Sie Samuel 14
1 Sie len ah Jonathan el fahk nu sin mwet fusr se su us mwe mweun lal, “Fahsru, kut som nu ke nien aktuktuk lun mwet Philistia layeno.” Tuh Jonathan el tiana fahk nu sel Saul, papa tumal.
有一天，撒烏耳的兒子約納堂對他執戟的侍衛說：「來，我們到對面，到培肋舍特人的前哨那裏去。」但他沒有通知他父親。
2 Saul el mutangan aktuktuk ye sak pomegranate soko in acn Migron, apkuran nu Gibeah. Akuran mwet mweun onfoko welul.
當時撒烏耳正在革巴邊界，坐在禾場旁的石榴樹下，隨從他的部隊約有六百人。
3 (Mwet tol se su us nuknuk se pangpang ephod in pacl sacn pa Ahijah, wen natul Ahitub su ma lel Ichabod. Ahitub el ma natul Phinehas natul Eli, mwet tol lun LEUM GOD in acn Shiloh.) Mwet uh tiana etu lah Jonathan el som tari.
阿希突的兒子阿希雅帶著「厄弗得。」──阿希突布是丕乃哈斯的兒子，依加波得的兄弟，丕乃哈斯是在史羅作上主司祭的厄里的兒子。──人都不知道約納堂走了。
4 Ke Innek in Utyak nu Michmash, su Jonathan el enenu in ut we tuh elan sun acn mwet Philistia elos muta we, oasr eot ngarngar na lulap luo mutun acn sac — sie oan lac, ac sie oan lac. Sie eot inge pangpang Bozez, ac sie pangpang Seneh.
約納堂打算由隘口過到培肋舍特人的前哨那裏去，在隘口兩面各有一座石峰：一名叫波責茲，一名叫色乃；
5 Sie eot ah oan nu epang, layen nu Michmash, ac sie oan nu eir, layen nu Geba.
一座朝北，與米革瑪斯相對，一座朝南，與革巴相對。
6 Na Jonathan el fahk nu sin mwet fusr se su welul ah, “Fahsru, kut som nu ke nien aktuktuk lun mwet pegan ingo. Sahp LEUM GOD El ac kasrekut, na fin pwaye, wanginna ma ac ikolya Elan ase kutangla nu sesr, kut finne mwet pu.”
約納堂於是對他執戟的侍衛說：「來，我們往這些未受割損者的前哨去，也許上主會幫助我們；上主要叫人得勝，並不在手人數多少。
7 Na mwet fusr sac fahk, “Ma na kom oru an, nga ac wi.”
那給他執戟的人答說：「你儘可隨意行事，我只跟著你，隨你心意而行。」
8 Ac Jonathan el fahk, “Wona. Kut fahsr sasla innek ah, mwet Philistia in liye kut.
約納堂說：「來，我們到那裏去，讓他們看見我們。
9 Elos fin mu kut in tui ac soano elos in tuku nu yorosr, na kut ac tuina yen sac.
假使他們對我們說：住下! 等我們到你們那裏去。我們就站在我們所在的地方，不再上他們那裏去；
10 A elos fin fahk kut in som nu yorolos, na kut ac som, mweyen pa ingan akul se ma akkalemye lah LEUM GOD El ase tari kutangla nu sesr.”
如果他們說：你們上我們這裏來罷! 我們就上去，因為上主已把他們交在我們手中了：這為我們是個先兆。」
11 Ouinge eltal sifacna oru mwet Philistia ah in liyaltalak. Na mwet Philistia elos fahk, “Liye, kutu mwet Hebrew pa otyak liki lufin wikwik selos ah!”
兩人就突然出現在培肋舍特人的前哨處，培肋舍特人說：「看，這些希伯來人從他們隱藏的山洞中出來了。」
12 Elos pangnol Jonathan ac mwet fusr sac ac fahk, “Fanyak nu yorosr. Oasr ma kut ke fahk nu sumtal.” Na Jonathan el fahk nu sin mwet fusr sac, “Fahsr tukuk. LEUM GOD El sang kutangla nu sin Israel fin mwet inge.”
前哨的哨兵就對約納堂和給他執戟的人說：「你們上到我們這裏來罷! 我們有事要告訴你們。」約納堂就對給他執戟的人說：「你跟我上來，因為上主已將他們交在以色列人手中了。」
13 Jonathan el kulakak ke paol ac intwel, ac mwet fusr sac fanyak tokol. Jonathan el sruokya mwet Philistia ekasr ac siseltali nu ten. Na mwet fusr sac onelosi.
約納堂遂用手用腳往上爬，給他執戟的跟在他後面。培肋舍特人忽在約納堂前轉身要走，他就向前擊殺他們，他的執戟者也隨著擊殺。
14 Ke anwuk se meet inge, Jonathan ac mwet fusr sac uniya akuran mwet longoul ke acn na srisrik se, sahp tafun eka lupa.
約納堂和他的執戟者第一次殺死了約有二十人，陳屍於半畝田間。
15 Mwet Philistia nukewa in acn sac arulana sangeng. Mwet mweun su kasrusr meet oayapa mwet mweun su muta ke nien aktuktuk lalos uh elos kewa sangeng ac rarrar. Faclu kusrusrsrusr, ac oasr fohsak lulap.
當時在營中和陣地上都起了恐慌，全軍──前哨與突擊隊都大為震驚；地也起了震動，到處籠罩著無限的恐怖。
16 Mwet soan lal Saul su muta Gibeah in facl lal Benjamin elos liye ke mwet Philistia elos yuwot yume in fohsak lalos.
撒烏耳的哨兵從本雅明的革巴眺望，看見敵營大亂；
17 Na Saul el fahk nu sin mwet lal, “Oakla mwet mweun an ac suk lah su wangin.” Na elos oakla ac liye tuh na Jonathan ac mwet fusr se ma us mwe mweun lal pa wangin uh.
撒烏耳就對隨從他的人說：「檢查一下，看我們中有誰去了。」他們檢查後，見約納堂和給他執戟的人不在了。
18 Saul el fahk nu sel Ahijah mwet tol, “Use ephod nu inge.” (In len sac Ahijah el us nuknuk sac ac fahsr ye mutun mwet Israel.)
撒烏耳隊對阿希雅說：「拿天主的「厄弗得」來! 」因為那時正是他在以色列子民前帶著天主的「厄弗得。」
19 Ke Saul el srakna kaskas nu sin mwet tol sac, fohsak lun mwet in nien aktuktuk lun mwet Philistia yokelik liki meet ah. Na Saul el fahk nu sel, “Wangin pacl in siyuk kasru sin LEUM GOD!”
撒烏耳還同司祭說話時，培肋舍特人營中的混亂愈來愈大，撒烏耳就對司祭說：「收回你的手去! 」
20 Na Saul ac mwet lal nukewa elos fahsryang in mweun lain mwet Philistia, su sifacna forani ac aacnwuki sie sin sie ke sripen fohsak lalos.
撒烏耳和跟隨他的軍民遂集合起來，衝入戰場；看，培肋舍特人竟自相殘殺，陷入混亂。
21 Kutu sin mwet Hebrew ma tuh wi mwet Philistia muta ke nien aktuktuk lalos, elos sifil forla ac welulla Saul ac Jonathan.
以前服事培肋舍特人，與他們齊來參戰的希伯來人，忽然反正來協助撒烏耳和約納堂一起的以色列人。
22 Oasr pac mwet Hebrew su wikwik in eol in Ephraim. Ke elos lohngak lah mwet Philistia elos kaingelik, na elos wi pac tuku ukwalos ac onelosla,
那藏在厄弗辣因山地的以色列人，聽說培肋舍特人潰敗了，也都出來參戰，乘勢追趕。
23 fahla nwe alukela acn Bethaven. LEUM GOD El molela mwet Israel ke len sac.
這樣上主在那一天拯救了以色列人；戰爭一直蔓延到貝特曷龍。【跟隨撒烏耳的人約有一萬，戰事蔓延到厄弗辣因整個山地。】
24 Mwet Israel elos tuh arulana masrinsralla ke len sac, ke sripen Saul el tuh fulahk nu selos ac fahk, “Mwet se fin kang sie mwe mongo misenge meet liki nga oru foloksak nu sin mwet lokoalok luk, fah selngawiyuk el.” Ouinge wangin mwet eis kutena mwe mongo len sac nufon.
以色列人那天很是疲乏，因為撒烏耳在那天做了一件糊塗事，要軍民發誓說：「誰直到晚上，在我向敵人復仇以前，吃了什麼東西，是可咒罵的。」所以全軍民都沒有嘗過食物。
25 Na elos tuku sun insak uh, ac liye tuh arulana pukanten honey we.
那地方到處有蜂巢，地面上到處有蜜。
26 Sessesla lesak uh ke honey nwe tultul pac nu infohk uh, tusruk wangin mwet kang, mweyen elos nukewa sangeng ke kas in selnga lal Saul.
軍民到了蜂巢旁，見有蜜流出，但卻沒有人敢用手取一點放在嘴裏，因為軍民都怕違犯所起的誓。
27 A Jonathan el tuh tia lohng ke papa tumal el fahk kas in selnga lal nu sin mwet uh, na pa el asroela polosak soko ma oan inpaol, ac isongya nu ke sie nien honey ac mongo kac. In kitin pacl ah na el pulakunak ku in el.
可是約納堂沒有聽見他父親要軍民起的誓，所以把他手中所持的棍尖，插入蜂巢內，用手送到自己的嘴裏，他的眼立即明亮了。
28 Na sie mukul el fahk nu sel, “Kut nufon arulana masrinsralla, mweyen papa tomom el fahk kas na upa nu sesr mu, ‘Mwet se fin kang sie mwe mongo misenge, fah selngawiyuk el.’”
軍民中有一個向他說：「你父親要軍民起誓說：今天誰嘗了食物，他是可咒罵的。──雖然軍民很是疲乏。」
29 Jonathan el fahk, “Arulana koluk ma se papa tumuk el oru nu sin mwet lasr uh! Liye, nga sa na pulakunak ku in ikok ke nga kang honey ah!
約納堂答說：「我父親使國家受了害；你們看，嘗了一點蜜，我的眼睛是多麼明亮!
30 Fuka lupan woiya misenge, mwet uh funu kang mongo elos eisla ke elos kutangla mwet lokoalok lalos ah. Pisen mwet Philistia anwukla lukun pus liki na nge!”
的確，假使今天人能吃飽由敵人奪來的東西，培肋舍特人吃的敗仗，豈不更大嗎﹖」
31 In len sac mwet Israel elos kutangla mwet Philistia. Elos tuh mweunelos mutawauk in acn Michmash som nwe Aijalon. Toko, mwet Israel elos munasla ke sripen masrinsralla lalos.
那一天他們擊殺培肋舍特人，從米革瑪斯直到阿雅隆，軍民都很疲乏。
32 Na elos sulaklak som sruokya ma elos eisla sin mwet lokoalok lalos. Elos eis sheep ac cow, ac uniya yen se na elos sruokya we ah, ac kang ke srakna srahsra.
所以人民就急忙搶掠財物，奪取牛羊、牛犢，隨地宰殺，吃了帶血的肉。
33 Fwackyang ma inge nu sel Saul, “Liye, mwet uh orekma koluk lain LEUM GOD. Elos kang ikwa ke srakna srahsra.” Saul el wowoyak ac fahk, “Kowos mwet kutasrik! Epusak sie eot lulap an nu ye mutuk in se inge.”
有人告訴撒烏耳說：「看，人民吃了帶血的肉，得罪了上主。」撒烏耳一聽這消息便說：「你們把一塊大石頭滾到我這邊來。」
34 Na el sifilpa sapkin nu selos, “Kowos fahsrelik nu inmasrlon mwet uh ac fahk tuh elos nukewa in usani cow ac sheep natulos nu in se inge. Elos in uniya ac mongo inge. Elos in tia orekma koluk lain LEUM GOD ke elos kang ikwa ke srakna srahsra.” Ouinge in fong sac, mwet nukewa elos use cow natulos ac uni in acn sac.
又說：「你們散在百姓中，對他們說：你們各人把自己得的牛或羊，牽到我這裏來，在這裏宰殺分食，不要吃帶血的肉，得罪上主。」於是人們當夜將自己得的牛羊牽來，在那裏祭殺了。
35 Na Saul el etoak sie loang nu sin LEUM GOD. Loang se omeet el etoak pa inge.
撒烏耳給上主建築了一座祭壇，這是他給上主建立的第一座祭壇。
36 Saul el fahk nu sin mwet lal, “Lela kut in oatula ac mweuni mwet Philistia ke fong, eisla ma lalos nukewa nwe ke lenelik, ac onelosla nufon.” Ac mwet uh elos topuk ac fahk, “Oru oana ma kom nunku mu wo sum.” A mwet tol sac fahk nu sel, “Lela kut in siyuk kasru sin God meet.”
以後撒烏耳說：「我們今夜下去追擊培肋舍特人，劫掠他們直到天明，不給他們留下一人。」軍民回答說：「你看著怎樣好，就怎樣作罷! 」司祭卻說：「我們先得去天主那裏。」
37 Na Saul el siyuk sin God, “Ya nga ac mweuni mwet Philistia? Ya kom ac ase kutangla nu sesr?” Tuh God El tiana topuk in len sac.
撒烏耳遂求問天主說：「我可下去追擊培肋舍特人嗎﹖你將他們交在以色列手中嗎﹖」但是天主那天沒有回答他。
38 Na Saul el fahk nu sin mwet kol lun mwet uh, “Fahsru ac konauk lah ma koluk se su orekla misenge.
撒烏耳說：「軍民的將領，你們上前來，查看一下，今天是誰犯了罪﹖
39 Nga fulahk ye mutun LEUM GOD moul, su ase kutangla nu sin mwet Israel, lah mwet se su koneyukyak ke ma koluk se inge, ac fah anwuki, finne wen se nutik inge, Jonathan.” Na wanginna mwet kas.
我指拯救以色列的上主起誓，即是罪在我的兒子約納堂，他也該死。」軍民中沒有一人敢回答。
40 Na Saul el fahk nu sin mwet uh, “Kowos nukewa tu inse ingo, ac nga Jonathan ac tu inse inge.” Na mwet uh fahk, “Oru oana ma kom nunku mu wo sum.”
於是他對全以色列說：「你們站在一邊，我與我兒子約納堂站在一邊。」全軍民對撒烏耳說：「你看怎樣好，就怎樣作罷! 」
41 Na Saul el fahk nu sin LEUM GOD lun Israel, “O LEUM GOD, efu kom tia topukyu misenge? LEUM GOD lun Israel, topukyu ke eot mutal inge. Ma koluk se inge fin ma luk ku ma lal Jonathan, kom akkalemye ke Urim. A ma koluk se inge fin ma lun mwet Israel, mwet lom, na kom akkalemye ke Thummim.” Na pa kalem tuh koluk sac ma lal Jonathan ac Saul, ac wangin mwatan mwet uh kac.
撒烏耳說：「上主，以色列的天主! 為什麼今天你不答覆你的僕人﹖若是這罪過在我或我兒子約納堂身上，上主，以色列的天主，求你賜給『烏陵；』若是罪過在你百姓以色列身上，求你賜給『突明』。」撒烏耳和約納堂中了，軍民清白無過。
42 Na Saul el fahk, “Akkalemye lah su koluk uh, nga ku Jonathan?” Na akkalemyeyuk tuh na Jonathan pa koluk uh.
撒烏耳下命說：「為我和我的兒子約納堂拈鬮。」約納堂中了。
43 Na Saul el siyuk sel Jonathan, “Mea kom oru nge?” Jonathan el topuk, “Nga kangla kutu srisrik honey ke polosak soko nga sruok. Nga inge — nga akola in misa.”
撒烏耳於是對約納堂說：「告訴我，你作了什麼﹖」約納堂就告訴他說：「我不過用手持的棍尖，蘸了一點蜂蜜吃；我在這裏，我該死。」
44 Ac Saul el fahk nu sel, “Lela God Elan uniyuwi, fin tia anwuki kom!”
撒烏耳回答說：「約納堂，你必須死，不然，願天主罰我該死。」
45 A mwet uh fahk nu sel Saul, “Mea pwaye in anwuki Jonathan, mwet se su oru kutangla lulap nu sin Israel? Tia ku! Kut fulahk ke Inen LEUM GOD moul, tuh ac fah tia tuhlac soko aunsifal. Ma el oru misenge ma ke koko lun God.” Ouinge mwet uh molella Jonathan liki misa.
軍民卻對撒烏耳說：「約納堂在以色列中得了這樣偉大的勝利，豈該死嗎﹖萬萬不能! 我們指著上主起誓：他頭上的一根頭髮，也不應落在地上，因為他今天是倚賴天主行事。」這樣軍民救了約納堂不死，
46 Tukun ma inge, Saul el tila ukwe mwet Philistia, na elos folokla nu yen selos.
撒烏耳遂上去，不再追趕培肋舍特人；培肋舍特人也回了本地。
47 Tukun Saul el mutawauk in tokosra fin mwet Israel, el mweuni mwet lokoalok lal in acn nukewa: mwet Moab, mwet Ammon, mwet Edom, tokosra in acn Zobah, ac mwet Philistia. Acn nukewa el mweun we, el kutangla.
撒烏耳取得了以色列的王權後，便向四周所有的敵人進攻：他攻打了摩阿布、阿孟子民、厄東、貝特勒曷、祚巴的君王和培肋舍特人。他不論走到那裏，常獲得勝利。
48 El arulana pulaik ke mweun. Finne mwet Amalek, el kutangulosla pac. El molela mwet Israel liki inpoun mwet nukewa su lainulos.
他很英勇，擊敗了阿瑪肋克，拯救以色列人脫離來搶掠的人。
49 Pa inge wen natul Saul: Jonathan, Ishvi, ac Malchishua. Acn se natul ma matu pa Merab, ac acn se natul ma srik uh pa Michal.
撒烏耳的兒子是：約納堂、依市偉和瑪耳基叔亞；他有兩個女兒：長女名叫默辣布，次女名叫米加耳。
50 Mutan kial uh pa Ahinoam, acn natul Ahimaaz. Captain lun un mwet mweun lal uh pa Abner wen natul Ner, su ma wien papa tumal Saul.
撒烏耳的妻子名叫阿希諾罕，是阿希瑪茲的女兒。他的元帥名叫阿貝乃爾，是撒烏耳的叔父乃爾的兒子。
51 Papa tumal Saul pa Kish, ac papa tumal Abner pa Ner, ac eltal ma natul Abiel.
撒烏耳的父親克士和阿貝乃爾的父親乃爾是阿彼耳的兒子。
52 Ke lusen moul lal Saul nufon, oasr mweun na yohk inmasrlon mwet Israel ac mwet Philistia. Ke ma inge, pacl nukewa Saul el konauk sie mwet pulaik ac ku, el ac eisalang tuh elan wi un mwet mweun lal.
撒烏耳一生同培肋舍特人常發生激烈戰爭，撒烏耳見到任何勇敢善戰的人，就叫他來跟隨自己。
