Joni 12
1 Hagi kinafinti Jiu vahe zamare'nea kna (Pasova) 6si'a zagegna atupa nehigeno, fri'nefinti azeri oti'nea ne' Lasarusi'ma nemania kumate Jisasi'a Betani uhanati'ne.
Ὁ οὖν Ἰησοῦς πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα ἦλθεν εἰς Βηθανίαν, ὅπου ἦν ⸀Λάζαρος ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν ⸀Ἰησοῦς
2 Anante Jisasi'ma hu'nea ne'zana retro hunte'naze. Mata'a ne'za netigeno Lasarusi'ene, mago'a vahe'ene kave'ne sipare mani'naze.
ἐποίησαν οὖν αὐτῷ δεῖπνον ἐκῖ, καὶ ἡ Μάρθα διηκόνει, ὁ δὲ Λάζαρος εἷς ἦν ⸀ἐκ τῶν ἀνακειμένων σὺν αὐτῷ·
3 Trazamofo rafu'nareti tro hu'naza msavena, zago'amo mareri'nea masaventafe Maria'a erino, Jisasina agiare tagino frenteteno, anu azokateti eri ho'mu huntegeno, ana nomofona mana'amo avite'ne.
ἡ οὖν ⸀Μαριὰμλαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου ἤλειψεν τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξεν ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου.
4 Hianagi Judas Iskarioti'a, mago amagenentea disaipol ne'mo, komoru huno Jisasina avreno ha' vahe zamazampi antesimo'a anage hu'ne,
λέγει ⸀δὲ⸂Ἰούδας ὁ Ἰσκαριώτης εἷς τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι·
5 Na'a hanigeta ama masavena 3 hantreti'a silva zagorera atreta, zago erita zamunte omne vahera zamaza osugahuno?
Διὰ τί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς;
6 Menima Judas Iskariotima ama kema nehiana, na'ankure agra zamunte omne vahe zamaza hunaku nentahino nosie, hagi agra kumza nere. Zago tafente kva nehia nekino, mago'a zagoma ome nentazana anampinkati musufa eritere nehia ne'mo anage higeno,
εἶπεν δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλʼ ὅτι κλέπτης ἦν καὶ τὸ γλωσσόκομον ⸀ἔχωντὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν.
7 Jisasi'a anage hu'ne, Asenante'saza knagu avega ante'nea zanki, atrenkeno agra ana hino.
εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς· Ἄφες αὐτήν, ⸀ἵναεἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου ⸀τηρήσῃαὐτό·
8 Na'ankure zamunte omne vahe'mo'za maka kna tamagra ne manigahaze, hianagi Nagra, tamagra nena maka kna omanigahue.
τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθʼ ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε.
9 Hagi maka Jiu vahe'mo'za antahi'zana Jisasi emani'ne hige'za, zamagra Jisasinke kenaku ome'nazanki, Lasarusima, fri'nefinti azeri oti'nea ne' kenaku e'naze.
Ἔγνω ⸀οὖνὄχλος πολὺς ἐκ τῶν Ἰουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστιν, καὶ ἦλθον οὐ διὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον, ἀλλʼ ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἴδωσιν ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν.
10 Hianagi vugota pristi vahe'mo'za Lasarusi'nena ahe frinaku ke anaki'naze.
ἐβουλεύσαντο δὲ οἱ ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν,
11 Na'ankure Lasarusinte'ma fore hu'nea'zanku, rama'a Jiu vahe'mo'za atre'za nevu'za Jisasinte zamentinti hu'naze.
ὅτι πολλοὶ διʼ αὐτὸν ὑπῆγον τῶν Ἰουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν Ἰησοῦν.
12 Anante nanterana rama'a vahe'mo'za, kinafinti zamare'nea knagu antahimiza ne'za (Pasova) nenaza knare e'namo'za, Jisasi'a Jerusalemi ne-ea ke antahi'naze.
Τῇ ἐπαύριον ⸀ὁὄχλος πολὺς ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται ⸁ὁἸησοῦς εἰς Ἱεροσόλυμα,
13 Antahite'za tofe zafamofo ani'na (Palm tree) hantagi'za e'neri'za, ome ke'za amrara nehu'za kezati'za, Taza huogu ke'za netune! (Hosana!) Ramofo Agifi ne-ea nera agi'a hentesga hanune! Israeli vahe'mofo kinia agi'a hentesga hanune!
ἔλαβον τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ, καὶ ⸀ἐκραύγαζον Ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι κυρίου, ⸂καὶ ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ.
14 Hagi Jisasi'a mago agaho ve tonki afu keteno, agumpi mrerino mani'ne, kasnampa vahe'mo'za korapa krente'naza kemo efore hu'ne.
εὑρὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπʼ αὐτό, καθώς ἐστιν γεγραμμένον·
15 Korera osiho Saioni veara, Keho tamagri Kinimo'a, agaho ve donki afumofo agumpi manino ne-e. (Zek 9:9)
Μὴ φοβοῦ, θυγάτηρ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται, καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου.
16 Hagi agri amage nentaza disaipol naga'mo'za e'inama pusante hiazana antahi so'e osu'naze. Hianagi Jisasi'ma hanave'afi mrerino, Ra agi erige'za zamagra zamagesa nentahi'za, e'i Agriku huno avontafepina krente'negeno, amazana Agrite fore hie hu'naze.
⸀ταῦταοὐκ ἔγνωσαν ⸂αὐτοῦ οἱ μαθηταὶ τὸ πρῶτον, ἀλλʼ ὅτε ἐδοξάσθη Ἰησοῦς τότε ἐμνήσθησαν ὅτι ταῦτα ἦν ἐπʼ αὐτῷ γεγραμμένα καὶ ταῦτα ἐποίησαν αὐτῷ.
17 Ana higeno, rama'a vahe'mo'za, Jisasi'a kerifinti Lasarusi azeri otige'za ke'naza vahe'mo'za, mago'ene ome huama hume vu'naze.
ἐμαρτύρει οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὢν μετʼ αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν.
18 Ama'na agafare, vahe'mo'za anahu kna hu'za ome Agrira ke'naze. Na'ankure vahe'mo'za nosaza kaguvaza (mirakol) hu'nea ke nentahi'za ome ke'naze.
διὰ τοῦτο ⸀καὶὑπήντησεν αὐτῷ ὁ ὄχλος ὅτι ⸀ἤκουσαντοῦτο αὐτὸν πεποιηκέναι τὸ σημεῖον.
19 Ana hige'za Farisi vahe'mo'za ohumi ahumi hu'za zamagra anage hu'naze, keho tagrira neratre'za maka vea'mo'za Jisasi amage avriri'za nevze.
οἱ οὖν Φαρισαῖοι εἶπαν πρὸς ἑαυτούς· Θεωρεῖτε ὅτι οὐκ ὠφελεῖτε οὐδέν· ἴδε ὁ ⸀κόσμοςὀπίσω αὐτοῦ ἀπῆλθεν.
20 Hagi ana zupage Griki vahepinti mago'a vahe'mo'za, kinafinti zamare'nea ne'za ne'knare mono hunaku mareri'naze.
Ἦσαν δὲ ⸂Ἕλληνές τινες ἐκ τῶν ἀναβαινόντων ἵνα προσκυνήσωσιν ἐν τῇ ἑορτῇ·
21 Ana vahe'mo'za Galili kazigati Betsaida kumateti ne' Filipinte uhaniti'za antahige'za, ramoka Jisasi kenaku nehune.
οὗτοι οὖν προσῆλθον Φιλίππῳ τῷ ἀπὸ Βηθσαϊδὰ τῆς Γαλιλαίας, καὶ ἠρώτων αὐτὸν λέγοντες· Κύριε, θέλομεν τὸν Ἰησοῦν ἰδεῖν.
22 Filipi'a eno Andruna eme asmitege'ne, tarega'moke vu'ke, Jisasina ome asmi'na'e.
ἔρχεται ⸀ὁΦίλιππος καὶ λέγει τῷ Ἀνδρέᾳ· ⸀ἔρχεταιἈνδρέας καὶΦίλιππος ⸀καὶ λέγουσιν τῷ Ἰησοῦ.
23 Jisasi'a anage huno kenona zani'arera hu'ne, Vahe'mofo Mofavremo ra agi erisia kna atupa nehie.
ὁ δὲ Ἰησοῦς ⸀ἀποκρίνεταιαὐτοῖς λέγων· Ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἵνα δοξασθῇ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου.
24 Tamage hu'na neramasmue, witi ragamo'ma mopafi taniramino ofrisigeno'a anante megahie. Hianagi taniramino mopa agu'afi frisigeno'a rama'a raga'a rentegahie.
ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσὼν εἰς τὴν γῆν ἀποθάνῃ, αὐτὸς μόνος μένει· ἐὰν δὲ ἀποθάνῃ, πολὺν καρπὸν φέρει.
25 Aza'o agragu'ma avesi antesimo'a, asimu'a atregahie. Iza'o ama mopafi mani'zama'a ha'rentesimo'a, manivava asimu erigahie. (aiōnios g166)
ὁ φιλῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ⸀ἀπολλύειαὐτήν, καὶ ὁ μισῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ εἰς ζωὴν αἰώνιον φυλάξει αὐτήν. (aiōnios g166)
26 Iza'o, Nagri eri'za erinaku hanimo'a, namage eno. Nagrama umanisure, eri'za vahe nimo'enena anante umanigahie, iza'o, Nagri eri'za erisimofona, Nenfa'a ra agi amigahie.
ἐὰν ἐμοί ⸂τις διακονῇ ἐμοὶ ἀκολουθείτω, καὶ ὅπου εἰμὶ ἐγὼ ἐκεῖ καὶ ὁ διάκονος ὁ ἐμὸς ἔσται· ⸀ἐάντις ἐμοὶ διακονῇ τιμήσει αὐτὸν ὁ πατήρ.
27 Menina Nagu namemo kna navenesianki, na'ane hu'na Nagra hugahue, Nafa'nimoka, ama knare (aua) fore hania knazampinti naza huo, hianagi ama'na agafare ama knarera (aua) e'noe.
Νῦν ἡ ψυχή μου τετάρακται, καὶ τί εἴπω; πάτερ, σῶσόν με ἐκ τῆς ὥρας ταύτης. ἀλλὰ διὰ τοῦτο ἦλθον εἰς τὴν ὥραν ταύτην.
28 Nafa'nimoka, ra kagi erio. Anante mago ageru monafinti eno amanage hu'ne, Hago Nagra erisaga hu'noanki'na, rune Nagra erisaga hugahue hu'ne.
πάτερ, δόξασόν σου τὸ ὄνομα. ἦλθεν οὖν φωνὴ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ· Καὶ ἐδόξασα καὶ πάλιν δοξάσω.
29 Rama'a vahe'ma atru hu'za anante oti'namo'za, ana ageru nentahi'za, monage nehie nehazageno, mago'amo'za ankeromo naneke hu nemigahie hu'za hu'naze.
ὁ οὖν ὄχλος ὁ ἑστὼς καὶ ἀκούσας ἔλεγεν βροντὴν γεγονέναι· ἄλλοι ἔλεγον· Ἄγγελος αὐτῷ λελάληκεν.
30 Jisasi'a kenona'a anage hu'ne, Ama'na agerura Nagri naza hunakura nosianki, tamagri tamaza hunaku nehie.
ἀπεκρίθη ⸂Ἰησοῦς καὶ εἶπεν· Οὐ διʼ ἐμὲ ⸂ἡ φωνὴ αὕτη γέγονεν ἀλλὰ διʼ ὑμᾶς.
31 Menina ama mopa refkohu knae, menina ama mopafi kva hu'nea nera retufe atregahie.
νῦν κρίσις ἐστὶν τοῦ κόσμου τούτου, νῦν ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου τούτου ἐκβληθήσεται ἔξω·
32 Hanki, Nagri'ma mopafinti nazeri'sga hanige'na, hakare vahera zamare Nagrarega atregahue,
κἀγὼ ⸀ἐὰνὑψωθῶ ἐκ τῆς γῆς, πάντας ἑλκύσω πρὸς ἐμαυτόν.
33 E'inagema hu'neana, fri'zamo avate'ma fore hanigeno frisnigu huama hu'ne.
τοῦτο δὲ ἔλεγεν σημαίνων ποίῳ θανάτῳ ἤμελλεν ἀποθνῄσκειν.
34 Hakare vahe'ma atru hu'namo'za, Agrikura amanage hu'naze, tagrama kasegefinti'ma antahi'nonana, Kraisi'a manivava hugahie hu'neanki, nahigenka Kagra hunka, Vahe'mofo Mofavrea azerisga hugahie nehane? Iza'e ana Vahe'mofo Mofavre'a? (aiōn g165)
ἀπεκρίθη ⸀οὖναὐτῷ ὁ ὄχλος· Ἡμεῖς ἠκούσαμεν ἐκ τοῦ νόμου ὅτι ὁ χριστὸς μένει εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ πῶς ⸂λέγεις σὺ ⸀ὅτιδεῖ ὑψωθῆναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου; τίς ἐστιν οὗτος ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου; (aiōn g165)
35 Hazageno Jisasi'a kenona anage huno zamasmi'ne, Osi'a knafi Msamo'a tamagri amu nompina me'ne. Msama me'nenire kana nentenkeno hanimo'a tmagate oreno, iza'o hanimpima nevimo'a, iga nevio antahino keno nosie.
εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Ἔτι μικρὸν χρόνον τὸ φῶς ⸂ἐν ὑμῖν ἐστιν. περιπατεῖτε ⸀ὡςτὸ φῶς ἔχετε, ἵνα μὴ σκοτία ὑμᾶς καταλάβῃ, καὶ ὁ περιπατῶν ἐν τῇ σκοτίᾳ οὐκ οἶδεν ποῦ ὑπάγει.
36 Masama me'nenire, kagra Masagura kamentinti'a huo, e'inama hanunka kagra Masamofo mofavre manigahane. Jisasi'a anage huteno, Agra zamatreno vuno ome frakino mani'ne.
⸀ὡςτὸ φῶς ἔχετε, πιστεύετε εἰς τὸ φῶς, ἵνα υἱοὶ φωτὸς γένησθε. Ταῦτα ⸀ἐλάλησεν Ἰησοῦς, καὶ ἀπελθὼν ἐκρύβη ἀπʼ αὐτῶν.
37 Jisasi'a rama'a kaguvaza (mirakol) huzmeri hu'neanagi, zamagra zamentintia Agritera osu'naze.
τοσαῦτα δὲ αὐτοῦ σημεῖα πεποιηκότος ἔμπροσθεν αὐτῶν οὐκ ἐπίστευον εἰς αὐτόν,
38 Ana higeno kasnampa ne'mo Aisaia hu'nea kemofo avufa'a fore nehie, Ramoka iza tagri kerera amentintia nehie? Ramofo hanave'amo'a izante eama hu'ne? (Ais 53:1)
ἵνα ὁ λόγος Ἠσαΐου τοῦ προφήτου πληρωθῇ ὃν εἶπεν· Κύριε, τίς ἐπίστευσεν τῇ ἀκοῇ ἡμῶν; καὶ ὁ βραχίων κυρίου τίνι ἀπεκαλύφθη;
39 E'i ana agafare vahe'mo'za zamentinti nosaze. Aisaia'a mago'ene anage hu'ne,
διὰ τοῦτο οὐκ ἠδύναντο πιστεύειν ὅτι πάλιν εἶπεν Ἠσαΐας·
40 Ramo'a zamurga erisu nehuno, zamarimpa kafana erigi'ne, e'ina hanige'za zamurga nonke'za, zamarimpa erigisige'za zamagu zamagesa antahi ama nosuza, zamagu'a rukrehe osnage'na, zamazeri so'e osugahue hu'ne. (Ais 6:10.)
Τετύφλωκεν αὐτῶν τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ ⸀ἐπώρωσεναὐτῶν τὴν καρδίαν, ἵνα μὴ ἴδωσιν τοῖς ὀφθαλμοῖς καὶ νοήσωσιν τῇ καρδίᾳ καὶ ⸀στραφῶσιν καὶ ⸀ἰάσομαιαὐτούς.
41 Hagi ama'i zanku'ma Aisaia'ma hu'neana, na'ankure Jisasi'a hanave'afi mani'negeno ke'negu huno, Agriku hu'ne.
ταῦτα εἶπεν Ἠσαΐας ⸀ὅτιεἶδεν τὴν δόξαν αὐτοῦ, καὶ ἐλάλησεν περὶ αὐτοῦ.
42 Ana hianagi hakare'a mono kva vahe'mo'za zamentinti Agrite hu'naze. Hianagi Farisi vaheku kore hu'za Jisasi'a, Kraisi'e hu'za huama osu'naze, anagema hanage'za mono nompinti (Sinagog) zamahe fegi atre'zanku kore hu'za osu'naze,
ὅμως μέντοι καὶ ἐκ τῶν ἀρχόντων πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς αὐτόν, ἀλλὰ διὰ τοὺς Φαρισαίους οὐχ ὡμολόγουν ἵνα μὴ ἀποσυνάγωγοι γένωνται,
43 Na'ankure vahe'mo'za husga huzmante zanku nehu'za, Anumzamo husga huzmante zankura ontahi'naze.
ἠγάπησαν γὰρ τὴν δόξαν τῶν ἀνθρώπων μᾶλλον ἤπερ τὴν δόξαν τοῦ θεοῦ.
44 Jisasi'a ranke huno amanage hu'ne, Iza'o Nagrite amentinti nehimo'a hanimo'a, Nagritekera amentinti nosianki, Agrama hunantege'na e'nomofonte amentinti hugahie.
Ἰησοῦς δὲ ἔκραξεν καὶ εἶπεν· Ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ πιστεύει εἰς ἐμὲ ἀλλὰ εἰς τὸν πέμψαντά με,
45 Iza'o Nagri'ma nenagemo'a, hunantege'na e'nomofo nege.
καὶ ὁ θεωρῶν ἐμὲ θεωρεῖ τὸν πέμψαντά με.
46 Nagra ama mopafi Masa e'noe, maka vahe'mo'za Nagrite zamentinti hanamo'za hanimpina omanigahaze.
ἐγὼ φῶς εἰς τὸν κόσμον ἐλήλυθα, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ ἐν τῇ σκοτίᾳ μὴ μείνῃ.
47 Iza'o nanekeni'a nentahino, amage nontemofona nanekea huontegahue. Na'ankure Nagra ama mopafi vahe refko hunaku ome'noe. Hianagi mopafi vahe zamaza hu'na zamavarenaku e'noe.
καὶ ἐάν τίς μου ἀκούσῃ τῶν ῥημάτων καὶ μὴ ⸀φυλάξῃ ἐγὼ οὐ κρίνω αὐτόν, οὐ γὰρ ἦλθον ἵνα κρίνω τὸν κόσμον ἀλλʼ ἵνα σώσω τὸν κόσμον.
48 Iza'o Nagri nenatreno, ke'ni'a ontahisimofona, e'i anamofona refko'ma haniana, ama nanekema nehua nanekemo maka'za vagare knare, henka'a refko huntegahie.
ὁ ἀθετῶν ἐμὲ καὶ μὴ λαμβάνων τὰ ῥήματά μου ἔχει τὸν κρίνοντα αὐτόν· ὁ λόγος ὃν ἐλάλησα ἐκεῖνος κρινεῖ αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ·
49 Na'ankure Nagrani'a antahintahifinti ama nanekea nosue, hianagi Nfanimo Agra hunantege'na e'nomo, zamasmio hianke ana naneke'age nehue.
ὅτι ἐγὼ ἐξ ἐμαυτοῦ οὐκ ἐλάλησα, ἀλλʼ ὁ πέμψας με πατὴρ αὐτός μοι ἐντολὴν ⸀δέδωκεντί εἴπω καὶ τί λαλήσω.
