< Lucas 23 >
1 Xewaꞌjil kꞌu konojel ri winaq, kꞌa te riꞌ xkikꞌam bꞌik ri Jesús cho ri Pilato.
Et surgens omnis multitudo eorum, duxerunt illum ad Pilatum.
2 Xkichapleꞌj kꞌu utzujuxik, jewaꞌ xkibꞌij: Xqariq we achi riꞌ, tajin kuꞌsach ri winaq pa ri qatinimit, man karaj ta xuqujeꞌ kutoj ri alkabal che ri nim qꞌatal tzij pa Roma. Kubꞌij xuqujeꞌ chi are Cristo, jun taqanel.
Cœperunt autem illum accusare, dicentes: Hunc invenimus subvertentem gentem nostram, et prohibentem tributa dare Cæsari, et dicentem se Christum regem esse.
3 Xaq jeriꞌ ri Pilato xukꞌot uchiꞌ ri Jesús: ¿La at, ri at kitaqanel ri winaq aꞌj Israel? Ri Jesús xubꞌij che: At xatbꞌinik.
Pilatus autem interrogavit eum, dicens: Tu es rex Judæorum? At ille respondens ait: Tu dicis.
4 Ri Pilato kꞌut xubꞌij chike ri e kꞌamal taq bꞌe ke ri chꞌawenelabꞌ cho ri Dios pa kiwiꞌ ri winaq, xuqujeꞌ chike ri sibꞌalaj e kꞌi winaq: Maj mak kinriq chrij we achi riꞌ.
Ait autem Pilatus ad principes sacerdotum et turbas: Nihil invenio causæ in hoc homine.
5 Ri winaq kꞌut xkibꞌij: We achi riꞌ uchapleꞌm loq pa Galilea xuqujeꞌ pa ronojel Judea, xul kꞌa waral, rukꞌ ri ukꞌutuꞌn, kusach kikꞌuꞌx ri winaq rech ri tinimit.
At illi invalescebant, dicentes: Commovet populum docens per universam Judæam, incipiens a Galilæa usque huc.
6 Are xuta ri Pilato ri xbꞌix che, xuta chike ri winaq we aꞌj Galilea ri achi ri.
Pilatus autem audiens Galilæam, interrogavit si homo Galilæus esset.
7 Xutabꞌej kꞌu rech chi ri Jesús kel pa ri tinimit jawjeꞌ ri kaqꞌatow wi tzij ri Herodes, xuꞌtaq bꞌik je laꞌ, rumal che taq ri qꞌij riꞌ, ri Herodes kꞌo pa Jerusalén.
Et ut cognovit quod de Herodis potestate esset, remisit eum ad Herodem, qui et ipse Jerosolymis erat illis diebus.
8 Ri Herodes are xril ri Jesús sibꞌalaj xkiꞌkotik, rumal cher rayeꞌm karil jun nimalaj kꞌutbꞌal jetaq ri kubꞌan ri Jesús, xaq utom ri kakitzijoj ri winaq chirij ri Jesús.
Herodes autem viso Jesu, gavisus est valde. Erat enim cupiens ex multo tempore videre eum, eo quod audierat multa de eo, et sperabat signum aliquod videre ab eo fieri.
9 Xuta kꞌu sibꞌalaj kꞌi kꞌotbꞌal chi che ri Jesús, xa ta kꞌu ne jun tzij xubꞌij ri Jesús che.
Interrogabat autem eum multis sermonibus. At ipse nihil illi respondebat.
10 Kakimol kꞌu koq umak ri e kꞌamal taq kibꞌe ri e chꞌawenelabꞌ cho ri Dios pa kiwiꞌ ri winaq, xuqujeꞌ ri aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik, kakimol koq umak.
Stabant autem principes sacerdotum et scribæ constanter accusantes eum.
11 Ri Herodes kꞌut xuqujeꞌ ri e rajchꞌoꞌjabꞌ chajil tinimit xkichapleꞌj uyoqꞌik ri Jesús xuqujeꞌ kaketzelaj uwach. Xetaqan kꞌu chukojik jun atzꞌyaq ri sibꞌalaj kachuplinik chirij ri Jesús, kꞌa te riꞌ xkitaq chi bꞌik junmul cho ri Pilato.
Sprevit autem illum Herodes cum exercitu suo: et illusit indutum veste alba, et remisit ad Pilatum.
12 Ri Herodes xuqujeꞌ ri Pilato man kechꞌabꞌen ta ibꞌ kanoq, xa kꞌu che ri qꞌij riꞌ xuꞌtzirik.
Et facti sunt amici Herodes et Pilatus in ipsa die: nam antea inimici erant ad invicem.
13 Xuꞌmulij kꞌu ri Pilato ri e kꞌamal taq kibꞌe ri e chꞌawenelabꞌ cho ri Dios pa kiwiꞌ ri winaq, xuqujeꞌ ri e qꞌatal taq tzij, je xuqujeꞌ ri winaq.
Pilatus autem, convocatis principibus sacerdotum, et magistratibus, et plebe,
14 Pilato xubꞌij chike ri winaq: Ix xikꞌam loq we achi riꞌ, kitzujuj chi tajin kuꞌtaqchiꞌj ri winaq che ubꞌanik itzel taq jastaq, are xinkꞌot uchiꞌ, xiwilo chi maj mak xinriq che.
dixit ad illos: Obtulistis mihi hunc hominem, quasi avertentem populum, et ecce ego coram vobis interrogans, nullam causam inveni in homine isto ex his in quibus eum accusatis.
15 Xuqujeꞌ qꞌalaj chi ri Herodes, maj mak xuriq chirij rumal laꞌ xutzalijisaj loq chinuwach, xaq jeriꞌ, chiwilaꞌ chi maj jun makaj xubꞌano ri rumal re yaꞌtalik kakamik.
Sed neque Herodes: nam remisi vos ad illum, et ecce nihil dignum morte actum est ei.
16 Rumal kꞌu la kintaqan chuchꞌayik, kꞌa te riꞌ kintzoqopij bꞌik.
Emendatum ergo illum dimittam.
17 Xa kꞌu naqꞌatal wi che ri Pilato, pa taq ri nimaqꞌij rech Pascua, kutzoqopij jun bꞌanal kꞌax.
Necesse autem habebat dimittere eis per diem festum unum.
18 Are kꞌu ri winaq pa junamam xkibꞌij: Chakamisaj le achi leꞌ, are chatzoqopij ri Barrabás.
Exclamavit autem simul universa turba, dicens: Tolle hunc, et dimitte nobis Barabbam:
19 Ri Barrabás kꞌut jun achi, kojtal pa cheꞌ rumal ri kꞌax ubꞌanom pa ri tinimit, xuqujeꞌ rumal kamisanik.
qui erat propter seditionem quamdam factam in civitate et homicidium missus in carcerem.
20 Ri Pilato rumal are karaj kutzoqopij ri Jesús xuta chi junmul chike ri winaq.
Iterum autem Pilatus locutus est ad eos, volens dimittere Jesum.
21 Ri winaq kꞌut xkiraq kichiꞌ, xkibꞌij: ¡Ripoq! ¡Ripoq!
At illi succlamabant, dicentes: Crucifige, crucifige eum.
22 Xchꞌaw chi ri Pilato churox mul, xuta chike ri winaq: ¿Jas kꞌu ri xumakuj we achi ri? Man kꞌo ta makaj ubꞌanom ri rumal ri taqalik kakamik, pune jeriꞌ kintaqan chuchꞌayik, kꞌa te riꞌ kintzoqopij bꞌik.
Ille autem tertio dixit ad illos: Quid enim mali fecit iste? nullam causam mortis invenio in eo: corripiam ergo illum et dimittam.
23 Ri winaq kꞌut man xetaniꞌ ta churaqik kichiꞌ, xkita chi kakamisax ri Jesús.
At illi instabant vocibus magnis postulantes ut crucifigeretur: et invalescebant voces eorum.
24 Kꞌisbꞌal rech, ri Pilato xuya bꞌe che ri xkitoqꞌij ri winaq.
Et Pilatus adjudicavit fieri petitionem eorum.
25 Xutzoqopij ri achi ri xkitoqꞌij ri winaq, ri kꞌo pa cheꞌ rumal man kaniman taj chike ri qꞌatbꞌal tzij xuqujeꞌ rumal kamisanik ri ubꞌanom, xuqujeꞌ xuya bꞌe chike ri winaq kakibꞌan rukꞌ ri Jesús jas ri karaj kikꞌuꞌx.
Dimisit autem illis eum qui propter homicidium et seditionem missus fuerat in carcerem, quem petebant: Jesum vero tradidit voluntati eorum.
26 Are xkikꞌam bꞌik ri Jesús pa ripik, xkibꞌij che ri jun achi ubꞌiꞌ Simón ri kel pa ri tinimit Cirene, utzalijik loq che ri uchak cho ri saq, kareqaj bꞌik ri ripbꞌal, kutereneꞌj ri Jesús.
Et cum ducerent eum, apprehenderunt Simonem quemdam Cyrenensem venientem de villa: et imposuerunt illi crucem portare post Jesum.
27 E kꞌi winaq ri aꞌj pa ri tinimit xkitereneꞌj ri Jesús, xuqujeꞌ e kiꞌ ixoqibꞌ, ri xkitꞌikitaꞌ uwa kikꞌuꞌx. xkibꞌisoj uwach ri Jesús.
Sequebatur autem illum multa turba populi et mulierum, quæ plangebant et lamentabantur eum.
28 Ri Jesús kꞌut xtzalqꞌomijik, xubꞌij chike: Ixoqibꞌ aꞌj Jerusalén, man kiniwoqꞌej taj in, are chiwoqꞌej iwibꞌ ix, xuqujeꞌ chiꞌwoqꞌej ri iꞌwal.
Conversus autem ad illas Jesus, dixit: Filiæ Jerusalem, nolite flere super me, sed super vos ipsas flete et super filios vestros.
29 Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe, kuꞌriqa na qꞌotaj ri kabꞌix na, utz ke ri ixoqibꞌ ri man kekꞌojiꞌ ta kal, xuqujeꞌ ri man xetubꞌisan ta wi.
Quoniam ecce venient dies in quibus dicent: Beatæ steriles, et ventres qui non genuerunt, et ubera quæ non lactaverunt.
30 Kakibꞌij kꞌu na chike ri juyubꞌ, Chixtzaq loq pa qawiꞌ, xuqujeꞌ kakibꞌij na chike ri juyubꞌ. Chujichꞌuqu kanoq.
Tunc incipient dicere montibus: Cadite super nos; et collibus: Operite nos.
31 Rumal we kabꞌan we riꞌ, are rax ri cheꞌ, jas ta kꞌu ri man kakꞌulmataj taj are chaqiꞌj ri cheꞌ.
Quia si in viridi ligno hæc faciunt, in arido quid fiet?
32 Xuqujeꞌ ri winaq xeꞌkikꞌam bꞌik kebꞌ e bꞌanal taq kꞌax rech kekamisax xuqujeꞌ kanoq.
Ducebantur autem et alii duo nequam cum eo, ut interficerentur.
33 Are xoꞌpan pa ri jun leꞌaj ubꞌiꞌnam Calavera, xkirip ri Jesús xuqujeꞌ ri e kebꞌ e bꞌanal taq kꞌax, jun pa ri uwiqiqꞌabꞌ ri Jesús, jun pa ri umox.
Et postquam venerunt in locum qui vocatur Calvariæ, ibi crucifixerunt eum: et latrones, unum a dextris, et alterum a sinistris.
34 Xubꞌij kꞌu ri Jesús: Tataxel, kuyu la kimak, xa man ketaꞌm ta la ri kakibꞌano. Are jewaꞌ tajin kubꞌij, xoꞌk che retzꞌabꞌexik jachin kechꞌabꞌen kan ri ratzꞌyaq ri Jesús.
Jesus autem dicebat: Pater, dimitte illis: non enim sciunt quid faciunt. Dividentes vero vestimenta ejus, miserunt sortes.
35 Are kꞌu ri winaq kakikaꞌyej apanoq ri Jesús, ri e qꞌatal taq tzij kꞌut kakiyoqꞌ apanoq ri Jesús, xkibꞌij: Xuꞌkol ya nikꞌaj winaq chik. We kꞌu qas are Cristo, ri chaꞌtalik, chukolo xuqubꞌa ribꞌ.
Et stabat populus spectans, et deridebant eum principes cum eis, dicentes: Alios salvos fecit, se salvum faciat, si hic est Christus Dei electus.
36 Xeqet xuqujeꞌ ri ajchꞌoꞌjabꞌ chajil tinimit, xkichapleꞌj uyoqꞌik ri Jesús, xkitzuj kꞌu vinagre che.
Illudebant autem ei et milites accedentes, et acetum offerentes ei,
37 Xkibꞌij che: Chakolo awibꞌ we at riꞌ ri at kirey ri winaq aꞌj Israel.
et dicentes: Si tu es rex Judæorum, salvum te fac.
38 Kojom kꞌu jun tzꞌibꞌatalik puꞌwiꞌ ri Jesús, ri kubꞌij: ARE WAꞌ RI KIREY RI WINAQ AꞌJ ISRAEL.
Erat autem et superscriptio scripta super eum litteris græcis, et latinis, et hebraicis: Hic est rex Judæorum.
39 Jun chike ri e bꞌanal taq kꞌax, ri riptalik xuchapleꞌj uyoqꞌik ri Jesús, xubꞌij che: ¿La man kꞌu at riꞌ ri at Cristo? Chakolo awibꞌ xuqujeꞌ chujakolo uj.
Unus autem de his, qui pendebant, latronibus, blasphemabat eum, dicens: Si tu es Christus, salvum fac temetipsum et nos.
40 Ri jun bꞌanal kꞌax chik xuyaj ri rachiꞌl xubꞌij: ¿Man kaxiꞌj ta ne lo awibꞌ cho ri Dios, pune tajin kaqꞌat tzij paꞌwiꞌ?
Respondens autem alter increpabat eum, dicens: Neque tu times Deum, quod in eadem damnatione es.
41 Ri uj qas taqal chaqe we qꞌatoj tzij kabꞌan chaqe, rumal are tajin kaqatoj ri qamak, are kꞌu we achi riꞌ, maj etzelal ubꞌanom.
Et nos quidem juste, nam digna factis recipimus: hic vero nihil mali gessit.
42 Kꞌa te riꞌ xubꞌij che ri Jesús: Chinnaꞌtaj che la are kape la pa ri ajawarem e la.
Et dicebat ad Jesum: Domine, memento mei cum veneris in regnum tuum.
43 Ri Jesús xubꞌij che: Qas tzij kinbꞌij chawe, kamik katkꞌojiꞌ na wukꞌ pa ri jeꞌlalaj kꞌolibꞌal.
Et dixit illi Jesus: Amen dico tibi: hodie mecum eris in paradiso.
44 Ri uwachulew kꞌut xmuqiꞌ pa ri qꞌequꞌmal, xchapleꞌtaj pa ri unikꞌaj qꞌij kꞌa pa ri unikꞌaj ri bꞌenaq qꞌij.
Erat autem fere hora sexta, et tenebræ factæ sunt in universam terram usque ad horam nonam.
45 Xchup ri qꞌij, xuqujeꞌ xjisjobꞌ pa kebꞌ ri tasbꞌal upam ri tyoxalaj kꞌolibꞌal ri kꞌo pa ri Templo re ri Dios.
Et obscuratus est sol, et velum templi scissum est medium.
46 Are kꞌu ri Jesús rukꞌ chuqꞌabꞌ xuraq uchiꞌ, xubꞌij: Tat, kinwuqxaꞌnij ri wanimaꞌ pa ri qꞌabꞌ la, kꞌa te riꞌ xkamik.
Et clamans voce magna Jesus ait: Pater, in manus tuas commendo spiritum meum. Et hæc dicens, expiravit.
47 Ri kinimaꞌqil ri ajchꞌoꞌjabꞌ chajil tinimit, are xril ri xkꞌulmatajik, xuqꞌijilaꞌj ri Dios, xubꞌij: Qas tzij sibꞌalaj sukꞌ waꞌ we achi riꞌ.
Videns autem centurio quod factum fuerat, glorificavit Deum, dicens: Vere hic homo justus erat.
48 Konojel kꞌu ri winaq ri xkimulij kibꞌ che rilik ri xkꞌulmatajik, kakitꞌikitaꞌ ri uwo kikꞌuꞌx
Et omnis turba eorum, qui simul aderant ad spectaculum istud, et videbant quæ fiebant, percutientes pectora sua revertebantur.
49 Are kꞌu ri winaq ri ketaꞌm uwach ri Jesús xuqujeꞌ ri ixoqibꞌ ri xkitereneꞌj loq are xel loq pa Galilea, kakikaꞌyej apanoq, naj e kꞌo wi che.
Stabant autem omnes noti ejus a longe, et mulieres, quæ secutæ eum erant a Galilæa, hæc videntes.
50 Kꞌo kꞌu jun achi, jun utz achi, sukꞌ ranimaꞌ, ubꞌiꞌnam José, kachiꞌl ri e kꞌamal taq bꞌe.
Et ecce vir nomine Joseph, qui erat decurio, vir bonus et justus:
51 Man xukꞌam ta kꞌu uqꞌabꞌ rukꞌ ri kichomanik ri rachiꞌl, xuqujeꞌ rukꞌ ri xenoꞌjinik. Ri achi riꞌ kel pa ri tinimit Arimatea, rayeꞌm ri upetibꞌal ri ajawarem rech ri Dios.
hic non consenserat consilio, et actibus eorum: ab Arimathæa civitate Judææ, qui exspectabat et ipse regnum Dei:
52 We achi riꞌ xuta ri ubꞌaqil ri Jesús che ri Pilato rech kuꞌmuqu kanoq.
hic accessit ad Pilatum et petiit corpus Jesu:
53 Are xqasataj loq rumal, xubꞌolqꞌotij bꞌik pa ri jun atzꞌyaq bꞌantal che lino, xuꞌya kan pa ri muqbꞌal ri kꞌo pa ri jun abꞌaj, jawjeꞌ xa ta ne jun winaq muqtal chilaꞌ.
et depositum involvit sindone, et posuit eum in monumento exciso, in quo nondum quisquam positus fuerat.
54 We qꞌij riꞌ are qꞌij rech bꞌanbꞌal taq jastaq rech ri qꞌij rech uxlanem, ri jubꞌiqꞌ karaj kachapleꞌtajik.
Et dies erat parasceves, et sabbatum illucescebat.
55 Ri ixoqibꞌ ri xeteriꞌ loq chirij ri Jesús are xel loq pa Galilea xkitereneꞌj bꞌik ri José, xeꞌkilaꞌ jawjeꞌ kamuqiꞌ wi kan ri Jesús, xuqujeꞌ jas kabꞌan kan che ri ubꞌaqil pa ri jul.
Subsecutæ autem mulieres, quæ cum eo venerant de Galilæa, viderunt monumentum, et quemadmodum positum erat corpus ejus.
56 Kꞌa te riꞌ xetzalij cho kachoch, xkitzukuj ri kꞌokꞌalaj taq kunabꞌal. Kꞌa te riꞌ xuxlanik jetaq ri kubꞌij ri taqanik.
Et revertentes paraverunt aromata, et unguenta: et sabbato quidem siluerunt secundum mandatum.