< Matiu 9 >
1 Hagi Jisasi'ma votifima mareriteno'a, tina takaheno kantu kaziga Agra'a rankumate vu'ne.
Jesus [e seus discípulos] entraram no barco. Eles navegaram pelo [lago] e Ele entrou em [Cafarnaum], a cidade onde estava morando.
2 Anama hutege'za vahe zagamo'za agamo fri'nea nera sesenku hu'za erizafa hu'za Agrite e'naze. Jisasi'ma zamagri zamentintima negeno agama fri'nea nekura huno, Korera osuo mofavre'nimoka, kagri kumira hago eri atroe.
[Alguns homens] trouxeram para Ele um homem que estava paralisado e que estava deitado em uma esteira. Quando Jesus percebeu que eles creram [que Ele podia curar esse homem], Ele disse ao homem paralítico: “Jovem, fique animado, seus pecados são perdoados por mim {[porque Eu] perdoo os seus pecados}”.
3 Higeno mago'a kasegere ugagota hu'naza vahe'mo'za, zamagra zamagra anage hu'naze, ama'na ne'mo'a Anumzamofo huhaviza hunente.
Alguns dos homens que ensinavam as leis [judaicas] disseram entre si: “[Ao dizer que pode perdoar pecados este homem] afirma que é igual a Deus!”
4 Hazageno Jisasi'a zamagri antahintahizmia negeno, anage hu'ne, Nahigetma kefo antahintahia tamagu'afina nentahize?
Jesus sabia o que estavam pensando. Por isso Ele disse: “Vocês não devem/por que é que vocês— [RHQ] pensar/pensam [coisas] ruins, [acusando-me porque digo que sou Deus]./?
5 Inanke'mo oza hugahie, kefo zanka'a eri ataroe hanua kemopi, otinka vuo hanua kemo'e?
Qualquer um pode [RHQ] dizer: ‘seus pecados são perdoados {eu perdoo os seus pecados}’, [porque ninguém pode provar se isso aconteceu]. Mas —ninguém/será que qualquer um— [RHQ] diria a ele: ‘Estou curando você, levante-se e ande’, [se ele não tiver o poder para curar, porque as pessoas podem ver facilmente se acontece ou não].
6 Hianagi Nagrama tamaverima hanuana, Vahe'mofo mofavremo'a ama mopafina hanave'a me'neankino kefozana eri fanane huga vahe mani'ne. Hankina tameri ha'nena kegahaze, huno nehuno rukrahe huno, ana agaza sti'nea ne'mofonku, Otinka sesenkuka'a erinka nonka'arega vuo huno higeno,
[Mesmo assim, eu farei algo] para que vocês saibam que Deus autorizou-me, como aquele que veio do céu, para perdoar os pecados [das pessoas enquanto estou] na terra, [bem como a curar as pessoas]. Então Ele disse ao homem paralisado: “Levante-se, pegue a sua esteira e vá para casa”.
7 anante otino noma'arega vu'ne.
Logo ele se levantou, [pegou a sua esteira] e foi para casa!
8 Ana'ma hiaza vahe'mo'za nege'za, zamagra tusi kore nehu'za, Anumzamo'ma e'inahu hanave'ma Jisasima ami'nea zankura, Anumzamofo agi'a ahentesga hu'naze.
Quando as multidões viram isso, ficaram muito admiradas. Elas louvaram a Deus que deu autoridade aos seres humanos [para fazer coisas tais como curar os outros].
9 Ananteti Jisasi'a nevuno, mago nera agi'a Matiu'e nehaza ne' takisi zago zonegi'za onensa nompi mani'negeno omegeno, Nagri namage eme anto, higeno agra otino amage vu'ne.
Enquanto Jesus estava saindo dali, viu-[me], um homem chamado Mateus. [Eu] estava sentado a uma mesa, onde recolhia os impostos [para o governo romano]. Então ele me disse: “Venha comigo [e seja meu discípulo]!” Aí eu me levantei e fui com Ele.
10 Hagi Jisasi'ma vuno Matiu nompi ne'za ome nenege'za, rama'a takisi zagoma zonegiza vahe'ene, kumi vahe'mo'zanena e'za Jisasi'ene amage'ma nentaza disaipol naga'ane kave eme ne'naze.
[Depois, convidei Jesus] e os outros discípulos [para irem a minha casa para comerem, e eles foram]. Enquanto estavam sentados comendo em minha casa, inesperadamente, muitos cobradores de impostos e [outras pessoas que os fariseus consideravam] pecadores também chegaram ali e ficaram sentados, [comendo] conosco.
11 Ana'zama farisi vahe'mo'za nege'za, amage'ma nentaza disaipol nagara anage hu'za zamantahige'naze, Nahigeno tamagri'ma rempima hurami ne'mo'a, takisi zago zogi naga'ene, kumi naga'enena ne'zana nene hu'za zamantahige'naze?
Mais tarde, depois dos fariseus verem [isso, chegaram] a nós, os discípulos, e [nos] disseram: “É nocivo/por que é que— [RHQ] [uma pessoa justa, inclusive o] mestre [de vocês], coma [e se associe] com os cobradores de impostos e [outros] pecadores!/?”
12 Hagi Jisasi'ma anankema nentahino'a amanage hu'ne, Kri'zamima omane'nesia vahe'mo'za tusa (dokta) netera ovugahaze, hagi krima eri'nesaza vahe'mo'zage tusa netera vugahaze.
Jesus ouviu isso e, por isso, contou [esta parábola aos fariseus]: “[As pessoas sadias não precisam de médico. Pelo contrário, são] as pessoas que estão doentes [que precisam de médico] [MET]”. [Ele disse isso para indicar que as pessoas que sabiam que eram pecadores eram as que estavam indo a Ele para que Ele pudesse ajudá-las espiritualmente].
13 Jisasi'a zamasamino, Vutma avontafepi ome rezaganeta antahiho, ama kemo'a na'ane hu'nefi, Nagrira rumofo asuragintezanku nave'nesie, hagi (ofagura) kresramana vuzankura nave'nosie. Na'ankure Nagrama e'noana, fatgo vahe zamagi hunaku ome'noe. Hagi kumi vahe zamagi hanuge'za, zamagu'a rukrahe hihogu e'noe. (Hos 6:6.)
“Vocês precisam aprender o que significam estas palavras que [Deus falou]: ‘Desejo que vocês [ajam] com misericórdia; não [quero que só ofereçam] sacrifícios ‘. Lembrem que não vim [do céu] para dizer àqueles [que pensam] [IRO] [que são] justos [que eles devem desistir de suas vidas de pecado e virem a mim. Pelo contrário, vim para dizer] a pecadores [que eles devem fazer isso”.]
14 Hagi ana knafina Jonima amage nentaza disaipoli naga'mo'za Jisasinte e'za, Nahigeta tagrane Farisi vahe'enena ne'za a'o nehunke'za, Kagri kamage'ma nentaza disaipol naga'mo'za, ne'zana a'o nosaze? hu'za antahige'naze.
Mais tarde os discípulos de João, [o Batizador, ] chegaram a Jesus e perguntaram a Ele: “Nós (excl) e os fariseus frequentemente deixamos de comer [para mostrarmos que queremos agradar a Deus], mas os discípulos do senhor não deixam de comer. [O que o senhor diz a esse respeito]?”
15 Hazageno Jisasi'a zamagrikura anage hu'ne, Aravema hute'ma kenaku eme atruma hu'naza vahe'mo'za, aravema husia ne'ma zamagranema mani'nesige'za zamasunkura osugahaze, tamagefi? Hu'neanagi mago kna ne'eankiza aravema hunaku'ma hania nera, zamagripintira avaretrete'za, anante zamagra ne'zana a'o hugahaze.
[Jesus queria mostrar a eles e aos fariseus que não era apropriado os discípulos dele deixarem de comer e ficarem tristes enquanto Ele estivesse com eles]. Por isso Ele deu a eles [esta ilustração]: “Quando o noivo está com os amigos dele [durante seu casamento], — os amigos do noivo certamente não/será que os amigos do noivo— [RHQ] chorarão./? [Não chorarão porque nessa hora eles não estão tristes. Quando] o noivo for tirado {—[alguém tirar/os inimigos dele] tirarem — o noivo} deles, eles deixarão de comer porque [estarão tristes]”.
16 Mago'mo'a kahefa tavaravea korapa kenarera erinteno ohatigahie. Anama antenoma hatisia kenamo'a ampimpi huno eri tagato hura hugahie.
[Jesus queria mostrar a eles que qualquer um que quisesse viver obedecendo à nova mensagem dele não devia tentar obedecer a esses rituais tais como deixar de comer] [MET]. [Por isso Ele disse a eles: ] “Ninguém usa um retalho de pano que ainda não foi encolhido para [consertar um buraco] em uma roupa velha. Se fizer assim, [quando lavar], o retalho [encolherá] e rasgará a roupa velha, como resultado, o buraco ficará ainda maior.
17 Ana nehuno vahe'mo'a kahefa wainia, meme akruteti tro'ma hu'nea atafa waini tafempina tagi ovazigahie. Na'ankure meme akaruteti tro'ma hu'nea atafa tafemo'a, pro hanigeno wainimo'a tagisigeno, ana tintafemo'a haviza huzanku, kahefa wainia, kahefa meme akruteti tro hunte tafempi tagi vazisigeno, taregamoke knare hugaha'e.
E ninguém põe vinho que acaba de ser feito em odres de couro velhos [para guardá-lo]. Se fizer assim, esses odres velhos rasgarão [porque não podem esticar-se quando o vinho fermentar e se expandir]. Os odres ficariam estragados e o vinho seria derramado {iria derramar-se} no chão. [Pelo contrário], as pessoas põem vinho novo em odres novos [e os odres vão esticar-se quando o vinho fermentar]. Como resultado, tanto [o vinho quanto os odres] se conservam {as pessoas podem guardar tanto [o vinho quanto os odres]}”.
18 Ana kema nehigeno, mago ugoteno keaga nehia ne'mo'a eno, Agrite eme kepri nehuno, anage hu'ne, Mofanimo'a mensi fri'neanki, enka kaza agrite eme antegeno, agra otino asimu erino mani'no.
Enquanto Ele falava com eles, um chefe [dos cultos de adoração a Deus] dos judeus aproximou-se dele e ajoelhou-se diante dele [para mostrar respeito]. Então ele disse: “Minha filha acaba de morrer! Mas se o senhor for e colocar as mãos nela, ela viverá [de novo]!”
19 Higeno Jisasi'ene Agri amage nentaza disaipol naga'mo'za otiza ana ne' avariri'za amage vu'naze.
Então Jesus levantou-se e Ele e nós, discípulos, fomos com esse [chefe religioso].
20 Higeno mago ara korankri erino 12fu'a zagegafu mani'nea a'mo, Jisasi amefi eno zaza kena'amofo atupa'are eme avako hu'ne.
Então, uma mulher que [tinha] uma hemorragia [vaginal] [EUP] fazia doze anos, aproximou-se dele. Ela dizia para si mesma: “[Quero que Ele me cure sem ninguém descobrir que eu tenho esta doença]. Se eu tocar nele ou se eu apenas tocar na roupa dele, eu serei curada”. Então ela chegou por trás dele e tocou na barra de sua roupa.
21 Na'ankure agrama agesama antahiana, nagra magoke'zana Agri za'za kenarafante azeri sugeno'a, kri'nimo'a atrenantegahie huno agu'afina antahi'ne.
22 Hianagi Jisasi'a rukrahe huno negeno amanage hu'ne, Mofani'moka korera osuo, kagrika'a kamentintimo kazeri knare hie, nehigeno ana kna fatgo'are ame'ama huno ana ara kri'amo'a, so'e hunte'ne.
Em seguida, Jesus voltou-se [para ver quem tinha tocado nele]. Quando Ele viu a mulher, disse a ela: “Querida, anime-se. Porque você creu [PRS] [que eu podia curá-la e eu a curei]”. A mulher ficou curada naquele mesmo momento.
23 Jisasi'ma vuno ana ugoteno keaga nehia kva ne'mofo nompima ufreno, uvire tafema neraza vahe'ene, zavisu krasu nehu'za zamasuzampi mani'naza vahe krerfa ome nezmageno,
Depois Jesus [e alguns de nós, discípulos, ] chegamos à casa do chefe [religioso]. Ali Jesus ouviu os tocadores de flautas [tocando música fúnebre] e a multidão [que tinha se reunido] chorava em voz alta [porque a menina tinha morrido].
24 amanage huno zamasmi'ne, Atretma eviho, na'ankure ama mofara ofri'neanki, amane avu mase'ne. Anagema hiazanku Agrira tusiza hu'za kiza zokago ke hunte'naze.
[Sabendo que Ele faria com que ela vivesse de novo], Ele disse [a multidão: ] “Saiam daqui [e deixem da música fúnebre e do choro], porque a menina não está morta! Pelo contrário, ela está apenas dormindo [MET]”. [Já que as pessoas que tinham se reunido ali sabiam que ela tinha morrido], criticaram Jesus [por dizer que ela estava apenas dormindo].
25 Hianagi ana vahe krerfa'ma huzmantege'za megi'a vazageno'a, ana nomofo agu'afi ufrea zamo akoheno ana mofa'mofo azante azerigeno ame huno ana mofa'mo'a oti'ne.
Mas a essas pessoas fora dito [por Jesus] para saírem da casa. Então Ele entrou [no lugar onde a menina estava deitada]. Apertou a mão da menina e ela [tornou a viver de novo e] se levantou.
26 Higeno anama hiazamofo agenke'mo'a, ana kaziga vuno eno huno zamukine.
Depois disso, as pessoas por toda aquela região ouviram disso.
27 Ananteti Jisasi'ma nevigeno'a, zanavu asu hu'nea netremoke avariri'ne nevuke kezati'ne, Deviti mofavre'moka kasuragiranto huke hu'na'e.
Enquanto Jesus estava saindo dali, dois homens cegos O seguiram e gritaram, [Senhor que é o Messias, ] o Descendente do [Rei] Davi, tenha misericórdia de nós [e nos cure]!”
28 Hagi ana nompima Jisasi'ma ufregeke, ana zanavu asuhu ne'tremokea Agrite e'na'e. Hagi Jisasi'a amanage huno zanagrikura hu'ne, Amana zana Nagrikura eriamane hugahie hutna, tanamentintia neha'o? Higene zanagra Agriku anage hu'na'e, ozo Ramoka,
Jesus entrou na casa dele e depois eles entraram também. Jesus disse a eles: “Vocês creem que eu possa [curá-los]?” Os dois disseram a Ele: “Cremos sim, Senhor!”
29 anante Jisasi'a zanavuragare avako nehuno, anage hu'ne, Tanamentinti'ma haku anazamo'a tanavufare fore hugahie.
Então Ele tocou nos olhos deles e disse-lhes: “Porque vocês creem [que eu posso curá-los], estou curando vocês neste momento!”
30 Higeno zanavurgamo'a hari hu'ne. Jisasi'a hanave zanavumro zananteno, Mago vahe'mo'a atrekeno ama'na nanekea ontahitfa hino.
Logo eles podiam ver [IDM]! Então Jesus disse firmemente a eles: “Tenham o cuidado de não dizerem a ninguém [o que fiz para vocês]!”
31 Hianagi zanagra atreke nevuke, ana nanekea ome hugantugama ana kaziga hu'na'e.
Mas eles saíram e contaram por toda aquela região [o que Ele tinha feito para eles].
32 Hagi vu'za e'zama nehazana, mago nera havi hankaro'mo ke'a eritaganegeno kea nosia ne' avare'za Jisasinte e'naze.
Quando [Jesus e nós, discípulos, ] saímos [da casa dele], algumas pessoas trouxeram a Jesus um homem que não podia falar porque um demônio o dominava.
33 Ana kefo avamu'ma ahenatitregeno'a, kema nosia ne'mo'a keaga hu'ne. Mika vea krerfamo'za antri nehu'za amanage hu'naze, amanahu'zana Israeli vahe'motafina korapara fore higeta onke'nonazane hu'za hu'naze.
Depois de Jesus expulsar o demônio, o homem que não podia falar começou a falar! A multidão [que viu isso] ficou admirada e disse: “Nunca antes [vimos] uma coisa tão maravilhosa quanto essa acontecer em Israel!”
34 Hianagi Farisi vahe'mo'za amanage hu'naze, Jisasi'ma hankaroma ahenenatiana, hankromokizmi ugagota hankromofo (Satan) hankave'afi ana nehie hu'za hu'naze.
Mas os fariseus disseram: “É [Satanás], que domina os demônios, que faz com que este homem possa expulsar demônios das pessoas”.”
35 Ananteti Jisasi'a osi kumate'ene rankumatera vano nehuno osi mono nompi rempi hunezmino, Anumzamofo mona kumakura mono nanekea nezamasmino, mika kri eri amane hu'ne.
Então Jesus passou [conosco] por muitas [HYP] das cidades e povoados [no distrito da Galileia]. Ele ensinava nos edifícios onde nós judeus louvamos a Deus e pregava a boa mensagem de como Deus governa sobre as vidas das pessoas. Ele também curava [aqueles que tinham] vários tipos de doenças e enfermidades.
36 Ana vahe krerfama nezmageno, Jisasi'a tusiza huno asunkura huzmante'ne. Na'ankure zamagra tusi negine'za zamaza osu'are, kva vahezmi omani sipisipimo hiankna hu'naze.
Quando Ele viu a multidão, teve pena das pessoas porque eram perturbadas e abatidas. [Eram] como ovelhas que não têm pastor [SIM].
37 Ananteti Jisasi'a amage nentaza disaipol nagaku amanage hu'ne, Ne'zamo'a hozafina rama'a anare'neanagi, eri'za vahera osi'a mani'naze.
Então Jesus deu [esta ilustração] a nós, discípulos: [As pessoas que estão prontas para receber a mensagem de vocês são como uma] plantação [MET] que está pronta para as pessoas colherem-na. Mas vocês que estão [ensinando minha mensagem a eles ]são poucos.
38 Ana hu'negu anare'nea hozamofo nefa, Ramofo nunamu hutma antahigenkeno, mago'a eri'za vahera huzmantesige'za ome hamareho.
Portanto, orem e peçam a Deus que Ele envie mais trabalhadores [que colherão as pessoas e vão ensiná-las a minha mensagem, assim como o proprietário envia trabalhadores] para a roça dele [para fazerem a colheita] [MET]”.