Lucas 7
1 Are xtoꞌtaj ri Jesús che tzijonem kukꞌ ri winaq, xeꞌ pa ri tinimit Capernaúm.
Da han hadde fullendt sin tale for folkets ører, gikk han inn i Kapernaum.
2 Chilaꞌ kel wi jun kinimaꞌqil ri ajchꞌoꞌjabꞌ chajil tinimit rech Roma. Xyawaj kꞌu jun patanil we achi riꞌ ri sibꞌalaj uloqꞌ, jubꞌiqꞌ karaj kakamik.
Og en høvedsmann hadde en tjener som var syk og nær ved å dø, og han var ham meget kjær.
3 Ri kinimaꞌqil ri ajchꞌoꞌjabꞌ chajil tinimit are xuto chi katzijox ri Jesús, xuꞌtaq bꞌik e kꞌamal taq bꞌe ke ri winaq aꞌj Israel rech keꞌkisikꞌij la ri Jesús jeriꞌ kulukunaj kan ri patanil rech.
Da han nu hørte om Jesus, sendte han nogen av jødenes eldste til ham og bad ham at han vilde komme og helbrede hans tjener.
4 Are xoꞌpan rukꞌ ri Jesús, xkibꞌochiꞌj, xkibꞌij che: We achi riꞌ, taqal che chi kaya la ri kuta che la,
De kom da til Jesus, og bad ham inderlig og sa: Han er vel verd at du gjør dette for ham;
5 rumal cher xuyak jun qaSinagoga rumal cher kuloqꞌaj ri qatinimit.
for han elsker vårt folk, og det er han som har bygget synagogen for oss.
6 Ri Jesús xeꞌ kukꞌ, are xnaqajin che ri ja ri kꞌo wi ri yawabꞌ, ri kinimaꞌqil ri ajchꞌoꞌjabꞌ chajil tinimit xuꞌtaq bꞌik e rech chꞌabꞌeꞌn, xeꞌkibꞌij che ri Jesús: Ajawxel, xaq maqꞌitajisaj ibꞌ la, man taqal ta chwe kok la pa ri wachoch.
Jesus gikk da med dem. Men da han ikke hadde langt igjen til huset, sendte høvedsmannen nogen venner til ham og lot si: Herre, umak dig ikke! for jeg er for ringe til at du skal gå inn under mitt tak;
7 Rumal riꞌ man xinkꞌut ta nupalaj choch la, bꞌij jun tzij la rukꞌ riꞌ kakunataj ri patanil we.
derfor aktet jeg mig heller ikke verdig til å gå til dig; men si et ord, så blir min dreng helbredet!
8 In xuqujeꞌ kinnimaj kitzij ri nimaꞌq kiqꞌij chinuwach, xuqujeꞌ kꞌo ajchꞌoꞌjabꞌ chajil tinimit chuxeꞌ raqan nuqꞌabꞌ. We kinbꞌij che jun: “¡Jat!” kincha che, keꞌek. We kinbꞌij xuqujeꞌ che jun chik: “Chatan loq,” kincha che, kapetik. We kinbꞌij che ri patanil we: “¡Chabꞌana we riꞌ!” kincha che, jaꞌe kachaꞌ kubꞌano.
For jeg er også en mann som står under overordnede, men har stridsmenn under mig igjen; og sier jeg til den ene: Gå! så går han, og til en annen: Kom! så kommer han, og til min tjener: Gjør dette! så gjør han det.
9 Are xuta ri Jesús we riꞌ, sibꞌalaj xmayijanik, xtzalqꞌomijik, xubꞌij chike ri winaq ri e teren chrij: Kinbꞌij chiꞌwe, man nuriqom ta we nimalaj kojobꞌal riꞌ xa ta ne chikixoꞌl ri winaq aꞌj Israel.
Men da Jesus hørte dette, undret han sig over ham, og han vendte sig om og sa til folket som fulgte ham: Jeg sier eder: Ikke engang i Israel har jeg funnet så stor en tro.
10 Are xoꞌpan ri e taqoꞌn cho rachoch ri kinimaꞌqil ri ajchꞌoꞌjabꞌ chajil tinimit, utzirinaq chi ri patanijel.
Og da de som var utsendt, kom hjem igjen, fant de den syke tjener aldeles frisk.
11 Te kꞌu riꞌ xeꞌ ri Jesús pa ri tinimit Naín e rachiꞌl ri utijoxelabꞌ xuqujeꞌ e teren sibꞌalaj e kꞌi winaq chirij.
Dagen derefter skjedde det at han drog til en by som heter Nain, og mange av hans disipler gikk med ham, og meget folk.
12 Are xqeteqobꞌ bꞌik chuchiꞌ ri uchiꞌ ja rech ri tinimit, xrilo chi tajin kesax loq jun kaminaq, ral jun malkaꞌn ixoq ri ixoq, xa jun ral kꞌolik. Sibꞌalaj kꞌi winaq e teren chikij.
Da han nu kom nær til byens port, se, da blev en død båret ut, som var sin mors eneste sønn, og hun var enke, og meget folk fra byen var med henne.
13 Are xril ri Jesús chi tajin koqꞌ ri ixoq, xel ukꞌuꞌx che, xubꞌij: Man katoqꞌ taj.
Og da Herren så henne, ynkedes han inderlig over henne og sa til henne: Gråt ikke!
14 Xqebꞌ rukꞌ ri kaxa, xuchapo. Ri ukꞌaꞌl taq re ri kaxa xetakꞌiꞌk, ri Jesús xubꞌij: Ala, kinbꞌij chawe, ¡chatwaꞌjiloq!
Og han trådte til og rørte ved båren, og de som bar den, stod stille, og han sa: Du unge mann! jeg sier dig: Stå op!
15 Ri ala ri kaminaq xkꞌastajik, xuchapleꞌj chꞌawem. Ri Jesús xuya kan ri ala che ri unan.
Og den døde reiste sig op og begynte å tale; og han gav ham til hans mor.
16 Sibꞌalaj xkixiꞌj kibꞌ konojel ri winaq xuqujeꞌ xkiqꞌijilaꞌj ri Dios, xkibꞌij: Ri Dios xpe chutoꞌik ri utinimit, kꞌo jun qꞌalajisal rech ri utzij ri Dios chiqaxoꞌl.
Da kom det frykt over dem alle, og de priste Gud og sa: En stor profet er opreist blandt oss, og Gud har gjestet sitt folk.
17 Xtukin kꞌu ubꞌixik ri xubꞌan ri Jesús pa ri tinimit Judea xuqujeꞌ pa taq ri tinimit ri kꞌo chikinaqaj.
Og dette ord kom ut om ham i hele Judea og i hele landet deromkring.
18 Ri utijoxelabꞌ ri Juan xkitzijoj che ri Juan ri xkꞌulmatajik, ri Juan xuꞌsikꞌij kebꞌ chike ri utijoxelabꞌ.
Og Johannes' disipler fortalte ham om alt dette. Da kalte Johannes to av sine disipler til sig,
19 Xuꞌtaq bꞌik rukꞌ ri Jesús rech xeꞌkita che: ¿La lal riꞌ ri kape la o kaqayeꞌj na jun chik?
og sendte dem til Herren og lot si: Er du den som skal komme, eller skal vi vente en annen?
20 Are xoꞌpan rukꞌ ri Jesús, xkibꞌij: Ri Juan Bꞌanal qasanaꞌ, xujutaq loq chutayik che la: “¿La lal riꞌ ri Cristo ri qayeꞌm, o kaqayeꞌj chi na jun chik?”
Mennene kom da til ham og sa: Døperen Johannes har sendt oss til dig og lar si: Er du den som skal komme, eller skal vi vente en annen?
21 Ri Jesús qas che riꞌ ri qꞌotaj riꞌ, xuꞌkunaj e kꞌi yawabꞌibꞌ, ri kꞌax keriqitajik, xuqujeꞌ ri kꞌo itzel taq uxlabꞌal chike, je xuqujeꞌ e kꞌi moyabꞌ xuya kikaꞌyebꞌal.
I den samme stund helbredet han mange for sykdommer og plager og onde ånder, og mange blinde gav han synet.
22 Kꞌa te riꞌ xubꞌij chike ri uꞌtaqoꞌn ri Juan: Jix, jiꞌtzijoj che ri Juan ri iwilom xuqujeꞌ itom: ri e moyabꞌ kekaꞌyik, ri e chꞌokeꞌr kebꞌinik, kuꞌtzir ri e chꞌaꞌkibꞌ, ri e tꞌoꞌy kakito, ri e kaminaqibꞌ kekꞌastajik, xuqujeꞌ katzijox ri utz laj taq tzij chike ri e mebꞌaibꞌ.
Og Jesus svarte og sa til dem: Gå bort og fortell Johannes det som I har sett og hørt: blinde ser, halte går, spedalske renses, døve hører, døde står op, og evangeliet forkynnes for fattige;
23 Utz rech ri winaq ri man kubꞌan ta kebꞌ ukuꞌx rumal we.
og salig er den som ikke tar anstøt av mig.
24 Are xebꞌe ri uꞌtaqoꞌn ri Juan, ri Jesús xuchapleꞌj utzijoxik ri Juan chike ri winaq, xubꞌij: ¿Jas xiꞌwila are xixeꞌ pa ri ulew ri katzꞌinowik? ¿La xiꞌwila jun patzꞌan ri kasalabꞌax rumal ri kyaqiqꞌ?
Da nu sendebudene fra Johannes var gått bort, begynte han å tale til folket om Johannes: Hvorfor var det I gikk ut i ørkenen? for å se et rør som svaier for vinden?
25 We man jeriꞌ ¿jas kꞌu xiꞌwila? ¿La xiꞌwila jun achi ri ukojom atzꞌyaq paqal rajil? Man je ta riꞌ, rumal cher ri e winaq ri kakikoj atzꞌyaq ri paqal taq rajil e kꞌo riꞌ pa taq ri nimaq taq ja kech ri taqanelabꞌ.
Eller hvorfor var det I gikk der ut? for å se et menneske klædd i fine klær? Se, de som går prektig klædd og lever i vellevnet, er i kongenes saler.
26 We man are waꞌ xiꞌkaꞌyej ¿jas kꞌu xiꞌkaꞌyej? ¿La xiꞌwila jun tzijol rech ri utzij ri Dios? Jeꞌ, riꞌ areꞌ kꞌo na choch jun qꞌalajisal rech ri utzij ri Dios.
Eller hvorfor var det I gikk der ut? for å se en profet? Ja, jeg sier eder, endog mere enn en profet.
27 Are waꞌ ri taqoꞌn, ri ubꞌim loq ri Dios pa ri utzij, are xubꞌij: Kintaq na bꞌik ri nutaqoꞌn kanabꞌej chawach, rech kusukꞌumaj apanoq ri abꞌe.
Det er ham det er skrevet om: Se, jeg sender mitt bud for ditt åsyn; han skal rydde din vei for dig.
28 Kinbꞌij kꞌu chiꞌwe man kꞌo ta jun chikixoꞌl ri winaq ri sibꞌalaj nim uqꞌij cho ri Juan, pune jeriꞌ, ri kꞌin laj nitzꞌ pa ri ajawarem rech ri Dios, are sibꞌalaj nim uqꞌij cho ri Juan.
Jeg sier eder: Større profet enn Johannes er ingen blandt dem som er født av kvinner; men den minste i Guds rike er større enn han.
29 Are xkita ri winaq xuqujeꞌ ri e toqꞌil taq alkabal ri xbꞌixik, xkichomaj chi sibꞌalaj sukꞌ ri ubꞌe ri Dios, xbꞌan kꞌu kiqasanaꞌ rumal ri Juan.
Og alt folket som hørte ham, og tolderne, de gav Gud rett og lot sig døpe med Johannes' dåp;
30 Ri fariseos kꞌut xuqujeꞌ ri aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik man xkaj taj xbꞌan kiqasanaꞌ rumal ri Juan, xaq jeriꞌ xketzelaj ri urayibꞌal ukꞌuꞌx ri Dios chike.
men fariseerne og de lovkyndige gjorde Guds råd til intet for sig og lot sig ikke døpe av ham.
31 Ri Jesús xubꞌij: ¿Jachin rukꞌ keꞌnjunamaj wi we winaq rech we qꞌij junabꞌ riꞌ? ¿Jachin rukꞌ kejunumataj wi?
Hvem skal jeg da ligne denne slekts mennesker med, og hvem er de like?
32 Xaq e junam kukꞌ ri akꞌalabꞌ ri e tꞌuyutꞌuj pa ri kꞌayibꞌal kakibꞌij chibꞌil taq kibꞌ: “Xqoqꞌisaj ri suꞌ, man xixxojow taj, xqabꞌixoj bꞌix rech kamikal man xixoqꞌ taj.”
De ligner små barn som sitter på torvet og roper til hverandre og sier: Vi blåste på fløite for eder, og I vilde ikke danse, vi sang sørgesanger, og I vilde ikke gråte.
33 Jeriꞌ rumal cher ri Juan are xpetik man xwaꞌ taj xuqujeꞌ man xqumun taj, rumal riꞌ xibꞌij chi kꞌo jun itzel uxlabꞌal che.
For døperen Johannes er kommet; han hverken åt brød eller drakk vin, og I sier: Han er besatt!
34 Xpe kꞌu ri uKꞌojol ri Achi, Areꞌ kawaꞌik xuqujeꞌ kaqumunik, ri ix kꞌut kibꞌij che: “Jun jiqꞌalaj achi, jun qꞌabꞌarel, kech chꞌabꞌeꞌn e toqꞌil taq alkabal xuqujeꞌ aꞌjmakibꞌ.”
Menneskesønnen er kommet; han eter og drikker, og I sier: Se, for en storeter og vindrikker, tolderes og synderes venn!
35 Are kꞌu ri etaꞌmabꞌal ri rech ri Dios, kaqꞌalajin pa taq kikꞌaslemal ri e tereneꞌl taq rech Areꞌ.
Og visdommen er rettferdiggjort av alle sine barn.
36 Jun chike ri fariseos xusikꞌij ri Jesús che waꞌim cho ri rachoch, ri Jesús are xopanik, xtꞌuyiꞌk chwi ri mexa.
Men en av fariseerne bad ham at han vilde ete hos ham; og han gikk inn i fariseerens hus og satte sig til bords.
37 Kꞌo kꞌu jun ajmak ixoq kel pa ri tinimit, are xuto chi ri Jesús tajin kawaꞌ cho rachoch ri fariseo, xukꞌam bꞌik jun laj ulimeꞌt nojinaq che kꞌokꞌalaj kunabꞌal.
Og se, det var en kvinne der i byen, som var en synderinne, og da hun fikk vite at han satt til bords i fariseerens hus, kom hun med en alabaster-krukke med salve
38 Xoqꞌik xukiꞌk chunaqaj ri raqan ri Jesús, xratinisaj ri raqan ri Jesús pa ri uwaꞌl uwach, kꞌa te riꞌ xusuꞌ rukꞌ ri uwiꞌ, xutzꞌumaj, xuqujeꞌ xutix ri kunabꞌal chirij.
og stod bak ved hans føtter og gråt, og begynte å væte hans føtter med sine tårer og tørket dem med sitt hår og kysset hans føtter og salvet dem med salven.
39 Are xril ri fariseo ri xsikꞌin ri Jesús, xubꞌij: We ta qas jun qꞌalajisal rech ri utzij ri Dios we achi riꞌ, retaꞌm ta uwach waꞌ we ixoq riꞌ ri tajin kachapowik, waꞌ areꞌ jun ajmak ixoq.
Men da fariseeren som hadde innbudt ham, så det, sa han ved sig selv: Var denne mann en profet, da visste han hvem og hvordan denne kvinne er som rører ved ham, at hun er en synderinne.
40 Ri Jesús, xubꞌij che ri fariseo: Simón, kꞌo ri kawaj kinbꞌij chawe. Bꞌij la, ajtij, xcha ri Simón.
Og Jesus svarte og sa til ham: Simon! jeg har noget å si dig. Han sier: Mester, si frem!
41 Ri Jesús xubꞌij: E kꞌo kebꞌ achyabꞌ kiqajom pwaq che jun achi ri kuya pwaq pa qajik. Ri jun ukꞌas jobꞌ ciento keteꞌt taq pwaq, ri jun chik ukꞌas nikꞌaj ciento.
En som lånte ut penger, hadde to skyldnere; den ene skyldte ham fem hundre penninger, og den andre femti;
42 Maj kꞌu jawjeꞌ keꞌkima wi tojbꞌal rech, rumal riꞌ ri xyoꞌw kiqajanik, xukuy kimak kikobꞌchal. ¿Jachin chike we kebꞌ winaq riꞌ sibꞌalaj kaloqꞌaxik?
da de ikke hadde noget å betale med, eftergav han dem begge gjelden. Hvem av dem vil da elske ham mest?
43 Ri Simón xubꞌij: In kinchomaj chi are sibꞌalaj kaloqꞌax ri sibꞌalaj nim ukꞌas. Ri Jesús xubꞌij che: Qas je laꞌ leꞌ.
Simon svarte: Jeg tenker: Den han eftergav mest. Da sa han til ham: Du dømte rett.
44 Kꞌa te riꞌ xukaꞌyej ri ixoq, xubꞌij che ri Simón: ¿La kawil we ixoq riꞌ? Ri at man xaya ta nujaꞌ chꞌajbꞌal waqan are xinok la pa ri awachoch. Chawilampeꞌ, we ixoq riꞌ xratinisaj ri waqan rukꞌ ri uwaꞌl uwach xuqujeꞌ xuchaqiꞌjarisaj rukꞌ ri uwiꞌ.
Og han vendte sig mot kvinnen og sa til Simon: Ser du denne kvinne? Jeg kom inn i ditt hus, du gav mig ikke vann til mine føtter, men hun vætte mine føtter med sine tårer og tørket dem med sitt hår;
45 Man xinatzꞌumaj taj, we ixoq kꞌut riꞌ are wokibꞌem loq man tanalinaq ta che utzꞌumaxik ri waqan.
du gav mig ikke noget kyss, men hun holdt ikke op å kysse mine føtter fra den stund jeg kom inn;
46 Man xaqꞌij ta aceite rech olivo pa nujolom are xinok loq, are kꞌu we ixoq riꞌ xuqꞌij kꞌokꞌ laj kunabꞌal chirij ri waqan.
du salvet ikke mitt hode med olje, men hun salvet mine føtter med salve.
47 Rumal laꞌ kinbꞌij chawe: we ixoq riꞌ sibꞌalaj kꞌi umak xekuyutajik, rumal cher sibꞌalaj kaloqꞌanik. Xapachin ri xa nitzꞌ umak kakuyik, xa nitzꞌ loqꞌabꞌal kuꞌx kaya che.
Derfor sier jeg dig: Hennes mange synder er henne forlatt, for hun elsket meget; men den som lite forlates, elsker lite.
48 Ri Jesús xubꞌij che ri ixoq: Ronojel ri amak xkuyutajik.
Og han sa til henne: Dine synder er dig forlatt.
49 Ri winaq ri e kꞌo pa ri waꞌim xkichapleꞌj utayik chibꞌil taq kibꞌ. ¿Jachin we achi riꞌ cher kakwinik kukuy makaj?
Da begynte de som satt til bords med ham, å si ved sig selv: Hvem er denne mann, som endog forlater synder?
50 Ri Jesús xubꞌij che ri ixoq: Ri akojobꞌal xatukolo, jat pa jaꞌmaril.
Men han sa til kvinnen: Din tro har frelst dig; gå bort i fred!
