< Luka 12 >

1 Kwa wakati obhu, maelfu mingi gha bhanu bhakusanyiki pamonga kiasi kya kujhanda kukanyana, akajhanda kujobha ni bhanafunzi bha muene hoti, “Mukihadhariajhi ni chachu jha Mafarisayo ambajho ndo unafiki”
Khyang kdäm he ngleh kyu u lü, ami ngbum law üng, Jesuh naw, axüisaw he üng, “Pharise hea nghen cäei na ua.
2 Na pibelepi kujha ni siri gha jhifigheme ambajho jhibeta lepi kufunulibhwa, wala lijambo lya lifighibhu ambalyo libelepi kumanyikana.
“Ä ngdang khaia thup avan ngdang lü, ä ngsing khaia mjih avan ngphyeh khai.
3 Na lyolyoha lyamwibeta kujobha mu ngisi libetapelekibhwa mu mwanga. Na ghoghoha gha mghajobhili mu mbolokhoto mu fichumba fyenu fya futendibhu ghibeta kutangasibhwa panani pa nyumba.
“Acunakyase, nghmüp üng nami pyen avan avainaka ngjaka kya khai; asithawta nami pyen avan im khana sang khai he.
4 Nikabhajobhela marafiki zangu, musibhatili bhala bhabhikoma mb'ele na kisha bhajhelepi ni khenu khenge kya kukheta,
“Ka püi he aw, ning jah mtheh veng, ‘Pumsa hnim lü, acun käna akce i am pawh theiki he ä jah kyüh ua.
5 Lakini nikabhaonya jhamwibeta kuntila. Muntilayi jhola ambajhe baada jha kuhoma, ajheni mamlaka gha kutagha jehanamu. Ena, nikabhajobhela muenga muntilayi ojho. (Geenna g1067)
“Cunsepi, nami kyüh vai ta; Aning jah hnim päng üng, mulai mei üng ning jah tawn thei khai Mhnam kyüh ua. Ka ning jah mthehki ani cen kyüh ua. (Geenna g1067)
6 Je shomoro bhahanu bhigolesibhwa lepi kwa sarafu sibhele? hata hivyo ajhelepi hata mmonga bhabhi jhaibeta kujhebhelelibhwa palongolo pa K'yara.
“Khaca mhma peni tangka nghngiha am jawi khawiki he aw? Acuna khaca matca pi Pamhnam naw am mhnih khawi naw.
7 Lakini mumanyayi kujha, njwili sya mitu ghinu ghibhalangibhu. Msitili muenga mwebha thamani mbaha kuliko shomoro bhingi.
“Nami lusam pi täh bäiha kyaki. Khaca khawjaha pi nami küi bawki ni, am kyü ua.
8 Nikabhajobhela, jhejhioha jha akanikiri nene mbele sya bhanu, Mwana ghwa Adamu ibeta kun'kiri mbele sya malaika bha K'yara.
“Acunüng ka ning jah mtheki, khyang hea maa na yungki cun, Pamhnama khankhawngsä hea maa, khyanga Capa naw yung hnga khai.
9 Lakini jhejhioha jhaibeta kunibela mbele sya bhanu, ni muene ibetakubelibhwa mbele jha malaika bha K'yara.
“Cunsepi, khyang hea ma na maki cun, Pamhnama Capa naw Mhnama khankhawngsä hea hmaia ma khai.
10 Jhejhioha jhaibeta kujobha lilobhi linofu lepi kwa mwana ghwa Adamu, ibetakusamehebhwa, lakini jhejhioha jhaibekun'kufuru Roho mtakatifu, ibetalepi kusamehebhwa.
“Acunüng, khyanga Capa pyetseki avan cun, ami pyetsenak mhläta kya khai; cunsepi, Ngmüimkhya Ngcim pyetseki cun, mhläta am kya.
11 Pabhibeta kubhapeleka mbele sya bhabhaha bha masinagogi, bhatawala ni bhenye mamlaka, Musitili juu ni namna jha kulongela katika kwitetela au kiki kyamwibeta kujobha,
“Acunüng Sinakok he, bawi he la khaw uki hea veia ami ning jah cehpüi üng ‘ikba ka jah msang khai, i ka pyen khai,’ tia ä nami cäi vai,
12 Kwa kujha Roho mtakatifu ibetakubhafundisya kya mwibeta kujobha kwa wakati obhu.”
acuna kcün üng nami pyen vai cun Ngmüimkhya Ngcim naw ning jah mthehei law khai,” a ti.
13 Munu mmonga pa kusanyiku akan'jobhela, “Mwalimu, n'jobhelayi ndongo bhangu anigabhilayi sehemu jha urithi bhwangu.”
Acunüng, khyang hea ksunga mat naw Jesuh üng, “Saja aw, ka hnunpüi he naw khawh ami na ngpaipüi vaia jah mtheha,” a ti.
14 Yesu akan'jibu, niani anibhekili kujha mwamuzi ni mpatanishi kati jha muenga?
Acunüng Jesuh naw, “Nghngicim nangmia khana u naw ngthumkhya khai la khawh yet khaia ana mcawn ni?” a ti.
15 Ndipo akabhajobhela, mkihadhariajhi ni khila namna jha tamaa, kwandabha uzima bhwa munu ujhelepi kwa fenu fya ajhe nafu.”
Acunüng ami veia, “Cäiei u lü, mnaiheinak avan üng ngxungei kyu u; ihlawka bawimang u lü pi bawimangnak üng nami xünak am ve,” a ti.
16 Yes akabhajobhela mfano, akajobha, N'gonda ghwa munu mmonga tajiri ghwahoguili nesu,
Acunüng, Jesuh naw ami veia msuimcäpnak pyen lü, “Bawimangki mat, a khaw daw se, eiawk da na leng lengki naw,
17 na akakikota mugati mwa muene, akajobha nibetaketabhuli kwani nijhelepi ni sehemu jha kubheka mazao ghangu?
ngaikyu lü, ‘Hawkba ni ka ti kawm? Eiawk taknak vai am ta veng’ a ti.
18 Akajobha, nibetakheta naha. Nibetakubomola ghala sya jhoni sidebe ni kujhenga jhibhaha nikuhifadhi mazao gha nene ghoha ni fenu fenge.
Acunüng, ‘Hikba pawh vang; ka khei he jah phye lü, angbaü bawka sa lü, acunüng eiawk he la, ka khawhthem he ka jah ta khai.
19 Nibetakujobhela nafsi jha nene, “Nafsi, ukibhakili akiba jha fenu fingi kwa miaka ghimehele. P'omosekayi, uliayi, unyuajhi ni kustarehe.”
Acunüng ka ngmüimkhya üng, ‘Ka ngmüimkhya aw, khawkum khawvei khäk khai khawhthem na taki ni; xüiei lü, ei lü aw lü, hlimtui lü awma, ka ti khai,’ tia ngai kyuki.
20 Lakini K'yara akabhajobhela, ebhe munu mpumbafu, kiru kya lelu wilonda Roho kuhoma kwa bhebhe ni fenu fyoha fye ufiandele fibetakujha fya kiki?
“Cunsepi, Pamhnam naw, ‘Khyang k'ang aw, tuhngawi mthan na ngmüimkhya khyük khaia kyaki; acunakyase, na mcuneia khawhthem u naw ka na khai aw?’ a ti.
21 Ndivyo kyajhibekujha kwa khila munu jhaikibhekela mali na sio kwitayarisya kwandabha jha Bwana.
“Amäta hama khawhthem mcun lü, Pamhnam üng am bawimangki he cun, acuna mäih lawki ni,” a ti.
22 Yesu akabhajobhela bhanafunzi bha muene, kwa hiyo nikabhajobhela musihofu juu jha maisha gha jhomu jha kujha mwibeta kulya kiki au juu jha mibhele ghya jhomu jha kujha mwibeta kufuala kiki
Acunüng, Jesuh naw axüisaw he üng, “Acunakyase, ka ning jah mtheki, ‘I ka ei khai?’ tia, nami xünnak vai ja, ‘I ka suisa khai?’ tia, nami pumsa phäha nami mlung ä bawngbai sak ua.
23 Kwa kuwa maisha ndo zaidi jha kyakulya, ni mb'ele ndo zaidi jha mavazi.
“Eia kthaka ta xünnak kyäp bawki ni, suisaka kthaka ta pumsa kyäp bawki ni.
24 Mulangayi fidege fya anga, bhilema lepi bhwala kuvuna. Bhajhelepi ni kichumba bhwala ghala lya kubhekela, lakini Dadi jhinu akabhalasya. Muenga bora lepi kuliko fidege!
“Vangak he jah ngai u, cang am saw u, am at u, mcunnak am ta u, khei am ta u; cunsepi, Pamhnam naw jah mcahki, nangmi cun kha hea kthaka ta nami küi bawki ni.
25 Jholekhu kati jha muenga akakisumbulayi ibhwesya kujhongesya dhiraa jhimonga katika maisha gha muene?
“Nangmi üng u naw a mlung bawngkhasak lü a xünnak msaüei thei khai ni?
26 Ikajhiajhi mwibhwesya lepi kuketa naha ekhu khenu kidusu kyepesi kwandajha kiki kusumbukila aghu ghangi?
“Ahinca he pi am jah pawh thei u lü, ivaia akcea phäha nami mlung nami bawngkha saki ni?
27 Mulangayi maua -kyaghimele. Ghibhomba lepi mbombo wala kusokota. Lakini nikabhajobhela, hata Sulemani mu utukufu bhwa muene bhoha afwekibhu lepi kama mmonga ghwa agha,
“Lili kheipai he cen jah teng ua; khut am pawh u, nghmüi pi am bi u; cunsepi ka ning jah mthehki, Solamon pi a hlüngtainak avan am ngcüngceiei se, hina lili kheipai matca pi am tängeipüi khai ni.
28 Kama K'yara akaghafueka kinofu mat'ondo ghakondeni, ambagho lelu ghajhele, ni kilabhu ghitaghibhwa mu muoto. Je si nesu akabhafueka muenga? mwebha imani haba!
“Acunakyase, atuh xüng se, angawia mei üng tawnena khuhlip pi Pamhnam naw a thuihawi sak üng, nangmi cun acuna kthaka pi am ning jah thüihawi sak bawk khai aw. Ihlawka nami jumnak ngceki ni!
29 Msisumbukili juu jha kujha mwibeta kulya kiki au mwibeta kunywa kiki, bhwala musijhi ni hofu.
“Acunakyase, nami ei vai la nami awk vai ä sui ua; ä cäicing ua.
30 Kwakujha Mataifa ghoha gha dunia ghisumbukila mambo agha. Ni Dadi jhinu amanyili kujha mwilonda aghu.
“Am jumeiki he naw acuna ngkhaw avan cun sui khawiki he ni; acun nami hlüki ti nami Pa naw ksingki ni.
31 Lakini mulondayi ufalme bhwa muene hoti, ni aghu ghangi mwibeta kuzidishibhwa,
“Akcüka Pamhnama khaw sui u, acun käna acun he avan ning jah pe khai.
32 Musitili muenga likundi lidebe, kwandabha Dadi jhinu ohobhwiki kubhap'ela muenga ufalme obhu.
“Ka hnukläk toca he aw, ä kyü ua; nami Pa naw khaw aning jah pet vai ngjahlüki ni.
33 Muhemelesiajhi mali sya muenga ni mali mubhapelayi maskini, mukifanyilayi mifuko ghyaghushibhwa lepi hazina jha kumbinguni jhajhimalika lepi, sehemu ambajho bhaheji bhibeta lepi kukaribila wala nondo jhibeta lepi kuharibu.
“Nami ka avan jah jawitu u lü, m'yenkseki he üng jah pe ua; nami mäta suiawi la nami khawhthem ä sui u lü m’yuk’ei naw am a m’yuk thei kca naw pi am a kpyeh thei khankhaw bawimangnak sui ua.
34 Kwakujha pajhe ni hazina jha jhobhi, ndipo ni roho jha jhobhi pajhibekujha.
“Isetiakyaküng, nami khawhthema awmka nami mlung awm theikia kyaki.
35 Nghobho sya jhomu sitali sijhelayi sikongibhu kwa n'kanda, ni taa sya jhomu sihakikisibhwayi kujha sijhendelela kujhaka,
“Ahmäi apha law üngka vaia ngsuingsa u lü, a na ngcüngcei u lü, nami meiim mdäiei u;
36 na mujhelayi kama bhanu bhabhakandendela Bwana ghwa bhene kuhomela mu sherehe jha harusi, ili kwamba ahidayi ni kupiga hodi, bhibeta kubhwesya kun'dendulila ndiangu kwa haraka.
“M'ya he naw ami mahpa cambumnak pawi üngka naw law be lü ksaw a khawk law üng ksawh mhmawn ngxit khaia ami na k’äiha kba a na ve ua.
37 Bhabarikibhu bhala bhatumishi, ambabho Bwana ibeta kubhekolela mihu. Hakika ibeta kukonga nghobhu jha muene jhitali kwa n'kanda, kisha ibeta kubhatamika pasi kwa kyakulya, Kisha kubhahudumila.
“Ami mahpa a law be üng, a na ngäng u se a jah hmuh lawa m'ya he cun ihlawka jekyai khai he ni; akcanga ka ning jah mthehki, a mahpa cun a khyü vawpei lü, buh ei khai hea jah ngawhsak lü, amät naw jah ngäng law khai.
38 Kama Bwana ibeta kuhida kwa zamu jha pili jha ulinzi jha pakiru, au zamu jha tatu jha ulinzi, nu kubhakolela bhajhe tayari, ibeta kujha heri kwa abhu bhatumishi.
“Mthan lunga pi kyase, acun käna pi kyase, ami mahpa naw law lü, acunkba a jah hmuh lawa m'ya he ta, ami jo sen ve.
39 Zaidi jha aghu, mmanyayi ele, kama Bwana n'kolo nyumba ngaajhimanyi saa ambajho mmeji ihida, ngaanihusuililepi nyumba jha muene jhibomolibhwayi.
“Cunsepi, hin hin ksing ua, m'yük'eia law vai imah naw a ksing vai sü ta, a im am a phyet vaia ngäng khai sü.
40 Mujhiajhi tayari kwani mumanyilepi ndo wakati gani Mwana ghwa Adamu ibeta kerebhuka.
“Acunakyase, nangmi pi ana ngtünei u lü awm u, am nami simeia kcün üng khyanga Capa law khai,” a ti.
41 Petro akajobha, “Bwana, ukatujobhela tete twebhene mifano ejhe, au ukan'jobhela khila munu?
Acunüng Pita naw, “Bawipa aw, hina msuimcäpnak hin, keimi däng üng aw na jah mtheh? Akce hea hama pi kyaki aw? ti se,
42 Bwana akabhajobhela, “Niani mtumwa mwaminifu au mwenye hekima ambaye Bwana ghwa muene ibeta kumbeka panani pa bhatumishi bhangi, ili abhag'abhilayi kyakulya kwa wakati muafaka?
Bawipa naw, “Khawhthem mceiki, üpnak cang, ngsüm kcangki, a mahpa naw akha law üng ami ei vai pawh khaia, mkhawnga a mcawn vai ta, u ni?
43 Abarikibhu mtumishi jhola, ambajhe Bwana ghwake akahidajhi ibeta kun'kolela ibhomba ghala gha alaghisibhu.
“A mahpa naw, a law be üng, acunkba ana pawh se a hmuh lawa m'ya ta ihlawka jekyai khai ni.
44 Hakika nikabhajobhela muenga jha kujha ibeta kumbeka panani pa mali jha muene jhioha.
“Akcanga ka ning jah mthehki, ani üng a tak avana khana mkhawnga mcawn law khai.
45 Lakini mtumishi jhola akajobha mu muoyo ghwa muene, “bwana ikabhela kukerebhuka; hivyo akajhanda kubhatobha bhala bhatumishi bha kigosi ni kidala, kisha akajhanda kulya, kunywa ni kugala,
“Cunsepi, acuna m'ya naw a mlung k'uma, ‘Ka mahpa am law be ng’xit khai’ ti lü, m'yanu, m'yapa he jah na kpai lü, a na ei aw ktat lü, a na awm k'um üng,
46 bwana ghwa muene mtumwa jhola ibeta kuhida ligono lya ategemeleghe lepi ni saa jhaajhimanyilepi, ni muene ibeta kun'dumula fipandi ni kumbeka sehemu jhimonga ni bhabhabelikujha bhaaminifu'
am a na sümei, am a na ksingeia mhmüp üng a mahpa law be lü, acuna m'ya cun amcäm cäma khyüng lü pyen ä ngjakia hlawnga atänga jah ta hmaih khai.
47 Mtumishi, jhaamanyili mapenzi gha Bwana ghwa muene, ni muene akakiandele lepi wala aketili lepi kinofu ni mapenzi gha muene ibetakutobhibhwa fiboko fimehele.
“M'ya, a mahpa a ngaih ksing mah mah lü, a mahpaa ngaiha pi am a na pawhmsahki cun, khawveia kpai khai he.
48 Lakini mtumishi jhaamanyilepi mapenzi gha bwana ghwa muene, na adhabu, ibeta kutobhibhwa fiboko fidebe. Kwa kujha muene jha apelibhu fimehele, idaibhwa kuhoma kwa muene, ni muene jhaaminibhu kwa fimehele, kwa muene fibetakudaibhwa fimehele zaidi.
“Cunsepi, a mahpaa ngaih am bilo lü kpaihnak vaia iyaw bilo msawkia m'ya cun ajaw dänga kpai khai he. Upi, akdäm ami peta veia akdäm kthäh be khai he; Upi, akdäm bawk ami peta veia akdäm bawk kthäh be khai he.
49 Nihidili kubhwasya muoto duniani, na ninoghele ujhelayi umalikujhaka,
“Khawmdek khana mei däi sak khaia ka lawki, atuh pi acutei vai ngja hlü veng!
50 Lakini nijheni ubatizo ambabho nibetakubatisibhwa na nijhe ni huzuni mpaka pa wibeta kukamilika!
“Cunsepi, baptican mat ka khan vai awm ve, acuna baptican am ka khan hlan üng ka mlung aktäa khuikha ve!
51 Je mwifikiri nihidili kuleta amani duniani? Lepi, nikabhajobhela, badala jhiake niletili mgawanyiku.
“Khawmdek khana ng'yäpnak lawpüi khaia ka lawkia nami ngaiki aw? Acukba vaia am law nawng. Ngpainak lawpüi khaia ni ka law ve.
52 kuh'omela henu ni kujhendelela kubetakujha ni bhanu bhahanu mu nyumba jhimonga bhagawanyiki, na bhadatu bhibetakujha kinyume ni bhabhele bhibetakujha kinyume ni bhadatu.
“Atuh käna, im mat üng mhma ngpai khai he, kthum naw nghngih hneng law khai, nghngih naw kthum hneng law khai.
53 Bhibeta kugabhwanyika, Dadi ibetakujha kinyume ni mwanabhe ni ibetakujha kinyume ni Dadijhe, mabhu ibetakujha kinyume ni mwali munu ni mwali munu ibetakujha kinyume ni nyinamunu, Mama mkwe ibetakujha kinyume ni n'kwibhi ni nkwibhi ibeta kujha kinyume ni Mama mkwe ghu muene.
“Pae naw capa he jah hneng law u se, capa he naw pa he jah hneng law khai he; ami nu he naw ami canu he jah hneng law u se, ami canu he naw ami nu he jah hneng law khai he; ami ni he naw ami pai he jah hneng law u se, ami pai he naw ami ni he jah hneng law khai he,” a ti.
54 Yesu akajhe akabhajobhela makutano kabhele, “Mara pa mwibhona mabhengu ghihomela magharibi, mwijobha nyakati sya fula sifikili; na ndo kya jhijha,
Acunüng Jesuh naw, khyang hea veia, “Khawnghngi kyak lama khawngmei ngjing se nami hmuh üng, ‘khaw a hlü ve’ ti u lü, nami tia kba kya law khawiki.
55 Ni mpongo ghwa kusini ukabhumayi, mwijobha, pibeta kujha ni joto kali, na ndo kya jhijha.
“Acunüng, cum khawkhi nami ksing üng, ‘khaw ngling hlü ve’ ti u lü, nami tia kba kya law khawiki.
56 Enyi bhanafiki, mwibhwesya kutafsiri mwonekano bhwa nchi ni anga, lakini jhijha bhuli mwisindwa kutafsiri wakati bhwa ujhele?
“Nangmi Hypocrit he naw, khawmdek la khankhawa ngtünawngnak pi nami ksingki naw, ise atuha kcün hin am nami ksing theiki ni?
57 Kwandajha kiki khila mmonga bhinu. asipambanuli lyalijhele sahihi kwa muene wakati ambapo angali ajhe ni nafasi jha kubhomba aghu?
“Ise angtäia pawh vaia cun namimät naw pi am nami mtaiei theiki ni?
58 Ndabha mkalotayi ni mshitaki ghwa jhobhi pa hakimu, kitahidiajhi kupatana ni mshitaki ghwa jhobhi mugati mwako na munjela asije akakupeleka kwa hakimu, ni hakimu kulongosya kwa ofisa, ni ofisa kusopa mu ligereza.
“Acunüng, ning hnengki am ngthumkhyakia veia nani ceh hmai üng, nani ceh lama nani ng’yäpnak vai na sui vai; am acunüng ta ngthumkhyakia veia ning cehpüi se, ngthumkhyaki naw khyang manki am ning man sak se, khyang manki naw thawngim üng ning khyüm khai ni.
59 Nikujobhela, wibetalepi kupita okhu hadi ulepayi mpaka senti jha mwishu.
“Ka pyenki, pet vaia ngui am na peta küt üng thawngim üngka naw am na lät khai ni,” a ti.

< Luka 12 >