Rut 2
1 Hagi ana knafina Naomina nevenagapinti nera mani'neankino agi'a Boasi'e. Agra Elimeleki naga nofipinti afufeno ne' mani'nege'za, rama'a vahe'mo'za ke'za antahi'za hu'naze.
Erat autem viro Elimelech consanguineus, homo potens, et magnarum opum, nomine Booz.
2 Mago zupa Ruti'a Moaputi a'mo, Naomi asmino, Natrege'na hozafi vu'na atresaza bali raga knarerema hunantesage'na tragama hanaza naga zamage nevu'na zogi'neno. Higeno Naomi'a mofa'nimoka, tagri tavutvakinka amne vugahane huno hunte'ne. (Diut 24: 19)
Dixitque Ruth Moabitis ad socrum suam: Si iubes, vadam in agrum, et colligam spicas quae fugerint manus metentium, ubicumque clementis in me patris familias reperero gratiam. Cui illa respondit: Vade filia mi.
3 Higeno Ruti'a vuno bali raga traga nehaza vahe zamage nevuno evuramiama'a zogi atru huno vu'ne. E'i ana eri'zama eri'neana Elimeleki nagapinti ne' Boasi hozafi eri'zana eri'neankino agra Boasi hoze huno ontahi'ne.
Abiit itaque et colligebat spicas post terga metentium. Accidit autem ut ager ille haberet dominum nomine Booz, qui erat de cognatione Elimelech.
4 Anama nehia knafi Boasi'a Betlehem kumateti eno, hoza traga nehaza vahe'agu kezatino Ra Anumzamo'a tamagrane manigahie, hige'za zamagra nona'a, Ra Anumzamo'a asomu hugantesie, hu'za hu'naze.
Et ecce, ipse veniebat de Bethlehem, dixitque messoribus: Dominus vobiscum. Qui responderunt ei: Benedicat tibi Dominus.
5 Boasi'a, hoza traga nehaza vahe'mokizmi kva ne' antahigeno, Amu zahufa ara aza naga nofipinti a' emani'ne?
Dixitque Booz iuveni, qui messoribus praeerat: Cuius est haec puella?
6 Hagi bali traga nehaza vahe'te kva ne'mo anage hu'ne, Agra Moabuti zahufa are, Moabu kumateti Naomi'ene magoka ena'e.
Cui respondit: Haec est Moabitis, quae venit cum Noemi, de regione Moabitide,
7 Ruti'a eme nantahigeno, Knare bali tragahu vahe'mokizmi zamage nevu'na, bali raga ko'nama ananekisafinti evu ramisiama'a zogi atru hutere hugaho? Huno hige'na, knarere hunte'noe. E'neregati nantera agafa huno hamponatino tusi eri'za manigsa osu enerino, tona nompina osi'a kna manigsa hu'ne.
et rogavit ut spicas colligeret remanentes, sequens messorum vestigia: et de mane usque nunc stat in agro, et ne ad momentum quidem domum reversa est.
8 Higeno Boasi'a anage Rutinku hu'ne, Mofanimoka antahi ankero, mago hozafina atrenka vunka bali raga ome zogi atru osutfa huo. Kagra ama'na hozafinti'ra, atrenka ru hozafina ovugahane. Eri'za a'ne nagani'ane tragotenka eri'zana erigahane.
Et ait Booz ad Ruth: Audi filia, ne vadas in alterum agrum ad colligendum, nec recedas ab hoc loco: sed iungere puellis meis,
9 Ke ankerenka vene'nemo'za e'ina hozafi eri'zana eri'zanki nehunka, eri'za a'ne naga zamage huo. Vene'nemo'za kvako osiho hu'na nagra zamasmigahue. Kagri'ma tinku kavesisnigenka, vunka vene'nemo'za ome afi'za eme ante'naza kavofinti afinka no.
et ubi messuerint, sequere. Mandavi enim pueris meis, ut nemo molestus sit tibi: sed etiam si sitieris, vade ad sarcinulas, et bibe aquas, de quibus et pueri bibunt.
10 Ruti'a agiafi rena reno avugosa mopafi hunteno, agrikura anage hu'ne, Nahigenka nagrira knare'zana hunantenka, nagrikura kagesa antahi nenamine, nagrama ru mopareti a'ma mani'noana?
Quae cadens in faciem suam et adorans super terram, dixit ad eum: Unde mihi hoc, ut invenirem gratiam ante oculos tuos, et nosse me dignareris peregrinam mulierem?
11 Higeno, Boasi'a nona'a Rutinku anage hu'ne, Maka'zama negave'ma fri'nereti'ma negnoferoma huntenka e'nana'zane, negafane, anta'kane, mopaka'anema atretenka kora antahinka, kenka osu'nana vahe'enena emani'nana kagenke ka'a ko nagrira nasmige'na antahi'noe.
Cui ille respondit: Nunciata sunt mihi omnia, quae feceris socrui tuae post mortem viri tui: et quod reliqueris parentes tuos, et terram in qua nata es, et veneris ad populum, quem antea nesciebas.
12 Anama hu'nana nona'a, Ramo mizana kamisie. Knare kvukva zantera Israeli Ra Anumzamo nona huno ante avitegantesie, kagrama kva hunante'snie, hunkama hu'nana Anumzamo asomu hugantesie.
Reddat tibi Dominus pro opere tuo, et plenam mercedem recipias a Domino Deo Israel, ad quem venisti, et sub cuius confugisti alas.
13 Anante Ruti'a anage hu'ne, Kagra knare'za nagrira hunenantane ramoka, na'ankure nagra mago kagri eri'za ara omani'noanagi, kagra nazeri so'e nehunka, knare keaga hunami'nane.
Quae ait: Inveni gratiam apud oculos tuos domine mi, qui consolatus es me, et locutus es ad cor ancillae tuae, quae non sum similis unius puellarum tuarum.
14 Henka ne'za nenaza knare, Boasi'a Rutinku anage hu'ne, Amare enka breti eme nenenka, hagi breti ka'a vinega timpi refru hunka no! Higeno bali tragahu vahe'mokizmi zamasoparega umani'negeno tevefi kre hagege hu'naza bali raga refko humigeno Ruti'a neteno amu higeno mago'a eriri'ne.
Dixitque ad eam Booz: Quando hora vescendi fuerit, veni huc, et comede panem, et intinge buccellam tuam in aceto. Sedit itaque ad messorum latus, et congessit polentam sibi, comeditque et saturata est, et tulit reliquias.
15 Anante Ruti'a otino bali raga eri atru hunaku nevigeno, Boasi'a eri'za vahe'a zamasmino, Atrenkeno ama a'mo'a bali raga ko'na'ma anakinte'naza amu'nompi vano nehuno zoneginigeta ahe onatiho.
Atque inde surrexit, ut spicas ex more colligeret. Praecepit autem Booz pueris suis, dicens: Etiamsi vobiscum metere voluerit, ne prohibeatis eam:
16 Anahu kna hutma agri tfana, ko'na anakintepintira raga'a rmina avazuhu atre'nenkeno agra zogirino, hagi i'o hutma huonteho.
et de vestris quoque manipulis proiicite de industria, et remanere permittite, ut absque rubore colligat, et colligentem nemo corripiat.
17 Ana higeno Ruti'a hozafinti bali raga zogi atru nehigeno vuno kinaga se'ne. Anante agrama zogi atru huno hareno eriri'nea bali rgamofo kna'amo'a 10ni'o, 13ni'a kilo naza fore hu'ne.
Collegit ergo in agro usque ad vesperam: et quae collegerat virga caedens et excutiens, invenit hordei quasi ephi mensuram, id est, tres modios.
18 Hagi Ruti'a zogirino, erino rankumate vigeno, nenofero'a nama'a zogirino e'neo ke'ne. Agra mago'a kre hagegehu balima feru nenegeno amu'ma higeno eriri'nea bali raga ne'zana Naomina hefimi'ne.
Quos portans reversa est in civitatem, et ostendit socrui suae: insuper protulit, et dedit ei de reliquiis cibi sui, quo saturata fuerat.
19 Naomi'a, nenoferona amanage huno antahige'ne, Inante menina bali raga eritru hu'nane? Iza hozafi eri'zana eri'nane? Aza'o kagriku'ma agesa antahino kza hu'nesimofona asomu huntegahie. Higeno Ruti'a nenoferona aza'ene eri'zana eri'neo, nesmino anage hu'ne, Nagrama menima eri'zama erinte'noa ne'mofo agi'a, Boasi'e huno asmi'ne.
Dixitque ei socrus sua: Ubi hodie collegisti, et ubi fecisti opus? sit benedictus qui misertus est tui. Indicavitque ei apud quem fuisset operata: et nomen dixit viri, quod Booz vocaretur.
20 Naomi'a nenoferonku anage hu'ne, Ra Anumzamo'a agrira asomu huntegahie. Na'ankure Ramo fri'naza nagakura age okanino, mani'nona nagara so'e hunerante. Anante Naomi'a, Rutina asmi'ne, Ama'na nera tagri tvate kora mani'neankino, agra tagri kegava hurantegahie.
Cui respondit Noemi: Benedictus sit a Domino: quoniam eamdem gratiam, quam praebuerat vivis, servavit et mortuis. Rursumque ait: Propinquus noster est homo.
21 Ruti, Moapu a'mo ke nona'a anage hu'ne, Mago'ane nagriku anage hu'ne, Kagra eri'za vaheni'a mokizmi zamate manitere nehnanke'za nagri hozafinti ne'zana tragahu vagaregahaze huno nasmi'ne.
Et Ruth, Hoc quoque, inquit, praecepit mihi, ut tamdiu messoribus eius iungerer, donec omnes segetes meterentur.
22 Naomi'a, anante nenofero Rutina anage huno asmi'ne, Mofa'nimoka agri eri'za mofa'nene tragotenka eri'zante vnanana knare hugantegahie. Na'ankure ru vahe hozafi'ma eri'za omerisanana, hazenkezamo kvufare egahie.
Cui dixit socrus: Melius est, filia mi, ut cum puellis eius exeas ad metendum, ne in alieno agro quispiam resistat tibi.
23 Ana higeno Ruti'a, Boasi eri'za mofane zagane tragoteno bali raga zogino eritru nehigeno, bali hozama tragahu eri'zamo'a vagaregeno, witi hozama tragahu eri'zamo'enena anante vagare'ne. Ana eri'zama vagaregeno'a Ruti'a nenofero'ene mani'ne.
Iuncta est itaque puellis Booz: et tamdiu cum eis messuit, donec hordea et triticum in horreis conderentur.
