Mathayo 22
1 Yesu aikile nabho lindi mubhwijejekanyo, naika,
耶稣又讲述了一个比喻：
2 Obhukama bhwa mulwile obhususana nobhukama oyo akolele obhwenga obhwo omwana waye.
“天国好比一个王，为儿子摆设婚筵。
3 Nabhatuma abhakosi bhaye okubhalubha abhobhaliga bhabhilikiwe okuja mubhukondelwa, bho bhwenga tali bhatejile.
他派仆人去请受邀之人来参加婚筵。但他们不肯来。
4 Omukama atumile abhakosi abhandi, naika. mubhabhwile bhone bhanu bhakokelwe mulole natekele ebhilyo. Jinumi najinana jani jinu jimemele jabhagilwe na amagambo gone gali ayeyi, muje mubhukondelwa bhwo bhwenga.
他再派另一些仆人去，对他们说：‘告诉那些受邀之人，我已经预备好了筵席，宰杀了公牛和肥畜，一切都预备妥当。来参加婚筵吧！’
5 Mbe nawe abhanu abho bhatagendele mubhwenga obhwo bhaliga bhakokelwe. Abhandi bhagendele mumashamba gebhwe, abhandi bhasubhile mubhyasala bhyebhwe.
但那些人却不理会这番邀请，掉头走开，有的去耕田，有的去做买卖，
6 abhandi nibhabhemukila abhakosi abhomukama nibhabha swasha nokubheta.
还有些人抓住王的仆人，凌辱他们，把他们杀了。
7 Nawe omukama abhiliiywe natuma abhalwani bhaye, nabheta bhaliya abheti nokubhasingalisha omusi gwebhwe kwo mulilo.
王怒火中烧，派兵消灭那些凶手，焚毁他们的城。
8 Okumala nabhabhwila abhakosi bhaye, “Obhwenga bhulyayeyi, nawe abhakokwa bhatajila chibhalo,
然后对仆人说：‘婚筵已经预备好了，只是受邀之人不配来此。
9 mbe mugende munjila jinkulu, mubhakoke abhanu bhanfu kutyo mulatula bhaje mubhulegesi obhobhwenga.
你们去大路口站着，邀请所有遇见之人来参加婚筵。’
10 Abhakosi bhagendele munjila jinkulu nokubhakoka abhanu bhamumbaga jone abho bhabhalolaga, abhakisi na bhabhibhi. niwo olubhuga lwobhwenga nulwijula abhagenyi.
那些仆人走到街上，把所有遇见之人，无论好坏，都招聚而来，很快婚筵就满座了。
11 Nawe omukama ejile akengila okubhalola abhagenyi, amulolele munu umwi oyo aliga atafwaye ingubho yo mubhwenga!
王进来与赴筵之人见面，发现一人没有穿着婚筵的礼服，
12 Omukama namubhusha, omusani, wengila kutiki munu munyumba utali na ngubho yamubhwenga? Omunu uyo ataikile chonachona.
于是王就对他说：‘朋友，你没有婚筵礼服，怎能进入这里？’那人无话可说。
13 Mbe niwo omukama nabhabhwila abhakosi bhae ati, “Mumubhoye Omunu unu amabhoko na amagulu na mumwese muchisute, eyo niyo kulibha okulila no kuguguna ameno.
于是王对侍从说：‘把他的手脚都绑起来，丢到黑暗中，在那里必有哀哭切齿。’
14 Kulwo kubha abhanu bhanfu abhabhilikilwa, nawe abhasolwa ni bhatilu.
因为受邀人很多，但很少是他选择之人。”
15 Niwo abhafarisayo bhagendele no kwiloma koleleki bhamugwate Yesu mu misango jaye mwenekili.
法利赛人离开了，聚在一起商量，怎样通过耶稣所说的话来陷害他。
16 Niwo bhabhatumile abheigisibhwa abhebhwe amwi na Bhaherode. Na bhamubhwilie Yesu, “Mwiigisha, chimenyele ati awe uli munu we chimali, na ati owiigisha okwenda kwa Nyamuanga mu chimali. Utakukukwa maiko ga munu undi na utakwelesha kubha na solole ku bhanu.
他们派了自己的门徒和希律党的门徒一同去问耶稣：“老师，我们知道你为人诚实，你所传授上帝之道皆为真理。你不允许任何人影响你，不在乎头衔或地位。
17 Kulwejo chibhwile, owiganilishaki? Angu ni jakisi muchimile okutobha likodi ku Kaisari amwi uli?”
那么请说说你的看法：纳税给凯撒，可不可以？”
18 Yesu amenyele obhulangilangi bhwebhwe naika ati, “Ni kulwaki omundegeja, abholulimi?
耶稣看出他们的恶意，就说：“虚伪的人，为什么试探我？
19 Munyeleshe iyela inu omutobhela likodi.” Niwo nibhamuletela idinari.
把纳税的钱币给我看看。”他们拿了一个银币递给耶稣。
20 Yesu nabhabhusha ati, “Olususo na lisina linu nibyaga?”
耶稣问他们：“这上面是谁的头像，谁的名号？”
21 Nibhamusubhya ati, “Ni bhya Kaisari.” Niwo Yesu nabhabhwila ati, “Muyanega Kaisari ebhinu bhinu bhili bhyaye ne bhya Nyamuanga mumuyane Nyamuanga.”
他们回答：“这是凯撒。” 他就对他们说：“凯撒的就应当归于凯撒，上帝的就应当归于上帝。”
22 Bhejile bhongwa kutiyo bhalugulile. Niwo nibhamusiga nibhagenda jebhwe.
这话让他们分外震惊，于是就离开他走了。
23 Kulusiku olwo abhandi abha Bhasadukayo bhejile ku Yesu, bhanu abhaika ati kutalio kusuluka kwa bhafuye. Nibhamubhusha,
撒都该人从来不相信复活。那天晚些时候，他们前来问耶稣：
24 “Nibhaika ati, Mwiigisha, Musa aikile ati, jakabhee omunu afuye atebhuye bhana, omwana wabho atwale omugasi wae amubhoneleko omwana omumula wabho.
“老师，摩西说如果一个已婚男人死了，没有儿女，他的弟弟就应该娶他的妻子，为哥哥留后。
25 Bhaliga bhaliwo abhaili musanju. Owo kwamuba atwae no kumala nafwa achali kwibhula nage abhana. Neya namusigila omuili wabho omugasi.
以前我们这里有兄弟七人，老大结了婚，没有孩子就死了，留下妻子给他的弟弟。嫁给老二后，老二死了，嫁给老三，老三死了，
26 Okumala omuili owakabhili ona nakola kutyo kutyo, okumala owa kasatu, ona nabha kutyo okukinga ulya owa wamusanju.
直到最后同样的事情又发生在老七身上。
27 Kubhutelo bhokukola ejo bhone omugasi uliya one fuye.
最后那女人也死了。
28 Mbe kusuko omuga Oyo kabha mugasi waga kubhamula abho musanju? okubha bhone bhaswilile okumutwala.”
那么复活的时候，她会是这七兄弟中哪人的妻子呢？因为他们都娶过她。”
29 Nawe Yesu abhasubhishe na bhabhila,” Muyabhile, kulyokulema okumenya jinu jandikilwe nolwo amanaga ga Nyamuanga.
耶稣回答：“你们错在不明白圣经，也不知道上帝的能力。
30 Okubha mubhusuluko abhanu bhatalitwala amwi kutwalibhwa nawe bhali lwa bhaalaika mulwile.
复活之后，人们不娶也不嫁，就像天堂的天使一样。
31 Nawe ebhyokusuka kwa bhafuye, muchaliga kwilabha okusoma chilia echo Nyamuanga aikile kwemwe, naikati,
关于逝者复活之事，难道你们没读过上帝所说：
32 Nanye Nyamuanga wa Ibulaimu, Nyamuanga wa Isaka naNyamunga wa Yakobho? Nyamuanga atali Nyamuanga wabhafue ni Nyamuanga wa bhaanga.”
‘我是亚伯拉罕的上帝，以撒的上帝，雅各的上帝’，上帝并非死人之上帝，而是活人之上帝。”
33 Akatungu elikofyanya bhejile bhwongwa linu, bhalungulile ameigisho Gaye.
民众听了他所说的，对其教义感到很惊异。
34 Nawe Abhafarisayo bhejile bhongwa ati Yesu ajibhisha Abhasadukayo, nibhwekofyanya awo amwene amwi.
听说耶稣让撒都该人无言以对，一群法利赛人便跑来提出更多问题。
35 Omwi webhwe ali nyabhilagilo, amubhusishe libhusho kwo kumulegeja.
其中有一个研究法律的专家，试探耶稣说：
36 “Omwiingisha ni chilagilo ki echikulu okukila jona mubhilangilo?”
“老师，律法中哪一条诫命最重要？”
37 Yesu namusubhya ati jikwiile umwende Latabhugenyi kwo mwoyo gwao gwone no bhwenge bhwao bhone
耶稣回答：“‘你要全心、全性、全意爱你的主，你的上帝。’
38 Chinu ncho echilagilo echikulu ne chokwamba.
这是最重要的受要诫命。
39 Nechakabhili echisusana -necho jikwiile okumwenda omwikashanya wao lwakutyo owiyenda awe omwene.
第二条与它相似，那就是：‘要爱人如己。’
40 Ebhwilangilo bhyona na Bhalangi ebhiikanya ebhilagilo bhinu bhibhili.”
全部律法和先知之书，均以这两条诫命为根据。”
41 Na Bhafalisayo ao bhaliga anu bhachalindiliye kwikofyanya amwi, Yesu abhabhwiliye libhusho.
法利赛人聚在一起之时，耶稣问他们：
42 Naika ati,” mbe, omwiganilisha ingulu ya kiristo? Omwene ni mwana waga?” Abhwene nibhamubhwila ni mwana Wadaudi
“你们对基督的看法如何？他是谁的子孙？”他们回答：“大卫的子孙。”
43 Yesu nabhasubhya ati,” Nkwasongaki chinu echikola Daudi mu mwoyo na mutoga Latabhugenyi naika ati,
耶稣又问：“但受到感召后的大卫为何称他为主？他说
44 'Latabhugenyi amubhwiliye Latabhugenyi wani at, “Inyanja mukubhoko kwani okwebhulyo, okukinga anu nilibhakola abhabhibhi bhao bhatulwe emwalo yammagulu gao.'”?”
‘主对我主说：你坐在我的右边，待我击败你所有敌人。’
45 Labha Daudi kamubhikila” Kristo Latabhugenyi,” Ni kujunoki abhe mwana wae.
大卫既然称他为主，他怎么又是大卫的子孙呢？”
46 Atabheyeo unu atulile kumusubhya! musango lindi, na tabheyeo unu alegejishe libdi okumubhusha amabhusho mafu okwambila olusiku olwo no kugendelela.
无人能够回答。此后再也没有人敢向他提问。
