마태복음 23
1 이에 예수께서 무리와 제자들에게 말씀하여 가라사대
Basa ma Yesus nanori ana mana tungga nara, ro atahori hetar mana tungga se.
2 서기관들과 바리새인들이 모세의 자리에 앉았으니
Ana nafadꞌe nae, “Meser agama ra ro atahori Farisi ra toꞌu hak fo ranori baꞌi Musa hohoro-lalane nara.
3 그러므로 무엇이든지 저희의 말하는 바는 행하고 지키되 저희의 하는 행위는 본받지 말라 저희는 말만 하고 행치 아니하며
Huu naa, hei musi rena se ma tungga nenori nara. Te afiꞌ tungga saa fo ara taoꞌ ra, huu ara nda tao tungga sira nenori nara sa.
4 또 무거운 짐을 묶어 사람의 어깨에 지우되 자기는 이것을 한 손가락으로도 움직이려 하지 아니하며
Ara raꞌasusuuꞌ atahori fo lemba-doi agama hohoro-lalane mambera nara. Te sira mesaꞌ se nda nau tulu-fali atahori fo tao tungga hohoro-lalaneꞌ naa sa.
5 저희 모든 행위를 사람에게 보이고자 하여 하나니 곧 그 차는 경문을 넓게 하며 옷술을 크게 하고
Basa saa fo ara taoꞌ a, ara tao fo atahori koa-boꞌu se. Onaꞌ a: saa esa isi na Lamatualain Hara-liin fo atahori rea sia langga nara, ma feo sia lima nara. Te ara bau tao raꞌamoko sira enan. Ma ara o tao rananaru lenaꞌ taliꞌ mana sia badꞌu naru nara suun, fo mana fee nesenenedꞌaꞌ neu se soꞌal Lamatuaꞌ Hara-liin. Ara tao taꞌo naa, fo atahori koa-boꞌu se rae, ‘We! Naa ra dei, atahori meumareꞌ re, o!’
6 잔치의 상석과 회당의 상좌와
Mete ma ara ume hule-oꞌeꞌ rala reu, do tungga fefetas, ara sanggaꞌ a mamana eꞌendo meulauꞌ, fo atahori hetar rita se.
7 시장에서 문안 받는 것과 사람에게 랍비라 칭함을 받는 것을 좋아하느니라
Mete ma ara reu sia pasar, na, ara o hiiꞌ a simbo hada-hormat. Ara hiiꞌ a fo atahori beꞌutee mbali se oi, “Ama meser nenefee hadꞌa-hormat.’
8 그러나 너희는 랍비라 칭함을 받지 말라 너희 선생은 하나이요 너희는 다 형제니라
Te ama afiꞌ tungga naa ra dalan! Atahori afiꞌ roꞌe nggi rae, ‘ama meser’, huu hei meser ma akaꞌ esaꞌ a. Boe ma basa hei ia ra, bobꞌonggiꞌ sa.
9 땅에 있는 자를 아비라 하지 말라 너희 아버지는 하나이시니 곧 하늘에 계신 자시니라
Afiꞌ minanaru atahori sia raefafoꞌ ia mae, ‘amaꞌ’, te hei Amam sia sorga akaꞌ esaꞌ a.
10 또한 지도자라 칭함을 받지 말라 너희 지도자는 하나이니 곧 그리스도니라
Atahori ra o afiꞌ roꞌe nggi na rae, ‘lamatuaꞌ’, te huu hei Lamatuam akaꞌ esaꞌ a, naeni Au ia, fo Lamatualain helu-fuli nae haitua nema eniꞌ a mia lele uluꞌ a ena.
11 너희 중에 큰 자는 너희를 섬기는 자가 되어야 하리라
Naa de Au ufadꞌe nggi fo afiꞌ minanaru ao mara onaꞌ atahori mana hiiꞌ a sangga hadꞌa-hormat. Hei seka mae dadꞌi atahori moko-monaen, ana musi dadꞌi onaꞌ ate fo mete-seꞌu atahori laen ra.
12 누구든지 자기를 높이는 자는 낮아지고 누구든지 자기를 낮추는 자는 높아지리라
Te atahori mana soꞌu nanaru aon, neꞌo Lamatuaꞌ naꞌatutudꞌaꞌ E. Te atahori mana tao aon onaꞌ ana dikiꞌ e, dei fo Lamatuaꞌ soꞌu nanaru e.”
13 화 있을진저! 외식하는 서기관들과 바리새인들이여 너희는 천국 문을 사람들 앞에서 닫고 너희도 들어가지 않고 들어가려 하는 자도 들어가지 못하게 하는도다
Basa ma, Yesus olaꞌ seluꞌ nae, “Hee, hei meser agama ma atahori Farisi re! Memaꞌ hei, atahori mana dea-ralaꞌ! Dei fo ama hambu sosoeꞌ, huu hei nda nau masoꞌ misiꞌ Lamatuaꞌ parendan fo mimihere Au sa, naeni Atahori fo Lamatualain helu-fuli nae haitua nemaꞌ a. Deꞌulakan lenaꞌ fai, hei mii miꞌingge mala atahori mana nau masoꞌ nisiꞌ Lamatuaꞌ parendan fo ara nda ramahere neu Au sa.
14 (없 음)
[Hee, hei meser agama ma atahori Farisi ra! Mema hei, atahori mana dea-ralaꞌ! Dei fo ama hambu sosoeꞌ, huu hei akaꞌ peko-lelekoꞌ ina-falu ra, ma besla mala ume nara. Te sia atahori hetar matan, hei miꞌifuniꞌ deꞌulaka mara, ma mimbiriiꞌ hule-oꞌe dooꞌ fo atahori rae hei rala mara meumareꞌ. Te dei fo Lamatualain hukun nggi beran seli.]
15 화 있을진저! 외식하는 서기관들과 바리새인들이여 너희는 교인 하나를 얻기 위하여 바다와 육지를 두루 다니다가 생기면 너희보다 배나 더 지옥 자식이 되게 하는도다 (Geenna g1067)
Hee, meser agama ma atahori Farisi re! Memaꞌ hei, atahori mana dea-ralaꞌ! Dei fo ama hambu sosoeꞌ huu hei sae ofaꞌ sudꞌi a bee mi, ma onda-hene leteꞌ o, mae sangga akaꞌ atahori esaꞌ a, fo ana tungga hei partei agama ma. Te mete ma ana tungga ena, na, hei tao masodꞌan dadꞌi deꞌulakan lenaꞌ fai, losa ana hambu hukun sia naraka beran lenaꞌ lao rua mia hei e. (Geenna g1067)
16 화 있을진저! 소경된 인도자여 너희가 말하되 누구든지 성전으로 맹세하면 아무 일 없거니와 성전의 금으로 맹세하면 지킬지라 하는도다
Weh, Hei rala mara pokeꞌ re ena, te taꞌo bee de hei feꞌe mae mitudꞌu dalaꞌ fee neu atahori laen fai? Neꞌo ama hambu sosoeꞌ huu ama minori leli mae, ‘Mete ma atahori rae soꞌu hehelu-fufuliꞌ rendiꞌ susumbaꞌ ma ingga Ume Hule-oꞌe Huuꞌ a, na, atahori naa nda nenepaꞌaꞌ no hehelu-fufuliꞌ naa sa. Te mete ma ana soꞌu hehelu-fufuliꞌ nendi susumba ma ingga lilo mbilas mana sia Ume Hule-oꞌeꞌ a, na, eni feꞌe nenepaꞌaꞌ no hehelu-fufuliꞌ naa ena.’
17 우맹이요 소경들이여! 어느 것이 크뇨 그 금이냐 금을 거룩하게 하는 성전이냐
Hei ria ra atahori nggoa mateꞌe re! Neꞌo hei mae Lamatuaꞌ nae lilo mbilas pantin lenaꞌ, Eni Ume Hule-oꞌe Huuꞌ na do? Hokoꞌ! Te ume naa, mana tao lilo mbilas naa ra dadꞌi meumareꞌ!
18 너희가 또 이르되 누구든지 제단으로 맹세하면 아무 일 없거니와 그 위에 있는 예물로 맹세하면 지킬지라 하는도다
Hei o minori leli mae, ‘Mete ma atahori soꞌu hehelu-fufuliꞌ no susumbaꞌ ingga nendiꞌ mei tutunu-hohotuꞌ mana sia Ume Hule-oꞌe Huuꞌ a, na, atahori nda nenepaꞌaꞌ no hehelu-fufulin naa sa. Te mete ma ana soꞌu hehelu-fufuliꞌ no susumbaꞌ ingga nendi tutunu-hohotuꞌ mana sia mei ata, na, eni feꞌe na nenepaꞌa no hehelu-fufulin naa ena.’
19 소경들이여! 어느 것이 크뇨 그 예물이냐 예물을 거룩하게 하는 제단이냐
Hei ia ra, tebꞌe-tebꞌeꞌ pokeꞌ re ena. Memaꞌ mei tutunu-hohotuꞌ naa, pantin lenaꞌ tutunu-hohotuꞌ mana sia mei ata. Huu mei naa, mana tao tutunu-hohotu nara dadꞌi meumareꞌ soaꞌ neu Lamatualain.
20 그러므로 제단으로 맹세하는 자는 제단과 그 위에 있는 모든 것으로 맹세함이요
Huu naa, mete ma atahori sumba ma ingga mei tutunu-hohotuꞌ, na, malole lenaꞌ ingga mei a no basa saa mana sia mei ata boe.
21 또 성전으로 맹세하는 자는 성전과 그 안에 계신 이로 맹세함이요
Ma mete ma atahori sumba no ingga Ume Hule-oꞌe Huuꞌ a, na, malole lenaꞌ ingga lao esaꞌ Ume Hule-oꞌeꞌ a no Lamatualain naran boe. Huu Ana leo sia naa.
22 또 하늘로 맹세하는 자는 하나님의 보좌와 그 위에 앉으신 이로 맹세함이니라
Ma mete ma atahori sumba ma ingga sorga, na, naa o, onaꞌ ana ingga lao esaꞌ Lamatualain kadꞌera parendan no naran ena, huu Ana mana endoꞌ toꞌu parendaꞌ sia naa.
23 화 있을진저! 외식하는 서기관들과 바리새인들이여 너희가 박하와 회향과 근채의 십일조를 드리되 율법의 더 중한 바 의와 인과 신은 버렸도다 그러나 이것도 행하고 저것도 버리지 말아야 할지니라
Hee, hei meser agama ma atahori Farisi re! Memaꞌ hei, atahori mana dea-ralaꞌ ra! Dei fo ama hambu sosoeꞌ, huu hei mihine bareken fo fee neu Lamatuaꞌ babꞌanggiꞌ esa mia babꞌanggi ka sanahuluꞌ ra. Hei akaꞌ bareken basa-bꞌasaꞌ e, losa bumbu-dai mana mia osi o, hei reken mates boe. Onaꞌ a hei reken lutuꞌ-leloꞌ, dare, adas maꞌameniꞌ, ma jintan dekeꞌ. Tao-tao te ama liliiꞌ hendi Lamatualain hohoro-lalanen pantin manaseliꞌ nara! Hei misodꞌa nda no ndoo-tetuꞌ sa. Hei nda sue atahori mana tudꞌa-loloeꞌ ra sa. Hei nda misodꞌa mikindoo tungga Lamatuaꞌ hihii-nanaun sa. Malole lenaꞌ, ama tao tungga basa naa ra dei, dei fo ama mii bareken bumbu-dai, fo mae fee neu Lamatuaꞌ.
24 소경된 인도자여 하루살이는 걸러내고 약대는 삼키는도다
Hei rala mara pokeꞌ re ena, te taꞌo bee fo mae mii mitudꞌu dalaꞌ neu atahori fai? Hei tao hohoro-lalaneꞌ losa lutuꞌ-leloꞌ fo denu atahori laen ra tungga, te Lamatuaꞌ hohoro-lalanen pantin manaseliꞌ nara, hei nda tungga sa. Onaꞌ hei paresaꞌ lutuꞌ-leloꞌ fo sula hendi mbene mumuuꞌ mia hei oe nininum. Te banda monaeꞌ onaꞌ amba, na hei odꞌo hendi e teme-teme!
25 화 있을진저! 외식하는 서기관들과 바리새인들이여 잔과 대접의 겉은 깨끗이 하되 그 안에는 탐욕과 방탕으로 가득하게 하는도다
Hee, hei meser agama ma atahori Farisi re! Memaꞌ hei, atahori mana dea-ralaꞌ! Dei fo ama hambu sosoeꞌ, huu hei safe mala pinggaꞌ-manggo ra losa rakahahadꞌoꞌ, te naa akaꞌ siaꞌ a deaꞌ. Tao-tao te sia ralaꞌ manggenggeoꞌ a mamafafauꞌ no nggeoꞌ lao mia nanaꞌo mara ma bare-naꞌo mara.
26 소경된 바리새인아 너는 먼저 안을 깨끗이 하라 그리하면 겉도 깨끗하리라
Weh! Atahori Farisi poke-lakaꞌ re! Safe miꞌihuluꞌ pinggaꞌ-manggo mara rala nara dei! No taꞌo naa, dea nara o dadꞌi meuꞌ boe!
27 화 있을진저! 외식하는 서기관들과 바리새인들이여 회칠한 무덤 같으니 겉으로는 아름답게 보이나 그 안에는 죽은 사람의 뼈와 모든 더러운 것이 가득하도다
Hee, hei meser agama no atahori Farisi re! Memaꞌ hei, atahori mana dea-ralaꞌ! Dei fo hei hambu sosoeꞌ, huu hei ia onaꞌ rates mana dama mutiꞌ. Atahori mete rita dean meulaun seli. Te ralan na, sofeꞌ no atahori mates ra rui nara, ma basa mana maꞌafo mburuꞌ ra.
28 이와같이 너희도 겉으로는 사람에게 옳게 보이되 안으로는 외식과 불법이 가득하도다
Hei o onaꞌ naa boe! Hei hiiꞌ a tao ao mara onaꞌ atahori meumareꞌ re. Atahori ra mete nggi taꞌi deaꞌ na, hei onaꞌ atahori rala ndoos. Tao-tao te rala mara, sofeꞌ no dala deꞌulakaꞌ. Huu hei olaꞌ laen, te tao laen, ma liliiꞌ hendi Lamatualain parenda nara.
29 화 있을진저! 외식하는 서기관들과 바리새인들이여 너희는 선지자들의 무덤을 쌓고 의인들의 비석을 꾸미며 가로되
Hee, hei meser agama ma atahori Farisi re! Memaꞌ hei, atahori mana dea-ralaꞌ! Dei fo ama hambu sosoeꞌ! Ama tao rates monae-monaeꞌ fee Lamatualain mana dui-bꞌengga nara, ma paroon malole-maloleꞌ atahori maloleꞌ ra rates nara.
30 만일 우리가 조상 때에 있었더면 우리는 저희가 선지자의 피를 흘리는데 참예하지 아니하였으리라 하니
Te hei mae, ‘Onaꞌ hita tasodꞌa leleꞌ esa to bei-baꞌi tara, neꞌo ata nda tungga tao tisa Lamatualain mana dui-bꞌengga nara sa.’
31 그러면 너희가 선지자를 죽인 자의 자손됨을 스스로 증거함이로다
No naa, hei mikimbembela tatao-nonoꞌi mara mae, hei o, deꞌulakaꞌ onaꞌ bei-baꞌi mara boe.
32 너희가 너희 조상의 양을 채우라
Dadꞌi malole lenaꞌ, hei tao deꞌulakaꞌ onaꞌ naa losa babꞌasan, tungga bei-baꞌi mara sala-kilu nara!
Hei ia ra tebꞌe-tebꞌeꞌ deꞌulaka mara onaꞌ mengge marasoꞌ. Seꞌu te hei mae Lamatualain nda hukun nggi sa? Afiꞌ mimihena! Neꞌo Ana nggari nggi misiꞌ ai naraka rala mii! (Geenna g1067)
34 그러므로 내가 너희에게 선지자들과 지혜있는 자들과 서기관들을 보내매 너희가 그 중에서 더러는 죽이고 십자가에 못박고 그 중에 더러는 너희 회당에서 채찍질하고 이 동네에서 저 동네로 구박하리라
Rena, e! Dei fo Au haitua fee nggi mana dui-bꞌengga nggara, fo ara ranori ma ratudꞌu nggi Lamatuaꞌ dala masodꞌa ndoo-tetun. Te neꞌo ama tao misa ruma, ma mbaku misa ruma sia hau ngganggeꞌ. Hei o liꞌu ruma sia ume hule-oꞌeꞌ, ma hei poko-paru ruma losa ara rela mia kota esa risiꞌ kota laen.
35 그러므로 의인 아벨의 피로부터 성전과 제단 사이에서 너희가 죽인 바라갸의 아들 사가랴의 피까지 땅 위에서 흘린 의로운 피가 다 너희에게 돌아 가리라
Feꞌe fai dalahulun hei bei-baꞌi mara tao risa Habel. Tao-tao te eni, atahori rala ndoos. Hei beꞌi-baꞌi mara tao risa atahori rala ndoos ra, rakandooꞌ a mia tititi-nonosiꞌ esa losa tititi-nonosiꞌ laen. Losa nala Sakaria, naeni Barakia anan. Ara tao risa e mia Ume Hule-oꞌe Huuꞌ a sodꞌan deka no mei tutunu-hohotuꞌ a. Huu hei tungga bꞌei-baꞌi mara deꞌulaka nara naa, naa de hei musi lemba-doi basa atahori rala ndoos ra raa nara.
36 내가 진실로 너희에게 이르노니 이것이 다 이 세대에게 돌아가리라
Memaꞌ tebꞌe! Te hei fo feꞌe sia leleꞌ ia, dei fo nenehukun, huu dala-dala deꞌulakaꞌ ra fo hei bei-baꞌi mara tao mia lele uluꞌ a.”
37 예루살렘아! 예루살렘아! 선지자들을 죽이고 네게 파송된 자들을 돌로 치는 자여 암탉이 그 새끼를 날개 아래 모음같이 내가 네 자녀를 모으려 한 일이 몇번이냐 그러나 너희가 원치 아니하였도다
“Hei atahori Yerusalem re! Hei mana akaꞌ tao misa Lamatualain mana dui-bꞌengga nara, ma mbia misa dedꞌenu nara fo mana rema tulu-fali heiꞌ ra. Au akaꞌ kokoe usufafali nggi fo ima misiꞌ Au, onaꞌ manu ine a nae nasarorombo nala ana nara sia lidꞌan rala. Te hei nda nau sa.
38 보라! 너희집이 황폐하여 버린바 되리라
Huu naa, Lamatuaꞌ nda tao afiꞌ neu ume mara sa ena. Ma mbila do fini esaꞌ te rouꞌ ena.
39 내가 너희에게 이르노니 이제부터 너희는 찬송하리로다 주의 이름으로 오시는이여 할 때까지 나를 보지 못하리라 하시니라
Rena malolole, e! Huu hei nda afiꞌ mita Au sa ena, losa leleꞌ hei mitaa mae, ‘Hita toꞌe fo Lamatualain fee papala-babꞌanggiꞌ fee neu Atahori ia, huu Lamatuaꞌ mana denu E.’ Hei mitaa onaꞌ naa, dei fo hei feꞌe na mete-mita Au fai.”
