< 마태복음 12 >
1 그 때에 예수께서 안식일에 밀밭 사이로 가실새 제자들이 시장하여 이삭을 잘라 먹으니
Li tie saba daali ki jesu pendi ya kpaabu nni ki i dii beni, ki mi kom cuo o ŋɔdikaaba, ki bi togidi ki ŋmani.
2 바리새인들이 보고 예수께 고하되 `보시오 당신의 제자들이 안식일에 하지 못할 일을 하나이다'
Ama Falisien nba n la li bona ke bi maadi jesu: diidi a ŋɔdikaaba ne, bi suani ya tuonli ke ti yiko ki cabi ke lan tieni saba daali.
3 예수께서 가라사대 다윗이 자기와 그 함께 한 자들이 시장할 때에 한 일을 읽지 못하였느냐?
Ama ke jesu ŋmiani: yi k bangi ki gbandi DAfidi yeni o niba n bo tieni yaali ya yoginu ke mi koma cuo'ba aa?
4 그가 하나님의 전에 들어가서 제사장 외에는 자기나 그 함께한 자들이 먹지 못하는 진설병을 먹지 아니하였느냐?
Bi bo kua U Tienu jongun nni ki tugi saligi kpanu ke wan yeni o yegini ŋmani, ke li naa bo cabi ki wan yeni o ŋɔdikaaba ba yendo n ŋmani. U Tienu ya po li bontitiedi bo ki tie kuali ka.
5 또 안식일에 제사장들이 성전 안에서 안식을 범하여도 죄가 없음을 너희가 율법에서 읽지 못하였느냐?
Yi cogi Moyisi n den diani yaali o ku daagun nni ke bi saligi yidikaaba n yidi saligi laadi daali ke li ki tie biidi.
6 내가 너희에게 이르노니 성전보다 더 큰 이가 여기 있느니라!
Ama n maadi, n cua yi kani, ke n maami mɔni ke cie i jaandielin yikodi, li ya po ya tunda ke n tieni mɔn i po ki cie yeni yi yanjanba n den waani yaali damiwoncil po.
7 나는 자비를 원하고 제사를 원치 아니하노라 하신 뜻을 너희가 알았더면 무죄한 자를 죄로 정치 아니하였으리라
Yi bo baa tiani li maama i diani nni;”n bo suni ke mi maadi yeni mi buama ke cie yeni min ya yidi saligi ki wangi. Li tie ki bo bani mi maadi yaali niinma nni, i bo kan maadi n ŋɔdikaaba ke ban tieni yaali ke tie bonbiili ka.
N tie o nilo bijua ki pia yiko yeni mi maadi bi niba yaali n tie bi tuonli laadi daali.
Ki jesu siedi bi kani ki ban kua bi jaadieciangun nni,
10 한편 손 마른 사람이 있는지라 사람들이 예수를 송사하려 하여 물어 가로되 `안식일에 병 고치는 것이 옳으니이까?'
ko la nilo ko nugu kpe, ki falisien nba bualo, li cabi ki tin paagi yianmo laadi daali. Bi den maali ki jesu den maadi ki tudi ki ban pun'o i jaligi.
11 예수께서 가라사대 너희 중에 어느 사람이 양 한 마리가 있어 안식일에 구덩이에 빠졌으면 붙잡아 내지 않겠느냐?
Ko ŋmian'ba: yi siigan nni ŋmaa ya po i yo ko yangi ba baa u buugun nni laadi daali ko ba ŋaa ke kan ñano ke wan ñiindi lien nni? Yi ya po li bontitiedi buali? Li ya po, o nisalo pia ti kpiagidi ki cie i yanga, lan li buali ki ban paagi yianmo laadi daali i?
12 사람이 양보다 얼마나 더 귀하냐 그러므로 안식일에 선을 행하는 것이 옳으니라 하시고
13 이에 그 사람에게 이르시되 손을 내밀라 하시니 저가 내밀매 다른 손과 같이 회복되어 성하더라
Ki jesu maadi li nilo: tandi a nugu, ko tandi li yoginu mɔno ko nugu paagi.
14 바리새인들이 나가서 어떻게 하여 예수를 죽일꼬 의논하거늘
Li yoginu ki Faliusien nba ñani u jaandieciangun nni, ki ji kpaani ban ba loli maama ki biani jesu.
15 예수께서 아시고 거기를 떠나가시니 사람이 많이 좇는지라 예수께서 저희 병을 다 고치시고
Jesu den bansdi ki Falisien nba den kpaani ban bian'o, lani ko tugi o ŋɔdikaaba ki fagidi li kani, ke o niwuligu yeni bi yianma ŋua ko paagi'ba.
Li yoginu mɔno ko maadi'ba ke ban da ŋaa ki nilo n bandi wan tie yua.
Wan maadi yeni ko tieni nani Isayi n bo maadi yaali.
18 보라 나의 택한 종 곧 내 마음에 기뻐하는 바 나의 사랑하는 자로다 내가 내 성령을 줄 터이니 그가 심판을 이방에 알게 하리라
Diidi mani n tuonɔnlo yua ke n lugit'o ki bua'o, wani ki n du o po, n ba kuan'o mi fuonma, ke wan fidi ki bu yabi n ki bani U Tienu.
19 그가 다투지도 아니하며 들레지도 아니하리니 아무도 길에서 그 소리를 듣지 못하리라
Bi kan kɔni, bii kan tandi lani tie ban da gbadi bi maama kaana kuli.
20 상한 갈대를 꺾지 아니하며 꺼져가는 심지를 끄지 아니하기를 심판하여 이길 때까지 하리니
O baa mani yeni taliginba, ke nilo yua nagi ba mi kuumi, o ba nualo, ama ki bi niba ya sanu n tuagi nni.
21 또한 이방들이 그 이름을 바라리라 함을 이루려 하심이니라
Li ya po yaabi n ki tie IIfi ba daani 'o.
22 그 때에 귀신들려 눈 멀고 벙어리 된 자를 데리고 왔거늘 예수께서 고쳐 주시매 그 벙어리가 말하며 보게 된지라
Bi den cua yeni nilo jesu kani ko tie juamo ki gɔa tie muugi ki dujgini li daano den gbie yeni ti fuobiidi, ki jesu paago ko cili ki maadi ki gɔa nua.
23 무리가 다 놀라 가로되 `이는 다윗의 자손이 아니냐' 하니
O niwuligu n la li bona ki ya ki lidi ki bi buali, o ne n kilisiti, dfiidi bijua yua ke ti gu yeni?
24 바리새인들은 듣고 가로되 `이가 귀신의 왕 바알세불을 힘입지 않고는 귀신을 쫓아 내지 못하느니라' 하거늘
Falisienba n gbadi li paligu tienu ki bi yedi: o ki tie U Tienu ka, Belisebuli, ti fuobiidi canba n tieno li paalu ke wan beli ti fuobiidi.
25 예수께서 저희 생각을 아시고 가라사대 스스로 분쟁하는 나라마다 황폐하여질 것이요 스스로 분쟁하는 동네나 집마다 서지 못하리라
Ama ke jesu bandi bi maalima ke maadiba: ya buoli n yabi kɔni yen o niba caa ke wan biai, ki ya dogu bii ya diegu ke kɔnkɔna yabidi kuli ba mudi.
26 사단이 만일 사단을 쫓아 내면 스스로 분쟁하는 것이니 그리하고야 저의 나라가 어떻게 서겠느냐
Li tie yeni ki sitaani ya ba fidi ki beli o sitaan lieba, li tie ko guani ki kɔni yeni oba i.
27 또 내가 바알세불을 힘입어 귀신을 쫓아 내면 너희 아들들은 누구를 힘입어 쫓아 내느냐 그러므로 저희가 너희 재판관이 되리라
Yaali n tie bonbiadili, sitaani ya tieni ya paalu ke min beli ti fuobiidi, ki yinbi i ŋɔdikaaba bi le n bieli'b bii?
28 그러나 내가 하나님의 성령을 힘입어 귀신을 쫓아 내는 것이면 하나님의 나라가 이미 너희에게 임하였느니라
Ama n ya bieli sitaani yeni U Tienu ya fuoŋanbi, yen wani u Tienu diema ba i po.
29 사람이 먼저 강한 자를 결박하지 않고야 어떻게 그 강한 자의 집에 들어가 그 세간을 늑탈하겠느냐 결박한 후에야 그 집을 늑탈하리라
N ba waani yaali ya po k n pia ya paalu n bieli ti fuobiidi, nilo kan fidi ki kua paaldaano deni ke ko daano ne bo ki tuodi ki bani o pundima po, o ya tie o dɔnli o ba yendi yeni o den kuli.
30 나와 함께 아니하는 자는 나를 반대하는 자요 나와 함께 모으지 아니하는 자는 헤치는 자니라
Yinbi yaabi n bani ki U Tienu fuoŋanma tien'n o paalu ki n bieli ti fuobiidi kuli tie n yibalinba.
31 그러므로 내가 너희에게 이르노니 사람의 모든 죄와 훼방은 사하심을 얻되 성령을 훼방하는 것은 사하심을 얻지 못하겠고
I maadi ke li ki tie fuoŋanbi paalu po ka ke n bieli ti fuobiidi, lan n maadi ne: yabi n cagini ki gɔ sugidi bi lieba ya mia U Tienu bi biidi sugili, o ba di sugili bi po, ama o kan di sugili yabi n sugidi ki maadi ti maabiidi o fuoŋanbi po.
32 또 누구든지 말로 인자를 거역하면 사하심을 얻되 누구든지 말로 성령을 거역하면 이 세상과 오는 세상에도 사하심을 얻지 못하리라 (aiōn )
U Tienu ba di sugili yaabi n kpagini mi maama po, min o nilo bijua, li yoginu, n maadi ko Tienu kan di sugili yaabi n maadi ti maabiidi ki sugidi o fuoŋanba lan tie mɔlane yeni ya yoginu dua ki baadi kuli. (aiōn )
33 나무도 좋고 실과도 좋다 하든지 나무도 좋지 않고 실과도 좋지 않다 하든지 하라 그 실과로 나무를 아느니라
Tiŋangi kuli luoni a luan ŋanma i, ko tibiigu mɔ luoni ti luanbiidi, bi bandi i tiŋangi o luana kani,
34 독사의 자식들아! 너희는 악하니 어떻게 선한 말을 할 수 있느냐? 이는 마음에 가득한 것을 입으로 말함이라
yinbi yabi ntie walaba buolu, nibiada, li ba tieni ledi yi mali ya maalinma ŋani i? kelima, yi pali n gbie yeni yaali yi ñɔbu mɔ maadi lani.
35 선한 사람은 그 쌓은 선에서 선한 것을 내고 악한 사람은 그 쌓은 악에서 악한 것을 내느니라
O niŋanmo suani a tuonŋanma i tinga po ko nibiigu mɔ suani o tuonbiidi ki biligi i tinga po.
36 내가 너희에게 이르노니 사람이 무슨 무익한 말을 하든지 심판 날에 이에 대하여 심문을 받으리니
Ki n maadi ke ti buudi daali, bi niba ba dugini bi maabiidi yaali ke bi den maadi kuli.
37 네 말로 의롭다함을 받고 네 말로 정죄함을 받으리라
I maama po ke bi ba buu'yi, i maama po ke bi ba biani.
38 그 때에 서기관과 바리새인 중 몇 사람이 말하되 `선생님이여 우리에게 표적보여 주시기를 원하나이다'
Lan ka gbanbanda yeni Falisienba maadi jesu: canba tien paligu ke tin diidi,
39 예수께서 대답하여 가라사대 악하고 음란한 세대가 표적을 구하나 선지자 요나의 표적 밖에는 보일 표적이 없느니라
ki jesu ŋmianba ki maadi: kangbada yeni concona buolu bua ban la u paligu, ama yi kan ji la paligu lan ñani Jonasi n bo tieni ya paligu.
40 요나가 밤낮 사흘을 큰 물고기 뱃속에 있었던 것같이 인자도 밤낮 사흘을 땅 속에 있으리라
Nani Jonasi n bo tie daana ta yeni ñiadi ta o janciangu tugini, li tie yeni ki o nilo bijua ba tieni daana ta yeni ñiadi ta li tinpualin nni.
41 심판 때에 니느웨 사람들이 일어나 이 세대 사람을 정죄하리니 이는 그들이 요나의 전도를 듣고 회개하였음이어니와 요나보다 더 큰 이가 여기 있으며
Ninif niba ba fii ki sedi yen nni U Tienu buudi daali kelima bi ŋaa bi tuonbiidi kuli ki cengi Jonasi, mɔlane n ji cua yi kani ki mɔni ki cie Jonasi, li ya po U Tienu ba buu'i.
42 심판 때에 남방 여왕이 일어나 이 세대 사람을 정죄하리니 이는 그가 솔로몬의 지혜로운 말을 들으려고 땅 끝에서 왔음이어니와 솔로몬보다 더 큰 이가 여기 있느니라
U Tienu buudi daali yanbangu puobadi ba fii yeni o yoginu niba ki bian'ba kelima bi cengi Salomɔ, ke min nan cie Salomɔ
43 더러운 귀신이 사람에게서 나갔을 때에 물 없는 곳으로 다니며 쉬기를 구하되 얻지 못하고
Fuobiigu ya ñani nilo kani o yi gedi naani kuoni ki kpaani ya daano ko ba ye yen'o,
44 이에 가로되 내가 나온 집으로 돌아가리라 하고 와 보니 그 집이 비고 소제되고 수리 되었거늘
o ya ki la o yi maadi oba, n ba guani min ñani naani po, o ya guani o yi la k U Tienu fuoŋanba ki yeni li daano yenma, li daano yenma tie nani ya diegu ke bi ŋanbi ki tingini ki li ŋani.
45 이에 가서 저보다 더 악한 귀신 일곱을 데리고 들어가서 거하니 그 사람의 나중 형편이 전보다 더욱 심하게 되느니라 이 악한 세대가 또한 이렇게 되리라
lan wani o yi gedi ki ban kpaani ti fuobiidi bonbi lele ki pugini o po ban ba ki ya ye lan kani. li daano yinyienu ba ŋanbi ki biagi ki cie cincinli. li nan ba tua yeni ya niba gbadi mi maama li dajijuogi daali bi po.
46 예수께서 무리에게 말씀 하실 때에 그 모친과 동생들이 예수께 말하려고 밖에 섰더니
Jesu n bo maadi yeni o niwuligu yeni i, ko naa yeni o ninjabi cua ki sedicincanli, sɔni nilo ki ban waani jesu ki bi ye.
47 한사람이 예수께 여짜오되 `보소서 당신의 모친과 동생들이 당신께 말하려고 밖에 섰나이다' 하니
Ko maado: diidi a naa yeni a ninjabi gu'ŋa, bi kpaani ban maadi yen'a
48 말하던 사람에게 대답하여 가라사대 누가 내 모친이며 내 동생들이냐? 하시고
Ki jesu ŋmian'o ki maadi: ŋmaa n tie naa i? ŋmaa n tie n ninja i?
49 손을 내밀어 제자들을 가리켜 가라사대 나의 모친과 나의 동생들을 보라
ko tandi o nugu o yeginkaaba po ki maadi: diidi mani yaabi n cengi ne, n naa yeni n ninjab n yeni.
50 누구든지 하늘에 계신 내 아버지의 뜻대로 하는 자가 내 형제요 자매요 모친이니라 하시더라
Yaabi n tiendi n baa n bua yaali ban n tie n naa yeni ninjaba