Sie Samuel 25
1 Samuel el misa, ac mwet Israel nukewa tukeni nu sie ac asor kacl. Na elos piknilya in acn sel in Ramah. Tukun ma inge, David el som nu yen mwesis in Paran.
撒烏耳死後，全以色列人集會，舉喪哀悼他，把他埋葬在他的故鄉辣瑪。以後，達味起身，下到瑪紅曠野。
2 Oasr sie mukul in acn Maon su oasr acn lal in acn Carmel. Mwet se inge el arulana kasrup. Oasr tolu tausin sheep natul, ac sie tausin nani. In pacl se inge el muta Carmel ac kalkul sheep natul.
在瑪紅有個人，他的產業都在加爾默耳，是個很富的人，有綿羊三千，山羊一千。那時他正在爾默耳剪羊毛。
3 Inen mukul se inge pa Nabal, ac mutan kial ah pa Abigail. Mutan se inge el lalmwetmet ac oasku, a mukul sac el mwet na kou ac likkeke se. El ma in sou lal Caleb.
這人名叫納巴耳，他的妻子名叫阿彼蓋耳；妻子聰慧美麗，丈夫卻是粗暴，行為惡劣，是加肋布族人。
4 Ke David el muta yen mwesis uh, el lohng lah Nabal el kalkul sheep natul,
達味在曠野裏聽說納巴耳正在剪羊毛，
5 na David el supwala mukul fusr singoul nu Carmel, ac sap elos in sokol Nabal, ac us lung lal nu sel.
就打發十五個少年人去，向他們說：「你們上加爾默耳去，去見納巴耳，代我向他請安，
6 David el sapkin tuh elos in fahk ouinge nu sel Nabal, “David el paing kom, ac el mu kut in tuh fahk lung lal nu sum ac sou lom, ac ma lom nukewa.
對他這樣說：你好! 望你平安，望你全家平安，也望你所有的一切平安!
7 El lohng lah kom kalkul sheep, ac el ke kom in etu lah mwet lom ma liyaung sheep nutum elos tuh muta yorosr, ac wangin kutena ma koluk kut oru nu selos. Kut tia pisre kutena ma lalos ke elos muta yorosr in acn Carmel.
現今我聽說你正剪羊毛；你的牧童和我們在一起時，我們沒有難為過他們，他們住在加爾默耳的時候，從來沒有失落過什麼。
8 Kom ku in siyuk selos ac elos fah fahk. Kut tuku ke len in kufwa se, ac David el siyuk tuh kom in kulang nu sesr. Nunak munas, kasrekut ke ma kom ku in se nu sesr ac nu sel David, mwet kawuk lom.”
你可問你的僕人，他們入會告訴你。為此，希望這些子年人在你眼蒙恩，因為我們正逢節日來到你這裏，請你把手中能給的東西，賜給你的僕人和你兒子達味」。
9 Mwet lal David elos tafwela kas inge nu sel Nabal ke inel David, na elos mutana soano.
達味的少年人就到了納巴耳那裏，代達味把上述的話都給納巴耳說了，等待答覆。
10 Ke Nabal el topuk el fahk, “Su David? Su mwet sacn? Nga soenna lohng ke mwet se ingan! In len inge pukanten mwet kohs kaingelik in facl se inge!
納巴耳卻回答達味的少年人說：「達味是誰﹖葉瑟的兒子是什麼人﹖今天逃避主人的奴隸太多了!
11 Nga tia ku in sang bread ac kof ac ikwa ma nga akoo nu sin mwet kalkul sheep nutik uh nu sin mwet su nga tia etu lah elos tuku ya me!”
難道要我把我的餅和水，為剪毛的人所預備的肉，拿來給那些我不知道是從哪裏來的人嗎﹖」
12 Na mwet lal David elos folokla ac fahkang nu sel ma Nabal el fahk ah.
達味的少年人就原路回去，把這些話都給達味回報了。
13 Ac David el sapkin nu sin mwet lal, “Losya cutlass nutuwos an!” Na elos nukewa oru oana el sapkin, ac David el oayapa losya cutlass natul, ac el us mwet angfoko lal som, ac filiya mwet luofoko in muta liyaung ma lalos.
達味就吩咐他的人說：「每人佩上刀! 」各人就佩上刀；約有四百人，跟達味上去，留下二百人看守輜重。
14 Sie sin mwet kulansap lal Nabal el fahk nu sel Abigail, mutan kial, “Ku kom lohng? David el supwama kutu mwet utuk kas yen mwesis me nu yorol Nabal, in fahkak kas in painguk lal nu sel, tuh pa Nabal el kaskas kou nu selos.
有個納巴耳的僕人告訴納巴耳的妻子阿彼蓋耳說：「達味從曠野派來了使者向我們主人請安，他竟侮辱他們。
15 Sruk David ac mwet lal elos tuh arulana wo nu sesr. Elos tiana orek lokoalok nu sesr, ac ke pacl nukewa ma kut muta yorolos inimae, wangin ma lasr pisrapasrla.
那些人原來待我們很好，總沒有騷擾過我們；當我們在田野間同他們在一起時，總沒有失落過什麼。
16 Ke lusen pacl kut muta inmasrlolos ac liyaung sheep natusr uh, elos tuh karingin kut len ac fong.
我們同他們一起放羊的時期內，不分畫夜，他們常作我們的護衛。
17 Nunak munas nunku ke ma inge, ac suk lah mea fal in orek. Lumah se inge ku in orala sie mwe fosrnga lulap nu sel Nabal ac nu sin sou lal nukewa. El arulana srangesroa, ac tia lungse lohng kutena mwet.”
現今，請妳恩量一下，看妳應作什麼，因為達味已決定要加害我們的主人和他的全家，而主人又脾氣暴燥，無法同他交談」。
18 Na Abigail el sulaklak na orani lof in bread luofoko, ac pak in wain luo nwanala, sheep lumko manman tari, foto luo in wheat manman, tun in grape pao siofok, ac cake fig luofoko, ac el sang ma inge nukewa nu fin donkey ekasr.
阿彼蓋耳急忙拿了二百個餅，兩皮囊酒，五隻宰好的羊，五「色阿」炒過的麥子，一百串乾葡萄，二百無無花果糕餅，放在幾匹驢上，
19 Na el fahk nu sin mwet kulansap lal, “Komtal fahsr meet, ac nga fah fahsr tukumtal.” A wangin ma el fahk nu sin mukul tumal ah.
對僕人說：「你們走在我前面，跟著你們去」。她並沒有將這事告訴她丈夫納巴耳。
20 Ke el kasrusr fin donkey natul ah, el rauni kuru se sisken eol uh, na David ac mwet lal elos fahsru suwosma nu yorol.
她騎著驢，由山嶺後面上來，同時達味帶著他的人也向著她走來，與她相遇。
21 David el tuh fahsr ac sifacna nunku insial, “Efu ku nga tuh liyaung ma lun mwet se ingan yen mwesis ah? Wanginna ma lal pisrapasrla. Ya pa inge molin kasreyuk luk nu sel uh?
達味正思量說：「我白白地在曠野中保護了這些人的一切，使他所有的一點也未受損失，他竟對我以惡報德。
22 God Elan uniyuwi nga fin tia uniya mwet ingan nufon meet liki lenelik!”
若我把這人的一切和所有的男人還存留到天亮，就望上主這樣懲罰我達味! 」
23 Ke Abigail el liyalak David, el sa na srola liki donkey natul, ac faksufi nu infohk uh
阿彼蓋耳一看見達味，急速由驢上跳下，俯伏在達味前，屈膝下拜，
24 sisken nial David, ac fahk nu sel, “Leum luk, nunak munas porongeyu! Lela tuh mwatan ma se inge in oan fuk ac tia oan facl Nabal.
跪在達味足前說：「我主! 這過錯全歸於我，讓你的婢女向你進一言，請你垂聽你婢女的話。
25 Nunak munas, nimet nunku kacl Nabal, tuh el tia mwet pwaye! El mwet lalfon, oana kalmen ine se lal ah! Nga tuh wangin ke pacl se mwet kulansap lom tuku nu yorol ah.
請我主別將這人的事放在心上! 他脾氣急燥，是個糊塗人，他名叫「納巴耳」，真名實相符，他的確昏愚。至於我，你婢女卻沒有見我主派來的少年。
26 LEUM GOD pa oru tuh kom in tia foloksak ac uniya na mwet lokoalok lom. Inge nga fulahk nu sum ke LEUM GOD moul lah mwet lokoalok lom, ac mwet nukewa su srike in akkolukye kom, fah kaiyuk elos oana Nabal.
我主，我現今指著永生的上主和你起誓：是上主防止了你，不使你流人的血，也不使你親手報仇。從此，願你的仇敵和想加害我主人的人，都像納巴耳一樣!
27 Leum luk, nunak munas eis mwe lung ma nga use inge, ac sang nu sin mwet lom ingan.
現今，請你把你婢女給我主帶來的禮物，賞給隨從我主的僕人。
28 Leum luk, kom fah nunak munas, sisla koluk luk fin oasr kutena ma sufal nga oru. LEUM GOD El ac fah oru tuh kom in tokosra, ac oayapa fwil nukewa nutum, mweyen kom mweun ke mweun lal. Ac kom ac fah tia oru ma koluk ke lusen moul lom.
請你原諒你婢女的過錯! 的確，上主要給我主建立一堅固的王朝，因為我主打是上主的仗，並且，你一生也沒有什麼過錯。
29 Fin oasr kutena mwet lain kom, ku srike in unikomi, LEUM GOD lom El ac fah karinginkomyang, oana ke sie mwet el karingin mwe kasrup saok. A funu nu sin mwet lokoalok lom, El ac fah siselosla, oana ke sie mwet el sisla eot ke fuht natul.
縱然有人起來迫害你的性命，但我主的生命是保存在上主，你的天主的錦囊中；至於你敵人的性命，上主卻用投石器將他們拋掉。
30 Ac ke LEUM GOD El ac oru ma wo nukewa su El tuh wulela nu sum kac, ac oru tuh kom in tokosra fin Israel,
當上主對我主作了衪所說的一切好事，立你作以色列的元首時，
31 na kom ac fah tia enenu in asor ku fosrnga mu kom tuh uniya mwet su wangin mwata, ku sifacna foloksak nu sin mwet. Ac ke pacl se LEUM GOD El akinsewowoye kom, O leum luk, nga siyuk tuh kom in tia mulkinyula.”
我主不將不會流了無辜者的向，或因親手雪恨，而感到心中不安，良心有愧。當上主恩待我主時，望你不要忘了你的婢女」。
32 Ac David el fahk nu sel, “Kaksakin LEUM GOD lun Israel, su supwekomme in osun nu sik misenge!
達味向阿彼蓋耳說：「上主，以色列的天主，是可讚頌的! 感謝衪今天派妳來迎接我。
33 Kulo nu sin God ke nunak wo lom, ac ke ma kom oru misenge, tuh ma inge sruokyuwi liki nunak in akmas su nga tuh akoo tuh in mwe foloksak luk sifacna.
妳的聰慧是可讚美的，妳也是可讚美的，因為妳阻止了我傾流人血，親手復仇。
34 LEUM GOD El ikolyuwi tuh nga in tia oru kutu ma koluk nu sum. Tuh nga fulahk ye mutun God moul lun Israel, lah kom funu tia sulaklak in tuku sunyu, lukun misa mukul nukewa lal Nabal meet liki lenelik lutu uh!”
我指著那阻止我加害妳的上主，以色列的永生天主起誓：假使妳沒有急速來迎接我，明天天亮，一個男子也不會給納巴耳留下」。
35 Na David el insewowo in eis ma mutan se inge use nu sel, ac el fahk nu sel, “Folokot nu lohm sum an, ac nimet kom fosrnga. Nga ac oru oana ma kom siyuk an.”
達味從她手中接過她所帶來一切，向她說：「現在，妳可平安回到妳家裏去。看，我聽從了妳的勸告，顧全了妳的面子」。
36 Na Abigail el folokla nu yorol Nabal, su muta in lohm sel ac oru sie kufwa lulap, oana kufwa lun tokosra. El arulana sruhi ac pwar, oru Abigail el tiana fahk kutena ma nu sel nu ke lutu tok ah.
阿彼蓋耳回到納巴耳那裏，他正在家中設了像君王的盛宴。納巴耳心中非常快活，吃得大醉，直到早晨天亮，阿彼蓋耳一點也沒有將這事告訴他。
37 Tukun Nabal el sarla liki sruhi lal, na Abigail el fahkang ma nukewa nu sel. In pacl sac mas se sikyak nu sel Nabal, ac manol nufon ulla, el kofla mukuikui.
第二天早晨，納巴耳酒醒了，他的妻子便將發生的事告訴了他；他一聽這話，嚇得魂不附體，呆如頑石。
38 Na len singoul ma toko, LEUM GOD El unilya Nabal ac el misa.
大約過了十天，上主攻擊了納巴耳，他就死了。
39 Ke David el lohng tuh Nabal el misa, na el fahk, “Kaksakin LEUM GOD, tuh El foloksak nu sel Nabal ke sripen kaskas kou lal nu sik. Oayapa God El ikolyuwi, mwet kulansap lal, tuh nga in tia oru ma sufal. LEUM GOD El oru tuh koluk lal Nabal in putati facl sifacna.” Na David el supwala kas nu yorol Abigail in akkalemye lah el lungse payuk sel.
達味聽說納巴耳死了，就說道：「上主應受讚美，因為衪給我伸了冤，洗淨了我由納巴耳所受淩辱，防止了衪的僕人行惡；上主把納巴耳的罪惡歸在他自己頭上」。以後，達味派人對阿彼蓋耳說要娶她為妻。
40 Mwet kulansap lal David elos som nu yorol Abigail in acn Carmel, ac fahk nu sel, “David el supwekutme in eis kom nu yorol, tuh kom in mutan kial.”
達味的僕人到了加爾默耳，來見阿彼蓋耳，對她說：「達味派我們到妳這裏來，為迎娶妳做他的妻子」。
41 Na Abigail el faksufi ac fahk, “Nga mwet kulansap lal, ac nga akola in oul nien mwet kulansap lal.”
她就起來，俯伏在地，下拜說：「你的婢女情願作奴隸，給我主人的僕人洗腳」。
42 Na el sulaklak na tuyak ac sroang nu fin donkey natul. El us mutan kulansap limekosr welul, ac elos wi mwet kulansap lal David som, ac el payukyak sel David.
阿彼蓋耳遂急速起來，騎上驢，帶了她的五個婢女作陪，跟隨達味的使者去，作了他的妻子。
43 David el payuk sel Ahinoam, sie mutan Jezreel, ac inge el payuk pac sel Abigail.
那時達味已娶了依次勒耳人阿希諾罕為妻；她們二戈同作達味的妻子。
44 In pacl sac pacna Saul el eisalang Michal, acn se natul ma tuh payuk sel David ah, tuh elan payuk nu sel Palti wen natul Laish, sie mwet Gallim.
那時，撒烏耳已把他的女身兒，達味的妻子米加耳，嫁給了加林人拉依士的兒子帕耳提。
