< Ruku 10 >
1 Hagi ama anazama huteno, Ramo'a 72'a vahe huhampri zamanteno, Agra'ama vunaku'ma hia rankuma ene maka osi kuma tamimpi, ugote'za vihogu tare tare huzmantetere hu'ne.
μετα δε ταυτα ανεδειξεν ο κυριος και ετερους εβδομηκοντα και απεστειλεν αυτους ανα δυο προ προσωπου αυτου εις πασαν πολιν και τοπον ου εμελλεν αυτος ερχεσθαι
2 Jisasi'a anage huno zamasami'ne, Hozafina rama'a ne'zamo'a nena huno meanagi, hoza vasage vahe'mo'za osi'a mani'naze. E'ina hu'negu nunamu hutma hozamofo Nefa antahigenkeno, eriza vahera huzamantenkeno hoza ome vasageho.
ελεγεν ουν προς αυτους ο μεν θερισμος πολυς οι δε εργαται ολιγοι δεηθητε ουν του κυριου του θερισμου οπως εκβαλλη εργατας εις τον θερισμον αυτου
3 Tamagra viho! Hianagi antahiho, sipisipi afu anenta naga, afi' kra nagamofo amunompi huzmanteankna hu'na huneramantoe.
υπαγετε ιδου εγω αποστελλω υμας ως αρνας εν μεσω λυκων
4 Tamagra zagoma eriri ku'ene ku'ene tmagamofo anona e'ori nevutma, kantegama vahe'ma zamagesuta huso'e sa'e huo zamanteho.
μη βασταζετε βαλαντιον μη πηραν μηδε υποδηματα και μηδενα κατα την οδον ασπασησθε
5 Ina nompima ufresuta ese'zana ama nompina, Anumzamofo rimpa fruzamo mesie hutma ome hiho.
εις ην δ αν οικιαν εισερχησθε πρωτον λεγετε ειρηνη τω οικω τουτω
6 Ana nomofo nefama rimpa fru ne'ma mani'nesnigeno'a, tamagri tamarimpa fruzamo'a, agrite megahie. Hianagi rimpa frune vahe'ma omani'nenkeno'a, ana asomu kemo rukrehe huno ete tamagrite egahie.
και εαν μεν η εκει υιος ειρηνης επαναπαυσεται επ αυτον η ειρηνη υμων ει δε μηγε εφ υμας ανακαμψει
7 Anama vnaza nompi umaninetma nazanoma tamisazana nenetma tina neho. Na'ankure eriza vahe'mo'a mizama'a e'nerie. Ru nontamimpina vutma etma osiho.
εν αυτη δε τη οικια μενετε εσθιοντες και πινοντες τα παρ αυτων αξιος γαρ ο εργατης του μισθου αυτου εστιν μη μεταβαινετε εξ οικιας εις οικιαν
8 Rankumate nevnageno vahe'mo'za tamavrente'za, ne'za retroma huramantesa zana neho.
και εις ην δ αν πολιν εισερχησθε και δεχωνται υμας εσθιετε τα παρατιθεμενα υμιν
9 Ana kumate kri erinesaza vahera krizmia zamazeri so'e nehutma, anage hutma zmasamiho. Anumzamofo kumamo'a tamagrite erava'o nehie hiho!
και θεραπευετε τους εν αυτη ασθενεις και λεγετε αυτοις ηγγικεν εφ υμας η βασιλεια του θεου
10 Hianagi ina kumate'ma vnagenoma vahe'mo'za otamavresagetma, atretma ana kuma kampi nevutma anage hiho.
εις ην δ αν πολιν εισερχησθε και μη δεχωνται υμας εξελθοντες εις τας πλατειας αυτης ειπατε
11 Tamagri kumate kugusopa tagia agusareti rupopo hutrona zamo'enena, Anumzamo'a ha' reneramante nehie. Hianagi antahiho, Anumzamofo kumamo'a ko tamagrite e'ne.
και τον κονιορτον τον κολληθεντα ημιν εκ της πολεως υμων απομασσομεθα υμιν πλην τουτο γινωσκετε οτι ηγγικεν εφ υμας η βασιλεια του θεου
12 Antahiho, Nagra anage hu'na neramasamue. Anumzamo'ma refko hania knazupa, Sodomu kumate vahe'mo'zama erisaza knazana, tamagra ageteretma ra knaza erigahaze.
λεγω δε υμιν οτι σοδομοις εν τη ημερα εκεινη ανεκτοτερον εσται η τη πολει εκεινη
13 Nasunku hurmantoe Korasin vahe'mota! Nasunku hurmantoe Betsaida vahe'mota! Na'ankure kaguvazama tamagripi hu'noazana, Tairine Saidoni kumate huasina, ko zamasunku kukena nehu'za, tanefa fre'za zamasunku hu'za zamagua'a rukrehe hazasine.
ουαι σοι χωραζιν ουαι σοι βηθσαιδα οτι ει εν τυρω και σιδωνι εγενοντο αι δυναμεις αι γενομεναι εν υμιν παλαι αν εν σακκω και σποδω καθημεναι μετενοησαν
14 Hianagi Anumzamo'ma vahe'ma refkoma hania knazupa, Tairi vahe'mo'zane Saidoni vahe'mo'zanema erisaza knazana, tamagra agatereta ranknaza erigahaze.
πλην τυρω και σιδωνι ανεκτοτερον εσται εν τη κρισει η υμιν
15 Tamagra Kapaneamu kumate vahe'mota monafi marerigahazafi? A'o, tamavretresigetma fri vahe kumapi (Hedes) vugahaze. (Hadēs )
και συ καπερναουμ η εως του ουρανου υψωθεισα εως αδου καταβιβασθηση (Hadēs )
16 Anante Jisasi'a disaipol nagakura anage huno zmasamine, Iza'zo tamagri kema antahi tamamisamo'za, Nagri ke antahi namigahaze. Iza'zo tamagrima tamatresamo'za Nagri natregahaze. Hagi Nagri'ma natresimo'a hunantege'na e'nomofo atregahie.
ο ακουων υμων εμου ακουει και ο αθετων υμας εμε αθετει ο δε εμε αθετων αθετει τον αποστειλαντα με
17 Henka 72'a vahe'mo'za huzmantege'za vute'za ete muse hume ne-eza, anage eme hu'naze. Ramoka havi avamumo'zanena Kagri kagifi hunezmantonke'za ketia amage ante'naze!
υπεστρεψαν δε οι εβδομηκοντα μετα χαρας λεγοντες κυριε και τα δαιμονια υποτασσεται ημιν εν τω ονοματι σου
18 Jisasi'a ana kezmirera anage hu'ne, Sata'a monafinti kopsinamo hiankna huno takauneregena ke'noe!
ειπεν δε αυτοις εθεωρουν τον σαταναν ως αστραπην εκ του ουρανου πεσοντα
19 Antahiho, Nagra osifavene ha' segintavene, rehapati hihamua neramina, ha' vahe'mokizmi mika hanavema azeri agateresaza hanavea tami'noankino, mago'zamo'a tamazeri haviza osutfa hugahie.
ιδου διδωμι υμιν την εξουσιαν του πατειν επανω οφεων και σκορπιων και επι πασαν την δυναμιν του εχθρου και ουδεν υμας ου μη αδικηση
20 Hianagi havi avamumo tagri ketia antahino amage ante'ne hutma musena osiho. Hanki tamagri tamagima Anumzamo'ma monafi krente'nea zanku musena hiho.
πλην εν τουτω μη χαιρετε οτι τα πνευματα υμιν υποτασσεται χαιρετε δε μαλλον οτι τα ονοματα υμων εγραφη εν τοις ουρανοις
21 Ana zupage, Ruotge Avamumo azeri muse Jisasina higeno, anage huno hu'ne. Nafanimoka monane mopamofo Ramoka susu huna muse hugantoe. Na'ankure kagra ama zana antahi'zane vahe'mofontera erifra nekinka, osi mofavre nagakna hu'naza nagate eri ama nehane. Izo, Nafanimoka ama'i kagrima kavesiaza hu'nane.
εν αυτη τη ωρα ηγαλλιασατο τω πνευματι ο ιησους και ειπεν εξομολογουμαι σοι πατερ κυριε του ουρανου και της γης οτι απεκρυψας ταυτα απο σοφων και συνετων και απεκαλυψας αυτα νηπιοις ναι ο πατηρ οτι ουτως εγενετο ευδοκια εμπροσθεν σου
22 Jisasi'ma nunamu huvagamareteno agafa huno kea zamasami'ne. Nafanimo'a maka'zama kegavahu hihamu namine. Mago vahe'mo'a, iza'ne Nagrira ke'za antahiza osu'nazanki, Nefake antahine, Nefa'a iza'e, Nemofoke antahine. Nemofo'ma avesite zmavrea vahe'mokizmia, Nefana zamaveri nehie.
και στραφεις προς τους μαθητας ειπεν παντα παρεδοθη μοι υπο του πατρος μου και ουδεις γινωσκει τις εστιν ο υιος ει μη ο πατηρ και τις εστιν ο πατηρ ει μη ο υιος και ω εαν βουληται ο υιος αποκαλυψαι
23 Anante Jisasi'a rukrehe huno amage'ma nentaza disaipol nagara zamagrike anage huno zamasami'ne, E'ima negazazama kesaza vahe'mokizmia asomu huzmantegahie.
και στραφεις προς τους μαθητας κατ ιδιαν ειπεν μακαριοι οι οφθαλμοι οι βλεποντες α βλεπετε
24 Na'ankure anage hu'na neramasamue, korapara rama'a kasnampa vahe'mo'zane, kini vahe'mo'za e'ima negaza'zana kenaku hunazanagi, anazana onke'naze. Nentahizaza antahinaku hu'nazanagi ontahi'naze.
λεγω γαρ υμιν οτι πολλοι προφηται και βασιλεις ηθελησαν ιδειν α υμεις βλεπετε και ουκ ειδον και ακουσαι α ακουετε και ουκ ηκουσαν
25 Hagi mago nera kasegere ugota hu'nea ne'mo otino, Jisasi reheno kenaku anage hu'ne. Rempi hurami nemoka, nankna hutena manivava asimura erigahue? (aiōnios )
και ιδου νομικος τις ανεστη εκπειραζων αυτον και λεγων διδασκαλε τι ποιησας ζωην αιωνιον κληρονομησω (aiōnios )
26 Jisasi'a kenona'a anage huno asami'ne, Na'ane huno kasegefina krentene? Nankna hunka ana kasegemofo agu'agesa hamprinka kenka antahinka hunane?
ο δε ειπεν προς αυτον εν τω νομω τι γεγραπται πως αναγινωσκεις
27 Higeno ana kasegere ugagota hu'nea nemo'a kenona huno, Anumzankamofona maka tumokareti'ene, kagu kamenteti'ene hanave kareti'ene, maka antahintahi kareti'ene avesinentenka, tva'onkare mani'nemofona, kagragu'ma kavemasinentanaza hunka, kavesinto. (Diu-Kas 6:5, Lev-Pri 19:18)
ο δε αποκριθεις ειπεν αγαπησεις κυριον τον θεον σου εξ ολης της καρδιας σου και εξ ολης της ψυχης σου και εξ ολης της ισχυος σου και εξ ολης της διανοιας σου και τον πλησιον σου ως σεαυτον
28 Higeno Jisasi'a anage huno kenona'a asami'ne, Kagra fatgo hunka kenonana hananki, anama hana kema amage'ma antesunka mani vava kasimura erigahane.
ειπεν δε αυτω ορθως απεκριθης τουτο ποιει και ζηση
29 Hianagi ana ne'mo'a, agra'a fatgo hu'noe hunaku anage huno Jisasina antahige'ne, tavaonire'ma nemaniza nagaku'ma hanana inamokizmigu hane?
ο δε θελων δικαιουν εαυτον ειπεν προς τον ιησουν και τις εστιν μου πλησιον
30 Jisasi' kenona'a fronka ke huno, Mago ne'mo'a Jerusalemi kumateti Jeriko vunaku uneramigeno, kumzafa vahe'mo'za eme ahe'za kutuma'a nehanare'za, kukena'a eri varoro hutre'za ahetrageno fri'za huno nemasege'za, atre'za fre'naze.
υπολαβων δε ο ιησους ειπεν ανθρωπος τις κατεβαινεν απο ιερουσαλημ εις ιεριχω και λησταις περιεπεσεν οι και εκδυσαντες αυτον και πληγας επιθεντες απηλθον αφεντες ημιθανη τυγχανοντα
31 Mago pristi ne'mo ana kante uramino nevuno ana nera ome ke'ne. Hianagi ana nera eme agatereno magokazigati vu'ne.
κατα συγκυριαν δε ιερευς τις κατεβαινεν εν τη οδω εκεινη και ιδων αυτον αντιπαρηλθεν
32 Anahu kna huno Livae ne'mo'a eramino, eme keme agatereno vu'ne.
ομοιως δε και λευιτης γενομενος κατα τον τοπον ελθων και ιδων αντιπαρηλθεν
33 Hianagi magora Sameria ne'mo'a ana ne'ma masenea kantega ne-eno, eme negeno asuragi ante'ne.
σαμαρειτης δε τις οδευων ηλθεν κατ αυτον και ιδων αυτον εσπλαγχνισθη
34 Ana huteno ana nete eno, ahenaza avufga'are, masavene wainine tagino frenenteno anakintene. Ana huteno donki afu'amofo agumpi avrenteno, avreno miza seza nemasaza nompi ome anteno, ana kenege kegava hunte'ne.
και προσελθων κατεδησεν τα τραυματα αυτου επιχεων ελαιον και οινον επιβιβασας δε αυτον επι το ιδιον κτηνος ηγαγεν αυτον εις πανδοχειον και επεμεληθη αυτου
35 Nanterana otino ana nomofo kva nera, tare silva zago nemino anage hu'ne. Nama'a zagoma atrenka mago'ane kegavama krintesanama'a, etenama esu'na atrenesanama'a eme miza segantegahue nehuno vu'ne.
και επι την αυριον εξελθων εκβαλων δυο δηναρια εδωκεν τω πανδοχει και ειπεν αυτω επιμεληθητι αυτου και ο τι αν προσδαπανησης εγω εν τω επανερχεσθαι με αποδωσω σοι
36 Ana 3'a vahepintira ina ne'mo kagrama kagesama antahinana, anama kumazafa vahe'mo'za ahe'naza ne'mofona tva'onte neknara huno manigahie?
τις ουν τουτων των τριων δοκει σοι πλησιον γεγονεναι του εμπεσοντος εις τους ληστας
37 Kasegere ugota hu'nea ne'mo huno, asunkuma hunte'nea ne'mo'e higeno, Vunka anahukna ome huo huno Jisasi'a hunte'ne.
ο δε ειπεν ο ποιησας το ελεος μετ αυτου ειπεν ουν αυτω ο ιησους πορευου και συ ποιει ομοιως
38 Jisasi'ene amage'ma nentaza disipol naga'ane kantega nevu'za, mago kumapi zamagra vazageno, Mata'e nehaza a'mo Jisasina agi hige'za noma'afi ufre'naze.
εγενετο δε εν τω πορευεσθαι αυτους και αυτος εισηλθεν εις κωμην τινα γυνη δε τις ονοματι μαρθα υπεδεξατο αυτον εις τον οικον αυτης
39 Matana nenunkna agi'a Meri'e hu'za nehaza a'kino, Ramofo agafi mani'neno, kema hiana antahine.
και τηδε ην αδελφη καλουμενη μαρια η και παρακαθισασα παρα τους ποδας του ιησου ηκουεν τον λογον αυτου
40 Hianagi Mata'a ne'zama retromahu erizanku antahintahi hakare nehuno, Jisasinte eno anage hu'ne. Ramoka kagra nogano, nenanunknama natrege'na maka ne'zama nagrake'ma retro'ma nehuana? Huntegeno eme naza hino.
η δε μαρθα περιεσπατο περι πολλην διακονιαν επιστασα δε ειπεν κυριε ου μελει σοι οτι η αδελφη μου μονην με κατελιπεν διακονειν ειπε ουν αυτη ινα μοι συναντιλαβηται
41 Hianagi Ramo'a, kenona'a anage hu'ne, Mata, Mata, kagra antahintahi hakare maka'zanku nehunka antahigna nehane.
αποκριθεις δε ειπεν αυτη ο ιησους μαρθα μαρθα μεριμνας και τυρβαζη περι πολλα
42 Hianagi magoke'zantfa razana me'ne, e'i anazana Meri'a hentofaza huhampriankino, anazana agripintira eri otregahaze.
ενος δε εστιν χρεια μαρια δε την αγαθην μεριδα εξελεξατο ητις ουκ αφαιρεθησεται απ αυτης