Lucas 14
1 Jun qꞌij rech uxlanem, ri Jesús xeꞌwoꞌk cho rachoch jun kinimaꞌqil ri fariseo, e kꞌo chi kꞌu nikꞌaj fariseos ri tajin kakiwalwechij ri jastaq ri kubꞌan ri Jesús.
Siku moja ya Sabato, Yesu alikwenda kula chakula nyumbani kwa mmoja wa viongozi wa Mafarisayo; watu waliokuwapo hapo wakawa wanamchunguza.
2 Jun achi kꞌut ri kꞌo sipoj che kꞌo chilaꞌ cho ri Jesús.
Mbele yake Yesu palikuwa na mtu mmoja aliyekuwa na ugonjwa wa kuvimba mwili.
3 Ri Jesús kꞌut xuta chike ri aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik xuqujeꞌ ri fariseos. ¿La yaꞌtalik kabꞌan kunanik pa ri qꞌij rech uxlanem?
Yesu akawauliza walimu wa Sheria na Mafarisayo, “Je, ni halali au la kumponya mtu siku ya sabato?”
4 Maj kꞌu jun xchꞌawik chike ri e kꞌo chilaꞌ. Ri Jesús kꞌut xukꞌam apanoq ri yawabꞌ, xukunaj bꞌik, kꞌa te riꞌ xutaq bꞌik cho rachoch.
Lakini wao wakakaa kimya. Yesu akamshika huyo mgonjwa, akamponya, akamwacha aende zake.
5 Xubꞌij xuqujeꞌ: We kꞌo jun chiꞌwe kꞌo jun ukꞌojol o wine kꞌo jun uwakax ri katzaq bꞌik pa jun jul, ¿la man aninaq keꞌresaj loq pune jun qꞌij rech uxlanem?
Halafu akawaambia, “Ni nani kati yenu ambaye mtoto wake au ng'ombe wake akitumbukia shimoni, hangemtoa hata kama ni siku ya Sabato?”
6 Maj kꞌu jas xekwinik xkibꞌij che.
Nao hawakuweza kumjibu swali hilo.
7 Are xril ri Jesús jas ri kakibꞌan ri winaq ri e sikꞌital pa ri waꞌim chuchaꞌik ri sibꞌalaj utz taq kꞌolibꞌal chwi ri mexa, xutzijoj we jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj.
Yesu aliona jinsi wale walioalikwa walivyokuwa wanajichagulia nafasi za heshima, akawaambia mfano:
8 Are katsikꞌix pa jun nimaqꞌij rech kꞌulanem, man kattꞌuyiꞌ taj pa ri sibꞌalaj jeꞌl laj kꞌolibꞌal ri nim ubꞌantajik rumal cher rukꞌ jubꞌiqꞌ kꞌo chi na jun winaq sikꞌitalik ri sibꞌalaj kꞌo na uqꞌij chawach ri sikꞌitalik.
“Kama mtu akikualika arusini, usiketi mahali pa heshima isije ikawa amealikwa mwingine mheshimiwa kuliko wewe;
9 We jeriꞌ, kape riꞌ ri winaq ri xixsikꞌinik kubꞌij na chawe: “Chaya kan le atꞌuyulibꞌal che we achi riꞌ rukꞌ kꞌu kꞌixibꞌal riꞌ kateꞌ tꞌuyul pa ri kꞌisbꞌal tem.”
na mwenyeji wenu ninyi wawili atakuja na kukwambia: Mwachie huyu nafasi. Hapo utaaibika mbele ya wote na kulazimika kwenda kuchukua nafasi ya mwisho.
10 Are katsikꞌixik pa jun nimaqꞌij, are utz we kattꞌuyiꞌ kan pa ri kꞌisbꞌal tem, rech are katril ri winaq ri xatsikꞌinik kubꞌij chawe: “Wech chꞌabꞌeꞌn chatqꞌax choch, kꞌo jun jeꞌl laj atꞌuyulibꞌal xaq awe at.” Xa jeriꞌ kanimarisax na aqꞌij chikiwach konojel ri e sikꞌitalik.
Bali ukialikwa kwenye karamu, keti mahali pa mwisho, ili mwenyeji wako atakapokuja akwambie: Rafiki, njoo hapa mbele, mahali pazuri zaidi. Hapo utakuwa umeheshimika mbele ya wote wanaoketi pamoja nawe.
11 Xapachin kꞌu ri kunimarisaj ribꞌ kanitzꞌarisax na uqꞌij, xuqujeꞌ xapachin ri kunitzꞌarisaj na ribꞌ kanimarisax na uqꞌij.
Kwa maana yeyote anayejikweza atashushwa, na anayejishusha, atakwezwa.”
12 Kꞌa te riꞌ xubꞌij ri Jesús che ri winaq ri sikꞌininaq: Are kabꞌan jun tzuquꞌnijik o kaya ne jun rekeqꞌij, man are ta kaꞌsikꞌij ri awech chꞌabꞌeꞌn, xuqujeꞌ man are ta kaꞌsikꞌij ri awachalal, man are ta kaꞌsikꞌij ri uqꞌabꞌ taq alaxik awukꞌ, xuqujeꞌ man are ta kaꞌsikꞌij ri e qꞌinom taq aꞌkꞌulja. Rukꞌ jubꞌiqꞌ katsikꞌix chi kumal aꞌreꞌ kakitzalij la ukꞌaxel chawe.
Halafu akamwambia na yule aliyemwalika, “Kama ukiwaandalia watu karamu mchana au jioni, usiwaalike rafiki zako au jamaa zako au jirani zako walio matajiri, wasije nao wakakualika nawe ukawa umelipwa kile ulichowatendea.
13 Xane are kabꞌan nimaqꞌij, chaꞌsikꞌij ri e mebꞌaibꞌ, ri man e tzꞌaqat winaq taj, ri e chꞌokeꞌr, xuqujeꞌ e moyabꞌ.
Badala yake, unapofanya karamu, waalike maskini, vilema viwete na vipofu,
14 Utz kꞌu na awe we jeriꞌ kabꞌano, pune man kekwin taj katkitoj we winaq riꞌ chawe, kayaꞌtaj kꞌu na rajilal ukꞌaxelal chawe pa ri kꞌastajibꞌal ke ri e sukꞌ taq winaq.
nawe utakuwa umepata baraka, kwa kuwa hao hawana cha kukulipa. Maana Mungu atakupa tuzo lako wakati watu wema watakapofufuka.”
15 Are xutabꞌej rech ri jun achi ri tꞌuyul puꞌwiꞌ ri mexa, xubꞌij che ri Jesús: Sibꞌalaj utz rech ri kawaꞌ pa ri nimaqꞌij rech ri ajawarem rech ri Dios.
Mmoja wa wale waliokuwa wameketi pamoja na Yesu akasema, “Ana heri mtu yule atakayekula chakula katika Ufalme wa Mungu.”
16 Ri Jesús xubꞌij: Jun qꞌijal, kꞌo jun achi ri xuꞌsikꞌij sibꞌalaj e kꞌi winaq, xubꞌan kꞌut jun nimalaj nimaqꞌij.
Yesu akamjibu, “Mtu mmoja alifanya karamu kubwa, akaalika watu wengi.
17 Pa ri qꞌotaj rech ri nimaqꞌij, xutaq bꞌik jun chike ri e patanil rech, xeꞌkibꞌij chike ri sikꞌital pa ri nimaqꞌij: “Ronojel xutzirik, chixanloq.”
Wakati wa karamu ulipofika alimtuma mtumishi wake awaambie walioalikwa, Njoni, kila kitu ni tayari.
18 Konojel kꞌut xok chutayik toqꞌobꞌ, ri nabꞌe xubꞌij, chakuyu numak, xa kꞌa te xinloqꞌ jubꞌiqꞌ wulew keꞌnwila kꞌu na,
Lakini wote, kwa namna moja, wakaanza kuomba radhi. Wa kwanza akamwambia mtumishi: Nimenunua shamba, kwa hiyo sina budi kwenda kuliangalia; nakuomba uniwie radhi.
19 Ri jun chik xubꞌij, chakuyu numak xa kꞌa te xinloqꞌ e jobꞌ wok nuwakax rech chak, kubꞌeꞌn wi la na jas kechakunik.
Mwingine akasema: Nimenunua ng'ombe jozi tano wa kulima; sasa nimo njiani kwenda kuwajaribu; nakuomba uniwie radhi.
20 Ri jun chik xubꞌij: Xa kꞌa te xinkꞌuliꞌk rumal riꞌ man kinkwin taj kineꞌek.
Na mwingine akasema: Nimeoa mke, kwa hiyo siwezi kuja.
21 Xtzalij kꞌu ri ajchak xuꞌtzaqa utaqkil che ri rajaw. Are xutabꞌej rech ri ajchoqꞌe ri ja xyojtajik, xusikꞌij kꞌu ri patanil rech xubꞌij che: Jat aninaq pa taq ri kꞌayibꞌal xuqujeꞌ xoꞌl taq ri ja, ja bꞌa kꞌamaloq ri e mebꞌaibꞌ xuqujeꞌ ri man e tzꞌaqat taq winaq taj, ri maj kaqꞌan, xuqujeꞌ ri e moy.
Mtumishi huyo akarudi na kumwarifu bwana wake jambo hilo. Yule mwenye nyumba alikasirika, akamwambia mtumishi wake: Nenda upesi kwenye barabara na vichochoro vya mji, uwalete hapa ndani maskini, viwete, vipofu na waliolemaa.
22 Ri patanijel xubꞌij che ri rajaw: Xbꞌantaj ri xbꞌij la chwe, kꞌa kꞌo kꞌu na kꞌolibꞌal.
Baadaye, mtumishi huyo akasema: Bwana mambo yamefanyika kama ulivyoamuru, lakini bado iko nafasi.
23 Ri rajaw xubꞌij che: Jat pa ri nima bꞌe xuqujeꞌ pa taq ri solibꞌal taq bꞌe, chakojo achuqꞌabꞌ, chikimulixik loq ri winaq rech kanoj ri wachoch.
Yule bwana akamwambia mtumishi: Nenda katika barabara na vichochoro vya mji uwashurutishe watu kuingia ili nyumba yangu ijae.
24 Qas kinbꞌij na chiꞌwe, maj jun chike riꞌ ri qas xeꞌnsikꞌij kakikiꞌkotebꞌej ri nunimaqꞌij.
Kwa maana, nawaambieni, hakuna hata mmoja wa wale walioalikwa atakayeonja karamu yangu.”
25 Ri Jesús kꞌut xtzalqꞌomij kukꞌ ri e sibꞌalaj kꞌi winaq ri e teren chirij xubꞌij chike:
Hapo, makundi mengi yakawa yanaandamana pamoja na Yesu. Basi, akawageukia akawaambia,
26 We kꞌu kꞌo jun ri karaj kuxik nutijoxel rajawaxik kꞌo na ri kubꞌan chinuloqꞌaxik chikiwach ri unan, rixoqil, e ralkꞌwaꞌl, e rachalal, ranabꞌ, xuqujeꞌ kinuloqꞌaj na in cho areꞌ. We man jewaꞌ kanoꞌjin ri winaq, man kakwin taj kux nutijoxel.
“Mtu yeyote akija kwangu, asipowachukia baba na mama yake, mke wake, watoto, ndugu na dada zake, naam, hata na nafsi yake mwenyewe, hawezi kuwa mwanafunzi wangu.
27 Ri man kareqaj ta ri ucheꞌ ripbꞌal xuqujeꞌ man kinutereneꞌj taj, man kakwin taj kuxik nutijoxel.
Mtu asipochukua msalaba wake na kunifuata hawezi kuwa mwanafunzi wangu.
28 Qaꞌnampe che, kꞌo jun achi ri karaj kuyak jun nimalaj torre. ¿La man nabꞌe katꞌuyiꞌk chi rilik janipa kel wi ri kubꞌano, xuqujeꞌ we kꞌo nim urajil chukꞌisik ri chak?
Kwa maana, ni nani miongoni mwenu ambaye akitaka kujenga mnara hataketi kwanza akadirie gharama zake ili ajue kama ana kiasi cha kutosha cha kumalizia?
29 Xaq kayoqꞌ riꞌ kumal konojel ri winaq ri kiꞌlowik we xwi kubꞌan ri utakꞌalibꞌal ri ja, man xkwin taj xukꞌiso.
La sivyo, baada ya kuweka msingi na kushindwa kumaliza, watu watamcheka
30 “Man xkwin ta le kꞌin achi chukꞌisik ri xumajij,” kecha riꞌ ri winaq che.
wakisema: Mtu huyu alianza kujenga, lakini hakumalizia.
31 Xuqujeꞌ qaꞌnampe che kꞌo jun taqanel kachꞌoꞌjin rukꞌ jun taqanel chik. ¿La man nabꞌe riꞌ katꞌuyiꞌ chi rilik la rukꞌ lajuj mil achyabꞌ kakwinik kachꞌoꞌjin rukꞌ ri ukꞌamom loq juwinaq mil achyabꞌ?
“Au, ni mfalme gani ambaye, akitaka kwenda kupigana na mfalme mwingine, hataketi kwanza chini na kufikiri kama ataweza, kwa askari wake elfu ishirini?
32 Kutaq bꞌik uꞌtaqoꞌn riꞌ rech keꞌkita jaꞌmaril che riꞌ ri taqanel are naj petinaq wi na, we karilo chi man kakwin taj kachꞌoꞌjin rukꞌ.
Kama anaona hataweza, atawatuma wajumbe kutaka masharti ya amani wakati mfalme huyo mwingine angali mbali.
33 Je xuqujeꞌ xapachin ri man kuya ta kan ronojel ri uqꞌinomal, man kakwin taj kux nutijoxel.
Vivyo hivyo, basi, hakuna hata mmoja wenu atakayekuwa mwanafunzi wangu kama asipoachilia kila kitu alicho nacho.
34 Sibꞌalaj utz ri atzꞌam, we kꞌu kel ri utzayil ri atzꞌam, ¿la xaq jeꞌ kꞌu riꞌ utz na kanoꞌwik?
“Chumvi ni nzuri; lakini ikipoteza ladha yake, itakolezwa na nini?
35 Man kꞌo ta chi ne riꞌ kutayij, xa ta ne che ri ulew, xa ta ne che uqꞌayisal tikoꞌn, kakꞌyaq bꞌik riꞌ pa mes. Chutatabꞌej bꞌa ri kꞌo uxikin chutatabꞌexik.
Haifai kitu wala kwa udongo wala kwa mbolea. Watu huitupilia mbali. Sikieni basi, kama mna masikio!”
