< Maki 14 >

1 Hagi Anumzamo'ma Israeli veama kinafinti zamare'nea kanagu antahimi'za zo'ore breti nenaza kna zahufa tare zagegna me'nege'za, ra mono kva vahe'mo'zane, kasegere ugagota hu'naza vahe'mo'zane, Jisasima havige hunte'za oku azerizama ahesaza kanku hake'za ahe fri'naku huge antahige hu'naze.
Dos días antes de la fiesta de la Pascua y de los panes sin levadura; y los principales sacerdotes y los escribas hicieron planes para arrestarlo con engaños y matarlo.
2 Na'ankure mafka vahe'mo'za ana ne'zama (pasova) nenaza knare'ma ana'ma hanunke'za, ke hakare nehu'za ha' azeri oti'za hugahaze.
Pero dijeron: No durante la fiesta, por temor a que haya problemas entre la gente.
3 Hagi Jisasi'a Betani kumate ko'ma fugo namumare'nea ne'mofo Saimoni nompi, zamaza tununte manine'za trateti ne'za nenageno, mago a'mo'a zago'amo'a mareri'nea, mananentake masave zafa rafunareti tro hu'naza, alabasta tafempi erino e'ne. Ana tafe avaza'a runagino Jisasina anumpi taginte'ne.
Mientras estaba en Betania, en casa de Simón el leproso, sentado a la mesa, vino una mujer con una botella de aceite de nardo perfumado de gran precio; y quebrando la botella, se lo derramó en su cabeza.
4 Hianagi mago'amo'za anampi mani'namo'za zamasigu nehu'za, zamagra zamagra anage hu'naze, Na'a higeno ana masavena amne tagi netre?
Pero algunos de ellos se enojaron entre sí, diciendo: ¿Para qué se derrochó este aceite?
5 Mizante atreta 300'a silva zago nazana erita zamunte omane vahe zamuntesine. Hianagi nahigenka amnefina tagi netrane? Anage nehu'za ana ara kesu'naze.
Podía haberse vendido por más de trescientos denarios y dado el dinero a los pobres. Y dijeron cosas contra ella entre ellos.
6 Hianagi Jisasi'a amanage huno zamasmi'ne, Atrenkeno manino, nahigeta ama ara knanemize? Agra knare so'eza hunenante.
Pero Jesús dijo: Déjala; ¿Por qué la están molestando? ella me ha hecho un acto amable.
7 Hianagi zamunte omane veara hakare kna tamagrane mani'nenageta, ina knare'ma, knare tamavu tamavama huzmantenaku'ma hanutma, amne huzamantegahaze. Hianagi Nagra hakare kna tamagranena omanigahue.
Los pobres siempre estarán con ustedes, y siempre que tengan el deseo, pueden hacerles bien; pero a mí no siempre me tendrán.
8 Agra nazano hunantenaku hiazana hago hunante. Kerifima ufresugu masave frenanteno retro hunante.
Esta ha hecho lo que pudo: ha puesto aceite en mi cuerpo para que esté listo para mi sepultura.
9 Nagra tamage hu'na neramasamue, inantego knare musenkeni'a, eri'za kokankoka ome huama hanarega, ama a'mo hu'nea avu'avamofo agenkea, nehanage'za antahigahaze.
Y de cierto les digo, dondequiera que las buenas nuevas salgan por toda la tierra, se hablará de lo que esta mujer hizo en memoria de ella.
10 Hagi 12fu'a amage'ma nentaza disaipol nagapinti, Judas Iskarioti'a Jisasina komoru huno avrezamisia naneke vugota mono kva vahera ome zamasami'ne.
Y Judas Iscariote, que era uno de los doce, se fue a los principales sacerdotes, para entregárselo.
11 Ana nanekema nentahiza muse hunte'naze. Judasina zago kamigahune hu'za huvempa kea asamizageno, Jisasima komoru huno ha' vahe zamazampi avare'zamisia, kanku agafa huno hakre'ne.
Oyendo lo que dijo, se alegraron, y le dieron su palabra de darle un pago de dinero. Y judas pensó en cómo podría entregárselo.
12 Hagi (Zo'ore breti nenaza kna efore higeno) ese knazupa kinafinti Anumzamo'ma ozmahe zamagatere'nea kna antahimiza sipisipi afu anenta aheza Kresramana nevaza knazupa, Jisasima amage nentaza disaipol naga'mo'za anage hu'za antahige'naze, Inantega Kagrira kinafinti zmavre'nea knagu antahimi'za nenaza (Pasova) ne'zana retro hugantesunegu kave'nesie?
Y en el primer día de los panes sin levadura, cuando se sacrificaba el cordero de la Pascua, sus discípulos le dijeron: ¿A dónde vamos a ir y preparar para que comas la comida de la Pascua?
13 Hazageno Jisasi'a tare disaipol ne'tre amage'ma nentaza nagapinti zanasmino, Jerusalemi kumapi ufresakeno'a, mago ne'mo'a tima afi kavofi tifino ne-enketa ome tutagiha huntesuta, ana ne' avaririta vugaha'e.
Y envió a dos de sus discípulos, y les dijo: vayan a la ciudad, y allí vendrá a ustedes un hombre con una vasija de agua; vayan en pos de él;
14 Hagi ana ne'mo'ma ina nompino umarerisiana, ana nomofo nefana amanage huta antahige'o, Rempi hurami ne'mo'a kagrikura huno, inantega disaipol naga'nianena Anumzamo'ma ozmaheno zamagtere'nea zanku antahimiza nenaza ne'zana, kankamuna me'nea negahune hu'ne.
Y donde quiera que entre, digan al dueño de la casa: El Maestro dice: ¿Dónde está mi habitación, donde puedo tomar la Pascua con mis discípulos?
15 Hanankeno'a mago hunaraginte nomofo anaga kaziga, ra kakamu me'nesifi agra tanaveri hugahie. Anampina ne'zane sipa ko retro hunte'naze. Ana nompi mareritna ne'zana ome retro huranteho.
Y él mismo te llevará a un gran salón con una mesa y asientos: prepárate para nosotros.
16 Anage hige'ne ana netre mokea rankumate vu'na'e. Anante Jisasi'ma zanasami'nea kante fore higene ke'na'e. Anumzamo'ma ozmahe zamagatere'nea knagu antahimiza nenaza ne'zana ome retro hu'na'e.
Y saliendo los discípulos, entraron en la ciudad, y vieron que era como él había dicho: y prepararon la Pascua.
17 Kinaga sege'za, Jisasi ene amagema nentaza 12fu'a disaipol naga'ane e'naze.
Y cuando era tarde, vino con los doce.
18 Ne'zane sipare mani'neza ne'za nenageno, Jisasi'a amanage huno zamasmi'ne, Tamage hu'na neramasamue, amafima magoka nezama nenompinti, mago'moka komoru hunka ha' vahe zamazampi navrentegahane.
Mientras estaban sentados comiendo, Jesús dijo: En verdad les digo que uno de ustedes me va entregar, que come conmigo.
19 Hige'za zamarimpamo'a ana kegura kna nehige'za, mago mago'mo'za nagra anara hugahue hunka nehampi?
Ellos se entristecieron, y se preguntaron uno por uno, ¿seré yo?
20 Hazageno Jisasi'a kenona zamirera amanage huno zamasami'ne, 12fu'a nagamotafinti, Nagrane magoka zoumpafinti breti areno nenesnimo'e.
Y él les dijo: Es uno de los doce, uno que está poniendo su pan conmigo en el mismo plato.
21 Na'ankure Anumzamofo avontafepi krente'nea kante, Vahe'mofo Mofavremo'a vugahie. Hianagi Vahe'mofo mofavrema komoru huno ha' vahe zamazampima avrente'simo'a, knaza erigahiankina nasunku huntoe. Nererama kase onteasina knare'zantfa hisine!
El Hijo del hombre va, así como las Escrituras dicen de él: ¡pero maldito es aquel hombre por quien el Hijo del hombre es entregado! Hubiera sido bueno para ese hombre si nunca hubiera nacido.
22 Hagi ne'zana nenageno, Jisasi'a mago breti erino Anumzamofo antahigegeno asomu hutegeno, tamanasino nezmino amanage huno zamasmi'ne, Ama'i Nagri navufe, erita neho.
Mientras comían, tomó pan y, después de bendecirlo, les dio el pan quebrado y les dijo: Tómalo, este es mi cuerpo.
23 Hagi waini tintafe erino Anumzamofo nunamu huno antahigegeno asomu huntegeno, zamige'za maka'mo'za anampinti ne'naze.
Y tomó una copa, y cuando había alabado, les dio; y todos bebieron de ella.
24 Nenageno amanage huno zamasmi'ne, Ama'i Nagri korane, ama ana koramo Anumzane huhagerafita manisaza manizana eri kasefa hugahie. Maka'mofonku huno tagine.
Y él les dijo: Esto es mi sangre del nuevo pacto que por muchos es derramada.
25 Tamage hu'na neramasmue, Waini ragamofo tima'a mago'ene one'na henka'a Anumzamofo kumapi kasefa waini negahue.
De cierto os digo que no beberé más del fruto de la vid hasta aquel día en que lo beba vino nuevo en el reino de Dios.
26 Mono zagame hute'za, atirami'za Olive Agonarega vu'naze.
Y después de un canto de alabanza a Dios, salieron a la Montaña de los Olivos.
27 Hagi Jisasi'a amanage huno zamasmi'ne, Tamagra makamota natreta fregahaze. Na'ankure Anumzamofo avontafepina amanage huno krentegeno me'ne, Anumzamo'na sipisipi afu kva vahe'mofona, ahanena sipisipimo'za panani hu'za ufre efre hugahaze hu'ne. (Zek 13:7.)
Y Jesús les dijo: Todos ustedes se apartaran de mí; porque está en las Escrituras, Heriré al pastor, y las ovejas se dispersaran.
28 Hianagi fritena otisuna, tamagrira vugota huramante'na Galili vugahue.
Pero después que haya resucitado, iré delante de ustedes a Galilea.
29 Higeno Pita'a anage huno Jisasina asami'ne, mika'mo'za katre'za vanazanagi, nagra katrena ovutfa hugahue.
Pero Pedro le dijo: Aunque los otros se aparten de ti, yo no lo haré.
30 Higeno Pitana kenona Jisasi'a amanage huno asami'ne, Tamage hu'na negasamue, meni kenagera tare zupa kokoremo'a krafa osu'nesigenka, tagufa zupa Jisasina onke'noa nere hunka vahane hugahane.
Y Jesús le dijo: En verdad, te digo que tú, hoy, aun esta noche, antes del segundo canto del gallo, dirás tres veces que no me conoces.
31 Hianagi Pita'a agra'a kere hu hankavetino, vahane huogantegosue nehuno, amne kagranena friga hanigena frigahue huno hu'ne. Hige'za mika'mo'za ana kege'za hu'naze.
Pero él dijo con pasión: Si tengo que morir contigo, no te negaré. Y todos dijeron lo mismo.
32 Hagi Jisasi'ene amage nentaza disaipol naga'mo'za Getsamenie nehazare ehanati'naze. Anante Jisasi'a zmasamino, Amare mani'nenkena nunamuna haneno.
Y llegaron a un lugar que se llama Getsemaní, y dijo a sus discípulos: Quédense sentados aquí mientras que oro.
33 Anante Pitanki, Jemisinki, Joninki huno zmareno nevigeno, agu'amo'a tusi'gna nehigeno, asunku hu'ne.
Y tomó consigo a Pedro, a Jacobo y a Juan, y comenzó a entristecerse y a angustiarse.
34 Jisasi'a amanage huno zamasmi'ne, Nagu' namemo'a tusi kna navenesino nahe friza nehianki, amare mani'neta kva hiho.
Y les dijo: Mi alma está muy triste, hasta la muerte; quédense aquí un poco de tiempo, y velen.
35 Nehuno osi'a vugamuteno mopafi vutrakahu maseno, Anumzamofonte nunamu ome nehuno, knare'ma hanigeno'a, ana knamo'a evu nagateresie hu'ne.
Y avanzó un poco, y cayendo sobre la tierra, pidió que, si fuese posible, pasase de él aquella hora.
36 Agra huno, Aba, Nafanimoke! Maka'zana amane hugahane, ama kapua eri atro. Hianagi Nagri navesira ovarario, Kagra kavesi avaririo.
Y él dijo: Abba, Padre, todo es posible para ti; quítame esta copa amarga; mas no lo que yo quiero pero lo que tu quieras.
37 Ana huteno eno eme amagema nentaza disaipol nagama zamageana masenageno, Pitanku amanage huno antahige'ne, Saimoniga kavu mase'nano? Knare osi'agnafina kva krigahampi?
Entonces él vino y los vio durmiendo, y dijo a Pedro: Simón, ¿duermes? ¿No fuiste capaz de vigilar una hora?
38 Kvahuta mani'neta, nunamuna nehuta revatgazama esifina evuoramiho. Tamagu'amofona avenesianagi, tamavufamofona hanave'a nomane.
Vigila con oración, para que no seas puesto a prueba; el espíritu verdaderamente está listo, pero la carne es débil.
39 Ete mago'ane vuno, anahu kna nunamu ome hu'ne.
Y otra vez él se fue, y dijo una oración, usando las mismas palabras.
40 Agrama mago'ene ete eno eme zmageana, mase'nagenokino zamuma hari huzamo'a kna huzmante'ne. Na'ane huta ke'arera hugahune hu'za kegura hake'naze.
Y otra vez vino y los vio durmiendo, porque sus ojos estaban muy cansados; y no tenían nada que decir en respuesta.
41 Anante Jisasi'a mago'ene tagufa zupa zamagrite eno, amanage hu'ne, Tamavu nemaseta manigasa nehazo? Ha vagare! Nagrira knani'a ama eanki keho. Vahe'mofo Mofavrea kumi vahe'mokizmi zamazampi komoru hu'za avrente'gahaze.
Y vino la tercera vez, y les dijo: vayan y duerman ahora y descansen: basta; la hora ha llegado; mira, el Hijo del Hombre es entregado en manos de hombres malvados.
42 Otinketa tagra vamaneno! Keho Nagri'ma komoru huno ha' vahe zamazampima navrentesia nera, ama erava'o nehie.
Levántate, vamos a ir; mira, el que me traiciona está cerca.
43 Hagi anankea huvaga ore'negeno, amage'ma nentaza 12fu'a disaipol nagapinti mago'zmimo, Judas Iskarioti anante ehanatine. Agri'enena sondia vahe'mo'za kaziknontamine, kumpa knozmine eri'neza, pristi kva vahe'mo'zane, kasegere ugagota hu'naza vahe'mo'zane, ugota kva vahe'mo'za huzmantage'za e'naze.
Y luego, mientras él aún hablaba, vino Judas, uno de los doce, y con él una gran muchedumbre con espadas y palos, de los principales sacerdotes y de los escribas y de los ancianos.
44 Hagi Judasi'a ha' vahe zamazampi komoru huno avrezmi ne'mo'a anage huno zamasami'ne, Amanahu avame'za hugahuanki keho, ome agi'ma antakoma hanuana, e'i ana neki ome azerita kegava huta avreta viho.
Y el que había traicionado, les había dado una señal, diciendo: Aquel a quien doy un beso, ése es él; arréstenlo, y llévalo bajo seguridad.
45 Hagi Judasi'ma anantema ne-eno'a, Jisasinte hantka huno vuno, Rempi Hurami Nemoke, nehuno agira antako hu'ne.
Y cuando llegó, se dirigió directamente a él y le dijo: Maestro; y le dio un beso.
46 Anante mafka vahe'mo'za zamaza ante'za, azeri'naze.
Y le pusieron las manos encima, y lo arrestaron.
47 Hianagi oti'nazafinti mago'mo kazinknoma'a erisaga huno, ugagota pristi ne'mofo kazokzo eriza ne'mofo agesa rukfri atre'ne.
Pero uno de los que estaban cerca sacó su espada, y le dio un golpe al siervo del sumo sacerdote, cortándole la oreja.
48 Jisasi'a amanage huno zamasami'ne, Nahigeta Nagri nazeriku bainati kazintamine kumpa knontaminena eneritma kumzafa vahe zamazeri ku nehazankna hutma neaze?
Y Jesús les dijo: ¿Como contra un ladrón han salido, con espadas y palos para arrestarme?
49 Maka knane knane, ra mono nompi tamagrane maninena rempi huneramugeta, naze'ori'naze. Hianagi amama fore'ma nehizana, korapa avontafepi kre'nea kemofo avufga'a fore nehie.
Estuve contigo todos los días en la enseñanza del Templo, y no me llevaste; pero esto se hace para que las Escrituras se hagan realidad.
50 Anage nehige'za amage'ma nentaza naga'mo'za, atre'za koro fre'naze.
Y todos los discípulos se fueron de él con miedo.
51 Mago nehaza nera amage anteno vu'nea ne'mo'a, mago'a kukena osu'neanki za'za kukenage'za hu'nea ne' azeri'naze.
Y un cierto joven fue tras él, con solo un lienzo alrededor de su cuerpo; y le ponen las manos encima;
52 Hianagi ana za'za kukena'a ruzafi atreno, avufa avapa koro fre'ne.
Pero él salió sin ropa, sin el lienzo.
53 Hagi anante Jisasina avare'za ugagota pristi kva nete vazageno, ranra pristi kva vahe'mo'zane ranra kva vahe'mo'zane, kasegere ugota hu'naza vahe'mo'za atru hu'naze.
Y llevaron a Jesús al sumo sacerdote; y se juntaron con él todos los principales sacerdotes y los ancianos y los escribas.
54 Pita'a, Jisasina amefi afete avaririno, ugagota pristi ne'mofo kumapi ufre'ne. Teve hegare'nare avufa ome tonehino ra mono noma kegava nehaza ati vahe'ene umani'ne.
Y Pedro había venido detrás de él desde la distancia, hasta la casa del sumo sacerdote; y él estaba sentado con los capitanes, calentándose a la luz del fuego.
55 Ugagota pristi vahe'mo'zane, maka kanisolo vahe'mo'za Jisasina havige hunte'za ahesnaza ke agafa'agu hakre'naze. Hianagi magore hu'za ke'za eri fore osu'naze.
Ahora los principales sacerdotes y todo el Sanedrín buscaban testimonio contra Jesús para que lo mataran; y no pudieron obtener ninguno.
56 Rama'a vahe'mo'za havige hunte'nazankino, ana kezmimo'a magoke kantera ovu'ne.
Porque muchos dieron falso testimonio contra él y su testimonio no concordaba.
57 Mago'amo'za oti'za amanage hu'za havige hunte'za,
Entonces algunos se levantaron y dieron falso testimonio contra él, diciendo:
58 Tagra nentahunkeno ama ne'mo'a anage hu'ne, Ra mono nona vahe'mo'za zamazanuti ki'naza nona tapage hunetrena, tagufa knamofo agu'afi vahe'mo azanuti onki'nea mono no ru kigahue hu'ne.
Dijo que en nuestra audiencia, destruiré a este Templo que está hecho con manos, y en tres días haré otro sin manos.
59 Hianagi kezamimo'a fatgo osu'ne.
Y aun así su testimonio no concordaba.
60 Anante ugagota pristi kva ne'mo zamuga otino, anage huno Jisasina antahige'ne, na'ane hunka kezimirera huzmante'gahane? Na'anku Kagrira keaga hunegantaze?
Entonces el sumo sacerdote se levantó en medio de ellos, y dijo a Jesús: ¿No dices nada en respuesta? ¿Qué es lo que estos dicen contra ti?
61 Hianagi ke nona'a osu akoheno mani'negeno, mago'ene ugota pristi ne'mo'a antahigeno, Kagra Kraisigo, Mrerisa Anumzamofo mofavremokafi?
Pero él guardó silencio y no dijo nada. Nuevamente, el sumo sacerdote que lo interroga le dijo: ¿Eres tú el Cristo, el hijo del bendito?
62 Jisasi'a huno, E'i Nagre kagra negesankeno, Vahe'mofo Mofavremo Anumzamofona azantmaga kaziga manino hampompi tusi'a hanave'ane egahie. (Eks-Utr 3:14, Sam-Zga 110:1)
Y Jesús dijo: Yo soy; y verás al Hijo del Hombre sentado a la diestra del poder de Dios, y viniendo con las nubes del cielo.
63 Anankema nentahino, ugota pristi ne'mo agra'a kukena eri tagato nehuno anage hu'ne. Na'anku mago'enena keagama hufore hunte vahekura hakegahune.
Entonces el sumo sacerdote, partiéndose violentamente sus vestiduras, dijo: ¿Qué más necesitamos nosotros los testigos?
64 Hagi tamagra nentahizageno Ramofona huhaviza hunte'ne! Tamagra na'ane hutma hugahaze? Makamo'za huza Anumzamofo huhaviza hunteankino frisie hu'za hunte'naze.
Sus palabras contra Dios han llegado a sus oídos: ¿cuál es su opinión? Y todos dijeron que era correcto que lo mataran.
65 Anante mago'amo'za zamavetu ahenente'za avu kisu hune'za, zamaza knonu nehe'za, Kagra kasnampa ke hunka, iza negahefi hufore huo. Mago'a ra mono noma kegava nehaza ati vahe'mo'zanena avugosa ruhapati'za ahe'naze.
Y algunos le avergonzaron, y cubriéndole la cara, le dieron golpes, y le dijeron: Ahora di lo que ha de venir; y los capitanes lo tomaron y le dieron golpes con las manos.
66 Hagi Pita'a ufenkamuteno kva nemofo kumapi mani'negeno, anante ugagota pristi nemofo eri'za mofane zagafinti mago'mo e'no,
Y mientras Pedro estaba abajo en la plaza abierta del edificio, vino una de las siervas del sumo sacerdote;
67 Pita'ma teve tonehino mani'negeno eme negeno, kagranena Nazareti kumateti' Jisasi'ene vanoma nehana ne' mani'nane hu'ne.
Y viendo a Pedro que se calentaba junto al fuego, ella lo miró y dijo: Tú estabas con este Nazareno, Jesús mismo.
68 Hianagi Pita'a vahane huno, nagra antahina kena osu'nogenka nehane! Anante kama emrerite nevigeno mago kokorege hu'ne.
Pero él dijo: No lo conozco, ni sé lo que dices; y salió a la puerta; y llegó el grito de un gallo.
69 Ete ana mofa'mo mago'ene Pita negeno anante oti'naza vahe zmasmino, e'i nera Jisasi amage anteno vano nehia nere huno hu'ne!
Y la muchacha lo vio, y dijo otra vez a los que estaban cerca: Este es uno de ellos.
70 Hianagi ete Pita'a, mago'ene vahane hu'ne. Anante oti'naza vahe'mo'za, osiagna manige'za Pitankura anage hu'za, tamage kagra mago zmimoke. Na'ankure Galili ne' tfa mani'nane.
Pero otra vez dijo que no era así. Y después de poco tiempo, nuevamente los que estaban cerca dijeron a Pedro: Verdaderamente eres uno de ellos; porque eres un Galileo tu manera de hablar es semejante como uno de ellos.
71 Anante Pita'a Ontahinoa neku nehaze nehuno, nagra tamage ana nekuma havigema hanenkeno'a, huvempa huankino Anumzamo nazeri haviza hanie huno,
Pero, con maldiciones y juramentos, dijo: No conozco al hombre de quien estás hablando.
72 nehigeno, ame huno mago'ane anante kokorege nehigeno, Pita'a, Jisasi'ma asmi'nea kegu agesa antahi'ne. Tare zupa kokorege osunenigenka, tagufa zupa Nagrikura onkenoe hunka vahane hugahanema huno asami'nea kegu agesa nentahino zavite'ne.
Y en el mismo minuto, el gallo dio un segundo grito. Y Pedro recordó cómo Jesús le había dicho: Antes del segundo clamor del gallo, dirás tres veces que no me conoces. Y ante este pensamiento, se sintió abrumado por el llanto.

< Maki 14 >