻就跌倒了。
22 Ac fita su putatla inmasrlon kokul uh el oana elos su lohng pweng uh, tusruktu elya lun faclu ac lungse lalos nu ke mwe kasrup uh kupoiya pweng sac, na tiana isus fahko. (aiōn g165)
撒在荊棘裏的，就是人聽了道，後來有世上的思慮、錢財的迷惑把道擠住了，不能結實。 (aiōn g165)
23 Ac fita ma yoki in fohk wo uh, elos pa mwet su lohng kas inge ac kalem kac, na elos isus fahko puspis — kutu siofok, kutu onngoul, ac kutu tolngoul.”
撒在好地上的，就是人聽道明白了，後來結實，有一百倍的，有六十倍的，有三十倍的。」
24 Na Jesus el sifilpa fahk nu selos sie pac pupulyuk: “Tokosrai lun kusrao ouinge: Sie mwet el yukwiya fita wo in ima lal.
耶穌又設個比喻對他們說：「天國好像人撒好種在田裏，
25 Sie fong ah ke mwet nukewa motulla, mwet lokoalok se tuku ac yukwiya mah koluk inmasrlon wheat uh, na el som.
及至人睡覺的時候，有仇敵來，將稗子撒在麥子裏就走了。
26 Ke sacn uh kapak ac mutawauk in sikyak fahko, na mah koluk uh sikyak pac.
到長苗吐穗的時候，稗子也顯出來。
27 Na mwet kulansap lun leum sac tuku nu yorol ac fahk, ‘Leum se, fita wo mukena pa kom tuh yukwiya ke ima se lom ah. Na mah koluk ke ima sac tuku ya me?’
田主的僕人來告訴他說：『主啊，你不是撒好種在田裏嗎？從哪裏來的稗子呢？』
28 Ac leum sac fahk, ‘Kalem lah mwet lokoalok se pa oru ma inge uh.’ Na elos siyuk sel, ‘Kom lungse kut in som fusak mah koluk uh?’
主人說：『這是仇敵做的。』僕人說：『你要我們去薅出來嗎？』
29 Ac el fahk, ‘Mo, mweyen kowos fin fis mah koluk uh, sahp kowos ac tuh fusak pac kutu sin sacn wo uh.
主人說：『不必，恐怕薅稗子，連麥子也拔出來。
30 Lela wheat ac mah koluk uh in tukenina kap nwe ke na pacl in kosrani, na nga fah fahk mwet telani uh in fusak mah koluk uh meet, loseni nu sie ac esukak. Na elos fah orani wheat uh ac filiya in lohm in filma uh.’”
容這兩樣一齊長，等着收割。當收割的時候，我要對收割的人說，先將稗子薅出來，捆成捆，留着燒；惟有麥子要收在倉裏。』」
31 Jesus el sifilpa fahkak nu selos sie pac pupulyuk. “Tokosrai lun kusrao ouinge: Mwet se el eis sie fiten mustard ac yukwiya in ima lal.
他又設個比喻對他們說：「天國好像一粒芥菜種，有人拿去種在田裏。
32 Pa inge fita se ma srik oemeet, tusruktu el fin kapak el pa yohk oemeet ke sacn uh, na orala soko sak lulap, ac won yen engyeng uh tuku orala ahng lalos ke lesak uh.”
這原是百種裏最小的，等到長起來，卻比各樣的菜都大，且成了樹，天上的飛鳥來宿在它的枝上。」
33 Jesus el sifilpa fahkak sie pupulyuk nu selos: “Tokosrai lun kusrao uh oana luman mwe pulol uh, ma sie mutan el sang kulamiseak ke sie pak in flao, na tok nufonna pak sac ac pulolak.”
他又對他們講個比喻說：「天國好像麵酵，有婦人拿來，藏在三斗麵裏，直等全團都發起來。」
34 Jesus el orekmakin kas in pululyuk in fahkak ma inge nukewa nu sin un mwet uh. El tia fahk kutena ma nu selos el fin tia orekmakin kas in pupulyuk.
這都是耶穌用比喻對眾人說的話；若不用比喻，就不對他們說甚麼。
35 El oru ouinge in akpwayei kas lun mwet palu su fahk, “Nga ac fah orekmakin pupulyuk ke nga sramsram nu selos; Nga fah fahkak nu selos ma su tia eteyuk oe ke orekla faclu ah me.”
這是要應驗先知的話，說： 我要開口用比喻， 把創世以來所隱藏的事發明出來。
36 Ke Jesus el fahsr liki un mwet sac ac utyak nu in lohm uh, mwet tumal lutlut elos tuku nu yorol ac fahk, “Aketeya nu sesr lah mea kalmen pupulyuk ke mah koluk inima uh.”
當下，耶穌離開眾人，進了房子。他的門徒進前來，說：「請把田間稗子的比喻講給我們聽。」
37 Ac Jesus el topuk ac fahk, “Mwet taknelik fita wo sac pa Wen nutin Mwet;
他回答說：「那撒好種的就是人子；
38 ac ima sac pa faclu; ac fita wo uh pa mwet lun Tokosrai lun kusrao uh; mah koluk uh pa mwet su ma lun el su Koluklana;
田地就是世界；好種就是天國之子；稗子就是那惡者之子；
39 ac mwet lokoalok se ma taknelik fita koluk uh pa Devil. Pacl in kosrani uh pa saflaiyen faclu, ac mwet kosrani uh pa lipufan. (aiōn g165)
撒稗子的仇敵就是魔鬼；收割的時候就是世界的末了；收割的人就是天使。 (aiōn g165)
40 Oana ke mah koluk uh ac orekeni ac isisyak in e uh, pa inge luman ma ac sikyak ke saflaiyen faclu. (aiōn g165)
將稗子薅出來用火焚燒，世界的末了也要如此。 (aiōn g165)
41 Wen nutin Mwet el ac fah supwalik lipufan lal tuh elos in orani mwet nukewa in Tokosrai lal su oru ma koluk, oayapa elos su kolla mwet uh in oru ma koluk.
人子要差遣使者，把一切叫人跌倒的和作惡的，從他國裏挑出來，
42 Ac elos ac fah siselosyang nu in funyu in e, yen ma elos ac fah tung, keok ac ngalis inwihselos.
丟在火爐裏；在那裏必要哀哭切齒了。
43 Na mwet lun God elos ac fah saromrom oana faht uh in Tokosrai lun Papa tumalos. Kowos porongo ma inge, fin oasr srewos.
那時，義人在他們父的國裏，要發出光來，像太陽一樣。有耳可聽的，就應當聽！」
44 “Tokosrai lun kusrao ouinge: Sie mwet el konauk sie ma saok wikinyukla in ima se. El sifilpa afinya, ac som ac kukakunla ma lal nukewa, na el folokla ac molela ima sac.
「天國好像寶貝藏在地裏，人遇見了就把它藏起來，歡歡喜喜地去變賣一切所有的，買這塊地。
45 “Ac Tokosrai lun kusrao ouinge pac: Sie mwet kuka el forfor ac sukok pearl saok,
天國又好像買賣人尋找好珠子，
46 ac ke el konauk sie pearl ma arulana yohk molo, el som kitala ma lal nukewa ac molela pearl saok sac.
遇見一顆重價的珠子，就去變賣他一切所有的，買了這顆珠子。
47 “Tokosrai lun kusrao ouinge pac: Kutu mwet patur elos sisla nwek lalos nu in lulu uh, ac sruokya kain ik puspis.
天國又好像網撒在海裏，聚攏各樣水族，
48 Ke nwek sac sessesla ke ik, elos amakunak nu finmes uh, ac sraclik ik uh: ik ma wo uh itukyang nu in mwe neinyuk uh, a ma koluk uh sisila.
網既滿了，人就拉上岸來，坐下，揀好的收在器具裏，將不好的丟棄了。
49 Ac fah ouinge ke safliyen faclu. Lipufan uh ac mau fahsrelik ac orani mwet koluk liki inmasrlon mwet wo, (aiōn g165)
世界的末了也要這樣。天使要出來，從義人中把惡人分別出來， (aiōn g165)
50 ac siselosyang nu in e uh, yen ma elos ac fah tung ke keok ac ngalis in wihselos we.”
丟在火爐裏；在那裏必要哀哭切齒了。」
51 Na Jesus el siyuk selos, “Ya kowos etu kalmen ma inge?” Ac elos topuk, “Aok.”
耶穌說：「這一切的話你們都明白了嗎？」他們說：「我們明白了。」
52 Na el fahk nu selos, “Kalmen ma inge pa mwet nukewa su mwet luti ke Ma Sap uh su ekla nu ke mwet lutlut in Tokosrai lun kusrao, elos oana sie mwet ma oasr sie lohm sel, ac el eisla ma sasu ac ma mah liki nien filma lal.”
他說：「凡文士受教作天國的門徒，就像一個家主從他庫裏拿出新舊的東西來。」
53 Tukun Jesus el fahkak pupulyuk inge, na el som liki acn sac,
耶穌說完了這些比喻，就離開那裏，
54 ac folokla nu in acn sel sifacna. El luti in iwen lolngok selos, ac elos su lohng luti lal elos arulana fwefela. Ac elos siyuk, “El eis ya me kain in lalmwetmet inge, ac mwenmen ma el oru inge?
來到自己的家鄉，在會堂裏教訓人，甚至他們都希奇，說：「這人從哪裏有這等智慧和異能呢？
55 Ya el tia ma nutin mwet kamtu sac? Ya tia nina kial pa Mary, ac tia ma wial pa James, Joseph, Simon ac Judas?
這不是木匠的兒子嗎？他母親不是叫馬利亞嗎？他弟兄們不是叫雅各、約西 、 西門、猶大嗎？
56 Ya tamtael lal nukewa elos tia oasr pac inge? Na el eis ma inge oya me?”
他妹妹們不是都在我們這裏嗎？這人從哪裏有這一切的事呢？」
57 Ke ma inge elos tiana lohang nu sel Jesus. Jesus el fahk nu selos, “Mwet palu se el akfulatyeyuk in acn nukewa sayen acn sel sifacna ac sin sou lal sifacna.”
他們就厭棄他。耶穌對他們說：「大凡先知，除了本地本家之外，沒有不被人尊敬的。」
58 Tiana pus mwenmen el oru in acn sac mweyen wangin lulalfongi lalos.
耶穌因為他們不信，就在那裏不多行異能了。
