Lucas 18
1 Ri Jesús xutzijoj jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj chike ri utijoxelabꞌ chukꞌutik chi sibꞌalaj choqꞌaqꞌ wi kakibꞌan chꞌawem man kakꞌis taj ta kikꞌuꞌx.
Ἔλεγεν ⸀δὲπαραβολὴν αὐτοῖς πρὸς τὸ δεῖν πάντοτε προσεύχεσθαι ⸀αὐτοὺςκαὶ μὴ ἐγκακεῖν,
2 Xubꞌij kꞌu chike: Kꞌo jun qꞌatal tzij pa jun tinimit ri man kuxiꞌj ta ribꞌ cho ri Dios, xuqujeꞌ man kuꞌnimaj ta ri winaq.
λέγων· Κριτής τις ἦν ἔν τινι πόλει τὸν θεὸν μὴ φοβούμενος καὶ ἄνθρωπον μὴ ἐντρεπόμενος.
3 Pa ri tinimit xuqujeꞌ kꞌo jun malkaꞌn ixoq ri kꞌo jun uchꞌoꞌj, xeꞌ kꞌu rukꞌ ri qꞌatal tzij chutayik chi kuqꞌat tzij puꞌwiꞌ ri ukꞌulel.
χήρα δὲ ἦν ἐν τῇ πόλει ἐκείνῃ καὶ ἤρχετο πρὸς αὐτὸν λέγουσα· Ἐκδίκησόν με ἀπὸ τοῦ ἀντιδίκου μου.
4 Pune naj qꞌotaj man xraj taj xubꞌan ri qꞌatoj tzij, kꞌisbꞌal kꞌu rech xubꞌij: “Pune man kinxiꞌj ta wibꞌ cho ri Dios, xuqujeꞌ man keꞌ ta nukꞌuꞌx rukꞌ jun chike.
καὶ οὐκ ⸀ἤθελενἐπὶ χρόνον, μετὰ ⸂ταῦτα δὲ εἶπεν ἐν ἑαυτῷ· Εἰ καὶ τὸν θεὸν οὐ φοβοῦμαι ⸂οὐδὲ ἄνθρωπον ἐντρέπομαι,
5 Xa kꞌu rumal man kel ta we ixoq riꞌ wukꞌ, kinbꞌan waꞌ ri qꞌatoj tzij, rukꞌ jubꞌiqꞌ kinqꞌiꞌtaj are kape sibꞌalaj kꞌi mul chiwilik.”
διά γε τὸ παρέχειν μοι κόπον τὴν χήραν ταύτην ἐκδικήσω αὐτήν, ἵνα μὴ εἰς τέλος ἐρχομένη ὑπωπιάζῃ με.
6 Xubꞌij kꞌu ri Ajawxel Jesús: Qas kichomaj rij ri xubꞌij ri itzel qꞌatal tzij.
εἶπεν δὲ ὁ κύριος· Ἀκούσατε τί ὁ κριτὴς τῆς ἀδικίας λέγει·
7 ¿La man kꞌu kuqꞌat tzij ri Dios kukꞌ ri winaq ri uchaꞌom, we chi paqꞌij chi chaqꞌabꞌ kechꞌaw rukꞌ? ¿La kꞌamaꞌtam ta kꞌu riꞌ kutzalij uwach ri kichꞌawem?
ὁ δὲ θεὸς οὐ μὴ ποιήσῃ τὴν ἐκδίκησιν τῶν ἐκλεκτῶν αὐτοῦ τῶν βοώντων ⸀αὐτῷἡμέρας καὶ νυκτός, καὶ ⸀μακροθυμεῖἐπʼ αὐτοῖς;
8 Qas kubꞌan wi na riꞌ ri qꞌatoj tzij pa kiwiꞌ aninaq, pune jeriꞌ are kape ri Ukꞌojol ri Achi, ¿la kulu winaq ri kuꞌl kikꞌuꞌx che ri Dios?
λέγω ὑμῖν ὅτι ποιήσει τὴν ἐκδίκησιν αὐτῶν ἐν τάχει. πλὴν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐλθὼν ἆρα εὑρήσει τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς;
9 E kꞌo kꞌu jujun winaq ri kuꞌl kikꞌuꞌx chibꞌil taq kibꞌ, e sukꞌ kakinaꞌo, kaketzelaj kiwach ri e nikꞌaj winaq chik. Rumal riꞌ ri Jesús xutzijoj jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj chike:
Εἶπεν δὲ ⸀καὶπρός τινας τοὺς πεποιθότας ἐφʼ ἑαυτοῖς ὅτι εἰσὶν δίκαιοι καὶ ἐξουθενοῦντας τοὺς λοιποὺς τὴν παραβολὴν ταύτην·
10 E kꞌo kebꞌ achyabꞌ, xebꞌe pa ri Templo chubꞌanik chꞌawem, ri jun fariseo, ri jun chik jun toqꞌil alkabal.
Ἄνθρωποι δύο ἀνέβησαν εἰς τὸ ἱερὸν προσεύξασθαι, ⸀ὁεἷς Φαρισαῖος καὶ ὁ ἕτερος τελώνης.
11 Are xubꞌan chꞌawem ri fariseo xubꞌij: “Kintyoxin che la o Dios, rumal man in junam ta kukꞌ ri eleqꞌomabꞌ taq achyabꞌ, e bꞌanal taq kꞌax, e kakabꞌ kixoqil, xuqujeꞌ man in junam ta rukꞌ we achi riꞌ we toqꞌil alkabal.
ὁ Φαρισαῖος σταθεὶς ⸂πρὸς ἑαυτὸν ταῦτα προσηύχετο· Ὁ θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμὶ ⸀ὥσπεροἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ τελώνης·
12 Ri in kinqꞌip wibꞌ che nuwaꞌim kebꞌ mul pa wuqubꞌ qꞌij, xuqujeꞌ kinya ri ulajujil rech ronojel ri nuchꞌekoj.”
νηστεύω δὶς τοῦ σαββάτου, ⸀ἀποδεκατῶπάντα ὅσα κτῶμαι.
13 Are kꞌu ri toqꞌil alkabal naj xkanaj wi kanoq, xa ta ne kuwaꞌjilisaj ri uwach cho ri kaj, kutꞌikitaꞌ ri uwach ukꞌuꞌx xubꞌij: “Cheꞌl kꞌuꞌx la chwe o Dios, wetaꞌm chi in ajmak.”
⸂ὁ δὲ τελώνης μακρόθεν ἑστὼς οὐκ ἤθελεν οὐδὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς ⸂ἐπᾶραι εἰς τὸν οὐρανόν, ἀλλʼ ⸀ἔτυπτετὸ στῆθος ⸀αὐτοῦλέγων· Ὁ θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ.
14 Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe chi we achi riꞌ, sukꞌ ranimaꞌ xtzalij cho rachoch man je ta kꞌu ri fariseo, rumal iwetaꞌm chi xapachin ri kunimarisaj ribꞌ kanitzꞌarisax na uqꞌij, xapachin xuqujeꞌ ri kumochꞌ ribꞌ kanimarisax na uqꞌij.
λέγω ὑμῖν, κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ ⸂παρʼ ἐκεῖνον· ὅτι πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται.
15 Xekꞌam kꞌu bꞌik akꞌalabꞌ cho ri Jesús rech kuya ri uqꞌabꞌ pa kiwiꞌ. Are xkil ri tijoxelabꞌ, xeꞌkiyaj ri e kꞌamowinaq bꞌik.
Προσέφερον δὲ αὐτῷ καὶ τὰ βρέφη ἵνα αὐτῶν ἅπτηται· ἰδόντες δὲ οἱ μαθηταὶ ⸀ἐπετίμωναὐτοῖς.
16 Ri Jesús kꞌut xuꞌsikꞌij ri akꞌalabꞌ, kꞌa te riꞌ xubꞌij chike ri winaq: Chiya bꞌe chike ri akꞌalabꞌ kepe wukꞌ, man kiꞌqꞌil taj, rumal chi are ajchoqꞌe ri ajawarem rech ri Dios ri winaq ri kakubꞌiꞌ kikꞌuꞌx jetaq ri akꞌalabꞌ.
ὁ δὲ Ἰησοῦς ⸂προσεκαλέσατο αὐτὰ λέγων· Ἄφετε τὰ παιδία ἔρχεσθαι πρός με καὶ μὴ κωλύετε αὐτά, τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ.
17 Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe, ri man kukꞌamawaꞌj ta ri ajawarem rech ri Dios jetaq ri kubꞌan jun laj akꞌal, man kwinel ta riꞌ kok chilaꞌ.
ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὃς ⸀ἂνμὴ δέξηται τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ ὡς παιδίον, οὐ μὴ εἰσέλθῃ εἰς αὐτήν.
18 Jun chike ri kꞌamal bꞌe xuta che ri Jesús: Utz laj ajtij, ¿jas rajawaxik kinbꞌano chi rechabꞌexik ri jun alik kꞌaslemal? (aiōnios g166)
Καὶ ἐπηρώτησέν τις αὐτὸν ἄρχων λέγων· Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω; (aiōnios g166)
19 Ri Jesús xubꞌij che: ¿Jas che kabꞌij chi in utz? Man kꞌo ta chi jun winaq ri utz, xwi ri Dios.
εἶπεν δὲ αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Τί με λέγεις ἀγαθόν; οὐδεὶς ἀγαθὸς εἰ μὴ εἷς ὁ θεός.
20 Awetaꞌm ri kubꞌij ri taqanik: man katzukuj ta chi jun awixoqil, man kabꞌan ta kamisanik, man katelaqꞌ taj, man kabꞌan ta bꞌanoj tzij chirij jun winaq chik, xuqujeꞌ chaꞌnimaj ri atat anan.
τὰς ἐντολὰς οἶδας· Μὴ μοιχεύσῃς, Μὴ φονεύσῃς, Μὴ κλέψῃς, Μὴ ψευδομαρτυρήσῃς, Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν ⸀μητέρα
21 Ri achi xubꞌij che ri Jesús: Pa ri walkꞌaꞌlal numajim la unimaxik waꞌ we ri, kꞌa xaq jeꞌ ne kinnimaj kamik.
ὁ δὲ εἶπεν· Ταῦτα πάντα ⸀ἐφύλαξαἐκ νεότητος ⸀μου
22 Are xuta ri Jesús ri xubꞌij ri achi che, xubꞌij: Xa chi jun jastaq kajawataj chawe, chakꞌayij kan ronojel ri kꞌo awukꞌ. Kꞌa te riꞌ chajacha ri rajil chike ri e mebꞌaibꞌ, kayaꞌtaj kꞌu na aqꞌinomal chilaꞌ chikaj. Kꞌa te riꞌ chatan loq chinatereneꞌj.
ἀκούσας ⸀δὲὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· Ἔτι ἕν σοι λείπει· πάντα ὅσα ἔχεις πώλησον καὶ διάδος πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν ⸀οὐρανοῖς καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι.
23 Are xutabꞌej rech ri achi, xkꞌaxkꞌobꞌ ri ranimaꞌ, rumal sibꞌalaj qꞌinom.
ὁ δὲ ἀκούσας ταῦτα περίλυπος ⸀ἐγενήθη ἦν γὰρ πλούσιος σφόδρα.
24 Are xril ri Jesús chi xkꞌaxkꞌobꞌ ranimaꞌ xubꞌij: Sibꞌalaj kꞌax okem ke ri qꞌinomabꞌ pa ri ajawarem rech ri Dios.
Ἰδὼν δὲ αὐτὸν ὁ ⸀Ἰησοῦςεἶπεν· Πῶς δυσκόλως οἱ τὰ χρήματα ἔχοντες ⸂εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ εἰσπορεύονται·
25 Are man kꞌax taj kubꞌan jun kamey kikꞌow pa ri uteqꞌal ri bꞌaq rech tꞌisoꞌmabꞌal cho ri jun qꞌinom ri karaj kok pa ri ajawarem rech ri Dios.
εὐκοπώτερον γάρ ἐστιν κάμηλον διὰ ⸂τρήματος βελόνης εἰσελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ εἰσελθεῖν.
26 Ri winaq ri xetow ri xubꞌij ri Jesús, xkibꞌij: ¿Jachin kꞌu riꞌ kakwin chukolik ribꞌ?
Εἶπαν δὲ οἱ ἀκούσαντες· Καὶ τίς δύναται σωθῆναι;
27 Ri Jesús xubꞌij chike: Ri Dios kwinel chubꞌanik ri man kakwin ta ri achi che.
ὁ δὲ εἶπεν· Τὰ ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις δυνατὰ ⸂παρὰ τῷ θεῷ ἐστιν.
28 Ri Pedro xubꞌij che: Chilampe la, ri uj xqaya kan ronojel ri qajastaq rumal tereneꞌxik la.
Εἶπεν δὲ ⸀ὁΠέτρος· Ἰδοὺ ἡμεῖς ⸂ἀφέντες τὰ ἴδια ἠκολουθήσαμέν σοι.
29 Ri Jesús xubꞌij: Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe chi ri winaq ri xuya kan rachoch, rixoqil, e rachalal, utat unan xuqujeꞌ e ralkꞌwaꞌl
ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι οὐδείς ἐστιν ὃς ἀφῆκεν οἰκίαν ἢ ⸂γυναῖκα ἢ ἀδελφοὺς ἢ γονεῖς ἢ τέκνα ἕνεκεν τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ,
31 Ri Jesús xukꞌam bꞌik ri kabꞌlajuj utijoxelabꞌ xaq kitukel, xubꞌij chike: Chanim kujeꞌ pa Jerusalén, chilaꞌ kakꞌulmataj wi ronojel ri xkitzꞌibꞌaj ri e qꞌalajisal taq tzij rech ri Dios kakꞌulmataj na rukꞌ ri Ukꞌojol ri Achi.
Παραλαβὼν δὲ τοὺς δώδεκα εἶπεν πρὸς αὐτούς· Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς ⸀Ἰερουσαλήμ καὶ τελεσθήσεται πάντα τὰ γεγραμμένα διὰ τῶν προφητῶν τῷ υἱῷ τοῦ ἀνθρώπου·
32 Kajach na pa kiqꞌabꞌ ri winaq ri man aꞌj Israel taj, kayoqꞌ na, kabꞌix na kꞌax taq tzij che, kachubꞌax na upalaj.
παραδοθήσεται γὰρ τοῖς ἔθνεσιν καὶ ἐμπαιχθήσεται καὶ ὑβρισθήσεται καὶ ἐμπτυσθήσεται,
33 Karapux na, xuqujeꞌ kakamisax na, xa kꞌu kakꞌastaj na churox qꞌij.
καὶ μαστιγώσαντες ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καὶ τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ ἀναστήσεται.
34 Ri tijoxelabꞌ man xkichꞌobꞌ taj ri xbꞌix chike. Rumal cher xawax chikiwach ri kel kubꞌij we jastaq riꞌ.
καὶ αὐτοὶ οὐδὲν τούτων συνῆκαν, καὶ ἦν τὸ ῥῆμα τοῦτο κεκρυμμένον ἀπʼ αὐτῶν, καὶ οὐκ ἐγίνωσκον τὰ λεγόμενα.
35 Are xopan ri Jesús chuxukut ri tinimit Jericó, kꞌo jun moy tꞌuyul chuchiꞌ ri bꞌe, kuta ulimoxna.
Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ ἐγγίζειν αὐτὸν εἰς Ἰεριχὼ τυφλός τις ἐκάθητο παρὰ τὴν ὁδὸν ⸀ἐπαιτῶν
36 Are xuto chi e kꞌi winaq tajin kiꞌkꞌowik, xuta chike ri winaq jas ri tajin kakꞌulmatajik.
ἀκούσας δὲ ὄχλου διαπορευομένου ἐπυνθάνετο ⸀τίεἴη τοῦτο·
37 Ri winaq xkibꞌij che: Are ri Jesús aj Nazaret ri tajin kikꞌow waral.
ἀπήγγειλαν δὲ αὐτῷ ὅτι Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος παρέρχεται.
38 Ri moy xuraqaqej uchiꞌ, xubꞌij: Jesús, Ralkꞌwaꞌl ri David, cheꞌl kuꞌx la chwe.
καὶ ἐβόησεν λέγων· Ἰησοῦ υἱὲ Δαυίδ, ἐλέησόν με.
39 Ri winaq ri e nabꞌe apanoq choch xkibꞌij che chi katanik, xa kꞌu kꞌo na ri xubꞌan churaqik uchiꞌ: Ralkꞌwaꞌl ri David, che la kuꞌx la chwe.
καὶ οἱ προάγοντες ἐπετίμων αὐτῷ ἵνα ⸀σιγήσῃ αὐτὸς δὲ πολλῷ μᾶλλον ἔκραζεν· Υἱὲ Δαυίδ, ἐλέησόν με.
40 Xtakꞌiꞌ kꞌu ri Jesús, xtaqan chukꞌamik apanoq ri achi. Are xqet chuxukut, ri Jesús xuta che:
σταθεὶς δὲ ⸀ὁἸησοῦς ἐκέλευσεν αὐτὸν ἀχθῆναι πρὸς αὐτόν. ἐγγίσαντος δὲ αὐτοῦ ἐπηρώτησεν αὐτόν·
41 ¿Jas kawaj kinbꞌan chawe? Ri moy xubꞌij: Ajawxel, kawaj kinkaꞌyik.
⸀Τίσοι θέλεις ποιήσω; ὁ δὲ εἶπεν· Κύριε, ἵνα ἀναβλέψω.
42 Ri Jesús xubꞌij che: Chakꞌamawaꞌj ri akaꞌyebꞌal. Xatutzir rumal ri akojobꞌal.
καὶ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· Ἀνάβλεψον· ἡ πίστις σου σέσωκέν σε.
43 Aninaq xkaꞌyik, xteriꞌ kꞌu chirij ri Jesús, kuqꞌijilaꞌj ri Dios, konojel kꞌu ri winaq ri xkilo xkiqꞌijilaꞌj ri ubꞌiꞌ ri Dios.
καὶ παραχρῆμα ἀνέβλεψεν, καὶ ἠκολούθει αὐτῷ δοξάζων τὸν θεόν. καὶ πᾶς ὁ λαὸς ἰδὼν ἔδωκεν αἶνον τῷ θεῷ.
