Hechos 28

1 Are xujopan chuchiꞌ ri jaꞌ pa ri utz ulew xqetaꞌmaj chi uj kꞌo pa ri chꞌaqaꞌp ulew ubꞌiꞌ Malta, qonojel utz qawach.

Da vi nu hadde berget oss, fikk vi vite at øen hette Malta.

2 Ri winaq ri e kꞌo chilaꞌ sibꞌalaj utz qachꞌabꞌexik xkibꞌano. Xkitzij jun qꞌaqꞌ, kꞌa te riꞌ xujkisikꞌij qonojel rech kaqamiqꞌ qibꞌ rumal cher sibꞌalaj tew.

De innfødte viste ikke liten menneskekjærlighet mot oss; de tendte op en ild og tok sig av oss alle sammen, da det hadde begynt å regne og var koldt.

3 Ri Pablo xukꞌam apanoq kebꞌ oxibꞌ chaqiꞌj siꞌ, tajin kꞌu kuya pa ri qꞌaqꞌ, xaq kꞌa teꞌ xel loq jun kumatz chuxoꞌl ri siꞌ, xanimaj loq cho ri qꞌaqꞌ, xutiꞌ ri Pablo che ri uqꞌabꞌ.

Men da Paulus sanket sammen en hop tørre kvister og kastet dem på ilden, krøp en orm ut på grunn av heten og bet sig fast i hans hånd.

4 Ri winaq ri e kꞌo pa cho ri chꞌaqaꞌp ulew are xkil ri kumatz tzayal che ri uqꞌabꞌ ri Pablo, xkibꞌij chibꞌil taq kibꞌ: Waꞌ we achi riꞌ jun kamisanel, pune man xkam ta kan pa ri plo, kamik kꞌut kutoj na ri etzelal ubꞌanom, kakam laꞌ.

Da nu de innfødte så dyret henge ved hans hånd, sa de til hverandre: Dette menneske er visselig en morder, som den hevnende rettferdighet ikke gir lov til å leve, skjønt han er berget fra havet.

5 Ri Pablo kꞌut xutota ri uqꞌabꞌ, xqaj ri kumatz pa ri qꞌaqꞌ, man kꞌo ta kꞌu jas xubꞌano.

Han rystet da dyret av sig inn i ilden, og hadde intet mén av det;

6 Konojel ri winaq kayeꞌm chi kasipoj ri uqꞌabꞌ ri Pablo, o xaq kꞌa teꞌ katzaqik, kakamik. Naj riꞌ xkayeꞌj na jas kubꞌano. Are xkilo chi man kꞌo ta jas jun kꞌax xuriqo, xkikꞌex kichomanik, xkibꞌij chi ri Pablo are jun dios.

men de ventet på at han skulde hovne eller falle død om med det samme. Da de nu ventet lenge, og så at han ikke hadde noget ondt av det, kom de på andre tanker, og sa at han var en gud.

7 Chunaqaj ri kꞌolibꞌal riꞌ xujopan wi, kꞌo ri rulew ri achi ubꞌiꞌ Plubio kinimal ri winaq ri e kꞌo chilaꞌ pa ri tinimit. Areꞌ sibꞌalaj utz xubꞌan che qakꞌulaxik pa ri rachoch, oxibꞌ qꞌij kꞌut xujrilij rukꞌ utzilal.

Men nær ved dette sted hadde den første mann på øen, ved navn Publius, en gård; han tok imot oss og viste oss vennlig gjestfrihet i tre dager.

8 Yawabꞌ kꞌu ri utat ri Publio, kꞌo pa chꞌat. Kꞌo qꞌaqꞌ chrij, xuqujeꞌ sibꞌalaj kikꞌ kupamaj. Xeꞌ kꞌu ri Pablo chi rilik, xubꞌan chꞌawem xuya ri uqꞌabꞌ puꞌwiꞌ, xkunataj kꞌu ri achi.

Og det traff sig så at Publius' far lå meget syk av feber og blodgang; Paulus gikk da inn til ham og bad og la hendene på ham og helbredet ham.

9 Rumal waꞌ we xbꞌantajik, xepe konojel ri yawabꞌibꞌ ri e kꞌo chilaꞌ pa ri tinimit riꞌ, xekunataj kꞌut.

Men da dette hadde hendt, kom også de andre der på øen som hadde sykdommer, og blev helbredet.

10 Konojel ri winaq sibꞌalaj nim xujkil wi, kꞌi ri xkisipaj chaqe. Are xujel bꞌik chilaꞌ xujeꞌ chi pa jun jukubꞌ chik, ri winaq xkiya bꞌik ronojel ri rajawaxik chaqe pa ri qabꞌinem.

De viste oss også stor ære, og da vi fór derfra, førte de ombord i skibet det vi kunde ha bruk for.

11 Oxibꞌ ikꞌ xujkꞌoji na chilaꞌ pa Malta, kꞌa te riꞌ xujok pa jun jukubꞌ bꞌinibꞌal aj Alejandría ri karikꞌowisaj ri qꞌalaj chilaꞌ. We jukubꞌ bꞌinibꞌal riꞌ kojtal ri upalaj ri dios Cástor choch, rachiꞌl ri dios Pólux che retal.

Da nu tre måneder var gått, fór vi derfra på et skib fra Aleksandria som hadde hatt vinterleie ved øen og hadde tvillingene til merke;

12 Xujopan kꞌu pa ri tinimit Siracusa ri kꞌo chiꞌ ri plo. Chilaꞌ xujkanaj wi kan oxibꞌ qꞌij.

og vi løp inn til Syrakus og blev der i tre dager;

13 Xujel bꞌik chilaꞌ, xqataqej kꞌu ri qabꞌe pa ri plo chunaqaj ri taqꞌaj kꞌa xujopan na pa ri tinimit Regio. Che ri jun qꞌij chik xpe jun kyaqiqꞌ chaqij pa ri umox ri relibꞌal qꞌij, chukabꞌ qꞌij kꞌut xujopan pa ri tinimit Puteoli.

og efterat vi derfra hadde seilt rundt kysten, kom vi til Regium. Dagen efter blev det sønnenvind, så vi efter to dagers fart kom til Puteoli.

14 Chilaꞌ kꞌut pa Puteoli xeꞌqariq wi jujun qachalal kojonelabꞌ. Xkibꞌij kꞌu chaqe kujkanaj wuqubꞌ qꞌij kukꞌ. Jeꞌ xqabꞌano, kꞌa te riꞌ xujeꞌ pa ri tinimit Roma.

Der fant vi brødre, og de bad oss bli syv dager hos dem; og så kom vi til Rom.

15 Ri qachalal pa Roma kitom chik chi kujopanik, xujul kikꞌulaj pa bꞌe, xqariq kꞌu qibꞌ pa ri alaj tinimit ubꞌiꞌ Apio, xuqujeꞌ jun kꞌolibꞌal ri kabꞌix oxibꞌ ja kꞌayibꞌal. Xtyoxin ri Pablo che ri Dios are xeꞌril ri alaxik.

Og da brødrene der fikk høre om oss, gikk de oss i møte derfra til Forum Appii og Tres Tabernæ; da Paulus så dem, takket han Gud og fattet mot.

16 Are xujopan pa ri tinimit Roma, ri Julio ri achi ri kataqan pa kiwiꞌ ri ajchꞌoꞌjabꞌ chajil tinimit, xuꞌjach ri e kꞌo pa cheꞌ. Ri Pablo kꞌut xya bꞌe che kakꞌojiꞌ utukel pa jun ja. Xchajix kꞌu rumal jun ajchꞌoꞌj chajil tinimit.

Da vi nu var kommet til Rom, overgav høvedsmannen fangene til høvdingen for livvakten; men Paulus fikk lov til å bo for sig selv sammen med den stridsmann som holdt vakt over ham.

17 Oxibꞌ qꞌij chik kꞌo ri Pablo pa Roma are xtaqan che kisikꞌixik ri kinimaꞌqil ri winaq aꞌj Israel ri e kꞌo pa Roma. Are xkimulij kibꞌ, ri Pablo xubꞌij chike: Qachalal, ri in man kꞌo ta jas jun kꞌax xinbꞌan chike ri qawinaqil aꞌj Israel, man kꞌo ta kꞌu nubꞌim chrij ri e naqꞌatal wi ri qamam ojer. Pune jeriꞌ xinokisax kꞌu pa cheꞌ pa ri tinimit Jerusalén, kꞌa te riꞌ xinjach loq pa kiqꞌabꞌ ri winaq aꞌj Roma.

Og da tre dager var gått, skjedde det at han kalte sammen de første menn blandt jødene der i byen, og da de var kommet sammen, sa han til dem: Mine brødre! jeg som ikke har gjort noget imot vårt folk eller våre fedres skikker, blev fra Jerusalem av overgitt som fange i romernes hender;

18 Are xkikꞌot nuchiꞌ, xkaj xinkitzoqopij rumal cher man kꞌo ta numak xkiriqo ri yaꞌtal wi kinkamisaxik.

da de hadde forhørt mig, vilde de late mig løs, fordi det ikke var nogen døds-sak mot mig.

19 Are kꞌu ri winaq aꞌj Israel man xkaj taj xintzoqopixik. Rumal riꞌ rajawaxik wi xinbꞌij chi are ri César, ri nimalaj taqanel puꞌwiꞌ Roma, kaqꞌatow na tzij pa nuwiꞌ. Rumal waꞌ in kꞌo waral, man are taj kinbꞌij chi kꞌo kimak ri nuwinaqil.

Men da jødene satte sig imot det, blev jeg nødt til å innanke min sak for keiseren, men ikke som om jeg hadde noget klagemål imot mitt folk.

20 Rumal kꞌu riꞌ xintaqan chisikꞌixik, rech kinwil iwach, xuqujeꞌ kintzijon iwukꞌ. Rumal kꞌu rech ri kuꞌlibꞌal qakꞌuꞌx qonojel ri uj aꞌj Israel, ri in in ximtal rukꞌ we ximbꞌal chꞌichꞌ riꞌ, xcha ri Pablo.

Av denne årsak har jeg da bedt eder hit for å få se eder og tale med eder; for det er for Israels håps skyld jeg bærer denne lenke.

21 Aꞌreꞌ xkibꞌij che ri Pablo: Man kꞌo ta jun wuj ri petinaq pa Judea qakꞌamom ri kꞌo jas kubꞌij chawij, xuqujeꞌ man kꞌo ta jun chike ri qachalal ri e petinaq je laꞌ, ri ulinaq waral, ri umolom amak chaqe.

De sa da til ham: Hverken har vi fått noget brev om dig fra Judea, heller ikke er nogen av brødrene kommet og har meldt eller sagt noget ondt om dig.

22 Kaqaj kꞌut kaqato jas ri kachomaj, qetaꞌm chi pa ronojel tinimit kꞌax kechꞌaw ri winaq chrij we kꞌakꞌ kꞌutuꞌn riꞌ, xechaꞌ.

Men vi vil gjerne få høre av dig hvad du mener; for om denne sekt er det oss vitterlig at den allesteds finner motsigelse.

23 Xkichaꞌ kꞌu jun qꞌij rech koꞌpan rukꞌ ri Pablo. E kꞌi kꞌut xoꞌpan rukꞌ pa ri ja jawjeꞌ ri kꞌo wi. Ri Pablo kꞌut xutzijoj chike ri utaqanik ri Dios pa kiwiꞌ ri winaq. Aqꞌabꞌil xumajij tzijonem kukꞌ kꞌa chaqꞌabꞌ xtoꞌtajik. Xukoj uchuqꞌabꞌ chubꞌixik chike ri winaq chi kekojon che ri Jesús. Xusikꞌij chkiwach ri kubꞌij chrij ri Jesús pa taq ri wuj rech ri Moisés, xuqujeꞌ ri kubꞌij chupam ri kiwuj ri qꞌalajisal taq rech ri utzij ri Dios ojer.

Efterat de da hadde avtalt en dag med ham, kom de i større mengde til ham i hans herberge; han la da ut for dem, idet han vidnet om Guds rike og søkte å overbevise dem om Jesus ut av Mose lov og profetene, fra årle morgen til aften silde.

24 Jujun xkikꞌamawaꞌj jas ri xubꞌij ri Pablo, xkikojo, jujun chik man xkikoj taj.

Og nogen blev overbevist ved det han sa, men andre var vantro.

25 Man xjunamataj ta kꞌu ri kichomanik konojel, xa jeriꞌ noꞌjim xkichapleꞌj elem bꞌik. Are kꞌu ri Pablo xubꞌij chike: Qas tzij ri xubꞌij ri Uxlabꞌixel chike ri qamam ojer chuchiꞌ ri qaqꞌalajisal utzij ri Dios Isaías:

De gikk da fra hverandre i uenighet, idet Paulus sa det ene ord: Rettelig talte den Hellige Ånd ved profeten Esaias til eders fedre da han sa:

26 Jat, jaꞌbꞌij chike we winaq riꞌ: Pune kitatabꞌej, man kichꞌobꞌ ta kꞌu ri kito. Pune kixkaꞌyik, man kixkwin ta kꞌu chuchꞌobꞌik ri kiwilo.

Gå til dette folk og si: I skal høre og høre og ikke forstå, og se og se og ikke skjelne;

27 Rumal chi ri kanimaꞌ we winaq riꞌ kowirinaq chik. Kitzꞌapim ri kixikin xuqujeꞌ kichꞌuqum ri kibꞌoqꞌoch rech man kekaꞌy taj, xuqujeꞌ rech man kakita taj, rech man kakichꞌobꞌ taj rech man ketzalij ta wukꞌ rech makekunataj taj.

for dette folks hjerte er sløvet, og med ørene hører de tungt, og sine øine lukker de, forat de ikke skal se med øinene og høre med ørene og forstå med hjertet og omvende sig, så jeg kunde få læge dem.

28 Chiwetaꞌmaj bꞌa chi ri utz laj tzij rech ri Evangelio ri kutoꞌ ri winaq, katzijox na chike ri nikꞌaj winaq chik ri man aꞌj Israel taj. Aꞌreꞌ kꞌut kakitatabꞌej na.

Så være det eder da vitterlig at denne Guds frelse er blitt utsendt til hedningene; hos dem skal den også finne øre.

29 Are xbꞌiꞌtaj waꞌ we tzij riꞌ rumal ri Pablo, konojel ri winaq aꞌj Israel xeꞌl bꞌik, sibꞌalaj xkichomaj rij ri xubꞌij ri Pablo chike.

Og da han hadde sagt dette, gikk jødene bort og hadde et skarpt ordskifte innbyrdes.

30 Kebꞌ junabꞌ kꞌut xkꞌojiꞌ na ri Pablo pa Roma pa jun qajom ja. Utz xubꞌan che kikꞌulaxik konojel ri xoꞌpan chuchꞌabꞌexik.

Han blev da to fulle år i sitt leide herberge, og tok imot alle som kom til ham,

31 Are xkꞌojiꞌ chilaꞌ man xuxiꞌj ta ribꞌ chutzijoxik ri utaqanik ri Dios pa kiwiꞌ ri winaq, xuqujeꞌ maj jun xqꞌatenik xuya kꞌutuꞌn chrij ri Ajawxel Jesucristo.

og han forkynte Guds rike og lærte om den Herre Jesus med all frimodighet, uten hindring.