< Luka 7 >

1 Baada jha Yesu kumala khila khenu kya ajobheghe kwa bhanu bhabhamp'elekisieghe, akajhingila Kapernaumu.
Nake Jesũ aarĩkia kwaria maũndũ macio mothe andũ makĩmũiguaga, agĩtoonya Kaperinaumu.
2 Mtumwa fulani ghwa akida, jhaajhe ghwa thamani sana kwa muene, ajhen'tamu sana na ajhele karibu kufwa.
No kũu nĩ kwarĩ na ndungata ya mũnene-wa-thigari-igana, ĩrĩa mũmĩathi eendete mũno, nayo yarĩ ndwaru hakuhĩ gũkua.
3 Lakini bho ap'eliki kuhusu Yesu, jhola Akahida andaghisi ndongosi ghwa kiyahudi kun'soka ahidayi kumwokola mtumwa ghwa muene ili asifi.
Nake mũnene ũcio wa thigari igana aigua ũhoro wa Jesũ, agĩtũma athuuri a Ayahudi kũrĩ we makamũũrie oke ahonie ndungata yake.
4 Bhobhafikiri karibu ni Yesu, bhan'sihili kwa bidii ni kujobha, “akestahili kwamba ghwilondeka kubhomba naha kwandabha jha muene,
Nao maakinya kũrĩ Jesũ, makĩmũthaitha magwatĩirie mũno, makĩmwĩra atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ nĩagĩrĩirwo gwĩkwo ũguo nĩwe,
5 Kwandabha aliganili litaifa lya tete, na ndo jhaajengili lisinagogi kwandabha jha tete”.
tondũ nĩendete rũrĩrĩ rwitũ na nĩatwakĩire thunagogi.”
6 Yesu akajhendelela ni safari jha muene pamonga nabhu. Lakini kabla jha kulota patali ni nyumba, afisa mmonga abhalaghisi marafiki zake kulongela naku. “Bwana, usikitondesi ghwe muene kwandabha nene nilondeka lepi bhebhe kujhingila mu dari jhangu.
Nĩ ũndũ ũcio Jesũ agĩthiĩ nao. Na marĩ hakuhĩ gũkinya mũciĩ, mũnene ũcio wa thigari igana akĩmũtũmĩra arata makamwĩre atĩrĩ, “Mwathani, tiga gwĩthĩĩnia tondũ ndiagĩrĩire wee ũũke gwakwa mũciĩ.
7 Kwandabha ejhe nafikiririlepi hata nene nemwene kujha nilondeka kuhida kwa bhebhe, lakini jobhayi lilobhi tu ni mtumishi ghwa nene ibeta kupona.
O na nokĩo itanona njagĩrĩire gũũka kũrĩ we. No uga o kiugo, na ndungata yakwa nĩĩkũhona.
8 Kwani ni nene ne munu jha nibhekhibhwa mu mamlaka na nijhe ni askari chini jha nene. Wijobha kwa ojho “Lotayi” na ilota, nikwajhongi, “Hidayi” ni muene ihida, ni kwa mtumishi ghwa nene 'bhomba ekhe', ni muene ibhomba”.
Nĩgũkorwo niĩ mwene ndĩ mũndũ wathagwo, na ndĩ na thigari njathaga. Ndeera ũmwe ‘Thiĩ,’ nĩathiiaga, na ndeera ũngĩ atĩrĩ, ‘Ũka,’ nĩokaga. Na ningĩ ndeera ndungata yakwa atĩrĩ, ‘Ĩka ũna,’ nĩĩkaga.”
9 Yesu bhoapeliki agha ashangele, ni kubhageukila makutano bhabhan'kesieghe ni kujobha. “Nikabhajobhela hata mu Israeli, nibhwayilepi kubhona munu mwenye imani kama ejho.
Rĩrĩa Jesũ aiguire ũguo, akĩgega, akĩhũgũkĩra kĩrĩndĩ kĩrĩa kĩamũrũmĩrĩire, agĩkĩĩra atĩrĩ, “Ngũmwĩra atĩrĩ, ndionete mũndũ ũrĩ na wĩtĩkio mũnene ũũ Isiraeli guothe!”
10 Kisha bhala bhabhalaghisibhu bhakherebhuiki kunyumba ni kun'kolela mtumishi amalikupona.
Nao andũ arĩa maatũmĩtwo magĩcooka mũciĩ magĩkora ngombo ĩyo ĩrĩ honu.
11 fulani baada jha agha, jhatokili kujha Yesu ajhe isafiri kulota mji bhwabhukutibhweghe Naini. Bhanafunzi bha muene bhakalota pamonga nabhu bhakaambatana ni umati bhwa bhanu.
Ihinda inini rĩathira, Jesũ agĩthiĩ itũũra rĩetagwo Naini, nao arutwo ake na andũ gĩkundi kĩnene magĩthiĩ nake.
12 Bhoafikiri karibu ni lango lya jiji langayi, munu jhaafwili ajhele ap'endibhu, na ndo muana ghwa pekee kwa nyinamunu jhaajhe mjane, ni umati bhwa bhawakilishi kuhoma mu jiji bhajhele pamonga nakhu.
Na rĩrĩa akuhĩrĩirie kĩhingo gĩa itũũra rĩu, mũndũ wakuĩte nĩarutagwo kuo na aarĩ mwana wa mũmwe, nake nyina aarĩ mũtumia wa ndigwa. Nao andũ aingĩ a itũũra rĩu maarĩ hamwe nake.
13 Bho ambwene, Bwana akan'hegelela kwa huruma mbaha sana juu jha muene ni kun'jobhela, “Usileli”.
Rĩrĩa Mwathani onire mũtumia ũcio, akĩmũiguĩra tha, akĩmwĩra atĩrĩ, “Tiga kũrĩra.”
14 Kisha akahegelela palongolo akaligusa lijeneza ambalyo bhap'endili mb'ele, na bhala bhabhap'endili bhakajhema akajobha “N'songolo nijobha jhumukayi”
Agĩcooka agĩthiĩ, akĩhutia ithandũkũ, nao arĩa maarĩkuuĩte makĩrũgama. Agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Mwanake, ndakwĩra atĩrĩ, ũkĩra!”
15 Mfu akajhinuka ni kutama pasi ni kujhanda kulongela. Kisha Yesu akan'kabidhi kwa nyinamunu.
Mũndũ ũcio wakuĩte agĩũkĩra, akĩambĩrĩria kwaria, nake Jesũ akĩmũnengerana kũrĩ nyina.
16 Kisha hofu ikabhamema bhoha. Bhakajhendelela kun'tukusya k'yara bhakajobha “Nabii mbaha ajhinulibhu miongoni mwa jhotu” ni “k'yara abhalangili bhanu bha muene”
Andũ othe makĩiyũrwo nĩ guoya na makĩgooca Ngai, makiuga atĩrĩ, “Mũnabii mũnene nĩokĩte gatagatĩ gaitũ. Ngai nĩokĩte gũteithia andũ ake.”
17 Ese habari sinofu sya Yesu syajhenili Yudea jhioha ni mikoa ghioha ghya jirani.
Nayo ngumo ya Jesũ ĩkĩhunja Judea guothe o na bũrũri ũrĩa wagũthiũrũrũkĩirie.
18 Bhanafunzi bha Yohana bhakan'jobhili mambo agha ghoha.
Nao arutwo a Johana nĩmamũheire ũhoro wa maũndũ macio mothe. Nake Johana agĩĩta arutwo ake eerĩ,
19 Ndipo Yohana akabhakuta bhabhele bha bhanafunzi bha muene ni kubhalaghisya kwa Bwana kujobha “Bhebhe ndo jhola jhaihida, au ajhe munu jhongi tundendelelajhi?
akĩmatũma kũrĩ Mwathani makamũũrie atĩrĩ, “Wee nĩwe ũrĩa werĩtwo nĩagooka kana tweterere mũndũ ũngĩ?”
20 Bhobhafikiri karibu ni Yesu abha bhakajobha, “Yohana mbatizaji atulaghisi kwa bhebhe kujobha, 'Bhebhe ndo jhola jhaihida au ajhe jhongi tundendelelajhi?”
Nao arutwo acio maakinya kũrĩ Jesũ makĩmwĩra atĩrĩ, “Johana Mũbatithania aatũtũma kũrĩ we tũkũũrie atĩrĩ, ‘Wee nĩwe ũrĩa werĩtwo nĩagooka kana tweterere mũndũ ũngĩ?’”
21 Kwa wakati obho abhaponyisi bhanu bhingi bhenye matamu ni malombosi, kuhoma kwa roho bhachafu ni kwa bhanu bhenye upofu wabhapelili kulanga.
Ihinda-inĩ o rĩu Jesũ akĩhonia andũ aingĩ arĩa maarĩ na mĩrimũ, na ndwari, na akĩingata ngoma thũku o na agĩtũma andũ aingĩ arĩa maarĩ atumumu macooke kuona.
22 Yesu ajibili ni kujobha kwa bhene. “Baada jha kujha mlotili kwa muhomili mwibeta kumjulisha Yohana kya mukibhwene ni kup'eleka. Bhenye upofu bhipokela kulola ni fiwete bhibeta kugenda, bhenye ukoma bhitakasika viziwi bhibeta kup'eleka, bhafu bhifufulibhwa ni kujha hai kabhele, masikini bhijobhibhwa habari jhinofu.
Nĩ ũndũ ũcio agĩcookeria arĩa maatũmĩtwo atĩrĩ, “Cookai mũkeere Johana maũndũ marĩa muonete na mũkaigua: atĩ atumumu nĩ marona, na ithua nĩiretwara, na arĩa marĩ na mangũ nĩ marahonio, na andũ arĩa mataiguaga nĩmaraigua, na arĩa akuũ nĩmarariũkio, na Ũhoro-ũrĩa-Mwega nĩũrahunjĩrio arĩa athĩĩni.
23 Na munu jhaibeta kuleka lepi kuniamini nene kwa matendo ghangu abarikibhu”.
Kũrathimwo nĩ mũndũ ũrĩa ũtarahĩngwo nĩ ũndũ wakwa.”
24 Baada jha bhala bhabhalaghisibhu ni Yohana kukerebhuka kwa bhahomili, Yesu akajhanda kujobha kwa makutano juu jha Yohana, “Mwalotili kwibhala kulanga kiki, litasi likajha lihugunisibhwa ni mp'ongo?
Andũ acio maatũmĩtwo nĩ Johana moima harĩ Jesũ, Jesũ akĩambĩrĩria kwarĩria andũ aingĩ ũhoro wa Johana, akĩmooria atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ mwathiĩte kuona werũ-inĩ? Hihi mwathiĩte kuona kamũrangi kainainagio nĩ rũhuho?
25 Lakini Mwalotili kwibhala kulola kiki, munu jhaafwalili kinofu? Langajhi bhanu bhala bhabhifuala maguanda gha kifalme ni kuishi maisha gha starehe bhajhe mu nafasi sya bhafalme.
Angĩkorwo ti guo-rĩ, mwathiĩte kuona kĩ? Hihi nĩ mũndũ wĩhumbĩte nguo njega? Aca, arĩa mehumbaga nguo cia goro na magekenia na mĩago ya thĩ maikaraga nyũmba cia ũthamaki.
26 Lakini mwilota kwibhala kulola kiki, Nabii? Ndio, nijobha kwa muenga ni zaidi sana kuliko nabii.
Mwagĩthiĩte kuona kĩ? Hihi mwathiĩte kuona mũnabii? Ĩĩ, ngũmwĩra atĩrĩ, muonire mũndũ ũkĩrĩte mũnabii.
27 Ojho ndo jhaajhandikibhu, “Langayi, nikandaghisya mjumbe ghwa nene palongolo pa mihu gha jhomu, jhaibeta kujhandala njela kwandabha jha nene,
Ũyũ nĩwe ũrĩa ũhoro wake wandĩkĩtwo atĩrĩ: “‘Nĩngatũma mũtũmwo wakwa athiĩ mbere yaku, nake nĩagagũthondekera njĩra.’
28 Nijobha kwa muenga, kati jha bhala bhabhahogoliki ni n'dala, ajhelepi mbaha kama Yohana, lakini munu jha ajhele muhimu lepi sana jhaibeta kuishi ni K'yara mahali pa ajhele muene, ibeta kujha mbaha kuliko Yohana.”
Ngũmwĩra atĩrĩ, harĩ andũ arĩa manaciarwo nĩ atumia-rĩ, gũtirĩ o na ũmwe mũnene gũkĩra Johana; no mũndũ ũrĩa mũnini mũno ũthamaki-inĩ wa Ngai, nĩ mũnene kũmũkĩra.”
29 Ni bhanu bhobhap'eliki agha pamonga ni bhatoza ushuru, bhatangasisi kujha k'yara ndo ajhe ni huruma ni haki. Bhajhele kati jha bhene bhala bhabhabatisibhu kwa ubatizo bhwa Yohana.
(Andũ othe, o na etia mbeeca cia igooti, rĩrĩa maiguire ciugo cia Jesũ, magĩtĩkĩra atĩ njĩra ya Ngai nĩ ya ma, tondũ maabatithĩtio nĩ Johana.
30 Lakini Mafarisayo ni bhataaalamu bha sheria sya kiyahudi, ambabho bhabatisibhulepi ni muene bhabelili hekima sya k'yara kwandabha jha bhene.
No Afarisai na arutani a watho makĩregana na ũrĩa Ngai endaga meke, tondũ o matiabatithĩtio nĩ Johana.)
31 Kabhele nibhwesya kubhalenganisya ni. kiki bhanu bha kizazi ekhe? bhajhe bhuli hasai?
Nake Jesũ akiuga atĩrĩ, “Andũ a rũciaro rũrũ ingĩmagerekania na kĩ? Matariĩ ta kĩ?
32 Bhiwaningana ni bhana bhabhikina maeneo gha soko, bhabhitama ni kukutana mmonga baada jha jhongi bhijobha, 'Tukobhili filimbi kwandabha jha muenga na mwakinilepi. Tuombolisi na mulelilepi.'
Matariĩ ta ciana ciikarĩte ndũnyũ igĩĩta iria ingĩ, igaciĩra atĩrĩ: “‘Twamũhuhĩire mũtũrirũ, mũkĩaga kũina; twamũinĩire rwĩmbo rwa macakaya, no mũtiarĩrire.’
33 Yohana mbatizaji ahidili alilepi n'kate wala kunywa divai, na mwajobhili “Ajheni pepo.
Nĩgũkorwo Johana Mũbatithania ookire atekũrĩa na atekũnyua ndibei, na inyuĩ mũkiuga atĩrĩ, ‘Arĩ na ndaimono.’
34 Mwana ghwa munu ahidili alili ni kunywa na mwajobhili, “Langayi ndo mlafi na ndefi, rafiki ghwa bhatoza ushuru ni bhenye dhambi!
Mũrũ wa Mũndũ ookire akĩrĩĩaga na akĩnyuuaga, na inyuĩ mũkiuga atĩrĩ, ‘Onei mũndũ mũkoroku na mũrĩĩu, mũrata wa etia mbeeca cia igooti na “ehia”.’
35 Lakini hekima itambuliki kujhe ijhe ni haki kwa bhana munu bhoha”
No ũũgĩ nĩũmenyekaga nĩ wa kĩhooto nĩ ciana ciaguo ciothe.”
36 Mmonga ghwa Mafarisayo ans'okili Yesu alotayi kulya pamonga ni muene. Baada jha Yesu kujhingila mu nyumba jha farisayo, ajheghemili mu meza ili aliayi.
Na rĩrĩ, Mũfarisai ũmwe nĩetire Jesũ gwake makarĩanĩre irio cia hwaĩ-inĩ nake, nĩ ũndũ ũcio Jesũ agĩthiĩ nyũmba ya Mũfarisai ũcio, agĩikara metha-inĩ.
37 Langayi kwajhele ni n'dala mmonga katika jiji e'lu jhaajhe ni dhambi. Agunduili kujha atamili kwa farisayo, akaleta chupa jha manukato.
Rĩrĩa mũndũ-wa-nja watũũrĩte mũtũũrĩre wa mehia itũũra-inĩ rĩu aamenyire atĩ Jesũ nĩararĩa irio nyũmba ya Mũfarisai ũcio-rĩ, agĩũka na cuba wa maguta manungi wega,
38 Ajhemili kunyuma jha muene karibu ni magolo gha muene khoni ilela. Kabhele ajhandili kulobhanisya magolo gha muene kwa mahosi, ni kujhifuta kwa niwili sya mutu bhwa muene akaibusu magolo gha muene ni kujhibaka manukato.
na akĩrũgama thuutha wake, o hau magũrũ-inĩ make, akĩrĩraga, na akĩambĩrĩria kũmũihũgia nyarĩrĩ na maithori make. Agĩcooka akĩmũgiria nyarĩrĩ na njuĩrĩ yake, agĩcimumunya, na agĩciitĩrĩria maguta manungi wega.
39 Ni jhola Farisayo jhaamwaliki Yesu bho abhuene naha, akawasya muene akajobha, “Kama munu ojho ngaajhe nabii, ngaamanyi ojho niani na ni aina jheleku jha n'dala jhaikan'gusa, jhakujha mwenye dhambi.
Rĩrĩa Mũfarisai ũrĩa wamwĩtĩte onire ũndũ ũcio, akĩĩra na ngoro atĩrĩ, “Korwo mũndũ ũyũ nĩ mũnabii, nĩangĩamenya ũrĩa ũramũhutia nĩ mũndũ-wa-nja wa mũthemba ũrĩkũ, na atĩ nĩ mwĩhia.”
40 Yesu ajibili ni kujobha, “Simoni nijhe ni khenu kyakijobhela.”akajobha” “kijobha tu Mwalimu!”
Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Simoni, ndĩ na ũndũ wa gũkwĩra.” Nake akiuga atĩrĩ, “Mũrutani, njĩĩra.”
41 Yesu akajobha “kwajhele ni bhaefaiwa bhabhele kwa mkopeshaji mmonga. Mmonga akabha wa idaibhwa dinari Mia tano ni bhwa pili adaibhu dinari hamsini.
“Kũrĩ andũ eerĩ maarĩ na thiirĩ wa mũndũ wakombithanagia mbeeca. Ũmwe aarĩ na thiirĩ wa dinari magana matano, na ũrĩa ũngĩ dinari mĩrongo ĩtano.
42 Na bhobhajhelapi ni hela jha kundapa akabha samehe bhoha. Henu nieni jha ibeta kurigana zaidi?
Na rĩrĩ, gũtirĩ o na ũmwe wao warĩ na mbeeca cia kũmũrĩha, nĩ ũndũ ũcio marĩ o eerĩ akĩmarekera thiirĩ ũcio. Rĩu-rĩ, acio eerĩ nũũ ũngĩmwenda makĩria?”
43 Simoni ajibilili ni kujobha, “Nidhani jha asamehibhu nesu.” Yesu akanijobhla, “Uhukumuili kwa usahihi.”
Simoni akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ngwĩciiria nĩ ũrĩa warekeirwo thiirĩ ũrĩa mũnene.” Jesũ akiuga atĩrĩ, “Nĩwatua wega.”
44 Yesu akanigeukila n'dala ni kujobha kwa Simoni, “Umbwene n'dala ojho. Nijhingili munyumba jha jhobh. Unipelihitapi masi kwandabha jha magolo gha nene, lakini ojho, kwa mahosi gha muene alobhani si magolo gha nene ni kuifuta kwa njuili sya muene.
Agĩcooka akĩĩhũgũrĩra mũndũ-wa-nja ũcio, akĩĩra Simoni atĩrĩ, “Nĩũkuona mũndũ-wa-nja ũyũ? Njũkire nyũmba gwaku, no ndũnaahe maaĩ ma gwĩthamba nyarĩrĩ, no nĩanjihũgia nyarĩrĩ na maithori make, na acigiria na njuĩrĩ yake.
45 Wanibusuililepi, lakini muene, tangia ajhingili o'mo alekilepi kunibusu magola gha nene.
Wee-rĩ, ndũnaamumunya, no mũndũ-wa-nja ũyũ, kuuma rĩrĩa ndonyire ndarĩ aratigithĩria kũmumunya nyarĩrĩ ciakwa.
46 Gwa jhibaki lepi magolo gha need nene mafuta, lakini ajhibakili magolo gha nene kwa manukato.
Wee-rĩ, ndũnanjitĩrĩria maguta mũtwe, no ũyũ nĩanjitĩrĩirie maguta manungi wega nyarĩrĩ.
47 Kwa lijambo ele, nikujobhela kujha ni dhambi semehele na asamehibhu nesu, na kabhele aganili nesu. Lakini jha asamehibhu kidebe, igana kidebe tu.”
Nĩ ũndũ ũcio ngũkwĩra atĩrĩ, nĩarekeirwo mehia make maingĩ. Nĩgũkorwo nĩendanĩte mũno. No ũrĩa ũrekeirwo mehia manini, endanaga o hanini.”
48 Baadajhe akan'jobhela n'dala, “Dhambi sya bhebhe simalikusamehebhwa”
Jesũ agĩcooka akĩĩra mũndũ-wa-nja ũcio atĩrĩ, “Nĩwarekerwo mehia maku.”
49 Bhala bhabhatamili pameza pamonga ni muene bhakajhanda kujobhesana bhene kwa bhene, “Ojho niani mpaka isamehe dhambi?”
Ageni arĩa angĩ makĩambĩrĩria kwĩrana atĩrĩ, “Kaĩ ũyũ akĩrĩ ũ, ũrarekanĩra o na mehia?”
50 Ni Yesu akan'jobhela n'dala, “Imani jha jhobhi jhikuokwili. Lotayi kwa amani”
Jesũ akĩĩra mũndũ-wa-nja ũcio atĩrĩ, “Gwĩtĩkia gwaku nĩ gwakũhonokia; thiĩ na thayũ.”

< Luka 7 >