Mateo 21
1 Are xenaqajin che ri tinimit Jerusalén, xoꞌpan pa ri leꞌaj Betfagé puꞌwiꞌ ri juyubꞌ Olivos, ri Jesús xuꞌtaq bꞌik e kebꞌ utijoxelabꞌ,
Walipokaribia Yerusalemu, wakafika Bethfage katika Mlima wa Mizeituni. Ndipo Yesu akawatuma wanafunzi wake wawili,
2 xubꞌij bꞌik chike: Jix pa ri alaj tinimit ri kꞌo apanoq chiꞌwach, chilaꞌ kiꞌriqa wi jun atiꞌt bꞌur xuqujeꞌ jun laj bꞌur, e jatꞌitalik, chikira loq chiꞌkꞌama loq.
akawaambia, “Nendeni katika kijiji kilichoko mbele yenu, nanyi mtamkuta punda amefungwa hapo, na mwana-punda pamoja naye. Wafungueni na mniletee.
3 We kꞌo ne jachin kꞌo kubꞌij chiꞌwe, chibꞌij che xa kajawataj che ri Ajawxel, kꞌa te kutzalij chiꞌwe.
Kama mtu yeyote akiwasemesha lolote, mwambieni kwamba Bwana ana haja nao, naye atawaruhusu mwalete mara.”
4 Jeꞌ riꞌ rech kakꞌulmataj ri xubꞌij loq ri qꞌalajisal utzij Dios are xubꞌij:
Haya yalitukia ili litimie lile lililonenwa na nabii, akisema:
5 Chibꞌij chike ri winaq aꞌj Jerusalén: Chiwilampeꞌ, ri ataqanel petinaq, sibꞌalaj utz ranimaꞌ Kejeninaq chirij jun laj bꞌur, ral jun awaj ri kubꞌan eqaꞌn.
“Mwambieni Binti Sayuni, ‘Tazama, mfalme wako anakuja kwako, ni mnyenyekevu, naye amepanda punda, juu ya mwana-punda, mtoto wa punda.’”
6 Xebꞌe ri tijoxelabꞌ je xkibꞌano jetaq ri xubꞌij ri Jesús chike.
Wale wanafunzi wakaenda, wakafanya kama Yesu alivyokuwa amewaagiza.
7 Xeꞌkikꞌama loq ri atiꞌt bꞌur xuqujeꞌ ri alaj bꞌur, xkilikꞌ ri kimanta chirij, kꞌa te riꞌ xtꞌuyiꞌ ri Jesús chirij.
Wakamleta yule punda na mwana-punda, nao wakatandika mavazi yao juu ya hao punda, naye Yesu akaketi juu yake.
8 Sibꞌalaj e kꞌi winaq xkilikꞌ ri kimanta pa ri bꞌe, e kꞌo chi nikꞌaj xkitzukuj uqꞌabꞌ taq cheꞌ xkiya pa ri bꞌe.
Umati mkubwa wa watu ukatandaza mavazi yao barabarani, na wengine wakakata matawi kutoka kwenye miti, wakayatandaza barabarani.
9 Ri winaq ri e nabꞌe cho ri Jesús xuqujeꞌ ri e teren chirij, xkiraq kichiꞌ xkibꞌij: Juluwem che ri Ralkꞌwaꞌl ri David. Tewchiꞌtal ri petinaq pa ri ubꞌiꞌ ri Ajawxel. Bꞌana la toqꞌobꞌ, chujkolo la nimalaj Dios.
Ule umati wa watu uliomtangulia na ule uliomfuata ukapiga kelele ukisema, “Hosana, Mwana wa Daudi!” “Amebarikiwa yeye ajaye kwa Jina la Bwana!” “Hosana juu mbinguni!”
10 Are xok bꞌi ri Jesús pa Jerusalén, salabꞌataj ri kanimaꞌ konojel ri winaq, kakitatabꞌela chibꞌil taq kibꞌ ¿jachin waꞌ we achi riꞌ?
Yesu alipoingia Yerusalemu, mji wote ukataharuki, watu wakauliza, “Huyu ni nani?”
11 E kꞌo winaq xkibꞌij: Are waꞌ ri Jesús, ri qꞌalajisal utzij ri Dios ri kel pa ri tinimit Nazaret rech Galilea.
Ule umati wa watu ukajibu, “Huyu ni Yesu, yule nabii kutoka Nazareti katika Galilaya.”
12 Ri Jesús xok bꞌik pa ri Templo, xeꞌresaj loq konojel ri winaq ri tajin kakikꞌayij xuqujeꞌ tajin kakiloqꞌ aꞌwaj rech ri sipanik. Xuwolqotij bꞌik ri kimexa ri kꞌexol taq pwaq, xuqujeꞌ ri tajin keꞌkikꞌayij palomax.
Yesu akaingia katika eneo la Hekalu na kuwafukuza wote waliokuwa wakinunua na kuuza vitu Hekaluni. Akazipindua meza za wale waliokuwa wakibadilisha fedha, na pia viti vya wale waliokuwa wakiuza njiwa.
13 Kꞌa te riꞌ xubꞌij chike: Tzꞌibꞌatalik chi ri wachoch Ja rech bꞌanbꞌal chꞌawem, ri ix kꞌut tajin kibꞌan kijul eleqꞌomabꞌ che.
Akawaambia, “Imeandikwa, ‘Nyumba yangu itaitwa nyumba ya sala,’ lakini ninyi mmeifanya kuwa pango la wanyangʼanyi.”
14 Xepe kꞌu moyabꞌ xuqujeꞌ chꞌokeꞌr taq winaq, xeqet rukꞌ ri Jesús pa ri Templo, ri Jesús kꞌut xuꞌkunaj.
Vipofu na vilema wakamwendea kule Hekaluni, naye akawaponya.
15 Ri e kꞌamal taq bꞌe ke ri chꞌawenelabꞌ cho ri Dios pa kiwiꞌ ri winaq xuqujeꞌ ri aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik are xkil ri mayijabꞌal taq jastaq ri xubꞌan ri Jesús xuqujeꞌ are xeꞌkita ri akꞌalabꞌ ri e kꞌo pa ri Templo kakiraq kichiꞌ kakibꞌij “juluwem che ri Ralkꞌwaꞌl ri David”, sibꞌalaj xyakataj koyawal.
Lakini viongozi wa makuhani na walimu wa sheria walipoona mambo ya ajabu aliyofanya na kuwasikia watoto wakishangilia katika eneo la Hekalu wakisema, “Hosana Mwana wa Daudi,” walikasirika.
16 Xkibꞌij che ri Jesús: ¿La kata ri tajin kakibꞌij? Ri Jesús xubꞌij chike: Qas kinta wi, ¿man isikꞌim ta kꞌu ri tzꞌibꞌatalik kibꞌij: Chi kichiꞌ ri alaj taq nitzꞌ taq akꞌalabꞌ xuqujeꞌ ri ketuꞌn na, yaꞌtal wi ri jeꞌl laj bꞌixonem?
Wakamuuliza Yesu, “Je, unasikia hayo hawa wanayosema?” Akawajibu, “Naam; kwani hamkusoma, “‘Midomoni mwa watoto wachanga na wanyonyao umeamuru sifa’?”
17 Kꞌa te riꞌ xel bꞌik ri Jesús pa ri tinimit, xeꞌkꞌol kanoq jun aqꞌabꞌ pa ri tinimit Betania.
Akawaacha, akatoka nje ya mji, akaenda hadi Bethania, akalala huko.
18 Sibꞌalaj aqꞌabꞌil are tzalijem loq rech ri Jesús pa ri tinimit, xnumik.
Asubuhi na mapema, Yesu alipokuwa akirudi mjini, alikuwa na njaa.
19 Are xril jun higuera ri kꞌo chuchiꞌ ri bꞌe, xqebꞌ rukꞌ, xraj xutzukuj jun uwach, xa ta ne kꞌu ne jun xuriqo. Xubꞌij che ri cheꞌ: Xa ta ne junmul chik katwachinik. Tzi che riꞌ ri higuera xchaqiꞌjarik. (aiōn g165)
Akauona mtini kando ya barabara, naye akaukaribia, lakini hakupata tunda lolote ila majani. Ndipo akauambia, “Wewe usizae matunda tena kamwe!” Papo hapo ule mtini ukanyauka. (aiōn g165)
20 Ri tijoxelabꞌ xemayijanik are xkil ri xkꞌulmatajik. ¿Jas che laꞌ aninaq xchaqiꞌjar ri higuera? xechaꞌ.
Wanafunzi wake walipoona jambo hili, wakashangaa, wakamuuliza, “Imekuwaje mtini huu kunyauka ghafula?”
21 Ri Jesús xubꞌij chike: Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe, we qas kꞌo ikojobꞌal, man kakabꞌalaj ta ikꞌuꞌx, man xwi ta kixkwinik laꞌ kibꞌano jetaq le xinbꞌan in che le higuera, xane kixkwinik kibꞌij che le juyubꞌ leꞌ, chatel bꞌik chilaꞌ jat pa le cho, jeriꞌ kꞌut kakꞌulmataj na.
Yesu akawajibu, “Amin, nawaambia, kama mkiwa na imani wala msiwe na shaka, si kwamba mtaweza kufanya tu yale yaliyofanyika kwa huu mtini, bali hata mkiuambia huu mlima, ‘Ngʼoka, ukatupwe baharini,’ litafanyika.
22 We qas kikojonik, kikꞌamawaꞌj na ronojel ri kita pa ri ichꞌawem.
Yoyote mtakayoyaomba mkisali na mkiamini, mtayapokea.”
23 Ri Jesús xok bꞌik pa ri Templo, are tajin kuya ri kꞌutuꞌn, xeqet rukꞌ ri e kꞌamal taq bꞌe kech ri chꞌawenelabꞌ cho ri Dios pa kiwiꞌ ri winaq, e kachiꞌl ri e kꞌamal taq bꞌe rech ri tinimit xkita che: ¿Jas kwinem kakoj chubꞌanik we riꞌ? ¿Jachin xyoꞌw we kwinem riꞌ chawe?
Yesu alipoingia Hekaluni, viongozi wa makuhani na wazee wa watu wakamjia alipokuwa anafundisha na kusema, “Unafanya mambo haya kwa mamlaka gani? Na ni nani aliyekupa mamlaka hayo?”
24 Ri Jesús xubꞌij chike: Ri in xuqujeꞌ kinta jun kꞌotbꞌal chiꞌ chiꞌwe, we kibꞌij ri kinta chiꞌwe, kinbꞌij chiꞌwe jachin yoꞌwinaq kwinem chwe kinbꞌan we jastaq riꞌ.
Yesu akawajibu, “Nami nitawauliza swali moja. Kama mkinijibu, nami nitawaambia ni kwa mamlaka gani ninafanya mambo haya.
25 Ri kwinem ri xya che ri Juan rech kubꞌan qasanaꞌ ¿jawjeꞌ upetik wi, chikaj o choch ri uwachulew? Ri achyabꞌ xkichapleꞌj utzijoxik rij, xkibꞌij: We kaqabꞌij chi chikaj upetik wi, kubꞌij laꞌ chaqe ¿jas kꞌu che man xikoj taj?
Ubatizo wa Yohana, ulitoka wapi? Je, ulitoka mbinguni au kwa wanadamu?” Wakahojiana wao kwa wao na kusema, “Tukisema ulitoka mbinguni atatuuliza, ‘Mbona basi hamkumwamini?’
26 We kaqabꞌij chi choch uwachulew xpe wi, kaqaxiꞌj qibꞌ chikiwach le winaq pa le tinimit, rumal aꞌreꞌ kikojom chi ri Juan are jun qꞌalajisal utzij ri Dios. Jeriꞌ xeꞌkibꞌij che ri Jesús.
Lakini tukisema, ‘Ulitoka kwa wanadamu,’ tunawaogopa hawa watu, maana wote wanamtambua Yohana kuwa ni nabii.”
27 Man qetaꞌm taj. Ri Jesús xubꞌij chike: In xuqujeꞌ man kinbꞌij taj chiꞌwe jawjeꞌ kape wi ri kwinem ri kinkoj chubꞌanik we kinbꞌano.
Kwa hiyo wakamjibu Yesu, “Sisi hatujui.” Naye akawaambia, “Wala mimi sitawaambia ni kwa mamlaka gani ninatenda mambo haya.”
28 Ri Jesús xubꞌij: Jas kichꞌobꞌ chirij we ri: Kꞌo jun achi e kꞌo kebꞌ ralkꞌwaꞌl. Xubꞌij che ri nabꞌe: “Nukꞌojol, jateꞌ chakun pa ri wulew kamik.”
“Lakini mwaonaje? Mtu mmoja alikuwa na wana wawili. Akamwendea yule wa kwanza akamwambia, ‘Mwanangu, nenda ukafanye kazi kwenye shamba la mizabibu leo.’
29 Ri ala xubꞌij: “Man kawaj taj.” Kꞌa te riꞌ xukꞌex ukꞌuꞌx, xeꞌ pa ri chak.
“Yule mwanawe akamjibu ‘Mimi sitakwenda.’ Baadaye akabadili mawazo yake akaenda.
30 Kꞌa te riꞌ ri tataxel xubꞌij chik che ri jun ukꞌojol jacha ri xubꞌij che ri jun, ri ala xubꞌij: “Jeꞌ tat, kineꞌek.” Man xeꞌ ta kꞌut.
“Kisha yule baba akamwendea yule mwanawe mwingine akamwambia vilevile. Yeye akajibu, ‘Nitakwenda, bwana,’ lakini hakwenda.
31 ¿Jachin chike ri kebꞌ alabꞌom xubꞌan ri karaj ri utat kubꞌano? Ri nabꞌe, xecha ri winaq. Ri Jesús xubꞌij: Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe ri e toqꞌil taq alkabal xuqujeꞌ ri ixoqibꞌ ri sibꞌalaj e kꞌi kachajil, e nabꞌejinaq chiꞌwach che ri kokem pa ri ajawarem rech ri Dios.
“Ni yupi kati yao hao wawili aliyetimiza kile alichotaka baba yake?” Wakamjibu, “Ni yule wa kwanza.” Yesu akawaambia, “Amin, amin nawaambia, watoza ushuru na makahaba wanawatangulia kuingia katika Ufalme wa Mungu.
32 Jeriꞌ, rumal ri Juan xtaq loq iwukꞌ chukꞌutik ri ubꞌeal ri sukꞌal man xikoj ta kꞌut xuqujeꞌ man xikꞌex ta ikꞌuꞌx. Are kꞌu ri e toqꞌil taq alkabal xuqujeꞌ ri ixoqibꞌ ri sibꞌalaj e kꞌi kachajil xekojon che ri xubꞌij, pune xiwil ix waꞌ we ri, man xikꞌex ta wi ikꞌuꞌx.
Kwa maana Yohana alikuja kwenu kuwaonyesha njia ya haki, lakini hamkumsadiki, lakini watoza ushuru na makahaba wakamsadiki. Nanyi hata mlipoona hayo, baadaye hamkutubu na kumsadiki.
33 Chitatabꞌej chi we jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj riꞌ: Kꞌo jun achi, ajchoqꞌe jun ulew, xutik nikꞌaj uvas. Xutzꞌapij, xukꞌot jun nimalaj jul, xuyak jun nimalaj ja jawjeꞌ kekꞌojiꞌ wi chajil taq rech ri tikoꞌn, xuya kanoq pa qajik chike nikꞌaj winaq, kꞌa te riꞌ xeꞌ chubꞌanik jun utaqkil pa jun tinimit chik.
“Sikilizeni mfano mwingine: Kulikuwa na mtu mmoja mwenye shamba ambaye alipanda shamba la mizabibu. Akajenga ukuta kulizunguka, akatengeneza shinikizo ndani yake na akajenga mnara wa ulinzi. Kisha akalikodisha hilo shamba la mizabibu kwa wakulima fulani, naye akaondoka, akasafiri kwenda nchi nyingine.
34 Are xopan ri qꞌij rech yakoj, ri ajchoqꞌe ri ulew xuꞌtaq bꞌik ri e rajchakibꞌ chukꞌamik ri uchꞌekoj.
Wakati wa mavuno ulipokaribia, akawatuma watumishi wake kwa hao wapangaji ili kukusanya matunda yake.
35 Ri ajchakibꞌ xeꞌkichap ri e patanijelabꞌ. Xkichꞌay ri jun, xkikamisaj ri jun chik, ri urox xkibꞌan che abꞌaj.
“Wale wapangaji wakawakamata wale watumishi, wakampiga mmoja, wakamuua mwingine, na yule wa tatu wakampiga mawe.
36 Kꞌa te riꞌ xuꞌtaq chi bꞌik sibꞌalaj e kꞌi patanijelabꞌ, choch ri xuꞌtaq bꞌik nabꞌe mul. Ri ajchakibꞌ xkibꞌan xuqujeꞌ kꞌax chike.
Kisha akawatuma kwao watumishi wengine, wengi kuliko wale wa kwanza, nao wale wapangaji wakawatendea vilevile.
37 Kꞌisbꞌal rech, xutaq bꞌik ri ukꞌojol, xuchomaj: Kakinimaj waꞌ we nukꞌojol xchaꞌ.
Mwisho wa yote, akamtuma mwanawe kwao, akisema, ‘Watamheshimu mwanangu.’
38 Ri ajchakibꞌ are xkil ri alkꞌwaꞌlaxel, xkibꞌij chibꞌil taq kibꞌ: “Are waꞌ ri kechꞌabꞌen kan ri ulew. Qakamisaj rech kaqechabꞌej kan uj ri ulew.”
“Lakini wale wapangaji walipomwona mwanawe, wakasemezana wao kwa wao, ‘Huyu ndiye mrithi. Njooni tumuue, ili tuchukue urithi wake.’
39 Jeriꞌ xkichapo, xkesaj bꞌik pa ri ulew, kꞌa te riꞌ xkikamisaj.
Hivyo wakamchukua, wakamtupa nje ya shamba la mizabibu, wakamuua.
40 Ri Jesús xuta chike ri winaq: ¿Jas kibꞌij ix kubꞌan na chike ri ajchakibꞌ riꞌ?
“Kwa hiyo, huyo mwenye shamba la mizabibu atakapokuja, atawafanyia nini hao wakulima?”
41 Ri winaq xkibꞌij: Kuꞌkamisaj na ri ajchakibꞌ, xuqujeꞌ kuya na kan ri rulew chike nikꞌaj ajchakibꞌ chik rech jeriꞌ kaya rech ri uwach ri ulew are kuriq ri qꞌij rech yakoj.
Wakamjibu, “Kwa huzuni kuu atawaangamiza kabisa hao wadhalimu na kulipangisha shamba lake la mizabibu kwa wakulima wengine ambao watampatia fungu lake la matunda wakati wa mavuno.”
42 Ri Jesús xubꞌij chike: ¿La man isikꞌim ri tzꞌibꞌatalik ri kubꞌij: Ri abꞌaj ri xketzelaj uwach ri ajchakibꞌ xuxik ri abꞌaj ri qas kꞌo kutayij. Waꞌ we riꞌ are uchak ri Ajawxel ri kubꞌan chaqe kujmayijanik?
Yesu akawaambia, “Je, hamjasoma katika Maandiko kwamba: “‘Jiwe walilolikataa waashi limekuwa jiwe kuu la pembeni. Bwana ndiye alitenda jambo hili, nalo ni la ajabu machoni petu’?
43 Rumal riꞌ kinbꞌij chiꞌwe chi ri ajawarem kamaj na chiꞌwe, kaya na chike jun tinimit chik ri qas kawachinik.
“Kwa hiyo ninawaambia, Ufalme wa Mungu utaondolewa kwenu na kupewa watu wengine wawezao kuzaa matunda yake.
44 Ri katzaq puꞌwiꞌ ri abꞌaj, katukin na, are kꞌu we are ri abꞌaj katzaq puꞌwiꞌ ri winaq kasach na uwach ri winaq.
Yeye aangukaye juu ya jiwe hili atavunjika vipande vipande, lakini yule litakayemwangukia atasagwa kabisa.”
45 Are xkita ri e kinimaꞌqil ri e chꞌawenelabꞌ cho ri Dios xuqujeꞌ ri fariseos ronojel ri kꞌambꞌejabꞌal noꞌj ri xubꞌij ri Jesús, xkichꞌobꞌo chi aꞌreꞌ kebꞌixik.
Viongozi wa Makuhani na Mafarisayo waliposikia mifano ya Yesu, walitambua kuwa alikuwa akiwasema wao.
46 Xkichapleꞌj kꞌu utzukuxik jas kakibꞌan chubꞌanik kꞌax che ri Jesús, kakixiꞌj kꞌu kibꞌ chikiwach ri e winaq rumal ketaꞌm chi ri Jesús are jun qꞌalajisal utzij ri Dios.
Wakatafuta njia ya kumkamata, lakini wakaogopa umati wa watu, kwa kuwa watu walimwona Yesu kuwa ni nabii.
