< Mani'zanti Mofo Nanekee 1 >
1 Ama avontafera knare nomanizamofo ke Israeli vahe'mokizmi kini ne' Solomoni, Deviti nemofo krente'ne.
以色列王大卫儿子所罗门的箴言:
2 Ama knare nomanizamofo ke'mo'a, knare antahi'za neramino, tavumro ante ke nerasmino, taza hinketa oku'ama me'nea kea keta antahita hugahune.
要使人晓得智慧和训诲, 分辨通达的言语,
3 Knare antahintahi neramino, tazeri fatgo nehanigeta, fatgo avu'ava nehuta, fatgo huta refko nehuta, maka vahe'mofona mago avamente knare avu'avara huzmantegahune.
使人处事领受智慧、 仁义、公平、正直的训诲,
4 Hagi ama ana nanekemo'a, antahi'zama'a omane'nesia vahera knare antahintahi nezamino, ne'mofara antahiza nezaminke'za knare hu'za maka zana refko hugahaze.
使愚人灵明, 使少年人有知识和谋略,
5 Knare antahintahima eri'nesimo'a, ama nanekea nentahinkeno rempi hunemina, mago'ane ama' antahi'zana e'nerinkeno, antahi ama'ma hania ne'mo'a, avumro kea erigahie.
使智慧人听见,增长学问, 使聪明人得着智谋,
6 Ama nanekemo'a zamaza hina, knare antahintahima eri kene, avame kea antahi ama' nehuta, antahi'zane vahe'mo'zama hu'naza kene, ruzahu ruzahu fraki kea erigahaze.
使人明白箴言和譬喻, 懂得智慧人的言词和谜语。
7 Anumzamofonku kore hunteno agorga'a manizana, antahi'zama eri'zamofo agafa'a me'ne. Hu'neanagi neginagi vahe'mo'za knare antahi'zane avumro kegura zamagena humigahaze.
敬畏耶和华是知识的开端; 愚妄人藐视智慧和训诲。
8 Mofavre'nimoke, negafa'ma kavumro kema hania kea amage nentenka, negrerama rempima hugamisia kea ha'ontagio.
我儿,要听你父亲的训诲, 不可离弃你母亲的法则;
9 Ana kavumro kemo'a, avasase zanu anunte fetori anteankna nehuno, anankempi pasesu nofi anteankna hugantegahie.
因为这要作你头上的华冠, 你项上的金链。
10 Mofavre'nimoke, kumi vahe'mo'za kefoza huogu kavazuma hanazana, ana kefozana osutfa huo.
我儿,恶人若引诱你, 你不可随从。
11 Tagrane egeta frakineta hazenkezmi omne vaheku ome zmahamneno hnagenka, ovutfa huo.
他们若说:你与我们同去, 我们要埋伏流人之血, 要蹲伏害无罪之人;
12 Fri vahe kumamo'ma vahe'ma zamasgahu nevaziankna huta, zamasimuma eri'za mani'naza vahera zamahe frisune. (Sheol )
我们好像阴间,把他们活活吞下; 他们如同下坑的人, 被我们囫囵吞了; (Sheol )
13 Mika zago'amo mareri zantamima zamaheta hanaresuna zantamina refko huta nontifi eri antevi'neteta,
我们必得各样宝物, 将所掳来的,装满房屋;
14 musufama erisuna zagoa refko hugamigahunanki, tagrane enoma hanagenka,
你与我们大家同分, 我们共用一个囊袋;
15 mofavre'nimoke, zamagranena ovutfa huo, zamagrama vanarega ovuo.
我儿,不要与他们同行一道, 禁止你脚走他们的路。
16 Na'ankure ame hu'za kumira nehu'za, vahera zamahe'za korana eri neragize.
因为,他们的脚奔跑行恶; 他们急速流人的血,
17 Namamo'ma negesigenka krifu anaginte'sanana, ana namamo'a krifufina ohenigeno, krifumo'a amnezankna hugahie.
好像飞鸟, 网罗设在眼前仍不躲避。
18 Anahu kna hu'za, vahe'mo'za ruvahe zamahe'naku hazanagi, zamagra'a zamahe nefrize.
这些人埋伏,是为自流己血; 蹲伏,是为自害己命。
19 E'inahu kanteti'ma musufama fenoma erizamo'a, kahe frigahie.
凡贪恋财利的,所行之路都是如此; 这贪恋之心乃夺去得财者之命。
20 Knare antahintahizamo'a mago a'kna hu'neankino, kama vu'za e'za nehazafi oti'neno kezanetino, vahe atru hu'za nemanizafi ranke huno kezatino kea nehie.
智慧在街市上呼喊, 在宽阔处发声,
21 Ana a'mo'a tusi kereso nehaza kamofo atuparegati kezatino, rankumapi ufre kafante mani'neno kea nehie.
在热闹街头喊叫, 在城门口,在城中发出言语,
22 Antahiza omane vahe'motma nama'a zupa musena hutma antahizantmi omane vahera manigahaze? Kiza zokago kema knare antahizanku'ma nehzazana, taganetma omanigahafi?
说:你们愚昧人喜爱愚昧, 亵慢人喜欢亵慢, 愚顽人恨恶知识,要到几时呢?
23 Nagrama i'oma hugantoa kema amage'ma antesanke'na, nagu'a neramina, knare antahi'zani'a rempi huramigahue.
你们当因我的责备回转; 我要将我的灵浇灌你们, 将我的话指示你们。
24 Hianagi kema nehugenka antahi nonaminka, kagrite etragote'za nehugenka antahi nonamine.
我呼唤,你们不肯听从; 我伸手,无人理会;
25 Kavumro'ma negantogenka, keni'a nontahinka, osuo huazama nehanku,
反轻弃我一切的劝戒, 不肯受我的责备。
26 ana nona'a kagrite'ma esia hazenkegura, kagiza regahue. Tusi'a hazenke zamo kazeri kagateresige'na, Nagra kagiza regahue.
你们遭灾难,我就发笑; 惊恐临到你们,我必嗤笑。
27 Zahoko'mo hiaza huno hazenke zamo'ma tamazeri agaterenkeno, hankro zaho'mo hiaza huno tinko'mo refitege, hazenke'zamo ene kore'zamo tmagritera egahie.
惊恐临到你们,好像狂风; 灾难来到,如同暴风; 急难痛苦临到你们身上。
28 Ana hanige'za zamagra zamazama hanugura kezatigahazanagi, nagra kenona huozamigahue. Zamagra nagrikura hakresnazanagi, onagegahaze.
那时,你们必呼求我,我却不答应, 恳切地寻找我,却寻不见。
29 Na'ankure zamagra antahi'zama erizankura zamesra hunente'za, Ra Anumzamofona kore hunte zamagesa ontahi'naze.
因为,你们恨恶知识, 不喜爱敬畏耶和华,
30 Nagrama zamavumro antoankea erinetre'za, zamazeri fatgo huankea amage onte'naze.
不听我的劝戒, 藐视我一切的责备,
31 E'ina hu'negu zamagrama hu'nesaza zamuzmamofona raga'a nesageno, oku'ma hu'naku retroma hu'nesaza zamavu'zmavamofo nona'a havi miza erigahaze.
所以必吃自结的果子, 充满自设的计谋。
32 Antahintahizmi omane vahe'mokizmia, neginagi zamavu'zmavamo zamahe nefrinkeno, knare hu'none hu'zama hanaza zamo, zamahe frigahie.
愚昧人背道,必杀己身; 愚顽人安逸,必害己命。
33 Hianagi aza'o nagri kema antahisimo'a, hazenke e'ori knare huno nemanino, havizankura korora osu mani fru huno manigahie.
惟有听从我的,必安然居住, 得享安静,不怕灾祸。