Matiu 6
1 Vahe'mofo avure fatgo avu'ava nehanage'za kagezankura kva hiho, monafi mani'nea Neramafa'a mizana ontamigahie.
“Mwĩmenyererei mũtigekage ciĩko cianyu cia ũthingu mbere ya andũ nĩguo mamuone. Mũngĩĩka ũguo-rĩ, mũtirĩ kĩheo mũkaaheo nĩ Ithe wanyu ũrĩa ũrĩ igũrũ.
2 Hanki kagrama zamunte omane vahe'ma zamaza hunka keonke'zama zamisunka, ufenkrafahu vahera huzmantege'za ufre'za ugota osiho, havige vahe'mo'za mono nompine (sinagog) kantegane nehaza knara osuo, e'ina hanankeno'a vahe'mo'za kagi erisaga hugahaze. Nagra tamage hu'na nermasmue, hago zamagra mizazmi'a eri'naze.
“Nĩ ũndũ ũcio, rĩrĩa ũkũheana kĩndũ kũrĩ arĩa abatari, ndũkae kwanĩrĩra ũrĩa ũreka na tũrumbeta, ta ũrĩa hinga ciĩkaga thunagogi-inĩ na njĩra-inĩ, nĩguo itĩĩagwo nĩ andũ. Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, acio nĩmarĩkĩtie kwamũkĩra kĩheo kĩao gĩothe.
3 Hianagi zamunte omane vahe zamaza hanunka, atregeno hoga kazamo'a, tamaga kazamo'ma hania zana onkeno,
No hĩndĩ ĩrĩa ũkũheana kĩndũ kũrĩ arĩa abatari-rĩ, ndũkareke guoko gwaku kwa ũmotho kũmenye ũrĩa guoko gwaku kwa ũrĩo kũreeka,
4 e'ina hunka oku'a amigeno, oku'a me'negeno negea Negafa Anumzamo'a mizana kamigahie.
nĩgeetha ũheani ũcio waku ũtuĩke wa hitho-inĩ. Nake Ithe wanyu, ũrĩa wonaga maũndũ marĩa mekagĩrwo hitho-inĩ, nĩakamũhe kĩheo.
5 Nunamuma hunaku'ma hanuta, havige vahe'mo'za nehazankna osiho. Na'ankure zamagra mono nompi oti'za mani'ne'za, megi'a kampine oti'ne'za nunamu nehazage'za, vahe'mo'za negazazana osiho. Tamage hu'na Nagra neramasmue, zamagra ko mizazimia eri'naze.
“Na rĩrĩa mũkũhooya-rĩ, mũtikanatuĩke ta hinga, nĩgũkorwo ciendaga kũhooya irũgamĩte thĩinĩ wa thunagogi na macemanĩrio ma njĩra nĩguo cionwo nĩ andũ. Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, icio nĩirĩkĩtie kwamũkĩra mũcaara wacio wothe.
6 Hianagi tamagrama nunamu hunaku hanuta, nomofo agu'afi ufreta, kafa eri kiteta Neramafantega oku'a nunamu hiho. Hinkeno oku'aza negea Neramafa'a mizana tamigahie.
No hĩndĩ ĩrĩa ũkũhooya, toonya nyũmba yaku, ũhinge mũrango na ũhooye Thoguo ũrĩa ũtoonekaga. Nake Thoguo ũrĩa wonaga maũndũ marĩa mekagĩrwo hitho-inĩ, nĩagakũhe mũcaara waku.
7 Nunamuma hanuta, agu'agesa omne vahe'mo'za revahe revahe hu'za, megi'a vahe'mo'za (gentiles) hantgazankna kea osiho, na'ankure zamagrama antahi'zana, rama'a naneke nehusunkeno Anumzamo'a antahisie hu'za nehaze.
Na ningĩ hĩndĩ ĩrĩa mũkũhooya-rĩ, tigagai kũhũhũtĩka ta andũ arĩa matetĩkĩtie Ngai, nĩgũkorwo meciiragia nĩ mekũiguuo nĩ ũndũ wa kũraihia mahooya.
8 E'i ana hu'negu zamagri knara osiho. Na'ankure antahi onkenageno atupa'ma hu'naza zana ko tamagri Neramafa'a antahi'ne.
Mũtigatuĩke tao, nĩgũkorwo Ithe wanyu nĩoĩ kĩrĩa kĩmũbatairie o na mũtanamũhooya.
9 Amanahu kna hutma nunamuna hiho. Tagri Nafati'moka monafi mani'nane, Kagri Kagimo ruotage huno mesie.
“Nĩ ũndũ ũcio mwagĩrĩirwo nĩkũhooyaga atĩrĩ: “‘Ithe witũ ũrĩ igũrũ, rĩĩtwa rĩaku nĩrĩamũrwo,
10 Kagri mona kumara esie, Kagri kavesi'zana monafinka nehazankna huno, ama mopafi efore hanie.
ũthamaki waku nĩũũke, ũrĩa wendete Wee nĩwĩkagwo gũkũ thĩ ta ũrĩa wĩkagwo kũu igũrũ.
11 Mago mago knare'ma nesuna ne'zana menina tamio.
Tũhe ũmũthĩ irio ciitũ cia gũtũigana.
12 Kumitia atre'rantegeta, anahu kna huta kumi'ma hurante'namokizmi'a atre'zmanta maneno.
Na ũtũrekere mahĩtia maitũ, ta ũrĩa o na ithuĩ tũrekagĩra arĩa matũhĩtagĩria.
13 Ana nehunka tatregeta rerahe'zampina uoframaneno. Hianagi hankromofo azampintira taza hunka tavro. [Na'ankure Kagri mona kumamo mevava hugahie. Tamage.]
Na ndũgatũtware magerio-inĩ, no ũtũhonokagie kuuma kũrĩ ũrĩa mũũru.’
14 Hagi tamagrima kefoza hurmantesamokizmi kumi'zami atrezmante sageno'a, monare nemania Nafatimo'a, kumi'tamia eri atre ramantegahie.
Nĩgũkorwo mũngĩrekera andũ hĩndĩ ĩrĩa mamũhĩtĩria, o nake Ithe wanyu ũrĩa ũrĩ igũrũ nĩarĩmũrekagĩra.
15 Hagi vahe'mokizmi kefozazimi atre ozmante snageno'a, monare nafatmimo'a, kefo zantamia atre oramantegahie.
No mũngĩaga kũrekera andũ mehia mao-rĩ, o nake Ithe wanyu ndarĩmũrekagĩra mehia manyu.
16 Ne'zama a'o hanuta tavre vahe'mo'za nehaza knara hutma havi tamugosa osiho. Na'ankure e'inahu tamugosa nehanage'za, vahe'mo'za nege'za, ne'za a'o hu'naze hu'za hugahaze. Nagra tamage hu'na neramasmue, ko zamagra mizama'a eri'naze.
“Ningĩ rĩrĩa mũkwĩhinga kũrĩa irio-rĩ, tigagai gũtukia mothiũ manyu ta ũrĩa hinga ciĩkaga, nĩgũkorwo nĩitukagia mothiũ macio nĩguo cionie andũ atĩ nĩciĩhingĩte kũrĩa irio. Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, icio nĩirĩkĩtie kwamũkĩra mũcaara wacio wothe.
17 Hianagi ne'zama a'o hanutma, tamasenire masavena nefretma, tamugosa sese hiho.
No rĩrĩa wĩhingĩte kũrĩa, wĩhakage maguta mũtwe na wĩthambage ũthiũ,
18 E'ina hanageno nezama a'oma hanaza zana vahe'mo'za onkeho. Hianagi tamagri Neramafa oku'a nemanimo kagegahie. Nehuno oku'a me'negeno negea Neramafa'a mizana tamagrira tamigahie.
nĩguo andũ matikamenye atĩ nĩwĩhingĩte kũrĩa, tiga o Thoguo ũrĩa ũtoonekaga amenye; nake Thoguo ũrĩa wonaga maũndũ marĩa mekagĩrwo hitho-inĩ, nĩagakũhe mũcaara.
19 Ama mopafina knare'nare fenona eritru osiho, havi kafamo'ene, krogroheno erihaviza nehanigeno, kumza vahe'mo'za nona anafe hu'za kumza nesaze.
“Tigagai kwĩigĩra mĩthiithũ gũkũ thĩ, kũrĩa indo irĩĩagwo nĩ memenyi na ikaroota, na kũrĩa aici mabunjaga makaiya.
20 Hianagi monafinka fenona havi kafamo'ene, krogro ohegeno, kumza vahe'mo'za nona tagana vaziza kumza ose fenotamina, tamagra eritru hiho.
No mwĩigagĩrei mĩthiithũ igũrũ, kũrĩa ĩtangĩrĩĩo nĩ memenyi kana ĩroote, na kũrĩa aici matangĩbunja maiye.
21 Na'ankure fenonka'a me'nenirega, e'i anantega kagu'amo'a megahie.
Nĩgũkorwo kũrĩa mĩthiithũ yanyu ĩrĩ, nokuo ngoro cianyu o nacio irĩĩkoragwo irĩ.
22 Kavurgamo'a kavufa'mofo rampe tavi me'ne, ana hu'neankino kavurgamo knare huno me'nenigeno'a, mika kavufamofona remsa hugantegahie.
“Riitho nĩrĩo tawa wa mwĩrĩ. Maitho maku mangĩkorwo marĩ mega, mwĩrĩ waku wothe nĩũrĩiyũragwo nĩ ũtheri.
23 Hianagi kavurgamo'ma haviza hanigeno'a, mika kavufa hanizamo refitegahie. Hianagi kagu'afi me'nea tavimo asu'ma hanigeno'a, tusi'a hani hugahie.
No rĩrĩ, maitho maku mangĩkorwo nĩ mathũku, mwĩrĩ waku wothe ũrĩiyũragwo nĩ nduma. Naguo ũtheri ũrĩa ũrĩ thĩinĩ waku ũngĩkorwo nĩ nduma-rĩ, nduma ĩyo kaĩ nĩ nene-ĩ!
24 Mago'mo'a tare kva netrentera eri'zana e'origahie. Na'ankure anamo'a mago'mofona avesra hunenteno, mago'mofona avesi nenteno, mago'mofonte amage nenteno, mago'mofona kefenkami atregahie. Kagra Anumzante'ene zagore'enena erizana eri otegahane.
“Gũtirĩ mũndũ ũngĩhota gũtungatĩra aathani eerĩ. Nĩ ũndũ no athũũrire ũmwe, na ende ũcio ũngĩ; kana eheane harĩ ũmwe, na anyarare ũcio ũngĩ. Mũtingĩtungatĩra Ngai na mũtungatĩre mbeeca.
25 E'ina hu'negu, Nagra neramasmue, tamagrama manisnaza zankura tamagesa antahintahi hakare osuta, naza kavera negahune, igati tina negahune, kukena tavufarera na'a hugahune huta ontahiho. Anampina kavemo'a mani'zana agaterenefi, hipi kukenamo'a tavufa agatere'neo?
“Nĩ ũndũ ũcio ngũmwĩra atĩrĩ, tigagai gũtangĩkĩra mĩoyo yanyu, nĩ ũndũ wa kĩrĩa mũrĩrĩĩaga kana kĩrĩa mũrĩnyuuaga; kana kĩrĩa mũrĩĩhumbaga mĩĩrĩ yanyu. Githĩ muoyo ndũrĩ bata gũkĩra irio, naguo mwĩrĩ ũkagĩa bata gũkĩra nguo?
26 Namamo'ma hareno vano nehiana keho, zamagra hoza ante'za, kafiza, eri atru hu'za, kave ante'nompina nontazanagi, monare nemania Neramafa ne'zana nezamie. Namamo'za tamagrira tamagaterenafi? A'o.
Ta rorai nyoni cia rĩera-inĩ; itihaandaga, kana ikagetha, kana ikaiga magetha ikũmbĩ, no Ithe wanyu ũrĩa ũrĩ Igũrũ nĩaciheaga irio. Githĩ inyuĩ mũtikĩrĩ a bata mũno gũkĩra icio?
27 Hagi mago tamimo'ma knare'zama huno mani'zanku'ma antahintahi hakarema hania zamo'a, asimu'a erizazara hugahio? A'o.
Nũũ wanyu ũngĩhota kuongerera muoyo wake ithaa o na rĩmwe nĩ ũndũ wa gwĩtanga?
28 Nahigetma kukena huzankura hakare antahintahia nehaze? Flauamo'a nankna huno nehagefi keho, zamagra eri'za e'oriza kukena trora nosaze.
“Na nĩ kĩĩ gĩtũmaga mwĩtange nĩ ũndũ wa nguo? Ta rorai itoka cia gĩthaka ũrĩa ikũraga. Itirutaga wĩra kana ikogotha ndigi,
29 Ana hianagi Solomoni'a avasese'amo hu'nea knare nare kukena hu'neanagi, ami flauamofo avasese'amo'a agatere'ne.
no ngũmwĩra atĩrĩ, o na Solomoni arĩ na riiri wake wothe ndagemete ta kĩmwe gĩacio.
30 Hianagi Anumzamo'ma, amuma me'nea trazama kukenama huma ante'neana, menina me'neanagi vahe'mo'za okina tevefi eri kregahaze. Ana hu'negu tamagrira Anumzamo'a agatereno kukena hurmantegahie. Tamagra osi'a tamentinti'ne naga mani'naze.
Angĩkorwo ũguo nĩguo Ngai ahumbaga nyeki ya gĩthaka ĩrĩa ĩrĩ ho ũmũthĩ na rũciũ ĩgaikio mwaki-inĩ-rĩ, githĩ inyuĩ ndarĩkĩmũhumbaga wega makĩria, inyuĩ mwĩtĩkĩtie o hanini?
31 Ana hu'nagu tamagra nanezane tine neneta nakukena hugahune hutma hakare antahintahi osiho.
Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, tigagai gwĩtanga, mũkĩũria atĩrĩ: ‘Tũkũrĩa kĩĩ?’ kana ‘Tũkũnyua kĩĩ?’ kana ‘Tũkwĩhumba kĩĩ?’
32 Na'ankure mono ontahi vahe'mo'za, miko zankura nehakaze. Na'ankure monafi nemania Neramafa'a miko zankuma upama hu'nazana ko antahi'ne.
Nĩgũkorwo maũndũ maya mothe nĩmo macaragio nĩ andũ arĩa matetĩkĩtie Ngai. No Ithe wanyu wa igũrũ nĩoĩ atĩ nĩmũbataragio nĩmo.
33 Hianagi kota zana, Anumzamofo kumaku'ene, fatgo avu'avazanku haketenkeno, ana maka'zana anazanke huno tamamigahie.
No ambai mũcarie ũthamaki wake na ũthingu wake, na maũndũ maya mangĩ mothe o namo nĩarĩmũheaga.
34 E'i zanku oki fore hania zankura tamagesa hakare osiho. Na'ankure okizana atrenkeno, agra'a kva krino, mago knare'ma esia hazenkea, ana knazupage knaza megahie.
Nĩ ũndũ ũcio tigagai gwĩtanga nĩ ũndũ wa rũciũ, nĩgũkorwo rũciũ nĩrũgetangĩkĩra ruo rwene. O mũthenya ũrĩ na mathĩĩna maguo ma kũũigana.
