< Juan 9 >

1 Tajin kikꞌow bꞌik ri Jesús are xril jun achi moy wi pa ri ukꞌojiꞌkal.
Mientras Jesús caminaba, vio a un hombre que era ciego desde su nacimiento.
2 Ri utijoxelabꞌ xkita che: Jas che wa moy we achi ri pa ri ukꞌojiꞌkal ¿jachin chike waꞌ xmakunik, la areꞌ o aꞌreꞌ ri utat unan?
Sus discípulos le preguntaron: “Maestro, ¿porqué nació ciego este hombre? ¿Fue él quien pecó, o fueron sus padres?”
3 Ri Jesús xubꞌij chike: Man areꞌ taj xmakunik, xuqujeꞌ man are ta ri utat unan. Xkꞌulmatajik we riꞌ rech kaqꞌalajin na ri kwinem ri Dios pa ri ukꞌaslemal.
Jesús respondió: “Ni él, ni sus padres pecaron. Pero para que el poder de Dios pueda manifestarse en su vida,
4 Choqꞌaqꞌ kꞌut kinbꞌan ri uchak ri xintaqow loq, utz chi kꞌo na ri qꞌij, jeriꞌ rumal are kape ri aqꞌabꞌ maj jun kakwinik kachakunik.
tenemos que seguir haciendo la obra de Aquél que me envió mientras aún es de día. Cuando la noche venga, nadie podrá trabajar.
5 Are in kꞌo in cho ri uwachulew, in riꞌ ri qꞌaqꞌ ri katunanik rech ri uwachulew.
Mientras estoy aquí en el mundo, yo soy la luz del mundo”.
6 Are xbꞌiꞌtaj we tzij riꞌ rumal, xchubꞌan pa ri ulew, kꞌa te riꞌ xubꞌan xaqꞌoꞌl rukꞌ ri uchubꞌ, kꞌa te riꞌ xuqibꞌ che ri ubꞌoqꞌoch ri moy, xubꞌij che:
Después que dijo esto, Jesús escupió en el suelo e hizo barro con su saliva, el cual puso después sobre los ojos del hombre ciego.
7 Jat jaꞌchꞌaja awibꞌ pa le jaꞌ chonolik ubꞌiꞌnam Siloé, ri kel kubꞌij Taqoꞌn. Ri moy achi xeꞌek xuꞌchꞌaja ribꞌ, kakaꞌy chik chi kꞌut are xtzalij loq.
Entonces Jesús le dijo: “Ve y lávate tú mismo en el estanque de Siloé” (que significa “enviado”). Así que el hombre fue y se lavó a sí mismo, y cuando se dirigía hacia su casa, ya podía ver.
8 Ri uꞌkꞌulja ja ri achi xuqujeꞌ ri iꞌlowinaq kan nabꞌe chi kubꞌan ulimoxna xkibꞌij: ¿La man kꞌu are waꞌ ri achi ri katꞌuyiꞌk chutayik ulimoxna?
Sus vecinos y aquellos que lo habían conocido como un mendigo, preguntaban: “¿No es este el hombre que solía sentarse y mendigar?”
9 Jujun chike xkibꞌij: Jeꞌ areꞌ. Kꞌo chi nikꞌaj xkibꞌij: Man are taj, xa xaq raj junam kekaꞌy rukꞌ. Ri moy kꞌut xubꞌij chike: Jeꞌ, qas in wi.
Algunos decían que él era, mientras que otros decían: “no, es alguien que se parece a él”. Pero el hombre seguía diciendo “¡Soy yo!”
10 Xkita kꞌu che: ¿Jas che kꞌut katkaꞌy chik?
“¿Cómo es posible que puedas ver?” le preguntaron.
11 Ri achi xubꞌij: Ri achi ubꞌiꞌnam Jesús, xubꞌan jubꞌiqꞌ xaqꞌoꞌl xuqibꞌ che ri nubꞌoqꞌoch kꞌa te riꞌ xubꞌij chwe: “Jat jaꞌchꞌaja awibꞌ pa le jaꞌ chonolik ubꞌiꞌnam Siloé.” Jeriꞌ xineꞌek, xeꞌnchꞌaja wibꞌ kꞌa te riꞌ xinkwinik xinkaꞌyik.
Él respondió: “Un hombre llamado Jesús hizo barro y lo puso sobre mis ojos y me dijo ‘ve y lávate tú mismo en el estanque de Siloé’. Entonces yo fui, y me lavé, y ahora puedo ver”.
12 Ri winaq xkita che ri achi: ¿Jawjeꞌ kꞌo wi ri achi riꞌ? Man wetaꞌm taj, xcha chike.
“¿Dónde está?” le preguntaron. “No lo sé”, respondió él.
13 Ri winaq xkikꞌam bꞌik ri achi ri xkunatajik chikiwach ri fariseos.
Ellos llevaron al hombre que había estado ciego ante los fariseos.
14 Ri Jesús xubꞌan ri xaqꞌoꞌl rech xujaq ri ubꞌoqꞌoch ri achi pa jun qꞌij rech uxlanem.
Y era el día sábado cuando Jesús había preparado el barro y había abierto los ojos de aquél hombre.
15 Rumal riꞌ ri fariseos xkita che ri achi jas xubꞌano rech xkaꞌy chik junmul. Ri achi xubꞌij: Xuqibꞌ xaqꞌoꞌl che ri nubꞌoqꞌoch, xinchꞌaj wibꞌ, chanim kꞌut kinkaꞌy chik.
Así que los fariseos también le preguntaron cómo pudo ver. Él les dijo: “Él puso barro sobre mis ojos, y yo me lavé, y ahora puedo ver”.
16 E jujun chike ri fariseos xkibꞌij: We achi riꞌ man che ta ri Dios petinaq wi, jeriꞌ rumal man kunimaj taj ri qꞌij rech uxlanem. E nikꞌaj chik xkibꞌij: ¿Jas che waꞌ kakwin jun ajmak chubꞌanik taq we jastaq riꞌ? Jeriꞌ ri winaq man xekwin taj xkijunamaj ri kichomanik.
Algunos de los fariseos dijeron: “El hombre que hizo esto no puede venir de Dios porque no guarda el Sábado”. Pero otros se preguntaban: “¿Cómo puede un pecador hacer tales milagros?” De modo que tenían opiniones divididas.
17 Xkita chi kꞌu junmul che ri moy achi: ¿Jas kꞌu kabꞌij at che we achi ri xjaqow ri abꞌoqꞌoch? Ri achi xubꞌij chike: In kinbꞌij chi we achi riꞌ jun qꞌalajisal utzij ri Dios.
Entonces siguieron interrogando al hombre: “Ya que fueron tus ojos los que él abrió, ¿cuál es tu opinión acerca de él?” preguntaron ellos. “Sin duda, él es un profeta”, respondió el hombre.
18 Ri winaq aꞌj Israel man kakikoj ta kꞌut chi ri achi moy kan nabꞌe kamik kꞌut kakaꞌy chik, jeriꞌ xeꞌkisikꞌij ri utat unan.
Los líderes judíos aún se negaban a creer que el hombre que había sido ciego ahora pudiera ver, hasta que llamaron a sus padres.
19 Xkita chike: ¿La are waꞌ ri iwal ri kibꞌij chi moy pa ri ukꞌojiꞌkal? ¿Jas kꞌu che kakaꞌy chik kamik?
Ellos les preguntaron: “¿Es este su hijo, que estaba ciego desde el nacimiento? ¿Cómo, entonces, es posible que ahora pueda ver?”
20 Ri utat unan ri achi xkibꞌij: Qetaꞌm chi qal, xuqujeꞌ qetaꞌm chi moy are xkꞌojiꞌk.
Sus padres respondieron: “Sabemos que este es nuestro hijo que nació siendo ciego.
21 Ri man qetaꞌm taj are jas che kakaꞌy chik kamik. Chita che, riꞌj chik kakwin laꞌ kubꞌij chiꞌwe jas ri kiwaj che.
Pero no tenemos idea de cómo es posible que ahora vea, o de quién lo sanó. ¿Por qué no le preguntan a él? pues ya está suficientemente grande. Él puede hablar por sí mismo”.
22 Jewaꞌ xkibꞌij ri utat unan rumal kakixiꞌj kibꞌ chike ri winaq aꞌj Israel, jeriꞌ rumal kichomanik kakesaj bꞌik pa ri Sinagoga ri winaq ri kubꞌij chi ri Jesús are Cristo.
La razón por la que sus padres dijeron esto, es porque tenían miedo de lo que pudieran hacer los líderes judíos. Éstos ya habían anunciado que cualquiera que declarara que Jesús era el Mesías, sería expulsado de la sinagoga.
23 Rumal riꞌ xkibꞌij ri utat unan: “Chita che. Riꞌj chik.”
Esa fue la razón por la que sus padres dijeron “pregúntenle a él, pues ya está suficientemente grande”.
24 Chukabꞌ mul ri e winaq aꞌj Israel xkisikꞌij ri achi ri moy kan nabꞌe xkibꞌij che: Chaya uqꞌij ri Dios. Qetaꞌm uj chi ri achi ri xatkunanik, ajmak.
Por segunda vez, llamaron al hombre que había estado ciego y le dijeron: “¡Dale la gloria a Dios! Sabemos que este hombre es un pecador”.
25 Ri achi xubꞌij chike: Man wetaꞌm taj we ajmak. Xaq xwi wetaꞌm chi in moy kan nabꞌe chanim kꞌut kinkaꞌy chik.
El hombre respondió: “Yo no sé si él es o no un pecador. Todo lo que sé es que yo estaba ciego y ahora puedo ver”.
26 Ri winaq xkita che: ¿Jas kꞌu xubꞌan chawe? ¿Jas xubꞌan chujaqik ri abꞌoqꞌoch?
Entonces ellos le preguntaron: “¿Qué te hizo? ¿Cómo fue que abrió tus ojos?”
27 Ri achi xubꞌij: Man xita ta kꞌu ri xinbꞌij. ¿Jas che kiwaj kita chi junmul? ¿La xa kꞌu kiwaj kixok che utijoxelabꞌ?
El hombre respondió: “Ya les dije. ¿Acaso no estaban escuchando? ¿Por qué quieren escucharlo de nuevo? ¿Acaso quieren convertirse en sus discípulos también?”
28 Ri winaq xkibꞌij che rukꞌ oyawal: At riꞌ at utijoxel, uj uj utijoxelabꞌ ri Moisés.
Entonces ellos lo insultaron y le dijeron: “Tú eres discípulo de ese hombre.
29 Qetaꞌm uj chi xchꞌabꞌex ri Moisés rumal ri Dios, we achi kꞌut riꞌ man ketaꞌm taj jawjeꞌ upetik wi. Ri uj qetaꞌm chi ri Dios xchꞌaw rukꞌ ri qamam Moisés.
Nosotros somos discípulos de Moisés. Sabemos que Dios le habló a Moisés, pero en lo que respecta a esta persona, ni siquiera sabemos de dónde viene”.
30 Ri achi xubꞌij: Jeꞌ, are kꞌu la ri mayijabꞌal chi man iwetaꞌm taj jawjeꞌ upetik wi we achi riꞌ, xujaq kꞌu ri nubꞌoqꞌoch in.
El hombre respondió: “¡Es algo increíble! Ustedes no saben de dónde viene pero él abrió mis ojos.
31 Qetaꞌm chi ri Dios man kuꞌta ta ri kichꞌawem ri aꞌjmakibꞌ xaq xwi kuꞌta ri e utz taq winaq xuqujeꞌ ri kakibꞌan ri urayibꞌal ukꞌuꞌx.
Nosotros sabemos que Dios no escucha a los pecadores, pero sí escucha a todo el que lo adora y hace su voluntad.
32 Man tatal ta wi junmul we kꞌo jun achi ujaqom ubꞌoqꞌoch jun ri moy pa ri ukꞌojiꞌkal. (aiōn g165)
Nunca antes en toda la historia se ha escuchado de un hombre que haya nacido ciego y haya sido sanado. (aiōn g165)
33 We ta mat che ri Dios petinaq wi we achi riꞌ, maj kakwin laꞌ kubꞌano.
Si este hombre no viniera de Dios, no podría hacer nada”.
34 Ri winaq xkibꞌij che: At pa makaj xatalax wi, kꞌa te riꞌ kawaj ¿kaya kꞌutuꞌn chaqe? Xaq jeriꞌ xkesaj bꞌik pa ri Sinagoga.
“Tú naciste siendo completamente pecador, y sin embargo estás tratando de enseñarnos”, respondieron ellos. Y lo expulsaron de lo sinagoga.
35 Ri Jesús xretaꞌmaj chi xesax bꞌik ri achi pa ri Sinagoga, xaq jeriꞌ are xuriqo xuta che: ¿La katkojon che ri uKꞌojol ri Achi?
Cuando Jesús escuchó que lo habían expulsado, encontró al hombre y le preguntó: “¿Crees en el Hijo del hombre?”
36 Ri achi xubꞌij: Ajawxel, bꞌij la chwe jachin riꞌ, rech kinkojon che.
El hombre respondió: “Dime quién es, para creer en él”.
37 Ri Jesús xubꞌij che: Awilom chik uwach, are waꞌ ri tajin katzijon awukꞌ.
“Ya lo has visto. ¡Es el que habla contigo ahora!” le dijo Jesús.
38 Ri achi xubꞌij: Kinkojo, Wajaw. Xukiꞌ choch ri Jesús, kꞌa te riꞌ xuqꞌijilaꞌj.
“¡Creo en ti, Señor!” dijo él, y se arrodilló para adorar a Jesús.
39 Ri Jesús xubꞌij che: In in petinaq chuqꞌatik tzij puꞌwiꞌ we uwachulew riꞌ, rech jeriꞌ kekaꞌy na ri e moyabꞌ are kꞌu ri kekaꞌyik kemoyir na.
Entonces Jesús le dijo: “He venido al mundo para traer juicio, a fin de que aquellos que son ciegos puedan ver, y aquellos que ven se vuelvan ciegos”.
40 Jujun fariseos kꞌut are xkita ri xubꞌij, xkita che: ¿La uj moy kꞌu uj?
Algunos fariseos que estaban allí con Jesús le preguntaron: “Nosotros no somos ciegos también, ¿o sí?”
41 Ri Jesús xubꞌij chike: We ta ix moy, man kꞌo ta imak riꞌ, xa kꞌu rumal kibꞌij chi kixkaꞌyik rumal riꞌ kꞌo imak.
Jesús respondió: “Si ustedes estuvieran ciegos, no serían culpables. Pero ahora que dicen que ven, mantienen su culpa”.

< Juan 9 >