Mateo 21
1 Are xenaqajin che ri tinimit Jerusalén, xoꞌpan pa ri leꞌaj Betfagé puꞌwiꞌ ri juyubꞌ Olivos, ri Jesús xuꞌtaq bꞌik e kebꞌ utijoxelabꞌ,
Yesu na wanafunzi wake walipokaribia Yerusalemu na kufika Bethfage katika mlima wa Mizeituni, aliwatuma wanafunzi wake wawili,
2 xubꞌij bꞌik chike: Jix pa ri alaj tinimit ri kꞌo apanoq chiꞌwach, chilaꞌ kiꞌriqa wi jun atiꞌt bꞌur xuqujeꞌ jun laj bꞌur, e jatꞌitalik, chikira loq chiꞌkꞌama loq.
akawaambia, “Nendeni hadi kijiji kilicho mbele yenu na mtamkuta punda amefungwa na mtoto wake. Wafungueni mkawalete kwangu.
3 We kꞌo ne jachin kꞌo kubꞌij chiꞌwe, chibꞌij che xa kajawataj che ri Ajawxel, kꞌa te kutzalij chiꞌwe.
Kama mtu akiwauliza sababu, mwambieni, Bwana anawahitaji, naye atawaachieni mara.”
4 Jeꞌ riꞌ rech kakꞌulmataj ri xubꞌij loq ri qꞌalajisal utzij Dios are xubꞌij:
Jambo hili lilifanyika ili yale yaliyosemwa na nabii yatimie:
5 Chibꞌij chike ri winaq aꞌj Jerusalén: Chiwilampeꞌ, ri ataqanel petinaq, sibꞌalaj utz ranimaꞌ Kejeninaq chirij jun laj bꞌur, ral jun awaj ri kubꞌan eqaꞌn.
“Uambieni mji wa Sioni: Tazama, Mfalme wako anakujia! Ni mpole na amepanda punda, mwana punda, mtoto wa punda.”
6 Xebꞌe ri tijoxelabꞌ je xkibꞌano jetaq ri xubꞌij ri Jesús chike.
Hivyo, wale wanafunzi walienda wakafanya kama Yesu alivyowaagiza.
7 Xeꞌkikꞌama loq ri atiꞌt bꞌur xuqujeꞌ ri alaj bꞌur, xkilikꞌ ri kimanta chirij, kꞌa te riꞌ xtꞌuyiꞌ ri Jesús chirij.
Wakamleta yule punda na mtoto wake, wakatandika nguo zao juu yao na Yesu akaketi juu yake.
8 Sibꞌalaj e kꞌi winaq xkilikꞌ ri kimanta pa ri bꞌe, e kꞌo chi nikꞌaj xkitzukuj uqꞌabꞌ taq cheꞌ xkiya pa ri bꞌe.
Umati mkubwa wa watu ukatandaza nguo zao barabarani, na watu wengine wakakata matawi ya miti wakayatandaza barabarani.
9 Ri winaq ri e nabꞌe cho ri Jesús xuqujeꞌ ri e teren chirij, xkiraq kichiꞌ xkibꞌij: Juluwem che ri Ralkꞌwaꞌl ri David. Tewchiꞌtal ri petinaq pa ri ubꞌiꞌ ri Ajawxel. Bꞌana la toqꞌobꞌ, chujkolo la nimalaj Dios.
Makundi ya watu waliomtangulia na wale waliomfuata wakapaaza sauti: “Hosana Mwana wa Daudi! Abarikiwe huyo ajaye kwa jina la Bwana! Hosana Mungu juu mbinguni!”
10 Are xok bꞌi ri Jesús pa Jerusalén, salabꞌataj ri kanimaꞌ konojel ri winaq, kakitatabꞌela chibꞌil taq kibꞌ ¿jachin waꞌ we achi riꞌ?
Yesu alipokuwa anaingia Yerusalemu, mji wote ukajaa ghasia. Watu wakawa wanauliza, “Huyu ni nani?”
11 E kꞌo winaq xkibꞌij: Are waꞌ ri Jesús, ri qꞌalajisal utzij ri Dios ri kel pa ri tinimit Nazaret rech Galilea.
Watu katika ule umati wakasema, “Huyu ni nabii Yesu, kutoka Nazareti katika mkoa wa Galilaya.”
12 Ri Jesús xok bꞌik pa ri Templo, xeꞌresaj loq konojel ri winaq ri tajin kakikꞌayij xuqujeꞌ tajin kakiloqꞌ aꞌwaj rech ri sipanik. Xuwolqotij bꞌik ri kimexa ri kꞌexol taq pwaq, xuqujeꞌ ri tajin keꞌkikꞌayij palomax.
Basi, Yesu akaingia Hekaluni, akawafukuza nje watu waliokuwa wanauza na kununua vitu ndani ya Hekalu; akazipindua meza za wale waliokuwa wanavunja fedha, na viti vya wale waliokuwa wanauza njiwa.
13 Kꞌa te riꞌ xubꞌij chike: Tzꞌibꞌatalik chi ri wachoch Ja rech bꞌanbꞌal chꞌawem, ri ix kꞌut tajin kibꞌan kijul eleqꞌomabꞌ che.
Akawaambia, “Imeandikwa katika Maandiko Matakatifu: Nyumba yangu itaitwa nyumba ya sala. Lakini ninyi mmeifanya kuwa pango la wanyang'anyi.”
14 Xepe kꞌu moyabꞌ xuqujeꞌ chꞌokeꞌr taq winaq, xeqet rukꞌ ri Jesús pa ri Templo, ri Jesús kꞌut xuꞌkunaj.
Vipofu na vilema walimwendea huko Hekaluni, naye Yesu akawaponya.
15 Ri e kꞌamal taq bꞌe ke ri chꞌawenelabꞌ cho ri Dios pa kiwiꞌ ri winaq xuqujeꞌ ri aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik are xkil ri mayijabꞌal taq jastaq ri xubꞌan ri Jesús xuqujeꞌ are xeꞌkita ri akꞌalabꞌ ri e kꞌo pa ri Templo kakiraq kichiꞌ kakibꞌij “juluwem che ri Ralkꞌwaꞌl ri David”, sibꞌalaj xyakataj koyawal.
Basi, makuhani wakuu na walimu wa Sheria walipoyaona maajabu aliyoyafanya Yesu, na pia watoto walipokuwa wanapaaza sauti zao Hekaluni wakisema: “Sifa kwa Mwana wa Daudi,” wakakasirika.
16 Xkibꞌij che ri Jesús: ¿La kata ri tajin kakibꞌij? Ri Jesús xubꞌij chike: Qas kinta wi, ¿man isikꞌim ta kꞌu ri tzꞌibꞌatalik kibꞌij: Chi kichiꞌ ri alaj taq nitzꞌ taq akꞌalabꞌ xuqujeꞌ ri ketuꞌn na, yaꞌtal wi ri jeꞌl laj bꞌixonem?
Hivyo wakamwambia, “Je, husikii wanachosema?” Yesu akawajibu, “Naam, nasikia! Je hamjasoma Maandiko haya Matakatifu? Kwa vinywa vya watoto wadogo na wanyonyao unajipatia sifa kamilifu.”
17 Kꞌa te riꞌ xel bꞌik ri Jesús pa ri tinimit, xeꞌkꞌol kanoq jun aqꞌabꞌ pa ri tinimit Betania.
Basi, akawaacha, akatoka nje ya mji na kwenda Bethania, akalala huko.
18 Sibꞌalaj aqꞌabꞌil are tzalijem loq rech ri Jesús pa ri tinimit, xnumik.
Yesu alipokuwa anarudi mjini asubuhi na mapema, aliona njaa.
19 Are xril jun higuera ri kꞌo chuchiꞌ ri bꞌe, xqebꞌ rukꞌ, xraj xutzukuj jun uwach, xa ta ne kꞌu ne jun xuriqo. Xubꞌij che ri cheꞌ: Xa ta ne junmul chik katwachinik. Tzi che riꞌ ri higuera xchaqiꞌjarik. (aiōn g165)
Akauona mtini mmoja kando ya njia, akauendea; lakini aliukuta hauma chochote ila majani matupu. Basi akauambia, “Usizae tena matunda milele!” Papo hapo huo mtini ukanyauka. (aiōn g165)
20 Ri tijoxelabꞌ xemayijanik are xkil ri xkꞌulmatajik. ¿Jas che laꞌ aninaq xchaqiꞌjar ri higuera? xechaꞌ.
Wanafunzi walipouona walishangaa wakisema, “Kwa nini mtini huu umenyauka ghafla?”
21 Ri Jesús xubꞌij chike: Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe, we qas kꞌo ikojobꞌal, man kakabꞌalaj ta ikꞌuꞌx, man xwi ta kixkwinik laꞌ kibꞌano jetaq le xinbꞌan in che le higuera, xane kixkwinik kibꞌij che le juyubꞌ leꞌ, chatel bꞌik chilaꞌ jat pa le cho, jeriꞌ kꞌut kakꞌulmataj na.
Yesu akawajibu, “Kweli nawaambieni, kama mkiwa na imani bila kuwa na mashaka, mnaweza si tu kufanya hivyo, bali hata mkiuambia mlima huu: Ng'oka ukajitose baharini, itafanyika hivyo.
22 We qas kikojonik, kikꞌamawaꞌj na ronojel ri kita pa ri ichꞌawem.
Na mkiwa na imani, chochote mtakachoomba katika sala, mtapata.”
23 Ri Jesús xok bꞌik pa ri Templo, are tajin kuya ri kꞌutuꞌn, xeqet rukꞌ ri e kꞌamal taq bꞌe kech ri chꞌawenelabꞌ cho ri Dios pa kiwiꞌ ri winaq, e kachiꞌl ri e kꞌamal taq bꞌe rech ri tinimit xkita che: ¿Jas kwinem kakoj chubꞌanik we riꞌ? ¿Jachin xyoꞌw we kwinem riꞌ chawe?
Yesu aliingia Hekaluni, akawa anafundisha. Alipokuwa akifundisha, makuhani wakuu na wazee wa watu wakamwuliza, “Unafanya mambo haya kwa mamlaka gani? Nani amekupa mamlaka haya?”
24 Ri Jesús xubꞌij chike: Ri in xuqujeꞌ kinta jun kꞌotbꞌal chiꞌ chiꞌwe, we kibꞌij ri kinta chiꞌwe, kinbꞌij chiꞌwe jachin yoꞌwinaq kwinem chwe kinbꞌan we jastaq riꞌ.
Yesu akawajibu, “Na mimi nitawaulizeni swali moja; mkinijibu, basi nami nitawaambieni ninafanya mambo haya kwa mamlaka gani.
25 Ri kwinem ri xya che ri Juan rech kubꞌan qasanaꞌ ¿jawjeꞌ upetik wi, chikaj o choch ri uwachulew? Ri achyabꞌ xkichapleꞌj utzijoxik rij, xkibꞌij: We kaqabꞌij chi chikaj upetik wi, kubꞌij laꞌ chaqe ¿jas kꞌu che man xikoj taj?
Je, mamlaka ya Yohane ya kubatiza yalitoka kwa nani? Je, yalitoka mbinguni ama kwa watu?” Lakini wakajadiliana wao kwa wao hivi: “Tukisema, Yalitoka mbinguni, atatuuliza, Basi, mbona hamkumsadiki?
26 We kaqabꞌij chi choch uwachulew xpe wi, kaqaxiꞌj qibꞌ chikiwach le winaq pa le tinimit, rumal aꞌreꞌ kikojom chi ri Juan are jun qꞌalajisal utzij ri Dios. Jeriꞌ xeꞌkibꞌij che ri Jesús.
Na tukisema, Yalitoka kwa watu, tunaogopa umati wa watu maana wote wanakubali kwamba Yohane ni nabii.”
27 Man qetaꞌm taj. Ri Jesús xubꞌij chike: In xuqujeꞌ man kinbꞌij taj chiꞌwe jawjeꞌ kape wi ri kwinem ri kinkoj chubꞌanik we kinbꞌano.
Basi, wakamjibu, “Hatujui!” Naye Yesu akawaambia, “Nami pia sitawaambieni ninafanya mambo haya kwa mamlaka gani.
28 Ri Jesús xubꞌij: Jas kichꞌobꞌ chirij we ri: Kꞌo jun achi e kꞌo kebꞌ ralkꞌwaꞌl. Xubꞌij che ri nabꞌe: “Nukꞌojol, jateꞌ chakun pa ri wulew kamik.”
“Ninyi mnaonaje; mtu mmoja alikuwa na wana wawili. Akamwambia yule wa kwanza, Mwanangu, leo nenda ukafanye kazi katika shamba la mizabibu.
29 Ri ala xubꞌij: “Man kawaj taj.” Kꞌa te riꞌ xukꞌex ukꞌuꞌx, xeꞌ pa ri chak.
Yule kijana akamwambia, Sitaki! Lakini baadaye akabadili nia, akaenda kufanya kazi.
30 Kꞌa te riꞌ ri tataxel xubꞌij chik che ri jun ukꞌojol jacha ri xubꞌij che ri jun, ri ala xubꞌij: “Jeꞌ tat, kineꞌek.” Man xeꞌ ta kꞌut.
Yule baba akamwambia mtoto wake wa pili vivyo hivyo, naye akamjibu, Naam baba! Lakini hakwenda kazini.
31 ¿Jachin chike ri kebꞌ alabꞌom xubꞌan ri karaj ri utat kubꞌano? Ri nabꞌe, xecha ri winaq. Ri Jesús xubꞌij: Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe ri e toqꞌil taq alkabal xuqujeꞌ ri ixoqibꞌ ri sibꞌalaj e kꞌi kachajil, e nabꞌejinaq chiꞌwach che ri kokem pa ri ajawarem rech ri Dios.
Je, ni nani kati ya hawa wawili aliyetimiza matakwa ya baba yake?” Wakamjibu, “Yule mtoto wa kwanza.” Basi, Yesu akawaambia, “Kweli nawaambieni, watoza ushuru na waasherati wataingia katika Ufalme wa Mungu kabla yenu.
32 Jeriꞌ, rumal ri Juan xtaq loq iwukꞌ chukꞌutik ri ubꞌeal ri sukꞌal man xikoj ta kꞌut xuqujeꞌ man xikꞌex ta ikꞌuꞌx. Are kꞌu ri e toqꞌil taq alkabal xuqujeꞌ ri ixoqibꞌ ri sibꞌalaj e kꞌi kachajil xekojon che ri xubꞌij, pune xiwil ix waꞌ we ri, man xikꞌex ta wi ikꞌuꞌx.
Maana Yohane alikuja kwenu akawaonyesha njia njema ya kuishi, nanyi hamkumwamini; lakini watoza ushuru na waasherati walimwamini. Hata baada ya kuona hayo yote ninyi hamkubadili mioyo yenu, na hamkusadiki.”
33 Chitatabꞌej chi we jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj riꞌ: Kꞌo jun achi, ajchoqꞌe jun ulew, xutik nikꞌaj uvas. Xutzꞌapij, xukꞌot jun nimalaj jul, xuyak jun nimalaj ja jawjeꞌ kekꞌojiꞌ wi chajil taq rech ri tikoꞌn, xuya kanoq pa qajik chike nikꞌaj winaq, kꞌa te riꞌ xeꞌ chubꞌanik jun utaqkil pa jun tinimit chik.
Yesu akasema, “Sikilizeni mfano mwingine. Mtu mmoja mwenye nyumba alilima shamba la mizabibu; akalizungushia ukuta, akachimba kisima cha kusindikia divai, akajenga humo mnara pia. Kisha akalikodisha kwa wakulima, akasafiri kwenda nchi ya mbali.
34 Are xopan ri qꞌij rech yakoj, ri ajchoqꞌe ri ulew xuꞌtaq bꞌik ri e rajchakibꞌ chukꞌamik ri uchꞌekoj.
Wakati wa mavuno ulipofika, aliwatuma watumishi wake kwa wale wakulima, ili wakachukue sehemu ya mavuno yake.
35 Ri ajchakibꞌ xeꞌkichap ri e patanijelabꞌ. Xkichꞌay ri jun, xkikamisaj ri jun chik, ri urox xkibꞌan che abꞌaj.
Wale wakulima wakawakamata hao watumishi; mmoja wakampiga, mwingine wakamwua na mwingine wakampiga mawe.
36 Kꞌa te riꞌ xuꞌtaq chi bꞌik sibꞌalaj e kꞌi patanijelabꞌ, choch ri xuꞌtaq bꞌik nabꞌe mul. Ri ajchakibꞌ xkibꞌan xuqujeꞌ kꞌax chike.
Huyo mtu akawatuma tena watumishi wengine, wengi kuliko wa safari ya kwanza. Wale wakulima wakawatendea namna ileile.
37 Kꞌisbꞌal rech, xutaq bꞌik ri ukꞌojol, xuchomaj: Kakinimaj waꞌ we nukꞌojol xchaꞌ.
Mwishowe akamtuma mwanawe huku akifikiri: Watamheshimu mwanangu.
38 Ri ajchakibꞌ are xkil ri alkꞌwaꞌlaxel, xkibꞌij chibꞌil taq kibꞌ: “Are waꞌ ri kechꞌabꞌen kan ri ulew. Qakamisaj rech kaqechabꞌej kan uj ri ulew.”
Lakini wale wakulima walipomwona mwanawe wakasemezana wao kwa wao: Huyu ndiye mrithi; na tumuue ili tuuchukue urithi wake!
39 Jeriꞌ xkichapo, xkesaj bꞌik pa ri ulew, kꞌa te riꞌ xkikamisaj.
Basi, wakamkamata, wakamtoa nje ya lile shamba la mizabibu, wakamwua.
40 Ri Jesús xuta chike ri winaq: ¿Jas kibꞌij ix kubꞌan na chike ri ajchakibꞌ riꞌ?
“Sasa, huyo mwenye shamba la mizabibu atakapokuja, atawafanyaje hao wakulima?”
41 Ri winaq xkibꞌij: Kuꞌkamisaj na ri ajchakibꞌ, xuqujeꞌ kuya na kan ri rulew chike nikꞌaj ajchakibꞌ chik rech jeriꞌ kaya rech ri uwach ri ulew are kuriq ri qꞌij rech yakoj.
Wao wakamjibu, “Atawaangamiza vibaya hao waovu, na lile shamba atawapa wakulima wengine ambao watampa sehemu ya mavuno wakati wa mavuno.”
42 Ri Jesús xubꞌij chike: ¿La man isikꞌim ri tzꞌibꞌatalik ri kubꞌij: Ri abꞌaj ri xketzelaj uwach ri ajchakibꞌ xuxik ri abꞌaj ri qas kꞌo kutayij. Waꞌ we riꞌ are uchak ri Ajawxel ri kubꞌan chaqe kujmayijanik?
Hapo Yesu akawaambia, “Je, hamkusoma jambo hili katika Maandiko Matakatifu? Jiwe walilokataa waashi sasa limekuwa jiwe kuu la msingi. Bwana ndiye aliyefanya jambo hili, nalo ni la ajabu sana kwetu!
43 Rumal riꞌ kinbꞌij chiꞌwe chi ri ajawarem kamaj na chiꞌwe, kaya na chike jun tinimit chik ri qas kawachinik.
“Kwa hiyo nawaambieni, Ufalme wa Mungu utaondolewa kwenu na kupewa watu wa mataifa mengine wenye kutoa matunda yake.”
44 Ri katzaq puꞌwiꞌ ri abꞌaj, katukin na, are kꞌu we are ri abꞌaj katzaq puꞌwiꞌ ri winaq kasach na uwach ri winaq.
“Atakayeanguka juu ya jiwe hilo atavunjika vipandevipande; na likimwangukia mtu yeyote, litamponda.”
45 Are xkita ri e kinimaꞌqil ri e chꞌawenelabꞌ cho ri Dios xuqujeꞌ ri fariseos ronojel ri kꞌambꞌejabꞌal noꞌj ri xubꞌij ri Jesús, xkichꞌobꞌo chi aꞌreꞌ kebꞌixik.
Makuhani wakuu na Mafarisayo waliposikia hiyo mifano yake walitambua kwamba alikuwa anawasema wao.
46 Xkichapleꞌj kꞌu utzukuxik jas kakibꞌan chubꞌanik kꞌax che ri Jesús, kakixiꞌj kꞌu kibꞌ chikiwach ri e winaq rumal ketaꞌm chi ri Jesús are jun qꞌalajisal utzij ri Dios.
Kwa hiyo wakawa wanatafuta njia ya kumtia nguvuni, lakini waliwaogopa watu kwa sababu wao walimtambua yeye kuwa nabii.
