3 Mose 19

1 Ra Anumzamo'a amanage huno Mosesena asami'ne,

خداوند به موسی فرمود:

2 Ama nanekea Israeli vahera zamasamio, mani ruotage huta maniho, na'ankure Ra Anumzana tamagri Anumzamo'na ruotage hu'noe.

«این دستورها را به تمامی جماعت اسرائیل بده. مقدّس باشید زیرا من یهوه، خدای شما قدّوسم.

3 Mago magomota tamarera tamafa ke antahita agoraga'a nemanita, Sabatia mani fruhu kna kegava hiho. Nagra Ra Anumzana tamagri Anumzane.

هر یک از شما باید به مادر و پدر خود احترام بگذارد و قانون روز شَبّات مرا اطاعت کند. من یهوه، خدای شما هستم.

4 Kaza osu havi anumzantera tamentintia osuge, tamagra ainiretira kreta havi anumzantamia trora osiho. Nagra Ra Anumzana tamagri Anumza mani'noe.

بت نسازید و بتها را پرستش نکنید. من یهوه، خدای شما هستم.

5 Rimpa fru ofama Ra Anumzamofonte'ma kresramna nevanutma, kasege avariritma fatgo huta ofa hinke'na musena ha'neno.

«وقتی که قربانی سلامتی به حضور خداوند تقدیم می‌کنید آن را طوری هدیه کنید که مورد قبول واقع شوید.

6 Anama ofama hanaza ne'zana ana knare'ene anante knareke neho. Hagi nege atrege'ma hanaza ne'zamo'ma tagufa knama mesia ne'zana erita kre fanane hiho.

گوشتش را در همان روزی که آن را ذبح می‌کنید و یا روز بعد بخورید. هر چه را که تا روز سوم باقی مانده، بسوزانید،

7 Hagi tagufa knama mesia ne'zamo'a haviza hugahiankino, ana ne'zama nesimo'a agru osugahiankino, Ra Anumzamo'a musena huontegahie.

زیرا نجس است و اگر کسی آن را بخورد من آن قربانی را قبول نخواهم کرد.

8 Iza'o ana ne'zama nesimo'a ruotage hu'nea ne'zankino Ra Anumzamofo agi'a eri haviza hugahiankino, vaheni'afintira ahenatitregahaze.

اگر در روز سوم از آن بخورید مقصرید، چون به قدوسیت خداوند بی‌احترامی کرده‌اید و باید از میان قوم منقطع شوید.

9 Hagi hozatamifinti'ma ne'zama nehamaresuta refaregama me'nesiama'a netreta, nehamaresage'noma evuraminiama'a zo'onkita atrenkeno meno.

«وقتی که محصول خود را درو می‌کنید، گوشه و کنار مزرعه‌های خود را درو نکنید و خوشه‌های گندم به جا مانده را برنچینید.

10 Hagi waini rgama ko'ma tagita vutesuta, ete eta mago'anena eme oragige, tagita nevanageno mopafima evuramisiama'a zoraonkita, atrenke'za zamunte omane vahero, rurega vahe'ma tamagranema enemanisaza vahe'mo'za zogiho. Nagra Ra Anumzana tamagri Anumzamo'na nehue.

در مورد حاصل انگور خود نیز همین‌طور عمل کنید خوشه‌ها و دانه‌های انگوری را که بر زمین می‌افتد، جمع نکنید. آنها را برای فقرا و غریبان بگذارید. من یهوه، خدای شما هستم.

11 Tamagra kumazafa oseta, havige havage huta rumofozana avazua osuta, rumokizmia havigea huozmanteho.

«دزدی نکنید، دروغ نگویید و کسی را فریب ندهید.

12 Hagi havigea huta Nagri nagirera huvempa huta kea osiho, ana'ma hanuta tamagra'a Anumzamofo agi eri haviza hugahaze. Nagra Ra Anumzamo'na nehue.

به نام من قسم دروغ نخورید و به این ترتیب نام مرا بی‌حرمت نکنید. من یهوه هستم.

13 Hagi iza'o tavaontamire'ma nemanisimofona azeri havizana nehuta, kumazafa seta nanazazmia e'oriho. Zagore'ma eri'za eri'nesia ne'mofo zagoa azerigeno zazatera kagranena me'nenkeno hanina huno nanterana oseno.

«مال کسی را غصب نکن و به کسی ظلم ننما و مزد کارگران خود را به موقع بپرداز.

14 Zamagesama ankanirenesia vahera huhavizana huozamantege, zamavu asuhu vahera zamazeri tanafa hania zane huta kampina onteho. Hagi tamagra'a Anumzamofo korora hunteho. Nagra Ra Anumzamo'na nehue.

«شخص کر را نفرین نکن و جلوی پای کور سنگ نیانداز. از خدای خود بترس؛ من یهوه هستم.

15 Keagama refko hu trate'ma keagama refkoma hanazana afufenozimi omne nesnia vahetega antege, afufenozimi me'nesnia vahetega antegera osutma, mago avamenteke refko huzmanteho.

«هنگام داوری، از فقیر طرفداری بیجا نکن و از ثروتمند ترسی نداشته باش، بلکه همیشه منصفانه داوری کن.

16 Ru vahe'mofo amefi agenkea huta vano osu tava'ontamire nemanisimofoma keagama hunentesagenka, azahunka keaga huga'ma hu'nesigenka amne aza hunka hugahane. Na'ankure Nagra Ra Anumzamo'na nehue.

«سخن‌چینی نکن و با پخش خبر دروغ باعث نشو کسی به مرگ محکوم شود. من یهوه هستم.

17 Hagi negafuna kagu'afina antahi havizana huontenka, havizama nehanigenka ana havi avu'avazama'a eri ama hunka haviza nehane hunka azeri fatgo huo. Ru antahi haviza huntesunka kumi hugahane.

«از برادرت کینه به دل نگیر. همسایه‌ات را رو در رو توبیخ کن مبادا به سبب گناه او تو هم شریک جرم محسوب شوی.

18 Hagi havi avu'ava'ma hugantesia zante'ma nonama hu kankura ohakenka, kagragu'ma kavesintanaza hunka rumofona kavesinto. Nagra Ra Anumzamo'na nehue. Hianagi tava'onkare'ma nemanisimofona kagragu'ma kavesintana kna hunka avesinto. Nagra Ra Anumzamo'na nehue.

از افراد قوم خود انتقام نگیر و از آنان کینه به دل راه نده، بلکه همسایه‌ات را همچون جان خویش دوست بدار. من یهوه هستم.

19 Tamagra tra keni'a amage'anteta, magopina ruzahu ruzahu zagagafa kegava hu'nenkeno ru zagagafamo'a ru zagagafa oharareno. Magoke hozafina ru avimzana ru avimzana oseho. Tare nofitetima hatino tro'ma hu'nesia kukena ontaniho.

«از قوانین من اطاعت کنید. حیوانات اهلی خود را به جفتگیری با حیوانات غیر همجنسشان وادار نکنید. در مزرعهٔ خود دو نوع بذر نکارید و لباسی را که از دو جنس مختلف بافته شده نپوشید.

20 Hagi kazokzo eri'za mofa'ma mago nete'ma manigahiema hu'nesia mofa'ma anteno mase'nia ne'mofona, ahe ofriho. Na'ankure ana mofara miza osazageno, eri'zama'afintira katufeno fru huno omani'ne.

«اگر مردی با کنیزی که نامزد شخص دیگری است همبستر شود و آن کنیز هنوز بازخرید و آزاد نشده باشد، ایشان را نباید کشت بلکه باید تنبیه کرد، چون کنیز آزاد نبوده است.

21 Hagi ana'ma hania ne'mo'a ve sipisipi afu avreno, atruhu seli mono nomofo kafante kefozama hu'nea zantera Ra Anumzamofontera ome ofa hugahie.

مردی که آن دختر را فریب داده، باید به عنوان قربانی جبران خود قوچی را دم در خیمۀ ملاقات به حضور خداوند بیاورد.

22 Hagi anama avreno'ma esia sipisipia, pristi vahe'mo'za ahe'za Ra Anumzamofontera kumi'a apasente ofa hinkeno, ana nera kumi'a Ra Anumzamo'a atrentegahie.

کاهن باید با این قوچ برای گناه آن مرد نزد خداوند کفاره کند و به این ترتیب گناهش بخشیده خواهد شد.

23 Hagi ana mopare'ma umanisuta, ese 3'a kafufina, rgama rente zafama krisaza zafamofo raga tagita oneho.

«وقتی به سرزمین موعود داخل شدید و انواع درختان میوه در آنجا کاشتید، سه سال از محصول آن نخورید، چون نجس به حساب می‌آید.

24 Hagi nampa 4 kafufima rentesia zafa rgaramina ruotage hugahiankita, mika erita Ra Anumzamofo Ra agi ami ofa hugahaze.

در سال چهارم، تمامی محصول به‌عنوان ستایش و تشکر از خداوند، به او وقف خواهد شد.

25 Hagi nampa 5fu kafufima rentesia zafa raga negahaze. E'inahu hanageno ne'zamo'a rama'a hugahie. Nagra Ra Anumzana tamagri Anumzamo'na nehue.

اما در سال پنجم می‌توانید محصول را برای خود بردارید. اگر این قانون را رعایت کنید، درختان شما پرثمر خواهند بود. من یهوه، خدای شما هستم.

26 Korama me'nenia ame'a oneho. Zagoma reno ke avu'ava zana osuge, afa avu'ava zana osiho.

«گوشتی را که هنوز خون در آن است نخورید. فالگیری و جادوگری نکنید.

27 Hagi kagesa tavaonte'ma me'nea kazoka'ene kagemazampa kazokara ase rampagera osuo.

مثل بت‌پرستها موهای شقیقه خود را نتراشید و گوشه‌های ریش خود را نچینید.

28 Hagi frisia vahetera kasunkura hunka kavufga taga osuo. Hagi kavufga taga hunka avona onkro. Nagra Ra Anumzamo'na nehue.

هنگام عزاداری برای مردگان خود مثل بت‌پرستان بدن خود را زخمی نکنید و مانند آنها روی بدن خود خالکوبی ننمایید. من یهوه هستم.

29 Mofanetami'a zamatrenke'za mizantera monko avu'ava zana osiho. Ana'ma hanazana monko avu'avazamo'a avitenkeno, ama mopamo'a haviza hugahie.

«حرمت دخترتان را با وادار کردن او به فاحشگی از بین نبرید مبادا سرزمین شما از شرارت و زنا پر شود.

30 Hagi mani fruhu knani'a Sabatia kegava nehuta, seli mono noni'a kegava hiho. Nagra Ra Anumzamo'na nehue.

«قانون روز شَبّات مرا اطاعت کنید و خیمۀ ملاقات مرا محترم بدارید، زیرا من یهوه هستم.

31 Hagi iza'o fri'nea vahe'enema keaga nehanaza vahetero, havi avamu'enema keagama nehanaza vahetera, vuta knare antahintahigura ome zamantahi onkeho. Tamagra'a tamazeri haviza hugahaze. Nagra Ra Anumzana tamagri Anumzamo'na nehue.

«به جادوگران و احضارکنندگان ارواح متوسل نشوید و با این کار خود را نجس نکنید. من یهوه، خدای شما هستم.

32 Hagi ranra vahe'mokizmi kea antahizamita eri'zafa nehuta, Nagri agorga'a maniho. Nagra Ra Anumzamo'na nehue.

«جلوی پای ریش‌سفیدان بلند شوید، به پیرمردان احترام بگذارید و از من بترسید. من یهوه، خدای شما هستم.

33 Hagi tamagri mopafima rurega vahe'ma emani'ne'naza vahera, zamazeri havizana osiho.

با غریبانی که در سرزمینتان زندگی می‌کنند بدرفتاری نکنید.

34 Hagi miko vahe'ma antahi zaminankna hunka antahi neminka, kagra'agu'ma kavesinentanankna hunka avesinto Tamagesa antahiho, Isipia e'inahukna huta rurega vahe umani'nazane. Nagra tamagri Ra Anumzamo'na nehue.

با آنها مانند یک اسرائیلی بومی رفتار کنید، و آنها را همچون خویشتن محبت کنید، زیرا نباید از یاد ببرید که خودتان نیز در سرزمین مصر غریب و بیگانه بودید. من یهوه، خدای شما هستم.

35 Hagi vahe'mofozama sigerima huta kna'ama kesazano, zaza'ama mesarimima hanazano, afiviteta kesazana havige kazigatira anara osiho.

«در اندازه‌گیری طول و وزن و حجم، تقلب نکنید.

36 Hagi sigeritamimo'ene mesarimima hu zantamimo'a fatgo huno meno. Hagi ne'one zantamima refakohu tamavutamavamo'a, fatgo huno meno. Nagra Isipiti'ma tamavre'na e'noa Ra Anumzamo'na tamagri Anumzamo'na nehue.

ترازو، وزنه‌ها، ظرفهای اندازه‌گیری جامدات و مایعات درست داشته باشید. من یهوه، خدای شما هستم که شما را از سرزمین مصر بیرون آوردم.

37 Hagi miko tra keniane, kasegeni'anena amage anteho. Nagra Ra Anumzamo'na nehue.

از احکام و فرایض من به دقت اطاعت و پیروی کنید. من یهوه هستم.»