Joni 1
1 Ese agafare Ke me'neane, higeno ana Kemo'a Anumzane me'ne, ana Kea e'i Anumzane.
Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λόγος, καὶ ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν, καὶ θεὸς ἦν ὁ λόγος.
2 Ese agafarera Agra Anumzane tragoteno mani'neane.
οὗτος ἦν ἐν ἀρχῇ πρὸς τὸν θεόν.
3 Maka'zana Agrake'za tro hu'ne, hagi mago'zana ru kampintira fore osu'ne, makazana Agrake tro hu'ne.
πάντα δι᾽ αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ χωρὶς αὐτοῦ ἐγένετο οὐδὲ ἓν ὃ γέγονεν.
4 Agripi asimura me'ne, hagi ana asimumo'a vahe'mofo Masa'e.
ἐν αὐτῷ ζωὴ ἦν, καὶ ἡ ζωὴ ἦν τὸ φῶς τῶν ἀνθρώπων,
5 Ana masamo'a hanizana remsa hunetreankino hanizamo'a agateore'ne.
καὶ τὸ φῶς ἐν τῇ σκοτίᾳ φαίνει, καὶ ἡ σκοτία αὐτὸ οὐ κατέλαβεν.
6 Hagi mago nera Anumzamo huntegeno e'ne, Ana ne'mofo agi'a Joni'e.
Ἐγένετο ἄνθρωπος ἀπεσταλμένος παρὰ θεοῦ, ὄνομα αὐτῷ Ἰωάννης.
7 Ana ne'ma e'neana, Masamofo naneke hanigu e'ne. Ana hanige'za naneke'a nentahiza zamentinti hugahaze.
οὗτος ἦλθεν εἰς μαρτυρίαν ἵνα μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός, ἵνα πάντες πιστεύσωσιν δι᾽ αὐτοῦ.
8 Agra ana masa omani'ne, hanki ana masamofo naneke hu'ama hanigu e'ne.
οὐκ ἦν ἐκεῖνος τὸ φῶς, ἀλλ᾽ ἵνα μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός.
9 Agra tamage masamo ama mopafi maka vahe remsa huzmentesigu ne-e.
ἦν τὸ φῶς τὸ ἀληθινὸν ὃ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον.
10 Ama mopafi Agra mani'ne, hagi Agra'a ama mopa tro hu'ne, hu'neanagi ama mopafi vahe'mo'za Agrira antahi'za ke'za osu'naze.
ἐν τῷ κόσμῳ ἦν, καὶ ὁ κόσμος δι᾽ αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ ὁ κόσμος αὐτὸν οὐκ ἔγνω.
11 Agra'a vaheku huno e'ne, hianagi Agri vahe'mo'za ovare'naze.
εἰς τὰ ἴδια ἦλθεν, καὶ οἱ ἴδιοι αὐτὸν οὐ παρέλαβον.
12 Hianagi iza'zo nevare'za Agri agifima zamentintima nehaza vahe'mokizmia, Agra'a hugnare hige'za Anumzamofo mofavre se'naze.
ὅσοι δὲ ἔλαβον αὐτόν, ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνα θεοῦ γενέσθαι, τοῖς πιστεύουσιν εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ,
13 Hagi Anumzamofo mofavrema senazana arera afa zamesitero, vahe avesitero, neve avesitera forera osunazanki, Anumzamo zamazeri fore hu'ne.
οἳ οὐκ ἐξ αἱμάτων οὐδὲ ἐκ θελήματος σαρκὸς οὐδὲ ἐκ θελήματος ἀνδρὸς ἀλλ᾽ ἐκ θεοῦ ἐγεννήθησαν.
14 Ana Kemo vahe fore huteno, tagri'ene mani'ne. Agri masazama'a tagra ke'none, magoke ante'nea Ne'mo hanave'ane masa zama'ane Nefantegati e'ne. Asunku zamo'ene tamage kemo'a avite'nea Nere.
καὶ ὁ λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν, καὶ ἐθεασάμεθα τὴν δόξαν αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρὰ πατρός, πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας.
15 Joni'a huama huno Agriku hu'ne. Agra kezatino amanage hu'ne, nagrama amama nehuana Agriku nehue, nagri namage'ma ne-emo'a, nagrira nagateretfa hu'ne. Na'ankure nagra fore osu'nogeno Agra pusante fore huno mani'neane.
Ἰωάννης μαρτυρεῖ περὶ αὐτοῦ καὶ κέκραγεν λέγων· οὗτος ἦν (ὃν εἶπον· *NK(o)*) ὁ ὀπίσω μου ἐρχόμενος ἔμπροσθέν μου γέγονεν, ὅτι πρῶτός μου ἦν.
16 Higeta tagra ana maka'mota hakare zana Agripi avitenefinti e'nerunkeno, asunku huranteno muse zama'a agumpi agumpi huno neramie.
(ὅτι *N(K)O*) ἐκ τοῦ πληρώματος αὐτοῦ ἡμεῖς πάντες ἐλάβομεν καὶ χάριν ἀντὶ χάριτος.
17 Na'ankure kasegea Mosesempi tami'ne. Hagi asunku'zane tamage kea, Jisas Kraisimpi tami'ne.
ὅτι ὁ νόμος διὰ Μωϋσέως ἐδόθη, ἡ χάρις καὶ ἡ ἀλήθεια διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο.
18 Mopafi vahe'mo'a magore huno Anumzana onketfa hu'ne. Anumzamofo mofavrea magoke mani'neno, Nafa'amofo asumpinka mani'ne, Agra'a Anumzana mani'neno huama hu'ne.
Θεὸν οὐδεὶς ἑώρακεν πώποτε· (ὁ *ko*) μονογενὴς (θεὸς *N(K)O*) ὁ ὢν εἰς τὸν κόλπον τοῦ πατρός, ἐκεῖνος ἐξηγήσατο.
19 Hagi Jiu kva vahe'mo'za, mono kva pristi vahe'ene Livae vahera Jerusalemi kumateti huma zamantage'za Jonina antahigeku vu'za, Kagra azage? hu'za ome antahige'naze.
καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ μαρτυρία τοῦ Ἰωάννου ὅτε ἀπέστειλαν (πρὸς αὐτὸν *no*) οἱ Ἰουδαῖοι ἐξ Ἱεροσολύμων ἱερεῖς καὶ Λευίτας ἵνα ἐρωτήσωσιν αὐτόν· σὺ τίς εἶ;
20 Antahigageno'a agra huama nehuno vahane osuno, huama huno, Nagra tamazahu nera Kraisi'na omani'noe.
καὶ ὡμολόγησεν καὶ οὐκ ἠρνήσατο καὶ ὡμολόγησεν ὅτι ἐγὼ οὐκ εἰμὶ ὁ χριστός.
21 Hige'za, hagi azaga mani'nane? Elaijago? hu'za hazageno, a'o, nagra Elaijana omani'noe huno hige'za, kagra kasnampa nero? hu'za antahigageno, agra kezmi nona huno, i'o huno hu'ne.
Καὶ ἠρώτησαν αὐτόν· τί οὖν; σὺ Ἠλίας εἶ; καὶ λέγει· οὐκ εἰμί. ὁ προφήτης εἶ σύ; καὶ ἀπεκρίθη· οὔ.
22 Hagi hurantagetama e'nona vahe ome zamasmisunku nehune. Azaga mani'nane huta kagrikura ome zamasmigahune? Kagragura azage hunka nehane?
εἶπαν οὖν αὐτῷ· τίς εἶ; ἵνα ἀπόκρισιν δῶμεν τοῖς πέμψασιν ἡμᾶς· τί λέγεις περὶ σεαυτοῦ;
23 Hazageno Agra anage hu'ne, Mago Kezanke ka'ma mopafi mani'neno keza tino, Ramofo ka azeri ante fatgo hiho huno Aisaia kasnampa ne'mo korapa hunte'nea ne' mani'noe. (Ais 40:3.)
ἔφη· ἐγὼ φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ· εὐθύνατε τὴν ὁδὸν κυρίου· καθὼς εἶπεν Ἠσαΐας ὁ προφήτης.
24 Hu'zmantage'za e'naza Farisi vahe'mo'za,
καὶ (οἱ *k*) ἀπεσταλμένοι ἦσαν ἐκ τῶν Φαρισαίων
25 zamagra antahige'za, amanage agriku hu'naze, kagra Kraisigafi, Elaijagafi, mago Kasnampa ne'ma omaninenka, nahigenka mono tina fre nezmantane?
καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν καὶ εἶπαν αὐτῷ· τί οὖν βαπτίζεις εἰ σὺ οὐκ εἶ ὁ χριστὸς (οὐδὲ *N(k)O*) Ἠλίας (οὐδὲ *N(k)O*) ὁ προφήτης;
26 Joni'a kenona zamirera anage hu'ne, nagra amne tintfanteti mono tina frenermantoe. Hu'neanagi tamagri amunompina magora tamagra keta antahita osu'naza ne' oti'ne.
ἀπεκρίθη αὐτοῖς ὁ Ἰωάννης λέγων· ἐγὼ βαπτίζω ἐν ὕδατι· μέσος (δὲ *k*) ὑμῶν (ἕστηκεν *NK(o)*) ὃν ὑμεῖς οὐκ οἴδατε,
27 E'ima Agra nagri nmage'ma esanimofona Agri aga'nona knare osu'noankina katu ofegahue.
(αὐτός ἐστιν *k*) ὁ ὀπίσω μου ἐρχόμενος, (ὃς ἔμπροσθέν μου γέγονεν· *K*) οὗ οὐκ εἰμὶ ἐγὼ ἄξιος ἵνα λύσω αὐτοῦ τὸν ἱμάντα τοῦ ὑποδήματος.
28 Ana nanekea Betani kumara Jodani timofo asoparega Joni'ma mono tima frenezmanterega antahigazageno zmasami'ne.
ταῦτα ἐν (Βηθανίᾳ *N(k)O*) ἐγένετο πέραν τοῦ Ἰορδάνου ὅπου ἦν (ὁ *no*) Ἰωάννης βαπτίζων.
29 Anante kotigeno Jisasi'a agrite egeno negeno, Joni'a amanage hu'ne, keho, Anumzamofo Sipisipi anentara, ama mopafi vahe'mokizmi kumira, Agra eri atregahie!
Τῇ ἐπαύριον βλέπει (ὁ Ἰωάννης *k*) τὸν Ἰησοῦν ἐρχόμενον πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει· ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ θεοῦ, ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου.
30 Ama'ne ana nera, Agriku'ma hu'na nagrama kema hu'noana, nagri namge'ma esnia nera, nagrira nagatereno ra agi eri'nea nere, nagra fore osu'nogeno, Agra korapa Agraragisa mani'nea nere.
οὗτός ἐστιν (ὑπὲρ *N(k)O*) οὗ ἐγὼ εἶπον· ὀπίσω μου ἔρχεται ἀνὴρ ὃς ἔμπροσθέν μου γέγονεν ὅτι πρῶτός μου ἦν.
31 Nagra antahi'na ke'na Agrira osu'noanagi, Israeli vahe'mo'za Agrira antahiza keza hanaze hu'na, nagra ena mono tina eme frezmante'noe.
κἀγὼ κἀγὼ οὐκ ᾔδειν αὐτόν, ἀλλ᾽ ἵνα φανερωθῇ τῷ Ἰσραήλ, διὰ τοῦτο ἦλθον ἐγὼ ἐν (τῷ *k*) ὕδατι βαπτίζων.
32 Joni'a huama huno amanage hu'ne, Nagra kogeno Avamura maho namamo hiaza huno monafinti eramino Agrite emanige'na ke'noe.
καὶ ἐμαρτύρησεν Ἰωάννης λέγων ὅτι τεθέαμαι τὸ πνεῦμα καταβαῖνον (ὡς *N(k)O*) περιστερὰν ἐξ οὐρανοῦ, καὶ ἔμεινεν ἐπ᾽ αὐτόν.
33 Nagra ke'na antahi'na Agrira osu'noanagi, mono tima frezmanto huno'ma hunante'nea ne'mo'a anage huno nasmi'ne, kesnankenoma Avamumo'ma monafinkati'ma eramino Agrite'ma emani'nea ne'mo, Agra Ruotge Avamupina mono tina fre zamantegahie hu'ne.
κἀγὼ κἀγὼ οὐκ ᾔδειν αὐτόν, ἀλλ᾽ ὁ πέμψας με βαπτίζειν ἐν ὕδατι, ἐκεῖνός μοι εἶπεν· ἐφ᾽ ὃν ἂν ἴδῃς τὸ πνεῦμα καταβαῖνον καὶ μένον ἐπ᾽ αὐτόν, οὗτός ἐστιν ὁ βαπτίζων ἐν πνεύματι ἁγίῳ.
34 Nagrani'a kete'na, huama hu'na ama Anumzamofo mofavre hu'na neramasmue.
κἀγὼ κἀγὼ ἑώρακα καὶ μεμαρτύρηκα ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ (υἱὸς *NK(O)*) τοῦ θεοῦ.
35 Anante zupa Joni'a, amage'ma nenta'a disaipoli netrema'ane oti'neno,
Τῇ ἐπαύριον πάλιν εἱστήκει ὁ Ἰωάννης καὶ ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ δύο.
36 Jisasi'a ne-egeno Joni'a negeno amanage huno hu'ne, Keho, amu Anumzamofo Sipisipi anentare,
καὶ ἐμβλέψας τῷ Ἰησοῦ περιπατοῦντι λέγει· ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ θεοῦ.
37 anage hige'ne, Joni amagema nenta'a disaipol netremoke nentahi'ne, Jisasi amage'anteke vu'na'e.
καὶ ἤκουσαν οἱ δύο μαθηταὶ αὐτοῦ λαλοῦντος καὶ ἠκολούθησαν τῷ Ἰησοῦ.
38 Jisasi'a amage'a nevakeno rukrahe huno neznageno, Na'anku nehakra'e? huno znantahigege'ne, Rempi hurami ne'moka inante Kagra nemanine? hu'ne antahigena'e.
Στραφεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ θεασάμενος αὐτοὺς ἀκολουθοῦντας λέγει αὐτοῖς· τί ζητεῖτε; οἱ δὲ εἶπαν αὐτῷ· ῥαββί, ὃ λέγεται (μεθερμηνευόμενον *N(k)O*) διδάσκαλε, ποῦ μένεις;
39 Agra anage zanagriku hu'ne, E'netna tanagratani'a emege'o hige'ne, Agrane vuke nemania nonkuma omenege'ne ana zupa Agrane mani'nakeno, 4 kiloki hu'ne.
λέγει αὐτοῖς· ἔρχεσθε καὶ (ὄψεσθε. *N(k)O*) ἦλθαν (οὖν *NO*) καὶ εἶδαν ποῦ μένει, καὶ παρ᾽ αὐτῷ ἔμειναν τὴν ἡμέραν ἐκείνην· ὥρα (δέ *k*) ἦν ὡς δεκάτη.
40 Hagi nanterana mago'mo Joni hiankema antahiteno Jisasi amage'ma vu'nea nera Endru'e, Saimon Pitana nefu'e.
ἦν Ἀνδρέας ὁ ἀδελφὸς Σίμωνος Πέτρου εἷς ἐκ τῶν δύο τῶν ἀκουσάντων παρὰ Ἰωάννου καὶ ἀκολουθησάντων αὐτῷ.
41 Hagi Endru'a, Jisasima keteno pusante Endru'a nefu Saimoni keno, amanage huno asami'ne. Tagra hago Mesaiana hakreta erifore hu'none. (E'i ana agima eri rukrehe'ma hu'neana Kraisi'e hu'ne.)
Εὑρίσκει οὗτος (πρῶτον *N(k)O*) τὸν ἀδελφὸν τὸν ἴδιον Σίμωνα καὶ λέγει αὐτῷ· εὑρήκαμεν τὸν Μεσσίαν, ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενον (ὅ *k*) χριστός.
42 Jisasinte Endru'a, Saimonina avreno vu'ne. Vigeno Jisasi'a negeno anage huno asmi'ne, Kagra Saimonige Joni nemofoga mani'nane, kagri kagi'a Sifasi'e hugahaze. (E'i ana agima eri rukrehe'ma hu'neana Pita'e hu'ne.)
(καὶ *k*) ἤγαγεν αὐτὸν πρὸς τὸν Ἰησοῦν. ἐμβλέψας (δὲ *k*) αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· σὺ εἶ Σίμων ὁ υἱὸς (Ἰωάννου· *N(K)O*) σὺ κληθήσῃ Κηφᾶς, ὃ ἑρμηνεύεται Πέτρος.
43 Mseno kotigeno Jisasi'a Galili vunaku nehuno Filipi ome negeno, Nagri namage anto hu'ne.
Τῇ ἐπαύριον ἠθέλησεν ἐξελθεῖν εἰς τὴν Γαλιλαίαν καὶ εὑρίσκει Φίλιππον καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἀκολούθει μοι.
44 Hanki Filipi'a Betsaidati ne' Andrune, Pitakiznia rankuma zani'areti nere.
ἦν δὲ ὁ Φίλιππος ἀπὸ Βηθσαϊδά, ἐκ τῆς πόλεως Ἀνδρέου καὶ Πέτρου.
45 Filipi'a, Natanieli'e nehaza ne' kefore huteno amanage huno asmi'ne, Mosesi'ene kasnampa vahe'mo'zama avontafepima agenke'ama krente'naza Ne'ma, Nazareti kumateti Josefe nemofo Jisasi'e hu'naza nera hago hakreta erifore hu'none, huno asmi'ne.
Εὑρίσκει Φίλιππος τὸν Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ· ὃν ἔγραψεν Μωϋσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται, εὑρήκαμεν, Ἰησοῦν (τὸν *ko*) υἱὸν τοῦ Ἰωσὴφ τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ.
46 Natanieli'a anage huno Filipina antahige'ne, Nazaretia knare'zana efore hugahio? Filipi'a anage hu'ne, kagraka'a enka emego.
καὶ εἶπεν αὐτῷ Ναθαναήλ· ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι; λέγει αὐτῷ (ὁ *no*) Φίλιππος· ἔρχου καὶ ἴδε.
47 Natanieli'a Agritega ne-egeno Jisasi'a negeno amanage hu'ne, Keho, tamage Israeli vahere agu'afina havige hu'zana omne'ne!
Εἶδεν ὁ Ἰησοῦς τὸν Ναθαναὴλ ἐρχόμενον πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει περὶ αὐτοῦ· ἴδε ἀληθῶς Ἰσραηλίτης ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστιν.
48 Natanieli'a Agriku anage hu'ne. Kagra inankna hunka nagrira nage'nane? Jisasi'a ke'nona huno amanage hu'ne, Filipi'a kagi osu'negenka fiki zafa agafafi mani'nanke'na ko kage'noe.
λέγει αὐτῷ Ναθαναήλ· πόθεν με γινώσκεις; ἀπεκρίθη (ὁ *k*) Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· πρὸ τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι ὄντα ὑπὸ τὴν συκῆν εἶδόν σε.
49 Higeno Natanieli'a Agri ke'nona amanage hu'ne, Hurami nere, Kagra fatgo hunka Anumzamofo nemofoga mani'nane. Kagra Israeli vahe'mokizmi Kini nere.
ἀπεκρίθη αὐτῷ Ναθαναήλ (καὶ λέγει· *k*) ῥαββί, σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ, σὺ (ὁ *k*) βασιλεὺς εἶ τοῦ Ἰσραήλ.
50 Higeno, Jisasi'a ke'are anage huno asmi'ne, Na'ankure Nagrama hu'na fiki zafa agafafi mani'nanke'na kage'noema huazanku kamentinti nehano? Henka'a agatere'neaza ruzahu'za kagra kegahane.
Ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· ὅτι εἶπόν σοι (ὅτι *no*) εἶδόν σε ὑποκάτω τῆς συκῆς, πιστεύεις; μείζω τούτων ὄψῃ.
51 Higeno Jisasi'a mago'ane amanage huno Natanielina asami'ne, Tamagerafa hu'na Nagra kagrira negasamue, kagra negesankeno mona kafamo'a anagisigeno, Anumzamofo ankero zagamo'za, Vahe'mofo Mofavrere mareriza tamiza nehanigenka kegahane.
καὶ λέγει αὐτῷ· ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν (ἀπ᾽ ἄρτι, *K*) ὄψεσθε τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγότα καὶ τοὺς ἀγγέλους τοῦ θεοῦ ἀναβαίνοντας καὶ καταβαίνοντας ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου.
