Imbombo incha Vasuhwa 19
1 Pu yeikhava uApolo avile alei khu Koritho, Pavuli akhava amalile ukhunghendela eikhilunga eikhyapanghati pu akhafikha khuvunchenge uvwakhu Efeso, ukhwa avavona avakongi avange.
Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ τὸν Ἀπολλῶ εἶναι ἐν Κορίνθῳ Παῦλον διελθόντα τὰ ἀνωτερικὰ μέρη ⸀ἐλθεῖνεἰς Ἔφεσον καὶ ⸀εὑρεῖντινας μαθητάς,
2 U Pavuli akhavavula akhata, “Mwaupeilile Umepo Umbalanche mwavile mweideikhe?” Vakhata, “Ndeili hange satwapulikhe ukhunkongana nu Mepou Umbalanche ukhuta khwale.”
εἶπέν ⸀τεπρὸς αὐτούς· Εἰ πνεῦμα ἅγιον ἐλάβετε πιστεύσαντες; οἱ ⸀δὲπρὸς αὐτόν· Ἀλλʼ οὐδʼ εἰ πνεῦμα ἅγιον ἔστιν ἠκούσαμεν.
3 Pu Pavuli, “Leino umwe mwaonchiwe ndakheikhi?” Vakhata twa onchiwe ulwoncho lwa Yohani.
εἶπέν ⸀τε Εἰς τί οὖν ἐβαπτίσθητε; οἱ δὲ εἶπαν· Εἰς τὸ Ἰωάννου βάπτισμα.
4 Pu uPavuli akhanda akhata, “U Yohani avonchangha ulwoncho ulwakhupela inongwa. Pa akhavavula akhata panonghile ukhumweideikha wa uvei ikhwincha uYohani vwamalile imbombo pu uywa vei, Yeisu.”
εἶπεν δὲ Παῦλος· ⸀Ἰωάννηςἐβάπτισεν βάπτισμα μετανοίας, τῷ λαῷ λέγων εἰς τὸνἐρχόμενον μετʼ αὐτὸν ἵνα πιστεύσωσιν, τοῦτʼ ἔστιν εἰς ⸀τὸν Ἰησοῦν.
5 Pu avanu vavile vapulikhe ndavule ukhuta panonghile ukhumweideikha u Yeisu, pu vakhonchivwa mu nditavwa lya Yeisu unkuludeva.
ἀκούσαντες δὲ ἐβαπτίσθησαν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ·
6 Pu uPavuli avile aveikhile amavokho ngha mwene pavene, u Mepo Umbalanche akhinja mumbeene, pu vakhatenghula ukhunchova munchovele incha ndeimi imya nu khulangha uvunyamalangho.
καὶ ἐπιθέντος αὐτοῖς τοῦ ⸀Παύλουχεῖρας ἦλθε τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐπʼ αὐτούς, ἐλάλουν τε γλώσσαις καὶ ἐπροφήτευον.
7 Pu avene vooni vale avagosi eikhinchingho navaveili.
ἦσαν δὲ οἱ πάντες ἄνδρες ὡσεὶ ⸀δώδεκα
8 Pu uPavuli akhaluta akhingheila munyumba eiya vayuta eiyakhweisayila. Pu akhava nkifu pakhunchova inongwa kheisita khufiha amalile eimyenchi ngheidatu. Puu aleikhuvalonghocha avanu pakhweinchofancha nukhuvuhovosya avanu mundi menyu eilya ludeva lwa Nguluve puvei lekhukonga.
Εἰσελθὼν δὲ εἰς τὴν συναγωγὴν ἐπαρρησιάζετο ἐπὶ μῆνας τρεῖς διαλεγόμενος καὶ ⸀πείθωνπερὶ τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ.
9 Pu leino aAvayuta avange vale na matingo inumbula nchavo nchanghilimbile. Pa valeikhunchovela mbuvivi ukhukangana nei ni mbombo ncha Keileisite pa kheipungha khya vanu. Pa uPavuli akhalekhehana navo. Akhavaveikha ponu sakhava paninie navene, Pu leino amanchova nghoni aleikhunchova navo munyumba ya Tilani.
ὡς δέ τινες ἐσκληρύνοντο καὶ ἠπείθουν κακολογοῦντες τὴν ὁδὸν ἐνώπιον τοῦ πλήθους, ἀποστὰς ἀπʼ αὐτῶν ἀφώρισεν τοὺς μαθητάς, καθʼ ἡμέραν διαλεγόμενος ἐν τῇ σχολῇ ⸀Τυράννου
10 Akhava munu vakhuvomba ndavule eimyakha ngheiveili, pu leino voni vavo vatamangha khukhilunga eikhya mu Asiya valeipulikhe eilimenyu lya nkuludeva avanu voni Avayuta navava Gilikhi.
τοῦτο δὲ ἐγένετο ἐπὶ ἔτη δύο, ὥστε πάντας τοὺς κατοικοῦντας τὴν Ἀσίαν ἀκοῦσαι τὸν λόγον τοῦ ⸀κυρίου Ἰουδαίους τε καὶ Ἕλληνας.
11 Unguluve pwakhavomba ifidengho ifivaha, vulinkuvombekha mumavokho ngha Pavuli,
Δυνάμεις τε οὐ τὰς τυχούσας ⸂ὁ θεὸς ἐποίει διὰ τῶν χειρῶν Παύλου,
12 pakhuva navavatamu va ponangha, imepo imbivi nchavahumangha vuvatolile ifitambala nei myenda einghyahumile mumbeilei nghwa Pavuli.
ὥστε καὶ ἐπὶ τοὺς ἀσθενοῦντας ⸀ἀποφέρεσθαιἀπὸ τοῦ χρωτὸς αὐτοῦ σουδάρια ἢ σιμικίνθια καὶ ἀπαλλάσσεσθαι ἀπʼ αὐτῶν τὰς νόσους, τά τε πνεύματα τὰ πονηρὰ ⸀ἐκπορεύεσθαι
13 Pu valeipo Avayuta avahumya imepo imbivi vanghendangha nghendangha mukhilunga eikhyo, puvaleikhuleivombela eilitawa lya Yeisu mumbuvombeli vwavo vuvule. Pavaleikhuta khuvala avanya mepo imbivi; Valeikhuta, “Ni nchova nukhuvavula munditavwa iya Yeisu uvei uPavuli ikhundumbeleila.”
ἐπεχείρησαν δέ τινες ⸀καὶτῶν περιερχομένων Ἰουδαίων ἐξορκιστῶν ὀνομάζειν ἐπὶ τοὺς ἔχοντας τὰ πνεύματα τὰ πονηρὰ τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ λέγοντες· ⸀Ὁρκίζωὑμᾶς τὸν Ἰησοῦν ⸀ὃνΠαῦλος κηρύσσει.
14 Avavombangha ewo vale avana va Fikeva utekhenchi Umbaha mu Vayuta, vale avana lekhela khumo.
ἦσαν δέ ⸀τινοςΣκευᾶ Ἰουδαίου ἀρχιερέως ἑπτὰ ⸀υἱοὶτοῦτο ποιοῦντες.
15 Imepo imbivi nchikhamula nchikhata, “U Yeisu tumanyile uPavuli vope tumanyile; pu lieno umwe mwemwe vaveni?”
ἀποκριθὲν δὲ τὸ πνεῦμα τὸ πονηρὸν εἶπεν ⸀αὐτοῖς ⸀ΤὸνἸησοῦν γινώσκω καὶ τὸν Παῦλον ἐπίσταμαι, ὑμεῖς δὲ τίνες ἐστέ;
16 Pu umepo umbivi pu akhahuma khumunu ula akhavanchumbeila akhavavola amakha nukhuvatola. Pu vakhanyila ukhuhuma munyumba yeila vuvalei vubwinda nukhulemala.
καὶ ⸀ἐφαλόμενος⸂ὁ ἄνθρωπος ἐπʼ αὐτοὺς ἐν ᾧ ἦν τὸ πνεῦμα τὸ πονηρὸν ⸂κατακυριεύσας ἀμφοτέρων ἴσχυσεν κατʼ αὐτῶν, ὥστε γυμνοὺς καὶ τετραυματισμένους ἐκφυγεῖν ἐκ τοῦ οἴκου ἐκείνου.
17 Pu einongwa eiyei yeikha manyeikheikha khu vanu voni khuva Yuta na va Gilikhi, vatamangha ukhu khu Efesi. Pu vakhava nuvudwaanchi fincho, pulei eililavwa lya Nkuludeva pulei leikhweimeikhivwa.
τοῦτο δὲ ἐγένετο γνωστὸν πᾶσιν Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησιν τοῖς κατοικοῦσιν τὴν Ἔφεσον, καὶ ⸀ἐπέπεσενφόβος ἐπὶ πάντας αὐτούς, καὶ ἐμεγαλύνετο τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ.
18 Pu khangi avaedeikhi vu vingi vakhincha pakhupela inongwa nchavo nukhuvonia vuvule imbombo imbivii inchuva vombile.
πολλοί τε τῶν πεπιστευκότων ἤρχοντο ἐξομολογούμενοι καὶ ἀναγγέλλοντες τὰς πράξεις αὐτῶν.
19 Avange vavingi vavo vavombangha ineha vuhavi vakhalundani ikalata nchavo incha vuhavi puvakhanchikoncha mumwoto pavanu voni vuvilola. Avane va vile vavalile vuhavi utengonghwa kalata ncha vuhavi vakhavona ava elufu eimilevulu nghihano einghya ndalama.
ἱκανοὶ δὲ τῶν τὰ περίεργα πραξάντων συνενέγκαντες τὰς βίβλους κατέκαιον ἐνώπιον πάντων· καὶ συνεψήφισαν τὰς τιμὰς αὐτῶν καὶ εὗρον ἀργυρίου μυριάδας πέντε.
20 Pu leino eilimenyu ilya Nkuludeva eikheilunga khyoni namakha.
οὕτως κατὰ κράτος ⸂τοῦ κυρίου ὁ λόγος ηὔξανεν καὶ ἴσχυεν.
21 pu nchavile nchimalile ukhuvombekha nchooni inchi pu uPavuli akheisangheila munumbula ukhuluta khu Yelusalemu ukhunghendela khu Makedoniya na khu Akaya; Walei khu Efesi.”
Ὡς δὲ ἐπληρώθη ταῦτα, ἔθετο ὁ Παῦλος ἐν τῷ πνεύματι διελθὼν τὴν Μακεδονίαν καὶ Ἀχαΐαν πορεύεσθαι εἰς ⸀Ἱεροσόλυμα εἰπὼν ὅτι Μετὰ τὸ γενέσθαι με ἐκεῖ δεῖ με καὶ Ῥώμην ἰδεῖν.
22 U Pavuli akhavasuha khu Makedoniaya avakongi va mwene vaveilei, uTimoti nu Elasito, vavo vatangile. Pu umwene yuywa pakhaseikhi akhadebe.
ἀποστείλας δὲ εἰς τὴν Μακεδονίαν δύο τῶν διακονούντων αὐτῷ, Τιμόθεον καὶ Ἔραστον, αὐτὸς ἐπέσχεν χρόνον εἰς τὴν Ἀσίαν.
23 Pa seikhi unghwa khwale nu khusita khupuleihana fincho khu Efesi ukhukongana neincheila ila.
Ἐγένετο δὲ κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον τάραχος οὐκ ὀλίγος περὶ τῆς ὁδοῦ.
24 Ulwakhuva umunu umo eilitavwa lya mwene vei Demetilio, uve ale punchi va hela ncha Nguluve Dyana, pu aleikhuvapa uvukavi avamang'anyi.
Δημήτριος γάρ τις ὀνόματι, ἀργυροκόπος, ποιῶν ναοὺς ἀργυροῦς Ἀρτέμιδος παρείχετο τοῖς τεχνίταις ⸂οὐκ ὀλίγην ἐργασίαν,
25 Pu leino akhavalundamania avamang'angi vambombo eiyo nu khuta, “Vavaha mulumanyile ukhuta mu mbombo eiya vukavi eiyi twikava indalama nyingi.
οὓς συναθροίσας καὶ τοὺς περὶ τὰ τοιαῦτα ἐργάτας εἶπεν· Ἄνδρες, ἐπίστασθε ὅτι ἐκ ταύτης τῆς ἐργασίας ἡ εὐπορία ⸀ἡμῖνἐστιν,
26 Mwilola nukhupuleikha ukhuta, sayeilei bahapa pa Efesi, pu yeilei mu Asiya yooni, uPavuli uyu ukhuvakilivula avanu vuvingi. Pu ita ngheisikhuli eimi Nghuluve eingheipeliwe na mavokho.
καὶ θεωρεῖτε καὶ ἀκούετε ὅτι οὐ μόνον Ἐφέσου ἀλλὰ σχεδὸν πάσης τῆς Ἀσίας ὁ Παῦλος οὗτος πείσας μετέστησεν ἱκανὸν ὄχλον, λέγων ὅτι οὐκ εἰσὶν θεοὶ οἱ διὰ χειρῶν γινόμενοι.
27 Pu sakhukhuta imbombo eiyo yene, punakhuta eimbo yavukavi eiyo yeilei mbubapala uvwakhusita kweimeikhiwa sayeikhavombeikhanghe na yei tembile eiy Nghuluve udala uvei veimbaha u Dyana pa ivonekhangha ukhuta sivumbuleila vuvuvaha vwa mwene uvei ei Asiya nei kheilunga khyooni khikhumweimeikha.”
οὐ μόνον δὲ τοῦτο κινδυνεύει ἡμῖν τὸ μέρος εἰς ἀπελεγμὸν ἐλθεῖν, ἀλλὰ καὶ τὸ τῆς μεγάλης θεᾶς ⸂Ἀρτέμιδος ἱερὸν εἰς οὐθὲν λογισθῆναι, μέλλειν ⸀τεκαὶ καθαιρεῖσθαι ⸂τῆς μεγαλειότητος αὐτῆς, ἣν ὅλη ἡ Ἀσία καὶ ἡ οἰκουμένη σέβεται.
28 Vavile vapuleikhe inchi vakhadunghumbana nuluvipo pu vakhovela, vakhala, “u Dyana va mu Efesi vei mbaha.”
Ἀκούσαντες δὲ καὶ γενόμενοι πλήρεις θυμοῦ ἔκραζον λέγοντες· Μεγάλη ἡ Ἄρτεμις Ἐφεσίων.
29 Pu uvunchenge vwoni vakhanunchwengho savaleikhu paleihana pu avanu vanyila pupaninie vakhingheila munyumba ya finchangho. Pu vakhavibata avanghe ncheila avanine va Pavuli, uGayo nu Alisitalikho, vavo vahumile khu Makedonia.
καὶ ἐπλήσθη ἡ ⸀πόλιςτῆς συγχύσεως, ὥρμησάν τε ὁμοθυμαδὸν εἰς τὸ θέατρον συναρπάσαντες Γάϊον καὶ Ἀρίσταρχον Μακεδόνας, συνεκδήμους Παύλου.
30 U Pavuli anonghilwe ukhweingheila pa kheipungha khya vanu pu lieno avakongi vamwene vakhabencha.
⸂Παύλου δὲ βουλομένου εἰσελθεῖν εἰς τὸν δῆμον οὐκ εἴων αὐτὸν οἱ μαθηταί·
31 Itenge navange avavaha ava pakheilunga eikhya mu Asiya avavale vamanyani va mwene vakhasuheila undomo unghukhudova ukhuta ulekhe ukhwingheila munyumba ya finchangho.
τινὲς δὲ καὶ τῶν Ἀσιαρχῶν, ὄντες αὐτῷ φίλοι, πέμψαντες πρὸς αὐτὸν παρεκάλουν μὴ δοῦναι ἑαυτὸν εἰς τὸ θέατρον.
32 Pu avanu avenge valeikhuta nda avange nde pakhuva eikheipungha khya vanu khyoni khyanchangheileihine, avingi mumbene valeimwa nakhukhulumanya kheikhi vakhinchile.
ἄλλοι μὲν οὖν ἄλλο τι ἔκραζον, ἦν γὰρ ἡ ἐκκλησία συγκεχυμένη, καὶ οἱ πλείους οὐκ ᾔδεισαν τίνος ἕνεκα συνεληλύθεισαν.
33 Pu avange vakhangh'umya u Fikanda khunchi khukheipungha khya vanu pavakhambeikha pakyanya pa khipungha khya vanu. Pu umwene uFikanda akhatineila eikheivokho ukhuta pu anchove khu vanu.
ἐκ δὲ τοῦ ὄχλου ⸀συνεβίβασανἈλέξανδρον προβαλόντων αὐτὸν τῶν Ἰουδαίων, ὁ δὲ Ἀλέξανδρος κατασείσας τὴν χεῖρα ἤθελεν ἀπολογεῖσθαι τῷ δήμῳ.
34 Pu leino vavile valumanyile ukhuta umwene munu va khuva Yuta vooni pavakhovela neilimenyu leino, “uDyana veimbaha va mu Efesi.”
ἐπιγνόντες δὲ ὅτι Ἰουδαῖός ἐστιν φωνὴ ἐγένετο μία ἐκ πάντων ⸀ὡςἐπὶ ὥρας δύο κραζόντων· Μεγάλη ἡ Ἄρτεμις Ἐφεσίων.
35 Pu usimbi va vunchenye ukhukheinunancha eikhipungha, akhata, 'Umwe mwei vanghosi va mu Efesi, veeni uvei salumanyile ukhuta uvunchenge uvu uvwa Efesi nghulo ila khwembi le ya Dyana umbaha nei kheihwani kheila eikhya nghwile ukhuhuma khu kyanya?
καταστείλας δὲ ⸂ὁ γραμματεὺς τὸν ὄχλον φησίν· Ἄνδρες Ἐφέσιοι, τίς γάρ ἐστιν ⸀ἀνθρώπωνὃς οὐ γινώσκει τὴν Ἐφεσίων πόλιν νεωκόρον οὖσαν τῆς ⸀μεγάληςἈρτέμιδος καὶ τοῦ διοπετοῦς;
36 Ulwakhuva imbombo inchi sanhibenchivwa pupanonghile ukhununala vuvule khisita khutingha pakhuvomba kheikhyoni.
ἀναντιρρήτων οὖν ὄντων τούτων δέον ἐστὶν ὑμᾶς κατεσταλμένους ὑπάρχειν καὶ μηδὲν προπετὲς πράσσειν.
37 Pakhuva muveilangile avanu ava pa nyumba ya vuheinghi avanu vavo savalyasi va tembile savanu avikhubeingha Unguluve veito udala.
ἠγάγετε γὰρ τοὺς ἄνδρας τούτους οὔτε ἱεροσύλους οὔτε βλασφημοῦντας τὴν θεὸν ⸀ἡμῶν
38 Pu lieno, eingave uDemetelio na vamang'anyi uvwaleipaninie navo visinana pa munu yuyoni, inyumba ncha vuheinghi nchilimwanchi puvanghenghananghe ukwa hange avaloleli vakhilunga khyuvale. Pavanghenghiwe pavuheinghi.
εἰ μὲν οὖν Δημήτριος καὶ οἱ σὺν αὐτῷ τεχνῖται ἔχουσιν πρός τινα λόγον, ἀγοραῖοι ἄγονται καὶ ἀνθύπατοί εἰσιν, ἐγκαλείτωσαν ἀλλήλοις.
39 Pu leino uve ungave vukhunchilonda imbombo nchila ukhukongana ni nchinge, puyanchivombiwa pakhitama ikhinonghela nile.
εἰ δέ τι ⸀περαιτέρωἐπιζητεῖτε, ἐν τῇ ἐννόμῳ ἐκκλησίᾳ ἐπιλυθήσεται.
40 Ncha yeilweli tuleimbupala uvwakhuheinghivwa savuli ya khumpela imbancha eyeivombikhe eilelo eiyei. Khuleinchila nongwa eiyakhupela eimbancha eiyei. Hange satukhave na makha ngha khyolelencha.
καὶ γὰρ κινδυνεύομεν ἐγκαλεῖσθαι στάσεως περὶ τῆς σήμερον μηδενὸς αἰτίου ὑπάρχοντος περὶ οὗ οὐ δυνησόμεθα ⸀ἀποδοῦναιλόγον ⸀περὶτῆς συστροφῆς ταύτης.
41 Pu avile anchovile inchi akhava lavulila ikhipungha khya vanu.
καὶ ταῦτα εἰπὼν ἀπέλυσεν τὴν ἐκκλησίαν.
