Imbombo incha Vasuhwa 19
1 Pu yeikhava uApolo avile alei khu Koritho, Pavuli akhava amalile ukhunghendela eikhilunga eikhyapanghati pu akhafikha khuvunchenge uvwakhu Efeso, ukhwa avavona avakongi avange.
Factum est autem, cum Apollo esset Corinthi, ut Paulus peragratis superioribus partibus veniret Ephesum, et inveniret quosdam de discipulis:
2 U Pavuli akhavavula akhata, “Mwaupeilile Umepo Umbalanche mwavile mweideikhe?” Vakhata, “Ndeili hange satwapulikhe ukhunkongana nu Mepou Umbalanche ukhuta khwale.”
dixitque ad eos: Si Spiritum sanctum accepistis credentes? At illi dixerunt ad eum: Sed neque si Spiritus sanctus est, audivimus.
3 Pu Pavuli, “Leino umwe mwaonchiwe ndakheikhi?” Vakhata twa onchiwe ulwoncho lwa Yohani.
Ille vero ait: In quo ergo baptizati estis? Qui dixerunt: In Ioannis baptismate.
4 Pu uPavuli akhanda akhata, “U Yohani avonchangha ulwoncho ulwakhupela inongwa. Pa akhavavula akhata panonghile ukhumweideikha wa uvei ikhwincha uYohani vwamalile imbombo pu uywa vei, Yeisu.”
Dixit autem Paulus: Ioannes baptizavit baptismo poenitentiae populum, dicens: In eum, qui venturus esset post ipsum, ut crederent, hoc est, in Iesum.
5 Pu avanu vavile vapulikhe ndavule ukhuta panonghile ukhumweideikha u Yeisu, pu vakhonchivwa mu nditavwa lya Yeisu unkuludeva.
His auditis, baptizati sunt in nomine Domini Iesu.
6 Pu uPavuli avile aveikhile amavokho ngha mwene pavene, u Mepo Umbalanche akhinja mumbeene, pu vakhatenghula ukhunchova munchovele incha ndeimi imya nu khulangha uvunyamalangho.
Et cum imposuisset illis manus Paulus, venit Spiritus sanctus super eos, et loquebantur linguis, et prophetabant.
7 Pu avene vooni vale avagosi eikhinchingho navaveili.
Erant autem omnes viri fere duodecim.
8 Pu uPavuli akhaluta akhingheila munyumba eiya vayuta eiyakhweisayila. Pu akhava nkifu pakhunchova inongwa kheisita khufiha amalile eimyenchi ngheidatu. Puu aleikhuvalonghocha avanu pakhweinchofancha nukhuvuhovosya avanu mundi menyu eilya ludeva lwa Nguluve puvei lekhukonga.
Introgressus autem synagogam, cum fiducia loquebatur per tres menses, disputans, et suadens de regno Dei.
9 Pu leino aAvayuta avange vale na matingo inumbula nchavo nchanghilimbile. Pa valeikhunchovela mbuvivi ukhukangana nei ni mbombo ncha Keileisite pa kheipungha khya vanu. Pa uPavuli akhalekhehana navo. Akhavaveikha ponu sakhava paninie navene, Pu leino amanchova nghoni aleikhunchova navo munyumba ya Tilani.
Cum autem quidam indurarentur, et non crederent, maledicentes viam Domini coram multitudine, discedens ab eis, segregavit discipulos, quotidie disputans in schola tyranni cuiusdam.
10 Akhava munu vakhuvomba ndavule eimyakha ngheiveili, pu leino voni vavo vatamangha khukhilunga eikhya mu Asiya valeipulikhe eilimenyu lya nkuludeva avanu voni Avayuta navava Gilikhi.
Hoc autem factum est per biennium, ita ut omnes, qui habitabant in Asia, audirent verbum Domini, Iudaei atque Gentiles.
11 Unguluve pwakhavomba ifidengho ifivaha, vulinkuvombekha mumavokho ngha Pavuli,
Virtutesque non modicas quaslibet faciebat Deus per manum Pauli:
12 pakhuva navavatamu va ponangha, imepo imbivi nchavahumangha vuvatolile ifitambala nei myenda einghyahumile mumbeilei nghwa Pavuli.
ita ut etiam super languidos deferrentur a corpore eius sudaria, et semicinctia, et recedebant ab eis languores, et spiritus nequam egrediebantur.
13 Pu valeipo Avayuta avahumya imepo imbivi vanghendangha nghendangha mukhilunga eikhyo, puvaleikhuleivombela eilitawa lya Yeisu mumbuvombeli vwavo vuvule. Pavaleikhuta khuvala avanya mepo imbivi; Valeikhuta, “Ni nchova nukhuvavula munditavwa iya Yeisu uvei uPavuli ikhundumbeleila.”
Tentaverunt autem quidam et de circumeuntibus Iudaeis exorcistis, invocare super eos, qui habebant spiritus malos, nomen Domini Iesu, dicentes: Adiuro vos per Iesum, quem Paulus praedicat.
14 Avavombangha ewo vale avana va Fikeva utekhenchi Umbaha mu Vayuta, vale avana lekhela khumo.
Erant autem cuiusdam Iudaei nomine Scevae principis sacerdotum septem filii, qui hoc faciebant.
15 Imepo imbivi nchikhamula nchikhata, “U Yeisu tumanyile uPavuli vope tumanyile; pu lieno umwe mwemwe vaveni?”
Respondens autem spiritus nequam dixit eis: Iesum novi, et Paulum scio: vos autem qui estis?
16 Pu umepo umbivi pu akhahuma khumunu ula akhavanchumbeila akhavavola amakha nukhuvatola. Pu vakhanyila ukhuhuma munyumba yeila vuvalei vubwinda nukhulemala.
Et insiliens in eos homo, in quo erat daemonium pessimum, et dominatus amborum, invaluit contra eos, ita ut nudi, et vulnerati effugerent de domo illa.
17 Pu einongwa eiyei yeikha manyeikheikha khu vanu voni khuva Yuta na va Gilikhi, vatamangha ukhu khu Efesi. Pu vakhava nuvudwaanchi fincho, pulei eililavwa lya Nkuludeva pulei leikhweimeikhivwa.
Hoc autem notum factum est omnibus Iudaeis, atque Gentilibus, qui habitabant Ephesi: et cecidit timor super omnes illos, et magnificabatur nomen Domini Iesu.
18 Pu khangi avaedeikhi vu vingi vakhincha pakhupela inongwa nchavo nukhuvonia vuvule imbombo imbivii inchuva vombile.
Multique credentium veniebant, confitentes, et annunciantes actus suos.
19 Avange vavingi vavo vavombangha ineha vuhavi vakhalundani ikalata nchavo incha vuhavi puvakhanchikoncha mumwoto pavanu voni vuvilola. Avane va vile vavalile vuhavi utengonghwa kalata ncha vuhavi vakhavona ava elufu eimilevulu nghihano einghya ndalama.
Multi autem ex eis, qui fuerant curiosa sectati, contulerunt libros, et combusserunt eos coram omnibus: et computatis pretiis illorum, invenerunt pecuniam denariorum quinquaginta millium.
20 Pu leino eilimenyu ilya Nkuludeva eikheilunga khyoni namakha.
Ita fortiter crescebat verbum Dei, et confirmabatur.
21 pu nchavile nchimalile ukhuvombekha nchooni inchi pu uPavuli akheisangheila munumbula ukhuluta khu Yelusalemu ukhunghendela khu Makedoniya na khu Akaya; Walei khu Efesi.”
His autem expletis, proposuit Paulus in Spiritu, transita Macedonia et Achaia ire Ierosolymam, dicens: quoniam postquam fuero ibi, oportet me et Romam videre.
22 U Pavuli akhavasuha khu Makedoniaya avakongi va mwene vaveilei, uTimoti nu Elasito, vavo vatangile. Pu umwene yuywa pakhaseikhi akhadebe.
Mittens autem in Macedoniam duos ex ministrantibus sibi, Timotheum, et Erastum, ipse remansit ad tempus in Asia.
23 Pa seikhi unghwa khwale nu khusita khupuleihana fincho khu Efesi ukhukongana neincheila ila.
Facta est autem illo tempore turbatio non minima de via Domini.
24 Ulwakhuva umunu umo eilitavwa lya mwene vei Demetilio, uve ale punchi va hela ncha Nguluve Dyana, pu aleikhuvapa uvukavi avamang'anyi.
Demetrius enim quidam nomine, argentarius, faciens aedes argenteas Dianae, praestabat artificibus non modicum quaestum:
25 Pu leino akhavalundamania avamang'angi vambombo eiyo nu khuta, “Vavaha mulumanyile ukhuta mu mbombo eiya vukavi eiyi twikava indalama nyingi.
quos convocans, et eos, qui huiusmodi erant opifices, dixit: Viri, scitis quia de hoc artificio est nobis acquisitio:
26 Mwilola nukhupuleikha ukhuta, sayeilei bahapa pa Efesi, pu yeilei mu Asiya yooni, uPavuli uyu ukhuvakilivula avanu vuvingi. Pu ita ngheisikhuli eimi Nghuluve eingheipeliwe na mavokho.
et videtis, et auditis quia non solum Ephesi, sed pene totius Asiae, Paulus hic suadens avertit multam turbam, dicens: Quoniam non sunt dii, qui manibus fiunt.
27 Pu sakhukhuta imbombo eiyo yene, punakhuta eimbo yavukavi eiyo yeilei mbubapala uvwakhusita kweimeikhiwa sayeikhavombeikhanghe na yei tembile eiy Nghuluve udala uvei veimbaha u Dyana pa ivonekhangha ukhuta sivumbuleila vuvuvaha vwa mwene uvei ei Asiya nei kheilunga khyooni khikhumweimeikha.”
Non solum autem haec periclitabitur nobis pars in redargutionem venire, sed et magnae Dianae templum in nihilum reputabitur, sed et destrui incipiet maiestas eius, quam tota Asia, et orbis colit.
28 Vavile vapuleikhe inchi vakhadunghumbana nuluvipo pu vakhovela, vakhala, “u Dyana va mu Efesi vei mbaha.”
His auditis, repleti sunt ira, et exclamaverunt dicentes: Magna Diana Ephesiorum.
29 Pu uvunchenge vwoni vakhanunchwengho savaleikhu paleihana pu avanu vanyila pupaninie vakhingheila munyumba ya finchangho. Pu vakhavibata avanghe ncheila avanine va Pavuli, uGayo nu Alisitalikho, vavo vahumile khu Makedonia.
Et impleta est civitas confusione, et impetum fecerunt uno animo in theatrum, rapto Gaio, et Aristarcho Macedonibus, comitibus Pauli.
30 U Pavuli anonghilwe ukhweingheila pa kheipungha khya vanu pu lieno avakongi vamwene vakhabencha.
Paulo autem volente intrare in populum, non permiserunt discipuli.
31 Itenge navange avavaha ava pakheilunga eikhya mu Asiya avavale vamanyani va mwene vakhasuheila undomo unghukhudova ukhuta ulekhe ukhwingheila munyumba ya finchangho.
Quidam autem et de Asiae principibus, qui erant amici eius, miserunt ad eum rogantes ne se darent in theatrum:
32 Pu avanu avenge valeikhuta nda avange nde pakhuva eikheipungha khya vanu khyoni khyanchangheileihine, avingi mumbene valeimwa nakhukhulumanya kheikhi vakhinchile.
alii autem aliud clamabant. Erat enim Ecclesia confusa: et plures nesciebant qua ex causa convenissent.
33 Pu avange vakhangh'umya u Fikanda khunchi khukheipungha khya vanu pavakhambeikha pakyanya pa khipungha khya vanu. Pu umwene uFikanda akhatineila eikheivokho ukhuta pu anchove khu vanu.
De turba autem detraxerunt Alexandrum, propellentibus eum Iudaeis. Alexander autem manu silentio postulato, volebat reddere rationem populo.
34 Pu leino vavile valumanyile ukhuta umwene munu va khuva Yuta vooni pavakhovela neilimenyu leino, “uDyana veimbaha va mu Efesi.”
Quem ut cognoverunt Iudaeum esse, vox facta una est omnium, quasi per horas duas clamantium: Magna Diana Ephesiorum.
35 Pu usimbi va vunchenye ukhukheinunancha eikhipungha, akhata, 'Umwe mwei vanghosi va mu Efesi, veeni uvei salumanyile ukhuta uvunchenge uvu uvwa Efesi nghulo ila khwembi le ya Dyana umbaha nei kheihwani kheila eikhya nghwile ukhuhuma khu kyanya?
Et cum sedasset scriba turbas, dixit: Viri Ephesii, quis enim est hominum, qui nesciat Ephesiorum civitatem cultricem esse magnae Dianae, Iovisque prolis?
36 Ulwakhuva imbombo inchi sanhibenchivwa pupanonghile ukhununala vuvule khisita khutingha pakhuvomba kheikhyoni.
Cum ergo his contradici non possit, oportet vos sedatos esse, et nihil temere agere.
37 Pakhuva muveilangile avanu ava pa nyumba ya vuheinghi avanu vavo savalyasi va tembile savanu avikhubeingha Unguluve veito udala.
Adduxistis enim homines istos, neque sacrilegos, neque blasphemantes deam vestram.
38 Pu lieno, eingave uDemetelio na vamang'anyi uvwaleipaninie navo visinana pa munu yuyoni, inyumba ncha vuheinghi nchilimwanchi puvanghenghananghe ukwa hange avaloleli vakhilunga khyuvale. Pavanghenghiwe pavuheinghi.
Quod si Demetrius, et qui cum eo sunt artifices, habent adversus aliquem causam, conventus forenses aguntur, et proconsules sunt, accusent invicem.
39 Pu leino uve ungave vukhunchilonda imbombo nchila ukhukongana ni nchinge, puyanchivombiwa pakhitama ikhinonghela nile.
Si quid autem alterius rei quaeritis: in legitima Ecclesia poterit absolvi.
40 Ncha yeilweli tuleimbupala uvwakhuheinghivwa savuli ya khumpela imbancha eyeivombikhe eilelo eiyei. Khuleinchila nongwa eiyakhupela eimbancha eiyei. Hange satukhave na makha ngha khyolelencha.
Nam et periclitamur argui seditionis hodiernae: cum nullus obnoxius sit (de quo possimus reddere rationem) concursus istius.
41 Pu avile anchovile inchi akhava lavulila ikhipungha khya vanu.
Et cum haec dixisset, dimisit Ecclesiam.
