< Jovu 38 >
1 Hagi tusi'a kagigagi zaho erino efi Anumzamo'a mani'neno, Jopuna amanage huno kenona hunte'ne,
Unya gitawag ni Yahweh si Job gikan sa mabangis nga unos ug miingon,
2 Jopuga kagrira knare antahi'zana omane'ne. Ana hu'neankinka Nagrama eri'zama erinaku'ma retro'ma hua zankura neginagi nanekea nehane.
“Kinsa kining nagdala ug kangitngit sa mga plano pinaagi lamang sa mga pulong nga walay kahibalo?
3 Nagra menina kagenoka hu'za huanki, vene'ne antahi'za erinka oti hankavetio. Ana nehunka Nagri kere'ma kenonama hananku trotra huo.
Karon, itaod imong bakos ug tindog sama sa usa ka lalaki kay daghan ako ug pangutana kanimo, ug kinahanglan nga imo akong tubagon.
4 Kagra iga mani'nankena ama mopamofona tra'a eri agafa hu'na trora hu'noe? Kagra e'i anazama antahi ama'ma hu'nesunka nasamio.
Asa ka man sa dihang gibutang ko ang mga patukoranan sa kalibotan? Sultihi ako, kung nakasabot ka man ugaling.
5 Ama mopamofo za'za'ane atupa'ane amu'noma'anema nofi'ma (measurement) avazu huno ke nofira iza tro hunte'ne? E'i ana zana kagra ko kenka antahinka hu'nampi?
Kinsa man ang nagbuot sa iyang kadak-on? Sultihi ako, kung nasayod ka man ugaling. Kinsa man ang nag-inat sa linya nga sukdanan niini?
6 Ama mopamo'ma agofetu'ma me'nea trara na'amo azeri hanavenetigeno, ome renage eme renage huntete'ma me'nea haveramina, ome regari eme regari hunte'ne?
Unsa man ang gibutangan sa patukoranan niini? Kinsa man ang nagbutang sa batong patukoranan
7 Hagi kotu ofumo'za anazama nege'za magoka zamagira ante'za zagamera nehazage'za, ankero ramimo'zanena ranke hu'za kezati'za musenkasea hu'naze.
sa dihang nanag-awit ang mga bituon sa kabuntagon ug ang tanang anak sa Dios nanaghugyaw sa kalipay?
8 Hagerimo'ma ruvarehiramino mopafima ezankura ama anante megahane huno iza huntegeno me'ne?
Kinsa man ang misira sa dagat pinaagi sa pultahan sa dihang mibuhagay kini, nga daw gikan kini sa tagoangkan—
9 Hagerimofona hamponteti Nagra kukenama hiaza hu'na eri ano vazinente'na, hagerina kumazu haninu eri anakinte'noe.
sa dihang gihimo ko ang panganod nga iyang bisti, ug ang bagang kangitngit nga iyang lampin?
10 Ana nehu'na hagerimoka agaterenka ovunka, amare megahane nehu'na, hagerimo'ma ome atre eme atrema hu'nea ankina ankina, kafa erigi'na rentarako hunte'noe.
Mao kadto ang higayon nga akong gimarkahan ang dagat sa akong utlanan, ug sa dihang gibutang ko ang mga babag ug pultahan niini,
11 Ana nehu'na amanage hu'na asami'noe. Kavufgama erisgama nehana hagerimoka amare marenka eme netrenka, mago'enena agatarenka ovuo hu'na asami'noe.
ug sa dihang gisultihan ko kini, 'Moabot ka niini nga kalay-on, apan dinhi lamang; dinhi ang dapit diin butangan ko ug utlanan ang garbo sa imong mga balod.'
12 Hagi Jopuga mago zupa masa huo hunka hankeno nanterana rumsa nehigenka, kotu masagura hunka remasa hunka marerio hunka hankeno anara hu'nefi?
Nasulayan na ba nimo, sukad nga nagsugod ang imong mga adlaw, nga mihatag ka ug mando sa kabuntagon nga magsugod, ug nahimong hinungdan sa banagbanag nga mahibalo sa iyang dapit diha sa kahan-ayan sa mga butang,
13 Hagi kagra mago zupa huntankeno nanterama remasama hia masazamo'a, ama mopama ometre eme trema hu'nerega vuno eno huvaga nereno, havi avu'ava zama nehaza vahera zamazeri ama hige'za tavimofo korora hu'za fre'nazafi?
aron mahuptan niini ang kinatumyan sa kalibotan ug aron ang daotang mga tawo mangurog tungod niini?
14 Zagema marerino rumasama higeno'a, kokamo'a ruzahe huno ama tfaza higeno, avonkrenankre tvaravemo'ma nehiaza huno avasese'amo'a so'e zantfa nehie.
Nabag-o ang panagway sa kalibotan sama nga mabag-o ang lapok ilalom sa silyo; ang tanang butang niini maklaro pag-ayo sama sa pinilo nga panapton.
15 Hagi zagema marerino remsama hige'za, kefo zamavu'zmava zama nehaza vahe'mo'zama hanimpima vano nehu'za, vahe'ma zamazeri havizama nehaza vahe'mo'za zamazana ruhantgi trege'za anara nosaze.
Gikan sa daotang mga tawo gikuha ang ilang 'kahayag'; ang ilang gibayaw nga kamot nabali.
16 Kagra Jopuga hagerimpina uraminka hagerimo'ma agafa huno ne-ea kampuira ome negenka, hagerimo'ma amefenkame'ma urami'neama'a ome keme vunka kevaga re'nampi?
Nakaabot ka na ba sa mga tinubdan sa tubig sa dagat? Nakalakaw ka na ba sa kinahiladman nga bahin sa dagat?
17 Fri vahe'mokizmi kuma kafaramima me'neama'a ko negenka, hanintirima hu'nea hanizamofo kafantamina ko ke'nampi?
Gipadayag na ba kanimo ang ganghaan sa kamatayon? Nakita na ba nimo ang ganghaan sa anino sa kamatayon?
18 Ama mopamo'ma ra huno vuno eno'ma hu'neana kagra kenka antahinka hu'nampi? Kagrama ana maka zantamima ko'ma antahi vagare'nesunka nasamio.
Nasabtan ba nimo ang kadak-on sa kalibotan? Sultihi ako, kung nasayod ka man ugaling niining tanan.
19 Masamo'ma mani'neno'ma ne-ea kumara kagra kenampi? Hanimo'ma nemania kumara iga me'ne?
Asa man ang dalan sa pahulayanang dapit sa kahayag— ug sa kangitngit, asa man ang dapit niini?
20 Kagra kana ke'nana zanaveri hanankeke masamo'ene, hanimokea zanagrama nemani'a nonkumatega vuke eke hugahapi?
Magiyahan mo ba ang kahayag ug ang kangitngit sa mga dapit sa ilang trabahoan? Makaplagan mo ba ang dalan balik sa ilang mga panimalay alang kanila?
21 Kagra ko antahi'nane, na'ankure maka zana forera osu'negenka kagra ko fore hugota hu'nanankino, kafukamo'a rama'a hu'negahie!
Nasayod ka gayod sa walay pagduhaduha, tungod natawo ka na kaniadto; ang gidaghanon sa imong mga adlaw dako kaayo!
22 Aisimo'ma aviteno me'neno eneramia nona ome negenka, ko'mopa ko'mo'ma aviteno me'neno eneramia nona ke'nano?
Nakasulod ka na ba sa pundohanan sa niyebe, o nakita ba nimo ang pundohanan sa ice,
23 E'i ana zantamima retro huntogeno'ma me'neana, hazenke knama esanige'nama ha'ma hanuaza retro huntogeno me'ne.
kining mga butang nga gigahin ko sa panahon sa kagubot, alang sa mga adlaw sa pakig-away ug pakiggubat?
24 Kopsinamo'ma ruganini huno vuno eno'ma nehia kana iga me'ne? Zage hanati kazigati zaho'ma erino vuno enoma nehia nonkuma'a iga me'ne?
Unsa man ang dalan diin ang mga kidlap sa kilat gibahinbahin, o diin man nagkatibulaag ang hangin gikan sa sidlakan ibabaw sa kalibotan?
25 Monafinti'ma avune ko'mo'ma herafi ramino'ma eneramia tinkana iza tro hunte'ne? Monamo'ma monagema huteno agasasama runo'ma vuno eno'ma hania kana iza varinte'ne?
Kinsa man ang nagbuhat sa agianan alang sa mga baha sa ulan, o kinsa man ang naghimo ug mga agianan alang sa kusog nga dalugdog,
26 Vahe'ma omani hagege ka'ma kokampina, iza kora atregeno runente?
aron moulan sa dapit nga walay tawo nga nagpuyo, ug sa kamingawan, diin walay usa ka tawo,
27 Ana mopafina kora, zafane trazanena omanenegeno mago zana omanetfa hu'neane. Hianagi iza kora atregeno eno mopa eme rufru higeno, trazamo'a ete hageno marenerie?
aron tagboon ang panginahanglan sa mga walay tanom ug mingaw nga mga rehiyon, ug aron maghimo sa mga gagmay nga sagbot nga moturok?
28 Ko'mofona nafa'a mani'nefi? Iza ata komofona nafa'a mani'neno atregeno eneramie?
Aduna bay amahan ang ulan? Kinsa man ang nagmugna sa tulo sa yamog?
29 Aisimofona iza anta'a mani'ne? Hagi iza monafintira aisi atakora kase atregeno eneramie?
Kang kinsa mang tagoangkan naggikan ang ice? Kinsa man ang nagpakatawo sa puti nga tun-og sa kalangitan?
30 Zasi ko'matia knafina, tintamimo'a hankavetino havegna nehigeno, hagerimofo agofetu'ma aisima neramino'a azeri karagenefe.
Gitagoan sa mga tubig ang ilang kaugalingon ug nahimong daw sama sa bato; ug migahi ang ibabaw sa kinahiladman.
31 Hagi Pleiadesie nehaza hanafitamima, monare'ma me'nea zana Jopuga seni nofitetira magopi anaki nezmantenka, Orioniema nehaza hnafitamima anaki zmante'nea nofira ahekanora hugahampi?
Mahugtan ba nimo ang kadena sa Pleiades o usabon ang hikot sa Orion?
32 Ana nehunka kagra ana hanafitamina hananke'za, mago kafufina kna'zamire efore hutere nehanagenka, Beane mofavre naga'anema hu'za nehaza hanafitamina kagra kegava huzmantegahampi?
Magiyahan ba nimo ang mga bituon nga magpakita sa ilang hustong panahon? Magiyahan ba nimo ang Oso uban sa mga anak niini?
33 Monafima ruzahu ruzahu zantamima me'naza zamo'za amage'ma nentaza kasegea kagra antahi'nampi? Ana'ma hu'nesnunka kagra hananke'za ama mopafi maka zantamimo'zanena ana kasegea amage antegahazafi?
Nasayod ka ba sa mga patakaran sa kalangitan? Mabutang ba nimo ang pagdumala sa kalangitan ibabaw sa kalibotan?
34 Kagra monafima me'nea hampona kezati misankeno, kora atrenigeno eramino kora kahegahifi?
Mapadungog ba nimo ang imong tingog ibabaw sa kapanganoran, aron ang kadagaya sa ulan motabon kanimo?
35 Kopasi'nagu'ma hunka mago kaziga vuo hunka'ma huntesnankeno'ma nevuno'a, e'ina huoma hunka hunantana zana hugahue hunora hugahifi?
Makapadala ka ba ug kidlap sa kilat aron manggawas sila, nga miingon sila kanimo, 'Ania na kami'?
36 Iza knare antahi'zana, vahe agu'afina nenteno, ama' antahi'zana vahe'mofo antahi'zampina ante'ne?
Kinsa bay nagbutang ug kaalam sa panganod o naghatag ug kahibalo sa yamog?
37 Iza knare antahi'zampina avite'nesnimo maka hampontamina hamprigara hu'ne? Ana nehuno monafima me'negeno anampinti'ma ko'ma neria mopa kavoa eriragisigeno ko'mo'a herafiramigahie?
Kinsa man ang makaihap sa panganod pinaagi sa iyang kahanas? Kinsa man ang makayabo sa panit nga sudlanan ug tubig sa kalangitan
38 Anama higeno'a kugusopamo'a ome runtrako huno eme hanavetigeno, hihi huno magopi marenerie.
sa dihang ang abog matapok ug ang tibugol nga yuta mogahi?
39 Zamagama netegenka Laioni anenta'a ramine, laioniraminena zagagafa ahezminke'za nenazafi?
Makapangayam ka ba ug pagkaon alang sa babayeng liyon o matagbaw ang iyang mga batan-ong anak nga liyon
40 Ana laioniramimo'za havegampine, kafoma ante'za nemaniza trazampinti etirami'za zamagra'a anara nosazafi?
sa dihang naghupo sila sa ilang lungib ug nagtago aron sa pag-atang sa ilang kan-onon?
41 Kotkotiema nehaza namaramimo'za ne'zanku'ma hake'za vano vanoma nehazageno, anenta'arimo'za ne'zama nesaza zanku'ma Anumzamo'naregama krafama nehazageno'a, iza ne'zana nezamie?
Kinsa man ang naghatag ug bihagonon sa mga uwak sa dihang ang iyang mga anak misinggit ngadto sa Dios ug ningbarag tungod sa kakulang sa pagkaon?