< Lucas 17 >
1 Xubꞌij ri Jesús chike ri utijoxelabꞌ: Xa chi kꞌo wi laꞌ le topibꞌal taq aqanaj, kꞌax kꞌu re ri winaq ri rumal rech katzaq jun chik.
Nake Jesũ akĩĩra arutwo ake atĩrĩ, “Maũndũ marĩa matũmaga andũ mehie no nginya moke, no mũndũ ũrĩa ũtũmaga maũndũ macio moke kaĩ arĩ na haaro-ĩ!
2 Are katanik kajatꞌix bꞌik jun kꞌa chuqul kakꞌyaq bꞌik pa ri plo, cho ri xaq kuꞌtaqchiꞌj ri alaj taq e chꞌutiꞌn chubꞌanik makaj.
Nĩ kaba mũndũ ta ũcio ohererwo ihiga rĩa gĩthĩi ngingo aikio iria-inĩ, gũkĩra atũme kamwe ga twana tũtũ tũnini keehie.
3 Xaq jeriꞌ chichajij iwibꞌ, we kamakun ri awachalal, chayaja apanoq xuqujeꞌ chakuyu we kukꞌex ukꞌuꞌx.
Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, ikaragai mwĩiguĩte. “Mũrũ wa thoguo kana mwarĩ wa thoguo angĩĩhia, mũkaanie, na angĩĩrira-rĩ, mũrekere.
4 Pune kasach apanoq awukꞌ wuqubꞌ mul pa jun qꞌij, Chakuyu umak we kopan awukꞌ kubꞌij chawe: Kinkꞌex nukꞌuꞌx chinakuyuꞌ.
Angĩkwĩhĩria maita mũgwanja o mũthenya ũmwe, na maita macio mothe mũgwanja agooka harĩ we agakwĩra atĩrĩ, ‘Nĩndahera,’ nĩ wega ũmũrekere.”
5 Ri apóstoles kꞌut xkibꞌij che ri Jesús: Tat, nimarisaj la ri qakojobꞌal.
Nao atũmwo makĩĩra Mwathani atĩrĩ, “Tuongerere wĩtĩkio!”
6 Ri Jesús kꞌut xubꞌij chike: We ta kꞌo jun ikojobꞌal jetaq ri uwach ri moxtansia, riꞌ kixunimaj jun cheꞌ we kibꞌij che chatbꞌoqobꞌobꞌ bꞌik chatqꞌax pa le plo.
Nake akĩmacookeria atĩrĩ, “Mũngĩkorwo na wĩtĩkio o mũnini ta kabegũ ga karatarĩ-rĩ, mwera mũkũyũ ũyũ atĩrĩ, ‘Kũũrũka, ũkehaande iria-inĩ,’ naguo no ũmwathĩkĩre.
7 Qaꞌnampe che, we jun chiꞌwe kꞌo jun rajchak ri xchakun apanoq cho ri saq, o wine xuꞌchajij ri chij, are kꞌu katzalij cho ri ja la kibꞌij che: “chatan loq chattꞌuyul puꞌwiꞌ le mexa” ¿la kixcha che?
“Nĩ mũndũ ũrĩkũ wanyu ũngĩkorwo arĩ na ndungata ya kũmũrĩmĩra na mũraũ kana ya kũmũrĩithĩria ngʼondu, na ndungata ĩyo yoimĩra mũgũnda amĩĩre atĩrĩ, ‘Ũka ũikare thĩ ũrĩe?’
8 ¿La man kꞌu jewaꞌ kibꞌij che: “chakꞌexa ri awatzꞌyaq, chabꞌana nuwa, kꞌa te katwaꞌ kan at are kinwalej in”?
Githĩ to amĩĩrire atĩrĩ, ‘Thondekera irio cia hwaĩ-inĩ, na wĩhaarĩrie ũnjikarie ngĩrĩa na ngĩnyua; na thuutha ũcio no ũrĩe na ũnyue’?
9 ¿La utz kꞌu riꞌ katyoxix na che ri ajchak xwi rumal xubꞌano ri upatan?
Ningĩ no agĩcookerie ndungata ĩyo ngaatho nĩ gwĩka ũrĩa ĩĩrĩtwo ĩĩke?
10 Ri ix are xbꞌantaj ronojel ri ipatan chibꞌij: “Uj patanijelabꞌ ri maj kaqatayij, xaq xwi xujkwinik xqabꞌan ri qapatan.”
Ũguo noguo o na inyuĩ, rĩrĩa mweka ũrĩa wothe mwĩrĩtwo mwĩke, ugagai atĩrĩ, ‘Tũrĩ o ndungata itarĩ kĩene; twaruta o wĩra witũ tu.’”
11 Jun qꞌijal bꞌenam rij ri Jesús pa ri tinimit Jerusalén, tajin kꞌu kiꞌkow bꞌik pa ri tinimit Samaria xuqujeꞌ pa Galilea.
Na rĩrĩ, Jesũ arĩ rũgendo-inĩ rwa gũthiĩ Jerusalemu nĩagereire mũhaka-inĩ wa Samaria na Galili.
12 Okem kꞌu bꞌik rij pa ri jun tinimit, xeꞌl loq e lajuj achyabꞌ e chꞌaꞌkibꞌ, rumal kꞌu cher naj e kꞌo wi loq.
Na rĩrĩa aatoonyaga gatũũra kamwe, agĩtũngwo nĩ andũ ikũmi maarĩ na mũrimũ wa mangũ. Makĩrũgama o haraaya,
13 Xkiraq kichiꞌ xkibꞌij: Ajtij, Jesús, cheꞌl kuꞌx la chaqe.
makĩanĩrĩra na mũgambo mũnene, makiuga atĩrĩ, “Jesũ, Mwathi witũ, tũiguĩre tha!”
14 Are xeꞌrilo, xubꞌij chike: Jix, jiꞌkꞌutu iwibꞌ chkiwach ri chꞌawenelabꞌ cho ri Dios pa kiwiꞌ ri winaq. E bꞌenaq kꞌu pa ri bꞌe are xechꞌajchꞌobꞌetajik.
Hĩndĩ ĩrĩa aamoonire, akĩmeera atĩrĩ, “Thiĩi mũkeyonanie kũrĩ athĩnjĩri-Ngai.” Na rĩrĩa maathiiaga-rĩ, magĩtherio.
15 Are kꞌu xril jun chike ri achyabꞌ chi xutzirik, xtzalijik kuraqaqej uchiꞌ kuqꞌijilaꞌj ri Dios.
Rĩrĩa ũmwe wao onire nĩahonio, akĩhũndũka akĩgooca Ngai na mũgambo mũnene,
16 Xukulik xqaj cho ri Jesús, xtyoxin che, pune aj Samaria we achi riꞌ.
Akĩĩgũithia thĩ magũrũ-inĩ ma Jesũ, akĩmũcookeria ngaatho. Mũndũ ũcio aarĩ Mũsamaria.
17 Xubꞌij kꞌu ri Jesús che: ¿La man kꞌu e lajuj achyabꞌ ri xechꞌajchꞌobꞌetajik? ¿Jawjeꞌ kꞌu e kꞌo wi ri e bꞌelejebꞌ chik?
Jesũ akĩũria atĩrĩ, “Githĩ othe ikũmi matiatherio? Acio angĩ kenda marĩ ha?
18 ¿La maj chi jun ri xtzalij loq chuyaꞌik uqꞌij ri Dios, la xaq xwi we achi ri man qawinaqil taj?
Gũtirĩ o na ũmwe ũngĩcooka kũhe Ngai ũgooci tiga o mũgeni ũyũ?”
19 Xubꞌij kꞌu ri Jesús che ri achi: Chatwaꞌjiloq, jat, xatkunataj rumal ri akojobꞌal.
Agĩcooka akĩmwĩra atĩrĩ, “Ũkĩra wĩthiĩre; gwĩtĩkia gwaku nĩkuo gwatũma ũhone.”
20 Ri e fariseos xkita che ri Jesús chirij ri upetibꞌal ri ajawarem rech ri Dios, xubꞌij kꞌu chike: Maj jun kakwinik qas kuchomaj jas ri qas upetibꞌal ri ajawarem rech ri Dios.
Na rĩrĩ, hĩndĩ ĩmwe Afarisai nĩmoririe Jesũ rĩrĩa ũthamaki wa Ngai ũgooka. Nake akĩmacookeria atĩrĩ, “Ũthamaki wa Ngai ndũũkaga na imenyithia iria mũngĩĩrorera,
21 Man kibꞌij taj: “Chiwilampeꞌ, chi riꞌ kꞌo wi, chiwilampeꞌ, je laꞌ kꞌo wi”. Chiwilaꞌ chi pa ri iwanimaꞌ kꞌo wi ri ajawarem rech ri Dios.
kana andũ moige atĩrĩ, ‘Ũrĩ haha,’ kana ‘Ũrĩ harĩa,’ tondũ ũthamaki wa Ngai ũrĩ thĩinĩ wanyu.”
22 Xubꞌij kꞌu ri Jesús chike ri utijoxelabꞌ: Kopan na ri qꞌij ri sibꞌalaj kirayij kiwil ri uqꞌijal ri uKꞌojol ri Achi, man kiwil ta kꞌut.
Agĩcooka akĩĩra arutwo ake atĩrĩ, “Ihinda nĩrĩroka rĩrĩa mũkeriragĩria kuona mũthenya ũmwe wa Mũrũ wa Mũndũ, no mũtikawona.
23 Man kixeꞌ ta kꞌu kukꞌ xuqujeꞌ man kiꞌtereneꞌj taj ri winaq riꞌ kakibꞌij na chiꞌwe: “Jiꞌwilampeꞌ kꞌo jewaꞌ, chiwilampeꞌ kꞌo chi riꞌ.”
Andũ nĩmakamwĩra atĩrĩ, ‘Arĩ harĩa!’ kana ‘Arĩ haha!’ Mũtikanatengʼere mũmarũmĩrĩre.
24 Rumal chi ri uqꞌijal ri upetibꞌal ri uKꞌojol ri Achi, jeꞌ jas ri kayapaꞌ ri karepqꞌun chuxukut kaj kaqaj chuxukut ulew.
O ta ũrĩa rũheni rũhenũkaga rũkamũrĩka matu kuuma mũthia ũmwe nginya ũrĩa ũngĩ, no taguo gũũka kwa Mũrũ wa Mũndũ gũkahaana mũthenya ũcio wake.
25 Xa kꞌu nabꞌe na kuriq na kꞌax xuqujeꞌ ketzelax na uwach kumal ri winaq rech we qꞌij junabꞌ riꞌ.
No rĩrĩ, no nginya ambe one mathĩĩna maingĩ na aregwo nĩ andũ a rũciaro rũrũ.
26 Ri upetibꞌal ri uKꞌojol ri Achi, jeꞌ jas ri xkꞌulmataj pa taq ri uqꞌij ri Noé.
“O ta ũrĩa gwatariĩ matukũ-inĩ ma Nuhu, noguo gũkaahaana matukũ-inĩ ma Mũrũ wa Mũndũ.
27 Ri winaq kewaꞌik, kequmunik, kekꞌuliꞌ taq xuqujeꞌ keya pa taq kꞌulanem, kꞌa xopan na ri qꞌij are xok ri Noé pa ri arca, xpe kꞌu ri qꞌeqal jabꞌ, xuꞌkamisaj kan konojel ri winaq.
Andũ acio maakorirwo makĩrĩa, na makĩnyua, na makĩhikania, na makĩhikio, o nginya mũthenya ũrĩa Nuhu aatoonyire thabina. Hĩndĩ ĩyo kĩguũ kĩnene gĩgĩũka gĩkĩmaniina othe.
28 Je xuqujeꞌ xkꞌulmatajik pa taq ri qꞌij rech riꞌ Lot: ri winaq kewaꞌik, kequmunik, keloqꞌoꞌmanik, xuqujeꞌ kekꞌayinik, ketikoꞌnijik xuqujeꞌ kakiyak taj ja.
“Ningĩ ũguo noguo gwatariĩ matukũ-inĩ ma Loti. Andũ acio maakorirwo makĩrĩa na makĩnyua, na makĩgũra na makĩendia, na makĩhaanda na magĩaka nyũmba.
29 Xa kꞌu are xuriq ri qꞌij ri xel bꞌik ri Lot pa ri tinimit Sodoma, xtzaq loq qꞌaqꞌ rech chikajil xuqujeꞌ azufre, xukꞌis pa kiwiꞌ konojel ri winaq.
No mũthenya ũrĩa Loti oimire Sodomu, mwaki na ũbiriti ikiura ta mbura kuuma igũrũ, ikĩmaniina othe.
30 Jeriꞌ kakꞌulmataj na are kukꞌut ribꞌ ri uKꞌojol ri Achi.
“Ũguo noguo gũkahaana mũthenya ũrĩa Mũrũ wa Mũndũ akaaguũranĩrio.
31 Pa ri qꞌij riꞌ, ri winaq ri kꞌo puꞌwiꞌ ri rachoch, maqaj bꞌik chutzukuxik ri ujastaq ri kꞌo kan pa ri rachoch, je xuqujeꞌ ri tajin kachakun cho ri saq, matzalij chukꞌamik ri man xnaꞌtaj ta bꞌik che.
Mũthenya ũcio, mũndũ o wothe ũgaakorwo arĩ nyũmba igũrũ, na indo ciake irĩ nyũmba thĩinĩ, ndakanaharũrũke gũcigĩĩra. Ningĩ o na mũndũ ũrĩa ũgaakorwo arĩ mũgũnda ndakanahũndũke agĩĩre kĩndũ.
32 Xwi naꞌtaj chiꞌwe ri xkꞌulmataj rukꞌ ri rixoqil ri Lot.
Ta ririkanai mũtumia wa Loti!
33 Xapachin kꞌu ri karaj kukol ri ukꞌaslemal, kutzaq na riꞌ, xapachin kꞌu ri kutzaq ri ukꞌaslemal, kukol na riꞌ.
Mũndũ ũrĩa wothe ũgeragia gũtũũria muoyo wake nĩakoorwo nĩguo, nake ũrĩa wothe ũũragwo nĩ muoyo wake nĩakaũtũũria.
34 Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe chi che ri aqꞌabꞌ riꞌ, kekꞌojiꞌ na kebꞌ winaq pa jun chꞌat. Jun kakꞌam bꞌik chike, ri jun chik kakanaj kanoq.
Ngũmwĩra atĩrĩ, ũtukũ ũcio andũ eerĩ nĩmagakorwo makomete ũrĩrĩ ũmwe, nake ũmwe wao akuuo, na ũrĩa ũngĩ atigwo.
35 E kebꞌ ixoqibꞌ kekeꞌn na junam, jun kꞌut kakꞌam na bꞌik, ri jun chik kakanaj kanoq.
Atumia eerĩ nĩmagakorwo magĩthĩa hamwe; ũmwe wao akuuo, na ũrĩa ũngĩ atigwo.
36 E kebꞌ achyabꞌ kechakun na cho ri saq, jun kakꞌam na bꞌik, ri jun chik kakanaj kanoq.
(Ningĩ arũme eerĩ nĩmagakorwo makĩruta wĩra hamwe, ũmwe wao akuuo, ũrĩa ũngĩ atigwo.)”
37 Xkita kꞌu che: Ajawxel ¿Jawjeꞌ kakꞌulmataj wi waꞌ we riꞌ? Ri Jesús xubꞌij chike: Ri e kꞌuch kakimulij kibꞌ riꞌ xapawjeꞌ kꞌo wi jun kaminaq.
Nao makĩmũũria atĩrĩ, “Kũu nĩ kũ Mwathani?” Nake akĩmacookeria atĩrĩ, “Nderi ciũnganaga harĩa hothe harĩ kĩimba.”