< Marko 12 >
1 Niwo Yesu namba okubheigisha kwemifano. Naika, “Omunu ayambile lishamba lyemizabibu, nalisingilisha olugo, nashamba elyobho elyo konjelamo impaye. Nombaka omunala neya nabhatamo abhalimi mwishamba lyemizabibu. neya nabhanolugendo lwakula.
Καὶ ἤρξατο αὐτοῖς ἐν παραβολαῖς λαλεῖν. ἀμπελῶνα ἄνθρωπος ἐφύτευσεν, καὶ περιέθηκεν φραγμὸν καὶ ὤρυξεν ὑπολήνιον καὶ ᾠκοδόμησεν πύργον, καὶ ἐξέδετο αὐτὸν γεωργοῖς, καὶ ἀπεδήμησεν.
2 Akatungu kejile okinga amutumile omukosi waye kubhalimi bhemizabibu okulamila okusoka kwebhwe amatunda gemizabibu.
καὶ ἀπέστειλεν πρὸς τοὺς γεωργοὺς τῷ καιρῷ δοῦλον, ἵνα παρὰ τῶν γεωργῶν λάβῃ ἀπὸ τῶν καρπῶν τοῦ ἀμπελῶνος·
3 Tali bhamugwatile, nibhamubhuma, Nibhamubhilimya atalina chonachona.
καὶ λαβόντες αὐτὸν ἔδειραν καὶ ἀπέστειλαν κενόν.
4 Namulagilisha kwebhwe omukosi oundi, nibhamuutasha mumutwe nibhamukolela amagambo gajinswalo.
καὶ πάλιν ἀπέστειλεν πρὸς αὐτοὺς ἄλλον δοῦλον· κἀκεῖνον ἐκεφαλίωσαν καὶ ἠτίμασαν.
5 Niwo namulagilisha oundi, oyo umwi nibhamwita. bhabhakoleye abhandi bhanfu amagambo lwago, nibha bhabhuma nabhandi okubheta.
καὶ ἄλλον ἀπέστειλεν· κἀκεῖνον ἀπέκτειναν, καὶ πολλοὺς ἄλλους, οὓς μὲν δέροντες, οὓς δὲ ἀποκτέννοντες.
6 Aliga achali namunu umwi muno wokumutuma, mwana mwendwa. Niwe abheye womalisha oyoatumilwe kwebhwe. Naika “Abhamwikilisha omwanawani”
ἔτι ἕνα εἶχεν, υἱὸν ἀγαπητόν· ἀπέστειλεν αὐτὸν ἔσχατον πρὸς αὐτοὺς λέγων ὅτι ἐντραπήσονται τὸν υἱόν μου.
7 Tali abhalimi nibhelomela bhene kubhene, Unu niwe kanyachinu. muje, chimwite, lishamba elibha lyeswe.
ἐκεῖνοι δὲ οἱ γεωργοὶ πρὸς ἑαυτοὺς εἶπαν ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ κληρονόμος· δεῦτε ἀποκτείνωμεν αὐτόν, καὶ ἡμῶν ἔσται ἡ κληρονομία.
8 Bhamwingiliye, nibhamwita nokumwesa anja yalishamba lyemizabibu.
καὶ λαβόντες ἀπέκτειναν αὐτόν, καὶ ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω τοῦ ἀμπελῶνος.
9 Mbe kakola kutiki owalishamba lye mizabibu? Alija nobhabhilimwa abhalimi bhe mizabibu nokubha yana lishamba lye mizabibu abhanu abhandi.
τί ποιήσει ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος; ἐλεύσεται καὶ ἀπολέσει τοὺς γεωργούς, καὶ δώσει τὸν ἀμπελῶνα ἄλλοις.
10 Muchaliga osoma ligambo linu? “libhwii elyo abhombaki bhalilemele, lyamabha libhwii lya kumbali.
οὐδὲ τὴν γραφὴν ταύτην ἀνέγνωτε· λίθον ὃν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας·
11 Linu lyasokele kubhwana, nanilyolugusha mumeso geswe.”
παρὰ κυρίου ἐγένετο αὕτη καὶ ἔστιν θαυμαστὴ ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμῶν;
12 Bhaigile okumugwata Yesu, Nawe bhobhaile abhanu, kulwokubha bhamenyele ati amagambo ago kaika kabhaikila abhene. Niwo nibhamusiga nibhaja jebhwe.
καὶ ἐζήτουν αὐτὸν κρατῆσαι, καὶ ἐφοβήθησαν τὸν ὄχλον· ἔγνωσαν γὰρ ὅτι πρὸς αὐτοὺς τὴν παραβολὴν εἶπεν. καὶ ἀφέντες αὐτὸν ἀπῆλθον.
13 Niwo nibhabhatuma abhafarisayo namaherodia kumwene bhamubhushe emisango.
Καὶ ἀποστέλλουσιν πρὸς αὐτόν τινας τῶν Φαρισαίων καὶ τῶν Ἡρῳδιανῶν ἵνα αὐτὸν ἀγρεύσωσιν λόγῳ.
14 Bhejile bhakakinga, nibhamubhwila, “Mwiigisha echimwenya kutyo outegelesha bhulimunu nautakwelesha obhupendeleo kubhanu. Owiigisha injila ya Nyamuwanga muchimali. Chibhwile Nikwakisi okuliya ikodi muserikali nawe pai? echitula okuliya nawe chisige?
καὶ ἐλθόντες λέγουσιν αὐτῷ· διδάσκαλε, οἴδαμεν ὅτι ἀληθὴς εἶ καὶ οὐ μέλει σοι περὶ οὐδενός· οὐ γὰρ βλέπεις εἰς πρόσωπον ἀνθρώπων, ἀλλ’ ἐπ’ ἀληθείας τὴν ὁδὸν τοῦ θεοῦ διδάσκεις· ἔξεστιν κῆνσον Καίσαρι δοῦναι ἢ οὔ; δῶμεν ἢ μὴ δῶμεν;
15 Nawe Yesu aliga amenyele insonga yebhwe nabhabhwila, “Kubhaki omundoja? Munane isilingi niilole.”
ὁ δὲ ἰδὼν αὐτῶν τὴν ὑπόκρισιν εἶπεν αὐτοῖς· τί με πειράζετε; φέρετέ μοι δηνάριον ἵνα ἴδω.
16 Nibhaleta imwi ku Yesu, Nabhabhwila, isilingi inu necho chandikilwe anu nichaga? Nibhaika, “Niyaiserikali.”
οἱ δὲ ἤνεγκαν. καὶ λέγει αὐτοῖς· τίνος ἡ εἰκὼν αὕτη καὶ ἡ ἐπιγραφή; οἱ δὲ εἶπαν αὐτῷ· Καίσαρος.
17 Yesu Nabhabhwila, “Muyane iserikali ebhinu bhyaye Na Nyamuwanga ebhinu vya Nyamuwanga. “Nibhamulugula.
ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· τὰ Καίσαρος ἀπόδοτε Καίσαρι καὶ τὰ τοῦ θεοῦ τῷ θεῷ. καὶ ἐξεθαύμαζον ἐπ’ αὐτῷ.
18 Niwo Amasadukayo, nibhaika bhutaliwo bhusuluko, Nibhamulubha. Nibhamubhusha, nibhaika,
Καὶ ἔρχονται Σαδδουκαῖοι πρὸς αὐτόν, οἵτινες λέγουσιν ἀνάστασιν μὴ εἶναι, καὶ ἐπηρώτων αὐτὸν λέγοντες·
19 Mwiigisha, Musa achandikiye ati 'Omukobhe wao akafwa namusiga omugasi waye bhatebhuye nage, Omunu kamugega omugasi womukobhe wabho, nebhula nage abhana.'
διδάσκαλε, Μωϋσῆς ἔγραψεν ἡμῖν ὅτι ἐάν τινος ἀδελφὸς ἀποθάνῃ καὶ καταλίπῃ γυναῖκα καὶ μὴ ἀφῇ τέκνον, ἵνα λάβῃ ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ τὴν γυναῖκα καὶ ἐξαναστήσῃ σπέρμα τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ.
20 Bhaliga bhaliwo bhakobhe mwenda, owokwamba natwala omugasi neya nafwa, bhatebhuye nage.
ἑπτὰ ἀδελφοὶ ἦσαν· καὶ ὁ πρῶτος ἔλαβεν γυναῖκα, καὶ ἀποθνῄσκων οὐκ ἀφῆκεν σπέρμα.
21 Owakabhili namugega omwenona nafwa, atasigile mwana. owakasatu ona kutyo.
καὶ ὁ δεύτερος ἔλαβεν αὐτήν, καὶ ἀπέθανεν μὴ καταλιπὼν σπέρμα· καὶ ὁ τρίτος ὡσαύτως·
22 Nowamwenda nafwa atasigile mwana. Neya omugasi nafwa.
καὶ οἱ ἑπτὰ οὐκ ἀφῆκαν σπέρμα. ἔσχατον πάντων καὶ ἡ γυνὴ ἀπέθανεν.
23 Akatungu kosuluka, bhakasuluka bhuyaya, Alibha mugasi waga? kulwokubha bhone mwenda bhaliga bhalume bhaye.”
ἐν τῇ ἀναστάσει, ὅταν ἀναστῶσιν, τίνος αὐτῶν ἔσται γυνή; οἱ γὰρ ἑπτὰ ἔσχον αὐτὴν γυναῖκα.
24 Yesu nabhabhwila, kulwokubha bhabha yabhisishe Mutakumenya ligambo na managa ga Nyamuwanga?”
ἔφη αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· οὐ διὰ τοῦτο πλανᾶσθε μὴ εἰδότες τὰς γραφὰς μηδὲ τὴν δύναμιν τοῦ θεοῦ;
25 Akatungu kokusuluka okusoka mukabhuli, bhatalitwala notwalwa bhalibha lwa bha malaika bha Mulwile.
ὅταν γὰρ ἐκ νεκρῶν ἀναστῶσιν, οὔτε γαμοῦσιν οὔτε γαμίζονται, ἀλλ’ εἰσὶν ὡς ἄγγελοι ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
26 Tali, abhafuye abho abhasululwa, mutasomele okusoka muchitabho cha Musa, mumagambo gali poli, kutwo Nyamuwanga aikile namubhwila, 'Anye ni Nyamuwanga wa Abrahamu, Nyamuwanga wa Isaka, na Nyamuwanga wa yakobho?
περὶ δὲ τῶν νεκρῶν, ὅτι ἐγείρονται οὐκ ἀνέγνωτε ἐν τῇ βίβλῳ Μωϋσέως ἐπὶ τοῦ βάτου πῶς εἶπεν αὐτῷ ὁ θεὸς λέγων· ἐγὼ ὁ θεὸς Ἀβραὰμ καὶ ὁ θεὸς Ἰσαὰκ καὶ ὁ θεὸς Ἰακώβ;
27 Omwene atali Nyamuwanga wabhafuye, Tali abho abhesiya. Nichimali mwamulamila.”
οὐκ ἔστιν θεὸς νεκρῶν ἀλλὰ ζώντων. πολὺ πλανᾶσθε.
28 Umwi wabhamdiki ejile nategelesha amagambo ago; Nalola ati Yesu abhabhwiliye kisi. Namubhusha “Nichilago ki echakisi kula bhyone?”
Καὶ προσελθὼν εἷς τῶν γραμματέων, ἀκούσας αὐτῶν συζητούντων, ἰδὼν ὅτι καλῶς ἀπεκρίθη αὐτοῖς, ἐπηρώτησεν αὐτόν· ποία ἐστὶν ἐντολὴ πρώτη πάντων;
29 Yesu naika “Eyakisi niinu, “Yungwa, Israeli, Bhwana Nyamuwanga weswe, Bhwana niumwi.
ἀπεκρίθη ὁ Ἰησοῦς ὅτι πρώτη ἐστίν· ἄκουε Ἰσραήλ, κύριος ὁ θεὸς ἡμῶν κύριος εἷς ἐστιν,
30 Mwende Bhwana Nyamuwanga wao, kwo mwoyo gwao gwone, nomutima gwao gwone, nobhwenge bhwao bhwone, namanaga gao gone.
καὶ ἀγαπήσεις κύριον τὸν θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου.
31 Echilago chakabhili nichinu 'Mwende jirani wao lwakutyo owiyenda mwenekili.' Chitaliwo chilago chindi chinene lwachinu.”
δευτέρα αὕτη· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. μείζων τούτων ἄλλη ἐντολὴ οὐκ ἔστιν.
32 Omwandiki naika, 'Nikwakisi Mwiigisha! Waika echimali ati Nyamuwanga niumwi, Nati ataliwo owundi lwo mwene.
καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ γραμματεύς· καλῶς, διδάσκαλε, ἐπ’ ἀληθείας εἶπες ὅτι εἷς ἐστιν καὶ οὐκ ἔστιν ἄλλος πλὴν αὐτοῦ·
33 Okumwenda omwene kumwoyo gwone, kubhwenge bhwone, na managa gone, nokumwenda jirani wao mwenekili, Nikwakisi muno okukila isadaka ya mukanisa.
καὶ τὸ ἀγαπᾶν αὐτὸν ἐξ ὅλης τῆς καρδίας καὶ ἐξ ὅλης τῆς συνέσεως καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος καὶ τὸ ἀγαπᾶν τὸν πλησίον ὡς ἑαυτὸν περισσότερόν ἐστιν πάντων τῶν ὁλοκαυτωμάτων καὶ τῶν θυσιῶν.
34 Akatungu Yesu ejile akalola asosha magambo gakisi, namubhwila, “Awe utali kula Nobhukama bhwa Nyamuwanga.” ejile akamala ataliwo oyo amubhusishe chinu chonachona.
καὶ ὁ Ἰησοῦς ἰδὼν αὐτὸν ὅτι νουνεχῶς ἀπεκρίθη, εἶπεν αὐτῷ· οὐ μακρὰν εἶ ἀπὸ τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ. καὶ οὐδεὶς οὐκέτι ἐτόλμα αὐτὸν ἐπερωτῆσαι.
35 Yesu naika, akatungu aliga neigisha mukanisa, naika, “abhandiki abhaika Kristo nimwana wa Daudi?
Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς ἔλεγεν διδάσκων ἐν τῷ ἱερῷ· πῶς λέγουσιν οἱ γραμματεῖς ὅτι ὁ Χριστὸς υἱὸς Δαυείδ ἐστιν;
36 Daudi mumagambo gaye kaika, 'Bhwana naika ku Bhwana wani, iyanja mukubhoko kwani kwobhulyo, nibhakole abhakai bhao okubha ansi yamagulu gao.
αὐτὸς Δαυεὶδ εἶπεν ἐν τῷ πνεύματι τῷ ἁγίῳ· εἶπεν ὁ κύριος τῷ κυρίῳ μου· κάθου ἐκ δεξιῶν μου ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου.
37 Daudi mwenekili kamubhilikila Kristo, 'Bhwana' Mbe nimwana wa Daudi kutiki? likumo lyabhanu lamutegeleshishe likondelewe.
αὐτὸς Δαυεὶδ λέγει αὐτὸν κύριον, καὶ πόθεν αὐτοῦ ἐστιν υἱός; καὶ ὁ πολὺς ὄχλος ἤκουεν αὐτοῦ ἡδέως.
38 Mumeigisha gaye Yesu aikile, “Mulabha bhengeso na bhandiki, abhoabhenda okulibhata najikanju jindela nbhabha kesha mumagusisho,
Καὶ ἐν τῇ διδαχῇ αὐτοῦ ἔλεγεν· βλέπετε ἀπὸ τῶν γραμματέων τῶν θελόντων ἐν στολαῖς περιπατεῖν καὶ ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς ἀγοραῖς
39 Nokwiyanja kubitebhe bhyabhakulu munyumba josabhila namusikukuu awo abheyanja abhakulu.
καὶ πρωτοκαθεδρίας ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ πρωτοκλισίας ἐν τοῖς δείπνοις·
40 Abhalya jinyumba jabhafwilwa nokusabhwa jisala ndela abhanu bhabhalole. abhanu bhanu bhalilamila ihukumu eyaingulu.
οἱ κατεσθίοντες τὰς οἰκίας τῶν χηρῶν καὶ προφάσει μακρὰ προσευχόμενοι, οὗτοι λήμψονται περισσότερον κρίμα.
41 Niwo Yesu neyanja ansi ayeyi nalisandikwa lya jisadaka munda yalikanisa; nalolaga abhanu abho bhasoshaga jisadaka mwisandikwa. abhanu bhanfu abhanibhi bhasosishe sadaka nyanfu.
Καὶ καθίσας κατέναντι τοῦ γαζοφυλακίου ἐθεώρει πῶς ὁ ὄχλος βάλλει χαλκὸν εἰς τὸ γαζοφυλάκιον· καὶ πολλοὶ πλούσιοι ἔβαλλον πολλά,
42 Niwo mugasi omutaka omufwilwa ejile nasosha silingi ebhili.
καὶ ἐλθοῦσα μία χήρα πτωχὴ ἔβαλεν λεπτὰ δύο, ὅ ἐστιν κοδράντης.
43 Niwo nabhabhilikila abhanafunzi bhaye nokubhabhwila, “Mwikilishe enibhabhwila, omugasi unu omufwilwa asosha chinu chinene kukila bhone abho bhasosishe mwisandikwa lyajisadaka.
καὶ προσκαλεσάμενος τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἡ χήρα αὕτη ἡ πτωχὴ πλεῖον πάντων βέβληκεν τῶν βαλλόντων εἰς τὸ γαζοφυλάκιον·
44 Kulwokubha bhone bhasosha okwingana nobhwanfu bhwajiyela jebhwe. Nawe omufwilwa unu, okwingana nobhutaka bhwaye, asosha yela yona oyokumusakila omwene.
πάντες γὰρ ἐκ τοῦ περισσεύοντος αὐτοῖς ἔβαλον, αὕτη δὲ ἐκ τῆς ὑστερήσεως αὐτῆς πάντα ὅσα εἶχεν ἔβαλεν, ὅλον τὸν βίον αὐτῆς.