Mani'zanti Mofo Nanekee 1
1 Ama avontafera knare nomanizamofo ke Israeli vahe'mokizmi kini ne' Solomoni, Deviti nemofo krente'ne.
| משלי שלמה בן דוד מלך ישראל׃ |
2 Ama knare nomanizamofo ke'mo'a, knare antahi'za neramino, tavumro ante ke nerasmino, taza hinketa oku'ama me'nea kea keta antahita hugahune.
| לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה׃ |
3 Knare antahintahi neramino, tazeri fatgo nehanigeta, fatgo avu'ava nehuta, fatgo huta refko nehuta, maka vahe'mofona mago avamente knare avu'avara huzmantegahune.
| לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומישרים׃ |
4 Hagi ama ana nanekemo'a, antahi'zama'a omane'nesia vahera knare antahintahi nezamino, ne'mofara antahiza nezaminke'za knare hu'za maka zana refko hugahaze.
| לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה׃ |
5 Knare antahintahima eri'nesimo'a, ama nanekea nentahinkeno rempi hunemina, mago'ane ama' antahi'zana e'nerinkeno, antahi ama'ma hania ne'mo'a, avumro kea erigahie.
| ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה׃ |
6 Ama nanekemo'a zamaza hina, knare antahintahima eri kene, avame kea antahi ama' nehuta, antahi'zane vahe'mo'zama hu'naza kene, ruzahu ruzahu fraki kea erigahaze.
| להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם׃ |
7 Anumzamofonku kore hunteno agorga'a manizana, antahi'zama eri'zamofo agafa'a me'ne. Hu'neanagi neginagi vahe'mo'za knare antahi'zane avumro kegura zamagena humigahaze.
| יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו׃ |
8 Mofavre'nimoke, negafa'ma kavumro kema hania kea amage nentenka, negrerama rempima hugamisia kea ha'ontagio.
| שמע בני מוסר אביך ואל תטש תורת אמך׃ |
9 Ana kavumro kemo'a, avasase zanu anunte fetori anteankna nehuno, anankempi pasesu nofi anteankna hugantegahie.
| כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתיך׃ |
10 Mofavre'nimoke, kumi vahe'mo'za kefoza huogu kavazuma hanazana, ana kefozana osutfa huo.
| בני אם יפתוך חטאים אל תבא׃ |
11 Tagrane egeta frakineta hazenkezmi omne vaheku ome zmahamneno hnagenka, ovutfa huo.
| אם יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם׃ |
12 Fri vahe kumamo'ma vahe'ma zamasgahu nevaziankna huta, zamasimuma eri'za mani'naza vahera zamahe frisune. (Sheol h7585)
| נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור׃ (Sheol h7585) |
13 Mika zago'amo mareri zantamima zamaheta hanaresuna zantamina refko huta nontifi eri antevi'neteta,
| כל הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל׃ |
14 musufama erisuna zagoa refko hugamigahunanki, tagrane enoma hanagenka,
| גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו׃ |
15 mofavre'nimoke, zamagranena ovutfa huo, zamagrama vanarega ovuo.
| בני אל תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם׃ |
16 Na'ankure ame hu'za kumira nehu'za, vahera zamahe'za korana eri neragize.
| כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך דם׃ |
17 Namamo'ma negesigenka krifu anaginte'sanana, ana namamo'a krifufina ohenigeno, krifumo'a amnezankna hugahie.
| כי חנם מזרה הרשת בעיני כל בעל כנף׃ |
18 Anahu kna hu'za, vahe'mo'za ruvahe zamahe'naku hazanagi, zamagra'a zamahe nefrize.
| והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם׃ |
19 E'inahu kanteti'ma musufama fenoma erizamo'a, kahe frigahie.
| כן ארחות כל בצע בצע את נפש בעליו יקח׃ |
20 Knare antahintahizamo'a mago a'kna hu'neankino, kama vu'za e'za nehazafi oti'neno kezanetino, vahe atru hu'za nemanizafi ranke huno kezatino kea nehie.
| חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה׃ |
21 Ana a'mo'a tusi kereso nehaza kamofo atuparegati kezatino, rankumapi ufre kafante mani'neno kea nehie.
| בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר אמריה תאמר׃ |
22 Antahiza omane vahe'motma nama'a zupa musena hutma antahizantmi omane vahera manigahaze? Kiza zokago kema knare antahizanku'ma nehzazana, taganetma omanigahafi?
| עד מתי פתים תאהבו פתי ולצים לצון חמדו להם וכסילים ישנאו דעת׃ |
23 Nagrama i'oma hugantoa kema amage'ma antesanke'na, nagu'a neramina, knare antahi'zani'a rempi huramigahue.
| תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם׃ |
24 Hianagi kema nehugenka antahi nonaminka, kagrite etragote'za nehugenka antahi nonamine.
| יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב׃ |
25 Kavumro'ma negantogenka, keni'a nontahinka, osuo huazama nehanku,
| ותפרעו כל עצתי ותוכחתי לא אביתם׃ |
26 ana nona'a kagrite'ma esia hazenkegura, kagiza regahue. Tusi'a hazenke zamo kazeri kagateresige'na, Nagra kagiza regahue.
| גם אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם׃ |
27 Zahoko'mo hiaza huno hazenke zamo'ma tamazeri agaterenkeno, hankro zaho'mo hiaza huno tinko'mo refitege, hazenke'zamo ene kore'zamo tmagritera egahie.
| בבא כשאוה פחדכם ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה׃ |
28 Ana hanige'za zamagra zamazama hanugura kezatigahazanagi, nagra kenona huozamigahue. Zamagra nagrikura hakresnazanagi, onagegahaze.
| אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני׃ |
29 Na'ankure zamagra antahi'zama erizankura zamesra hunente'za, Ra Anumzamofona kore hunte zamagesa ontahi'naze.
| תחת כי שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו׃ |
30 Nagrama zamavumro antoankea erinetre'za, zamazeri fatgo huankea amage onte'naze.
| לא אבו לעצתי נאצו כל תוכחתי׃ |
31 E'ina hu'negu zamagrama hu'nesaza zamuzmamofona raga'a nesageno, oku'ma hu'naku retroma hu'nesaza zamavu'zmavamofo nona'a havi miza erigahaze.
| ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו׃ |
32 Antahintahizmi omane vahe'mokizmia, neginagi zamavu'zmavamo zamahe nefrinkeno, knare hu'none hu'zama hanaza zamo, zamahe frigahie.
| כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם׃ |
33 Hianagi aza'o nagri kema antahisimo'a, hazenke e'ori knare huno nemanino, havizankura korora osu mani fru huno manigahie.
| ושמע לי ישכן בטח ושאנן מפחד רעה׃ |
