< Mateo 12 >
1 Pa jun qꞌij rech uxlanem, ri Jesús rachiꞌl ri utijoxelabꞌ tajin kebꞌin pa jun ulew jawjeꞌ ri tiktal wi tiriko. Ri tijoxelabꞌ xenumik, rumal riꞌ xkichapleꞌj utzukuxik ri ujolom tiriko xuqujeꞌ xkichapleꞌj utijik.
Yeshua chu suhlou chang umna lou jaova, cholngah nia aseijuite toh ahopa nauvah agilkel tauvin, hijeh chun amahon suhlou changvui chu amal lhauvin ane pan tauve.
2 Ri fariseos are xkilo chi ri tijoxelabꞌ tajin kakitzukuj ri ujolom ri tiriko, xkibꞌij che ri Jesús: Chawilampe ri tajin kakibꞌan ri atijoxelabꞌ, ri taqanik kubꞌij chi man yaꞌtal taj kabꞌan le jastaq leꞌ pa ri qꞌij rech uxlanem.
Hinlah Pharisee ho phabep in amaho um chan amuvin chule nopmo sahna aphongdoh un, “Ven, na seijuiten cholngah nikhoa suhlou changvui amal'u hin dan apalkeh uve,” atiuve.
3 Ri Jesús xubꞌij chike: ¿Man isikꞌim ta kꞌu ri kubꞌij ri utzij ri Dios, jawjeꞌ kubꞌij wi ri xubꞌan ri David xuqujeꞌ ri e rachiꞌl are xenumik?
Yeshuan ajah uva, “Nangho Pathen Lekhabu simkhalou nahi uvem? David in agilkel pet'a chu aki lhonpi hotoh ipi abol uvem?
4 Xoꞌk bꞌik pa ri rachoch ri Dios, xkitij ri kaxlan wa ri tyoxirisatalik. Man yaꞌtal ta che ri David xuqujeꞌ ri e rachiꞌl kakitij we kaxlan wa riꞌ, xane xwi yaꞌtal chike ri e chꞌawenelabꞌ pa kiwiꞌ ri winaq.
Ama Pathen in a alut in chule ama leh aloihon dan apalkeh uvin, thempu ho bouvin aneh ding uva kiphal changlhah theng chu ane uvin ahi.
5 ¿Man isikꞌim ta kꞌut ri wuj rech taqanik rech ri Moisés, man iwetaꞌm ta kꞌut chi ri e chꞌawenelabꞌ pa kiwiꞌ ri winaq ri kechakun pa ri Templo kekwinik kechakun pa ri qꞌij rech uxlanem, xuqujeꞌ maj jun winaq kakwinik kamolow kimak?
Chule Mose danbua Thempu hou-in a lhacha hon cholngah nikhoa na atoh thei diu phal ahi chu simdoh khalou nahi uvem?
6 Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe chi waral kꞌo wi jun ri nim uqꞌij cho ri Templo.
Kaseipeh nahi uve, Hou in sanga lenjo khat hichea aum e.
7 Man kichꞌobꞌ ta riꞌ ri xubꞌij ri Dios are xubꞌij: Man kawaj taj kiꞌtzuj aꞌwaj chinuwach, are kawaj kiꞌloqꞌaj ri winaq, xuqujeꞌ kiꞌtoꞌo.
Hiche Pathen Thubun asei, ‘Keiman kilhai na thilto hi louvin, khotona nanei diu ka deijoh ahi,’ ti hi ipi kiseina ahi nahetdoh'u hileh them mona neilou Ka seijui ho themmo na chan lou diu ahi.
8 Rumal kꞌu cher in ri in uKꞌojol ri Achi, in kabꞌan we puꞌwiꞌ ri qꞌij rech uxlanem, in kinbꞌinik jas ri yaꞌtalik kabꞌanik xuqujeꞌ jas ri man yaꞌtal taj.
Ijeh inem itileh Mihem Chapa chu cholngah nikho chunga Pakai ahiye,” ati.
9 Ri Jesús xok bꞌik pa ri Sinagoga rech ri leꞌaj.
Chutah in Yeshuan akikhop nau in chu ajon paitai.
10 Chilaꞌ kꞌo wi jun achi ri man kakwin taj kusalabꞌaj jun uqꞌabꞌ. Ri fariseos rumal cher kakaj kakimol umak ri Jesús xkibꞌij: ¿La kuya bꞌe ri taqanik kakunax jun winaq pa ri qꞌij rech uxlanem?
Chu muna chun khut ngoi khat amudoh in ahi. Pharisee ho chun Yeshua adong un, “Cholngah nikhoa ana damsah na chu dan in aphal em?” atiuve. (Amaho chun Aman aphal'e tin seihen lang Ama themmo chansah na kinei hen atiu ahi).
11 Ri Jesús xubꞌij: We kꞌo jun chiꞌwe katzaq bꞌik jun uchij pa jun jul pa jun qꞌij rech uxlanem, ¿la keꞌresaj loq chilaꞌ? Jas mat keꞌresaj wi.
Chuin Aman adonbut in, “Nanghon kelngoi khat twikul a cholngah nin lhalut hen lang hileh, lahdoh tei ding nagon lou diu ham? Thon moa na gon diu ahi.
12 Jun winaq kꞌut are nim uqꞌij choch jun chij. Rumal laꞌ yaꞌtalik kabꞌan ri utzilal pa ri qꞌij rech uxlanem.
Chule kelngoi khat sanga mihem khat ichan geiya lujoa hitam? Tahbeh in cholngah nikhoa mikhat in thilpha abol ding chu dan in aphal ahi,” ati.
13 Kꞌa te riꞌ, ri Jesús xubꞌij che ri achi ri man kakwin taj kusalabꞌaj ri uqꞌabꞌ: Chayuqu ri aqꞌabꞌ. Ri achi xuyuq ri uqꞌabꞌ, aninaq xutzirik, je xkanajik jetaq ri jun uqꞌabꞌ chik ri utz.
Chutah in Aman mipa jah'a chun, “Nakhut domin” ati. Hiti chun aman jong akhut adom in ahileh adamtai.
14 Ri fariseos xeꞌl bꞌik pa ri Sinagoga, xkichapleꞌj uchomaxik jas kakibꞌan chukamisaxik ri Jesús.
Chuphat in Pharisee ho aki khom uvin, Yeshua chu iti tha ding ham ti tohgon anei tauve.
15 Ri Jesús kꞌut retaꞌm ri tajin kakichomaj ri fariseos, rumal riꞌ xeꞌl bꞌik chilaꞌ, e kꞌi winaq xeteriꞌ bꞌik chirij. Ri Jesús xuꞌkunaj konojel ri e yawabꞌibꞌ.
Hinlah Yeshuan ipi agonu ahen, hiche mun chu adalhan chule mi atama tamin anung ajuitai. Amaho lah a ana damlou jouse aboldam in ahi.
16 Xuchilibꞌej chike ri winaq chi man kakitzijoj taj jachin ri areꞌ.
Hinlah aman amaho chu koi ahi aphondoh louna ding un ahil chah in ahi.
17 Jeriꞌ xkꞌulmatajik ri tzꞌibꞌatal pa ri utzij ri Dios ri xubꞌij loq ri qꞌalajisal tzij rech ri Dios, Isaías, are xubꞌij:
Hiche hi Isaiah thusei Ama chunga agui lhunna ahi.
18 Chiwilampeꞌ, ri patanil we ri xinchaꞌo. Sibꞌalaj nuloqꞌ, xuqujeꞌ kunojisaj ri wanimaꞌ che kiꞌkotemal. In kinya na ri uxlabꞌixel we che, Areꞌ katzijon na ri nusukꞌal chikixoꞌl konojel ri winaq pa ronojel tinimit.
Ka lhacha Ka lhendoh hi ven, Amahi Ka cha deitah, Ka lung lhaina tah ahi. Keiman Ka Lhagao achunga kakoi ding, chule Aman chitin namtin lah'a dih tah'a thu atan ding ahi.
19 Man kutij ta chuqꞌabꞌ pa tzij rukꞌ jachinaq, Xuqujeꞌ man kuraq ta uchiꞌ. Maj jun katow ri uchꞌabꞌal pa taq ri bꞌe.
Aman doumah abollou ding, kisenlou ding, jalah a awsanga thu asei lou ding ahi.
20 Man kubꞌan ta kꞌax chike ri kiriqom kꞌax, Xuqujeꞌ man kuꞌkamisaj ta ri xa jubꞌiqꞌ kakaj kekamik, Xane kuya kichuqꞌabꞌ ri maj kichuqꞌabꞌ, Xuqujeꞌ kubꞌan na chi are kachꞌeken che ri sukꞌal.
Aman pumpeng chip jong aheboh pailou ding ahilouleh khoilu thaomei kihal khu atha mit pai lou ding ahi. Aman thudih'a thutan chu jona aumsah kahsea ding ahi.
21 Konojel ri winaq ri e kꞌo cho ri uwachulew kakubꞌiꞌ na kikꞌuꞌx chirij.
Chule Amin chu vannoi pumpi kinepna hi ding ahi.
22 E nikꞌaj winaq xkikꞌam bꞌik jun achi rukꞌ ri Jesús rech kakunax loq. Ri achi moy xuqujeꞌ man kachꞌaw taj rumal cher kꞌo jun itzel uxlabꞌal che. Ri achi xkunax loq rumal ri Jesús, xkwinik xchꞌawik xuqujeꞌ xkaꞌyik.
Chujouvin lhagaoboh vop khat, ama chu mitcho le pao theilou ahin, Yeshua koma ahin pui tauve. Ama chu adamsah'in ahileh thu asei theiyin chule kho jong amu tai.
23 Xemayijan ri winaq rumal ri xubꞌan ri Jesús, xuqujeꞌ kakitatabꞌela chibꞌil taq kibꞌ: ¿La are waꞌ ri Jesús ri Mesías, ri Ralkꞌwaꞌl ri David, ri xutzuj kanoq ri Dios chi kape chqakolik?
Mi honpi chun adatmo uvin chule adong tauvin, “Hiche Yeshua hi David Chapa Messiah chu hi talou ding ham?” atiuve.
24 E kꞌo jujun chike ri fariseos are xkita ri xkibꞌij ri winaq, xkibꞌij: Ri Jesús keꞌresaj ri itzel taq uxlabꞌal chike ri winaq, rumal cher are ri Beelzebú ri kinimaꞌqil ri itzel taq uxlabꞌal kayoꞌw kwinem che.
Hinlah Pharisee ho chun thil kidang kibol thu ajah phat un, asei un, “Aman lhagaoboh ho anodoh datmo hih un. Aman athanei na hi lhagaoboh ho lengpa Satan thahatna kon ahibouve,” atiuve.
25 Ri Jesús retaꞌm ri tajin kakibꞌij, rumal riꞌ xubꞌij chike: We kechꞌoꞌjin jun tinimit kukꞌ ri e kiwinaqil, katukin riꞌ ri tinimit. We kechꞌoꞌjin jun laj tinimit kukꞌ ri kiwinaqil, katukin riꞌ ri laj tinimit. We kechꞌoꞌjin jun ja winaq kukꞌ taq ri e kachalal, xaq aꞌreꞌ ri kakitukij kibꞌ.
Yeshuan alunggelu ahen, chuin adonbut in, “Lenggam ama le ama kidou amah thahjin, chule khopi hihen insung hijongleh akidou chan chu ding jou lou ding ahi.”
26 We kachꞌoꞌjin ri Itzel rukꞌ ri Itzel, xaq rukꞌ areꞌ riꞌ kachꞌoꞌjin wi, katukin kꞌu na riꞌ ri rajawarem.
Chule Satan in Satan anodoh a ahileh, amale ama kikhen tela chule kidouva hiding, a lenggam chu ding doh joulou ding ahi.
27 Kibꞌij ix chi keꞌnwesaj ri itzel taq uxlabꞌal rumal cher are ri Itzel kayoꞌw ri kwinem chwe. We ta qas tzij riꞌ ¿jachin kayoꞌw ri kwinem chike ri iꞌtijoxelabꞌ ix rech kakesaj ri itzel taq uxlabꞌal? We kibꞌij chwe chi are ri Dios kayoꞌw ri kwinem chike, qas kaqꞌalajin na chi ix, ix sachinaq.
Chule Keima Satan in thahatna eipeh ahileh nalah uva, lhagaoboh nodoh ho khula? Amahon jong lhagaoboh ho anodoh-u ahin, hijeh a chu na thusei uva chu themmo nahin chan diu ahi.
28 We keꞌnwesaj in ri itzel taq uxlabꞌal rukꞌ ri ukwinem ri Tyoxalaj Uxlabꞌixel, rukꞌ riꞌ kinkꞌutu chi ri ajawarem rech ri Dios kꞌo chi waral.
Hinlah Keiman Pathen Lhagao jal a lhagaoboh ho kanodoh a ahileh, Pathen Lenggam chu nalah uva hung lhunga ahitai.
29 We kꞌo jun achi karaj kareleqꞌaj ri kꞌo pa rachoch jun achi ri sibꞌalaj kꞌo uchuqꞌabꞌ, nabꞌe riꞌ kujatꞌij na kan ri achi ri kꞌo uchuqꞌabꞌ. Kꞌa te riꞌ kakwin riꞌ kareleqꞌaj bꞌik ronojel ri jastaq.
Ajeh chu Satan tobang leuva hat mi khat in athanei tah galut a chule aneiho gachom ding koi ham? Ama sanga hatjoa bou chun ama chu akan tuma chule a in chu aphet lhahpeh ding ahi.
30 Ri man wachiꞌl taj, nukꞌulel riꞌ. Ri man kinutoꞌ taj chi kikꞌamik loq e winaq wukꞌ rech kinkitereneꞌj, xa tajin kuꞌtukij bꞌi riꞌ ri winaq.
“Koi hijongleh Keima lama pang lou chun eidou ahi, chule koihileh Keima toh tong khom lou chun Keima douna a na atoh ahi.”
31 Rumal laꞌ kinbꞌij chiꞌwe chi kakuyutaj na ronojel uwach makaj, xuqujeꞌ xapakux yoqꞌoj ri kabꞌanik, are kꞌu ri winaq ri kaketzelaj uwach ri Tyoxalaj Uxlabꞌixel man kakuyutaj ta wi.
“Ka seipeh nahiuve, itobang chonset kibol hihen chule Pathen taitomna thusei doh hijongleh kingaidam thei ahi; Lhagao Theng taitomna athusei doh vang ki ngaidam lou ding ahi.
32 Xapachin ri kubꞌij kꞌax taq tzij chwe in, ri in uKꞌojol ri Achi, kakuyutaj na umak, are kꞌu ri karetzelaj ri Tyoxalaj Uxlabꞌixel, man kakuyutaj ta wi umak choch ri uwachulew, xuqujeꞌ man kakuyutaj taj pa ri kꞌaslemal ri kape na. (aiōn )
Mihem Chapa douna a thusei doh koi hijongleh ki ngaidam ding ahi, hinlah Lhagao Theng douna a thusei doh ho chu hiche vannoiya hihen, ahilouleh ahung lhung nalai ding vannoiya hijongleh ki ngaidam talou ding ahi.” (aiōn )
33 Jun utz cheꞌ utz taq uwach kuyaꞌo. Jun itzel cheꞌ itzel taq uwach kuyaꞌo. We kajawaxik ketaꞌmaxik we utz ri cheꞌ o man utz taj, xaq xwi rajawaxik kil ri uwach. Je xuqujeꞌ kakꞌulmataj kukꞌ ri winaq. We rajawaxik ketaꞌmax kiwach we e utz o man e utz taj, xaq xwi rajawaxik kil ri jastaq ri kakibꞌano.
“Thingphung khat chu agan aphotchet ahi. Thingphung khat chu aphat'a ahileh aga pha ding ahi. Thingphung khat chu aphat louva ahileh, aga phalou ding ahi.
34 Kijaꞌl taq kumatz, ¿jamo riꞌ kibꞌij utz taq jastaq we ix itzel taq winaq? Jun utz winaq, utz taq jastaq riꞌ kubꞌij, jun itzel winaq itzel taq jastaq riꞌ kubꞌij.
Nangho gul chilhah ho! Mi gilouvin thupha le thudih iti nasei thei diu ham? Ajeh chu na lunguva nagel lhah chan uchu ipi hijongleh na phondoh ahitai.
35 Ri utz laj winaq, are karesaj loq ri utzilal ri uyakom pa ranimaꞌ, are kꞌu ri itzel winaq, are karesaj loq ri etzelal ri kꞌo pa ranimaꞌ.
Mipha khat chun alung gela thilpha kikhol jeh'a apha chu ahin phondoh ahin chule mi phalou khat chun alung gela thil phalou akikhol jeh a aphalou aphondoh ahi.
36 Qas kinbꞌij chiꞌwe, pa ri kꞌisbꞌal qꞌatoj tzij ri kabꞌan na, iwonojel kibꞌij na jas rumal xibꞌij kꞌax taq tzij chubꞌanik kꞌax chike nikꞌaj winaq chik.
Chule hiche hi ka seipeh nahiuve, mohthu nasei chengse chungchang thu chu thutanna nikhoa napeh ding ahi.
37 Ri Dios kuqꞌat na tzij pa iwiꞌ chi ijujunal rumal ri tzij ri xibꞌij. We xibꞌij utz taq tzij kixkolotaj na, we are xibꞌij itzel taq jastaq, kaqꞌat na tzij pa iwiꞌ.
Nathusei ho chun nathem chan ahilouleh na themmo chansah ding ahi.” ati.
38 E kꞌo jujun fariseos xuqujeꞌ aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik xkibꞌij che ri Jesús: Ajtij, kaqaj kabꞌan la jun jastaq ri kakꞌutuwik chi are ri Dios taqowinaq la loq.
Nikhat hou dan thuhil ho le Pharisee ho Yeshua henga ahung un chule aseiyun, “Pu, na thuneina photchet na nangma a kon'in melchihna kidang khat kamu nom uve,” ahung tiuve.
39 Ri Jesús xubꞌij chike: Ix sibꞌalaj ix itzel taq winaq, man kakubꞌiꞌ ta ikꞌuꞌx chirij ri Dios, are kiwaj kinkꞌut jun mayijabꞌal jastaq chiꞌwach. Ri jastaq ri kinkꞌut chiꞌwach are ri xkꞌulmataj rukꞌ ri qꞌalajisal utzij ri Dios Jonás.
Hinlah Yeshuan adonbut in, “Khang gilou le chon thanghoi khang miten melchihna ahol uve, hinlah melchihna khatbou kapeh ding chu Themgao Jonah melchihna hiding ahi.
40 Jacha ri Jonás xkꞌojiꞌ oxibꞌ qꞌij xuqujeꞌ oxibꞌ aqꞌabꞌ chupam ri nimalaj kar, je xuqujeꞌ ri in ri uKꞌojol ri Achi kinkꞌojiꞌ na oxibꞌ qꞌij xuqujeꞌ oxibꞌ aqꞌabꞌ xeꞌ ri ulew.
Ajeh chu Jonah ngapi oisunga ni thumle jan thum aum banga, Mihem Chapa hi leilai gil a ni thumle jan thum um ding ahi.”
41 Pa ri kꞌisbꞌal qꞌatoj tzij, ri winaq ri xekꞌojiꞌ pa ri tinimit Nínive kewaꞌjil na, kakibꞌij na tzij chiꞌwe rech kaqꞌat na tzij pa iwiꞌ, rumal ri Dios. Ri winaq riꞌ xkikꞌex ri kikꞌaslemal are xkita ri tzij ri xutzijoj ri Jonás chike. Ri ix kꞌut pune kita ri nutzij, man kikꞌex ta kꞌu iwibꞌ, pune in nim nuqꞌij cho ri Jonás.
“Thutan nikho teng leh Nineveh mite hung dingdoh uva, tulai khang mite hi themmo ahin chan diu ahi, ajeh chu amahon Jonah thusei phonga chun lung aheiyuve. Tun Jonah sanga chungnungjo hikoma hin aum in, hinlah nanghon lung nahei nom deh pouve.
42 Xuqujeꞌ ri nimalaj taqanel ixoq ri xkꞌojiꞌ chuxukut ulew kawaꞌjil na pa ri qꞌij rech qꞌatoj tzij, kubꞌij na tzij chiꞌwe. Areꞌ sibꞌalaj naj xpe wi chutatabꞌexik ri etaꞌmabꞌal ri xukꞌut ri Salomón. Ri ix kꞌut man kitatabꞌej ta ri nukꞌutuꞌn pune in nim nuqꞌij cho ri Salomón.
Sheba Lengnu chu thutan nikho tengleh tulai khang mite douna a hung ding'a themmo ahin chan ding ahi, ajeh chu ama mun gam latah a kon in Solomon chihna thu ngaidin ahung e. Tuhin Solomon sanga chungnungjo hikoma hin aum in, hinlah nanghon asei nangai pouve.
43 Are kel bꞌik jun itzel uxlabꞌal che jun winaq, keꞌ pa taq ri kꞌolibꞌal jawjeꞌ e maj wi ja, kutzukuj jun kꞌolibꞌal jawjeꞌ kuxlan wi.
“Lhagao phalou chun mikhat chu adalhah tengleh gamthip a aga chen, choldona ding ahol len, hinlah amu joupoi.
44 Are man kuriq ta jun kꞌolibꞌal jawjeꞌ kuxlan wi, kubꞌij: Kintzalij na pa ri najtir wachoch, kine kꞌol chi na junmul chilaꞌ. Are kopanik, ri kꞌolibꞌal maj kꞌo chupam, chꞌajchꞌoj xuqujeꞌ sukꞌumatalik.
Chuteng aman aseiyin, ‘Keima ka hung potdohna pa koma gaki lekit tange ati. Hiti chun ahung kile kit in ahileh ahung dohna in chu koima ana umpon, ki theh ngim le kitup keicha aum chu amun ahi.
45 Keꞌ chi junmul kubꞌuꞌtzukuj chi e wuqubꞌ uxlabꞌal chik, konojel ri e wuqubꞌ koꞌk che we winaq riꞌ rumal riꞌ sibꞌalaj nim ri kꞌax kuriq ri winaq riꞌ cho ri xuriq kan nabꞌe are xa jun ri itzel uxlabꞌal kꞌo che. Jeriꞌ kakꞌulmataj na iwukꞌ ix rumal cher sibꞌalaj ix itzel taq winaq.
Chutah in lhagao chun ama sanga phaloujo lhagao sagi chu aga mun, chule mihempa sunga chun alut un acheng den tauve. Hiti chun ama chu masanga sang in akhohsejo chehtai.’ Hichu tukhang gilou mite hin, ahin hetchet diu ahi,” ati.
46 Tajin katzijon na ri Jesús kukꞌ ri winaq, are xopan ri unan xuqujeꞌ ri e rachalal chilaꞌ jawjeꞌ ri kꞌo wiꞌ, are kakaj ketzijon rukꞌ, xkayeꞌj apanoq cho ri ja,
Yeshuan mihonpi henga thu aseipet in, anule asopi pasal ho ahung un, polama aumun, akihou limpi nom uvin ahi.
47 kꞌo kꞌu jun xubꞌij che ri Jesús: Ri anan xuqujeꞌ ri aꞌwachalal e kꞌo cho ja, kakaj ketzijon awukꞌ.
Chuphat in mi khat in ajah a, “Ven, nanu le nasopi pasal ho polama ading un, namu nom uve,” tin ahung seiyin ahi.
48 Ri Jesús xuta chike: ¿Jachin riꞌ ri qas nunan xuqujeꞌ ri qas e wachalal?
Hinlah Aman adonbut in chule ajah a aseiyin, “Koiham Kanu? Chule koiham Kasopi ho chu?” ati.
49 Ri Jesús xuꞌkꞌut konojel ri utijoxelabꞌ kꞌa te riꞌ xubꞌij chike: Aꞌreꞌ waꞌ ri e nunan xuqujeꞌ e wachalal.
Chuin aman akhut chun aseijuite lam akoh in aseitai, “Veuvin, Kanu le Kasopite hohi!
50 Xapachin ri kunimaj ri utaqanik ri nuTat ri kꞌo pa ri kaj, are riꞌ nunan xuqujeꞌ wanabꞌ xuqujeꞌ wachalal.
Ajeh chu Koi hijongleh Vana um Ka Pa lunglam bol ho chu Kanu, Kasopipa chule Kasopinu te ahiuve,” ati.