< Sie Tokosra 10 >
1 Kasra lun acn Sheba el lohng ke pwengpeng lal Solomon, ac el som nu Jerusalem in srikal ke kutu mwe siyuk upa.
Sed et Regina Saba, audita fama Salomonis in nomine Domini, venit tentare eum in ænigmatibus.
2 El us mwet kulansap puspis welul, oayapa mwe akyuye mongo, wek saok, ac lupa na yohk pac ke gold fin camel natul uh. Ke el ac Solomon osun, el siyuk sel kain mwe siyuk nukewa ma el ku in nunkauk.
Et ingressa Ierusalem multo cum comitatu, et divitiis, camelis portantibus aromata, et aurum infinitum nimis, et gemmas pretiosas, venit ad regem Salomonem, et locuta est ei universa quæ habebat in corde suo.
3 Solomon el topokla nufon. Wanginna ma el kofla aketeya.
Et docuit eam Salomon omnia verba, quæ proposuerat: non fuit sermo, qui regem posset latere, et non responderet ei.
4 Kasra lun Sheba el lohng lalmwetmet lal Solomon, ac liye inkul fulat sel ma el musaela.
Videns autem regina Saba omnem sapientiam Salomonis, et domum, quam ædificaverat,
5 El liye pac kain in mongo ma oan fin tepu lun tokosra, ac nien muta lun mwet pwapa lal, ac ouiyen oakwuk lal nu sin mwet orekma lal ac naweyuk lalos, ac mwet kulansupwal ke pacl in mongo, ac mwe kisa ma el kisakin in Tempul. Kasra el arulana fwefela ke el liye ma inge.
et cibos mensæ eius, et habitacula servorum, et ordines ministrantium, vestesque eorum, et pincernas, et holocausta, quæ offerebat in domo Domini: non habebat ultra spiritum.
6 El fahk nu sel Tokosra Solomon, “Ma nga lohng in facl sik ah keim, ac ke lalmwetmet lom, pwayena!
Dixitque ad regem: Verus est sermo, quem audivi in terra mea
7 Nga tuh tiana lulalfongi nwe ke na nga tuku ac liye ke mutuk sifacna. Ma nga lohng ah tia sun tafun kasrup ac lalmwetmet lom, su arulana alukela ma fwack nu sik.
super sermonibus tuis, et super sapientia tua: et non credebam narrantibus mihi, donec ipsa veni, et vidi oculis meis, et probavi quod media pars mihi nunciata non fuerit: maior est sapientia et opera tua, quam rumor, quem audivi.
8 Seyal wo nu sin mutan kiom uh! Insewowo pac mwet kulansap lom su muta yurum in pacl nukewa ac lohng kas lalmwetmet lom!
Beati viri tui, et beati servi tui, qui stant coram te semper, et audiunt sapientiam tuam.
9 Kaksakin LEUM GOD lom! El akkalemye lupan insewowo lal sum ke El oakikomi in tokosra lun Israel. Ke sripen lungse kawil lal nu sin Israel, El oru kom in tokosra faclos, tuh kom in karinganang tuh ma sap ac nununku suwohs in fahsr na.”
Sit Dominus Deus tuus benedictus, cui complacuisti, et posuit te super thronum Israel, eo quod dilexerit Dominus Israel in sempiternum, et constituit te regem, ut faceres iudicium et iustitiam.
10 Kasra el sang nu sel Tokosra Solomon mwe lung ma el us tuku: apkuran nu ke paun singoul tausin ke gold, ac oasr pac mwe akyuye mongo ac wek saok arulana pus. Lupan mwe akyuye mongo ma el sang nu sel inge arulana yohk liki ma mwet uh sang nu sel Tokosra Solomon in kutena pacl meet.
Dedit ergo regi centum viginti talenta auri, et aromata multa nimis, et gemmas pretiosas: non sunt allata ultra aromata tam multa, quam ea quæ dedit regina Saba regi Salomoni.
11 (Un oak okoal Hiram ma tuh use gold Ophir me, elos oayapa use lupa na yohk ke sak juniper ac wek saok we me.
(Sed et classis Hiram, quæ portabat aurum de Ophir, attulit ex Ophir ligna thyina multa nimis, et gemmas pretiosas.
12 Solomon el orekmakin sak inge in orala kalkal ke nien fan ke Tempul ac ke lohm sin tokosra, oayapa el sang in orek harp ac lyre nutin mwet on. Sak juniper inge pa wo emeet ke sak ma utuku nu Israel, ac wangin pac ma sifilpa liyeyuk in oana ma inge.)
Fecitque rex de lignis thyinis fulcra domus Domini, et domus regiæ, et citharas lyrasque cantoribus: non sunt allata huiuscemodi ligna thyina, neque visa usque in præsentem diem.)
13 Tokosra Solomon el sang nu sel Kasra lun Sheba ma nukewa ma el siyuk, sayen mwe sang na yohk ma tokosra el sifacna lungse sang lal. Na kasra sac ac mwet kulansap lal folokla nu Sheba.
Rex autem Salomon dedit reginæ Saba omnia quæ voluit, et petivit ab eo: exceptis his, quæ ultro obtulerat ei munere regio. Quæ reversa est, et abiit in terram suam cum servis suis.
14 In yac nukewa Tokosra Solomon el eis yohk liki lumngaul tausin paun ke gold,
Erat autem pondus auri, quod afferebatur Salomoni per annos singulos, sexcentorum sexaginta sex talentorum auri:
15 sayen tax ma moliyuk sin mwet kuka, ac ma kapak ke ma kukala, ac mwe takma ma tuku sin tokosra lun acn Arabia, ac sin governor in acn nukewa lun Israel.
excepto eo, quod afferebant viri, qui super vectigalia erant, et negotiatores, universique scruta vendentes, et omnes reges Arabiæ, ducesque terræ.
16 Solomon el orala luofoko mwe loeyuk lulap, ac mosrwela kais sie ke apkuran in paun singoul limekosr ke gold.
Fecit quoque rex Salomon ducenta scuta de auro purissimo, sexcentos auri siclos dedit in laminas scuti unius.
17 El oayapa orala mwe loeyuk tolfoko ma srik kutu, ac mosrwela kais sie ke apkuran in paun akosr ke gold. El likiya ma inge nukewa infukil lulap se pangpang Insak Lebanon.
Et trecentas peltas ex auro probato: trecentæ minæ auri unam peltam vestiebant: posuitque eas rex in domo saltus Libani.
18 Oasr pac sie tron lulap el sap in orekla. Sie ip kac yunla ke ivory, ac acn saya mosrweyukla ke gold na wowo.
Fecit etiam rex Salomon thronum de ebore grandem: et vestivit eum auro fulvo nimis,
19 Oasr step onkosr nu ke tron sac. Acn tok fin tron sac orekla raun, ac kais sie siska ke tron sac oasr mwe loang po kac, ac oasr lion tafleyukla lukwa tu ke sisken mwe loang po inge.
qui habebat sex gradus: et summitas throni rotunda erat in parte posteriori: et duæ manus hinc atque inde tenentes sedile: et duo leones stabant iuxta manus singulas.
20 Oasr pac kais lukwa lion tu fin kais sie step, soko lac soko lac ke step onkosr inge, orala lion singoul lukwa. Wangin tron orekla ke lumah inge in kutena tokosrai oemeet me.
Et duodecim leunculi stantes super sex gradus hinc atque inde: non est factum tale opus in universis regnis.
21 Cup in nimnim lal Solomon nukewa orekla ke gold, ac ahlu nukewa infukil lulap se pangpang Insak Lebanon orekla pac ke gold na pwaye. Wangin silver orekmakinyuk, ke sripen tia sekoeyuk in pacl lal Solomon.
Sed et omnia vasa, quibus potabat rex Salomon, erant aurea: et universa supellex domus saltus Libani de auro purissimo: non erat argentum, nec alicuius pretii putabatur in diebus Salomonis,
22 Oasr un oak in kalkal meoa se lal Solomon, su kalkal wi oak okoal Hiram. Ke yac tolu nukewa un oak se lal inge ac foloko, ac utuk gold, silver, ivory, sako lulap ac sako srisrik.
quia classis regis per mare cum classe Hiram semel per tres annos ibat in Tharsis, deferens inde aurum, et argentum, et dentes elephantorum, et simias, et pavos.
23 Tokosra Solomon el kasrup ac lalmwetmet liki kutena tokosra saya,
Magnificatus est ergo rex Salomon super omnes reges terræ divitiis, et sapientia.
24 pwanang mwet faclu nufon lungse tuku in liye ac lohng lalmwetmet lal su God El sang nu sel.
Et universa terra desiderabat vultum Salomonis, ut audiret sapientiam eius, quam dederat Deus in corde eius.
25 Mwet nukewa su tuku nu yorol uh ac utuk mwe lung nu sel ke silver, gold, nuknuk lik na oa, kufwen mweun, mwe akyuye mongo, horse, ac kosro miul. Ma inge orek na ke yac nukewa.
Et singuli deferebant ei munera, vasa argentea et aurea, vestes et arma bellica, aromata quoque, et equos et mulos per annos singulos.
26 Solomon el musaeak tausin se angfoko chariot in mweun lal, ac singoul luo tausin horse in mweun. Kutu sin ma inge oanna Jerusalem, ac ma saya uh el supwalik nu in siti saya.
Congregavitque Salomon currus et equites, et facti sunt ei milla quadringenti currus, et duodecim millia equitum: et disposuit eos per civitates munitas, et cum rege in Ierusalem.
27 Wacl Solomon, silver uh arulana pukanten oana eot uh, ac pukanten sak cedar oana pisen sak sycamore pe eol in acn Judah.
Fecitque ut tanta esset abundantia argenti in Ierusalem, quanta et lapidum: et cedrorum præbuit multitudinem quasi sycomoros, quæ nascuntur in campestribus.
28 Mwet lal tokosra pa karingin supweyen horse liki acn Musri ac Cilicia,
Et educebantur equi Salomoni de Ægypto, et de Coa. Negotiatores enim regis emebant de Coa, et statuto pretio perducebant.
29 oayapa pisen chariot ma tuku Egypt me. Elos kukakin horse ac chariot nu sin tokosra lun acn Hit ac Syria. Molin chariot soko pa ipin silver onfoko, ac molin horse soko pa ipin silver siofok lumngaul.
Egrediebatur autem quadriga ex Ægypto sexcentis siclis argenti, et equus centum quinquaginta. Atque in hunc modum cuncti reges Hethæorum et Syriæ equos venundabant.